Bài 3. Các phương châm hội thoại (tiếp theo)

1 Ví dụ :
a. Ví dụ 1
An: - Cậu có biết bơi không?
Ba: - Biết chứ, thâm chí còn bơi giỏi nữa.
An: - Cậu học bơi ở đâu?
Ba:- Dĩ nhiên là ở dưới nước chứ còn ở đâu.

THẢO LUẬN: ( 3 PHÚT)
Vận dụng phương châm về lượng để phân tích lỗi trong câu văn sau:
Trâu là loài gia súc nuôi ở nhà.
Én là loài chim có hai cánh.
a)Trâu là loài gia súc nuôi ở nhà.
b) Én là loài chim có hai cánh.
1. Ví dụ Quả bí khổng lồ
Hai anh chàng đi qua một khu vườn trồng bí. Một anh thấy quảbí to, kêu lên :
- Chà, quả bí kia to thật !
Anh bạn có tính hay nói khoác, cười mà bảo rằng:
-Thế thì đã lấy gì làm to. Tôi đã từngthấy những quả bí to hơn nhiều. Có một lần, tôi tận mắt trông thấy một quả bí to bằng cả cái nhà đằng kia kìa.
Anh kia nói ngay:
-Thế thì đã lấy gì làm lạ. Tôi còn nhớ, một bận tôi trông thấy một cái nồi đồng to bằng cả cái đình làng ta.
Anh nói khoác ngạc nhiên hỏi:
- Cái nồi ấy dùng để làm gì mà to vậy?
Anh kia giải thích:
- Cái nồi ấy dùng để luộc quả bí anh vừa nói ấy mà.
Anh nói khoác biết bạn chế nhạo mình bèn nói lảng sang chuyện khác.
-Thế thì đã lấy gì làm to. Tôi đã từngthấy những quả bí to hơn nhiều. Có một lần, tôi tận mắt trông thấy một quả bí to bằng cả cái nhà đằng kia kìa.
Anh kia nói ngay:
-Thế thì đã lấy gì làm lạ. Tôi còn nhớ, một bận tôi trông thấy một cái nồi đồng to bằng cả cái đình làng ta.

Bài 2
Chọn từ ngữ thích hợp điền vào chỗ trống:
a) Nói có căn cứ chắc chắn là:nói có sách , mách có chứng
b) Nói sai sự thật một cách cố ý, nhằm che dấu điều gì đó là: nói dối
c) Nói một cách hú họa, không có căn cứ là: nói mò
d ) Nói nhảm nhí vu vơ là:nói nhăng nói cuội
e) Nói khoác loác, làm ra vẻ tài giỏi hoặc nói những chuyện bông đùa khoác loác cho vui là: nói trạng
Các từ ngữ trên đều liên quan đến phương châm
hội thoại về chất

Bài 3/ 11
Với câu hỏi "Rồi có nuôi được không"người nói không tuân thủ phương châm về lượng vì hỏi một điều rất thừa.
Bài 4/ 11 Giải thích :
a/ Để bảo đảm phương châm về chất, người nói phải dùng những cách nói trên để thông báo với người nghe thông tin mình đưa ra chưa được kiểm chứng
b/ Để đảm bảo phương châm về lượng, người nói dùng cách nói trên để nhằm báo cho người nghe biết là việc nhắc lại nội dung đã cũ là do chủ ý của người nói .
+Ăn đơm nói đặt: vu khống, đặt điều, bịa chuyện
+Ăn ốc nói mò: nói không có căn cứ
+Ăn không nói có: vu khống, bịa đặt
+Cãi chày, cãi cối: cố tranh cãi nhưng không có lý lẽ gì cả.
+Khua môi múa mép: nói ba hoa, khoác lác, phô trương.
+Nói dơi nói cuội: nói lăng nhăng, linh tinh, không xác thật
+Hứa hươu hứa vượn: hứa để được lòng rồi ko thực hiện
? cách nói trên chỉ những nội dung không tuân thủ phương châm về chất
Bạn A, hôm nay nghỉ học. Không biết vì lí do gì .
Thầy giáo hỏi : Vì sao bạn A nghỉ học ?
Nếu không biết chắc chắn lí do của A, thì các em sẽ trả lời thầy như thế nào ?
- Thưa cô,hình như bạn ấy bị ốm .
- Thưa cô, em nghĩ là bạn ấy bị ốm.
- Thưa cô, có lẽ là bạn ấy bị ốm.
BÀI TẬP VỀ NHÀ

-Nắm chắc nội dung của bài học.
-Hoàn thành các bài tập còn lại.