Bài 29. Tổng kết về ngữ pháp

MÔN NGỮ VĂN 9
năm học 2011 - 2012
tiết 147
TỔNG KẾT VỀ NGỮ PHÁP
KIỂM TRA BÀI CŨ
a) Chao ôi! bắt gặp một người như anh ta là một cơ hội hãn hữu cho sáng tác……
( Lặng lẽ SaPa- Nguyễn Thành Long)
b) Buy- Phông chỉ thấy con cừu là ngu ngốc và sợ sệt. “Chính vì sợ hãi - ông nói - mà chúng hay tụ tập thành bầy.”
( Chó Sói và Cừu trong thơ ngụ ngôn La- Phông-Ten, H.Ten)
Câu 1: Xác định thành phần biệt lập trong các câu sau, cho biết đó là các thành phần biệt lập gì?
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 2:Xác định phép liên kết trong đoạn văn sau, cho biết đó là phép liên kết gì?
Cao điểm bây giờ thật vắng. Chỉ có Nho và Chị Thao. Và bom. Và tôi ngồi đây. Và cao xạ đặt bên kia quả đồi.
(Những ngôi sao xa xôi- Lê Minh Khuê)
Bài 1.Trong số các từ in đậm sau đây, từ nào là
danh từ, từ nào là động từ, từ nào là tính từ?
a. Một bài thơ hay không bao giờ ta đọc qua một lần mà bỏ xuống được
b. Mà ông, thì ông không thích nghĩ ngợi như thế một tí nào.
c. Xây cái lăng ấy cả làng phục dịch, cả làng gánh gạch, đập đá, làm phu hồ cho nó.
d. Đối với cháu thật là đột ngột (…)
e. Vâng! Ông giáo dạy phải! Đối với chúng mình như thế là sung sướng.
Bài 1.Trong số các từ in đậm sau đây, từ nào là
danh từ, từ nào là động từ, từ nào là tính từ?
a. Một bài thơ hay không bao giờ ta đọc qua một lần mà bỏ xuống được
b. Mà ông, thì ông không thích nghĩ ngợi như thế một tí nào.
c. Xây cái lăng ấy cả làng phục dịch, cả làng gánh gạch, đập đá, làm phu hồ cho nó.
d. Đối với cháu thật là đột ngột (…)
e. Vâng! Ông giáo dạy phải! Đối với chúng mình như thế là sung sướng.
Bài tập 2
Hãy thêm từ sau đây vào trước những từ thích hợp với chúng trong ba cột bên dưới.
những, các, một b) hãy, đã, vừa c) rất, hơi, quá
/. . . .…./
hay
/. ….. /
/. .. ..../
/. . . .../
đọc
lần
nghĩ ngợi
/. . . ../
cái(lăng)
/. . . ../
/. . . ../
/. . . ../
phục dịch
làng
đập
/….../
/. . …../
/. . …../
/...... ./
đột ngột
ông(giáo)
phải
sung sướng
BàI TậP 4
Bảng tổng kết về khả năng kết hợp của
danh từ, động từ, tính từ
BàI TậP 4
Bảng tổng kết về khả năng kết hợp của
danh từ, động từ, tính từ
Phó từ: rất, quá, khá,hơi, .
Phó từ: hãy, đừng, chớ, đã, sẽ, đang,vừa, mới, sắp.
Lượng từ: những, cái, một, tất cả, mọi.
Phó từ : lên, rồi, chưa, xong, đi, vào.
Chỉ từ: này, nọ, kia,ấy, đó, đây .
Phó từ: quá, lắm, cực kì, tuyệt..
Bài tập 5: Các từ in đậm vốn thuộc từ lo¹i nào và ở đây chúng dùng như từ thuộc từ loại nào?
a) Nghe gọi, con bé giật mình, tròn mắt nhìn.Nó ngơ ngác, lạ lùng. Còn anh, anh không ghìm nổi xúc động. ( Nguyễn Quang Sáng_Chiếc lược ngà)
b) Làm khí tượng, ở được cao thế mới là lí tưởng chứ.
( Nguyễn Thành Long_Lặng lẽ Sa pa)
c) Những băn khoăn ấy làm cho nhà hội hoạ không nhận xét được gì ở cô gái ngồi trước mặt đằng kia.
( Nguyễn Thành Long_Lặng lẽ Sa pa)
chuyển loại từ.
Tròn: tính từ => động từ
Lí tưởng: danh từ => tính từ
Băn khoăn: tính từ => danh từ

Bài tập trắc nghiệm:
Câu1: Theo em cả ba từ loại : danh từ, động từ, tính từ thường:
A. Có ý nghĩa từ vựng tương đối xác định như ý nghĩa sự vật, hành động, trạng thái, đặc điểm, tính chất.
B. Có khả năng kết hợp khá linh hoạt với các từ đứng trước và sau nó.
C. Trong một số trường hợp ba từ loại trên có hiện tượng chuyển loại từ.
D. Cả ba ý trên đều đúng
D
Bài tập 1: Sắp xếp các từ in đậm trong những câu sau đây vào cột thích hợp.
Một lát sau không phải chỉ có ba đứa mà cả một lũ trẻ ở tầng dưới lần lượt chạy lên.
Trong cuộc đời kháng chiến của tôi, tôi chứng kiến không biết bao nhiêu cuộc chia tay, nhưng chưa bao giờ tôi bị xúc động như lần ấy.
Ngoài cửa sổ bấy giờ những bông hoa bằng lăng đã thưa thớt - cái giống hoa ngay khi mới nở, màu sắc đã nhợt nhạt.
Trời ơi, chỉ còn năm phút!
- Quê anh ở đâu thế? - Họa sĩ hỏi.
- Đã bao giờ Tuấn.sang bên kia chưa hả ?
- Bố đang sai con làm cái việc gì lạ thế?
Bảng tổng kết về các từ loại khác
(ngoài ba từ loại chính)
Bảng tổng kết về các từ loại khác
(ngoài ba từ loại chính)
Bài tập trắc nghiệm:
Khi muốn nhận biết và phân biệt từ loại Tiếng Việt ta cần dựa vào những tiêu chí nào?
ý nghĩa khái quát của từ.
Khả năng kết hợp của từ
Chức vụ cú pháp của từ
Phải đặt trong ngữ cảnh giao tiếp
Cả 4 tiêu chí trên
E