Bài 3. Tức nước vỡ bờ

PHÒNG GIÁO DỤC & ĐT TPBUÔN MA THUỘT
TRƯỜNG THCS PHẠM HỒNG THÁI
**********
NGƯỜI THỰC HIỆN : NGUYỄN HỒNG CẨM
TỔ BỘ MÔN : VĂN
NGỮ VĂN LỚP 8
TIẾT 9 : TỨC NƯỚC VỠ BỜ
I/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT.
1. Kiến thức : Giúp hs: Cảm nhận được từ văn bản:
- Bộ mặt tàn bạo của chế độ phong kiến thực dân áp bức bóc lột dã man; tình cảnh thống khổ của người nông dân mà ở đây điển hình là gia đình chị Dậu trước cách mạng tháng 8-1945.
- Sức sống tiềm tàng và sự phản kháng mãnh liệt của người nông dân khi bị dồn nén, áp bức đến bước đường cùng.
Hiểu sơ lược khái niệm giá trị nhân đạo, giá trị tố cáo, giá trị hiện thực trong văn học hiện thực 30-45. Biết tìm giá trị của tác phẩm thuộc trào lưu sáng tác văn học hiện thực.
2. Kỹ năng : Rèn kỹ năng đọc diễn cảm, kỹ năng phân tích, nhận xét, đánh giá, tìm chi tiết, hình ảnh.
3. Tình cảm :Biết yêu thương, thông cảm với số phận của những người nghèo khổ. Căm ghét kẻ độc ác , bóc lột, xấu xa.
TIẾT 9 :Văn bản
TỨC NƯỚC VỠ BỜ
(Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố)
KIỂM TRA BÀI CŨ
Tình cảm của Hồng đối với Mẹ được thể hiện như thế nào
trong cuộc nói chuyện với bà cô ?
TIẾT 9 : Văn bản
TỨC NƯỚC VỠ BỜ
(Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố)
I/Đọc - Hiểu chú thích :
1/ Tác giả :
- Tác giả: Ngô Tất Tố(1893- 1954) Quê Hà Nội
- Nhà văn hiện thực xuất sắc của Việt Nam.
Nêu nét chính về tác giả ?
2/ Tác phẩm:
- Ra đời năm 1939
Đoạn trích: Trích chương XVIII của TP“Tắt đèn”
?Tác phẩm ra đời vào thời gian nào? Hãy tóm tắt ngắn gọn nội dung TP ?
TIẾT 9 :Văn bản
TỨC NƯỚC VỠ BỜ
(Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố)
II/ Đọc - Hiểu cấu trúc văn bản.
1/ Đọc .
2/ Thể loại :
- Tiểu thuyết.
Phương thức :Tự sự, miêu tả.
3/ Bố cục: 2 phần
Phần 1 : Từ đầu ...hay không -> Tình thế của gia đình chị Dậu
- Phần 2 : Còn lại -> Cuộc đối mặt của chị Dậu với bọn cai lệ
?Em hãy cho biết đoạn trích
viết theo thể loại nào? Phương
thức biểu đạt của văn bản?
? Theo em đoạn trích có thể chia mấy phần? Nêu nội dung mỗi phần ?
TIẾT 9 :Văn bản
TỨC NƯỚC VỠ BỜ
(Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố)
III/ Phân tích văn bản :
1. Tình huống truyện và tình thế của gia đình chị Dậu:
? Đoạn trích bắt đầu từ tình huống truyện như thế nào ? Diễn ra vào thời gian nào ? Đó là tình huống gì ?
- Tình huống : Vụ thuế đang trong thời điểm gay gắt.
TIẾT 9 :Văn bản
TỨC NƯỚC VỠ BỜ
(Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố)
III/ Phân tích văn bản :
1. Tình huống truyện và tình thế của gia đình chị Dậu:
- Tình huống : Vụ thuế đang trong thời điểm gay gắt.
? Tình thế của gia đình chị Dậu khi bọn tay sai xông vào ?
- Gia đình chị Dậu : Thê thảm đáng thương và nguy cấp.
Anh Dậu bị bắt
Anh Dậu bị giam
Bà cụ hàng xóm cho bát gạo
TIẾT 9 :Văn bản
TỨC NƯỚC VỠ BỜ
(Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố)
III/ Phân tích văn bản :
2/ Nhân vật Cai lệ :
? Nhân vật Cai lệ có mặt trong làng và đến nhà chị Dậu với vai trò gì?
? Cai lệ và người nhà Lí trưởng vào nhà chị Dậu mang theo những thứ gì ?
? Chúng dùng roi song, tay thước và dây thừng để làm gì ?
?Thái độ,cử chỉ, hành động ngôn ngữ của chúng ra sao?
- Thái độ : Hống hách
- Cử chỉ, hành động: Hùng hổ, hung hăng, côn đồ, thô bạo.
- Ngôn ngữ: Hách dịch, vô văn hoá
? Qua đó em có nhận xét gì về
bản chất của tên Cai lệ? Bọn
chúng đại diện cho ai?
Là tên tay sai tàn bạo, ngang ngược, bất nhân,hiện thân của cái nhà nứớc phong kiến thối nát lúc bấy giờ.
3/ Nhân vật chị Dậu:
- Lúc đầu: Nhẫn nhục, tự hạ mình để cứu chồng.
- Sau đó:
+ Cự lại bằng lý lẽ.
+ Chống trả bằng hành động quyết liệt, mạnh mẽ, lời lẽ đanh thép.
=> Xuất phát từ lòng căm thù,và tình yêu thương chồng con mãnh liệt.
=>Vẻ đẹp của người phụ nữ nông dân có sức sống tiềm tàng , mạnh mẽ.

? Trước tình thế của gia đình,
khi Cai lệ đến chị đã làm gì
để bảo vệ chồng ?
? Sau đó khi chị đã đối phó với chúng như thế nào? Cách xưng hô của chị có gì thay đổi ?
? Hành động của chị là tự phát hay tự giác ? Xuất phát từ đâu mà chị có thể vùng lên chống trả lại cai lệ?
? Qua đó em có nhận xét gì về nhân vật chị Dậu? Hình ảnh của chị tiêu biểu cho tầng lớp nào?
TIẾT 9 :Văn bản TỨC NƯỚC VỠ BỜ
(Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố)

IV.Tổng kết :
* Nghệ thuật :
- Khắc hoạ nhân vật rõ nét.
- Ngôn ngữ nhân vật phù hợp.
- Cách miêu tả linh hoạt, sống động, đặc sắc.
*Nội dung :
TIẾT 9 :Văn bản TỨC NƯỚC VỠ BỜ
(Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố)

? Hãy khái quát lại những nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của đoạn trích?
- Vạch trần bộ mặt tàn ác, bất nhân của xã hội thực dân phong kiến đương thời.
- Vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ nông dân giàu tình yêu thương có sức sống tiềm tàng mạnh mẽ.
TIẾT 9 :Văn bản TỨC NƯỚC VỠ BỜ
(Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố)

Bài 1 : Dòng nào nhận xét đúng diễn biến, thái độ của chị Dậu với tên cai Lệ
D. Từ nhẫn nhục đến phản kháng quyết liệt bằng vũ lực rồi bằng lí lẽ.
A. Từ nhẫn nhục đến phản kháng bằng lời, chống trả bằng vũ lực.
C. Từ thiết tha van xin đến cãi lí và lại tiếp tục van xin
B. Từ nhẫn nhục đến phản kháng quyết liệt bằng lí lẽ.
A. Từ nhẫn nhục đến phản kháng bằng lời, chống trả bằng vũ lực.
V.Luyện tập
Sơ đồ diễn biến tâm trạng của chị Dậu
Nhẫn nhục
Phản kháng bằng lời
Chống trả bằng vũ lực
Bài 2 : Dòng nào nhận xét đúng nhất về hai tên tay sai khi đến nhà chị Dậu và khi trở về ?
TIẾT 9 :Văn bản TỨC NƯỚC VỠ BỜ
(Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố)

A. Từ hùng hổ đến nhụt hết ý chí.
D. Từ hùng hổ, dữ tợn đến tơi tả thảm hại.
C. Đến thúc sưu nhưng lại bị chị Dậu đánh.
B. Từ kẻ doạ nạt thành kẻ bị bắt nạt.
D. Từ hùng hổ, dữ tợn đến tơi tả thảm hại.
V.Luyện tập
Tơi tả, thảm hại
Dữ tợn
Hùng hổ
Sơ đồ diễn biến tâm trạng của cai Lệ
TIẾT 9 :Văn bản TỨC NƯỚC VỠ BỜ
(Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố)

V.Luyện tập
Tơi tả ,thảm hại
Dữ tợn
Hùng hổ
Sơ đồ diễn biến tâm trạng của chị Dậu và cai Lệ

Nhẫn nhục
Phản kháng
bằng lời
Chống trả bằng
vũ lực
BÀI HỌC ĐÃ KẾT THÚC
XIN CHÀO - HẸN GẶP LẠI
NGUYỄN HỒNG CẨM TRƯỜNG THCS PHẠM HỒNG THÁI