Bài 29. Thực hành: Chế tạo nam châm vĩnh cửu, nghiệm lại từ tính của ống dây có dòng điện

chào mừng các thầy cô giáo về dự giờ vật lý

Lớp 92 trường THCS song hồ
Giáo viên dạy: Nguyễn Đăng Liệu
Trường THCS Thị Trấn Hồ
Trả lời câu hỏi của mẫu báo cáo thực hành
C1. Làm thế nào để cho một thanh thép nhiễm từ?
Đặt thanh thép vào trong từ trường của nam châm, của dòng điện.
C2. Có những cách nào để nhận biết một chiếc kim bằng thép đã bị nhiễm từ hay chưa?
Treo kim thăng bằng trên một sợi dây không xoắn xem nó có chỉ hướng Nam - Bắc hay không hoặc đưa kim lại gần các mạt sắt xem kim có hút các mạt sắt hay không.
Trả lời câu hỏi của mẫu báo cáo thực hành
C3. Nêu cách xác định tên từ cực của một ống dây có dòng điện chạy qua và chiều dòng điện trong các vòng dây bằng một kim nam châm?
Đặt kim nam châm vào trong lòng và gần một đầu ống dây. Căn cứ vào định hướng của kim nam châm mà xác định chiều các đường sức từ trong lòng ống dây. Từ đó xác định tên từ cực của ống dây. Sau đó dùng quy tắc nắm tay phải để xác định chiều dòng điện chạy trong các vòng của ống dây.
Tiết 31: Thực hành chế tạo nam châm vĩnh cửu, nghiệm lại từ tính của ống dây có dòng điện
Mục tiêu
1.Chế tạo được một đoạn dây thép thành nam châm, biết cách nhận biết một vật có phải là nam châm không.
2. Biết dùng kim nam châm để xác định từ cực của ống dây có dòng điện chạy qua và chiều dòng điện chạy trong ống dây.
3. Biết làm việc tự lực để tiến hành có kết quả công việc thực hành, biết xử lí và báo cáo kết quả thực hành theo mẫu, có tinh thần hợp tác với các bạn trong nhóm.
Tiết 31: Thực hành chế tạo nam châm vĩnh cửu, nghiệm lại từ tính của ống dây có dòng điện
I-Chuẩn bị
Chuẩn bị cho mỗi nhóm HS:
-Hai nguồn điện 3V và 6V
-Một công tắc
-ống dây A khoảng 200 vòng quấn trên ống nhựa đường kính 1cm
ống dây B khoảng 300 vòng quấn trên một ống nhựa đường kính khoảng 5cm, trên mặt ống có khoét một lỗ tròn
-Hai đoạn dây dẫn, một bằng thép, một bằng đồng dài cỡ 3,5cm
-Một la bàn
-Hai đoạn chỉ mỗi đoạn dài 15cm
-Một bút dạ để đánh dấu
-Báo cáo thực hành như mẫu đã cho ở cuối bài
II. Nội dung thực hành
1. Chế tạo nam châm vĩnh cửu
a) Nối hai đầu ống dây A với nguồn điện 3V. Đặt đồng thời các đoạn dây thép và đồng dọc theo ống dây trong khoảng từ 1-2 phút
b) Thử nam châm: Lấy các đoạn KL ra khỏi ống dây, lần lượt treo mỗi đoạn nằm thăng bằng nhờ một sợi chỉ không xoắn, sau khi đứng yên nó nằm dọc theo phương nào?
Xoay cho đoạn kim loại (KL) lệch khỏi hướng ban đầu, buông tay, sau khi cân bằng trở lại, đoạn KL nằm dọc theo hướng nào? Làm như vậy 3 lần với mỗi đoạn KL.
Ghi kết quả vào bảng 1 của mẫu báo cáo để xác định đoạn KL nào trở thành nam châm vĩnh cửu.
c) Dùng bút dạ để đánh dấu tên từ cực của nam châm vừa được chế tạo.
Bảng 1
Tự do
Tự do
Tự do
Bắc- nam
Bắc- nam
Bắc- nam
II. Nội dung thực hành
2. Nghiệm lại từ tính của ống dây có dòng điện chạy qua
Đặt ống dây B nằm ngang. Luồn qua lỗ tròn trên ống dây B để treo nam châm vừa được chế tạo vào trong lòng của ống dây. Xoay ống dây sao cho nam châm nằm song song với mặt phẳng của các vòng dây. Cố định sợi dây chỉ treo nam châm vào giá thí nghiệm Mắc ống dây vào mạch điện có nguồn 6V.
Sơ đồ lắp ráp TNTH
II. Nội dung thực hành
2. Nghiệm lại từ tính của ống dây có dòng điện chạy qua
a) Đóng mạch điện. Quan sát hiện tượng xảy ra với nam châm, cho nhận xét. Dựa vào chiều của nam châm trong lòng ống dây, xác định tên từ cực của ống dây và chiều dòng điện chạy qua ống dây. Kiểm tra lại kết quả vừa thu được thông qua đầu các cực của nguồn điện, ghi vào bảng 2 của mẫu báo cáo.
Đổi cực của nguồn điện để đổi chiều dòng điện đi vào cuộn dây. Lặp lại công việc như đã làm ở mục a). Ghi kết quả vào bảng 2 của mẫu báo cáo.
Nằm dọc theo ống dây
NC quay 1800
C
D
Cách khác để làm một đoạn dây thép nhiễm từ
Đặt vật bằng sắt (thép) vào từ trường của vật đã bị nhiễm từ.
Miết một đầu của đoạn thép vào một từ cực của thanh nam châm mạnh nhiều lần (50 lần).
Đặt đoạn dây thép nối hai cực của nam châm hình chữ U.
Cách khác để thử một đoạn dây thép đã nhiễm từ
La bàn hoặc kim nam châm
Cách khác để thử một đoạn dây thép đã nhiễm từ
La bàn hoặc kim nam châm
Dùng bút dạ để đánh dấu cực S và N của thanh thép đã bị nhiễm từ.
La bàn hoặc kim nam châm
S
N
Dặn dò
Học kỹ bài và xem tr­íc bài 30 trang 82, 83, 84 SGK
Thứ ba ngày 21 tháng 8 năm 2007
Chương II: Nhiệt học
Các chất dãn nở vì nhiệt như thế nào?
Sự nóng chảy, sự đông đặc, sự bay hơi, sự ngưng tụ là gì?
Làm thế nào để tìm hiểu tác động của một yéu tố lên một hiện tượng
khi có nhiều yếu tố cùng tác động một lúc?
Làm thế nào để kiểm tra một dự đoán?
Kính chúc các thầy cô giáo
mạnh khoẻ, công tác tốt
Chúc các em học sinh lớp 92
chăm ngoan, học giỏi