Bài 29. Luyện tập đưa các yếu tố tự sự và miêu tả vào bài văn nghị luận

Chào mừng các thầy cô về dự giờ hôm nay
“ Để ghi nhớ công lao người lính An Nam, chẳng phải người ta đã lột hết tất cả của cải của họ, từ chiếc đồng hồ, bộ quần áo mới toanh mà họ bỏ tiền túi ra mua, đến các vật kỉ niệm đủ thứ, v.v... trước khi họ được đến Mác-xây xuống tàu về nước đó sao ? Chẳng phải người ta đã giao họ cho bọn súc sinh kiểm soát và đánh đập họ vô cớ đó sao ? Chẳng phải người ta cho họ ăn như cho lợn ăn và xếp họ như xếp lợn dưới hầm tàu ẩm ướt, không dường nằm, không ánh sáng, thiếu không khí đó sao? Về đến xứ sở, chẳng phải họ đã được một quan cai trị biết ơn đón chào nồng nhiệt bằng một bài diễn văn yêu nước : “Các anh đã bão vệ tổ quốc, thế là tốt. Bây giờ, chúng tôi không cần đến các anh nữa, cút đi !” đó sao?”
( Nguyễn Ái Quốc, Thuế máu )
Cho đoạn văn 1:
Đoạn văn 2:
“ Không bịp bợm xảo trá mất nhân tính sao được khi chính quyền thực dân Pháp đã đối xữ hết sức tàn bạo, mất nhân tính đối với người lính An Nam sau chiến tranh. Chúng đã lột hết đồ đạc của họ đến việc đánh đập họ chẳng khác gì đối với súc vật. Thế Rồi chiêu bài “Chiến sĩ bão vệ công lí, tự do” ngày trước thay bằng những lời quát mắng đuổi cổ trắng trợn của các quan cai trị giành cho họ khi trở về Tổ Quốc ”.
Đoạn văn 1:
“ Để ghi nhớ công lao người lính An Nam, chẳng phải người ta đã lột hết tất cả của cải của họ, từ chiếc đồng hồ, bộ quần áo mới toanh mà họ bỏ tiền túi ra mua, đến các vật kỉ niệm đủ thứ, v.v... trước khi họ được đến Mác-xây xuống tàu về nước đó sao ? Chẳng phải người ta đã giao họ cho bọn súc sinh kiểm soát và đánh đập họ vô cớ đó sao ? Chẳng phải người ta cho họ ăn như cho lợn ăn và xếp họ như xếp lợn dưới hầm tàu ẩm ướt, không dường nằm, không ánh sáng, thiếu không khí đó sao? Về đến xứ sở, chẳng phải họ đã được một quan cai trị biết ơn đón chào nồng nhiệt bằng một bài diễn văn yêu nước : “Các anh đã bão vệ tổ quốc, thế là tốt. Bây giờ, chúng tôi không cần đến các anh nữa, cút đi !” đó sao?”
( Nguyễn Ái Quốc, Thuế máu )
Đoạn văn 2:
“ Không bịp bợm xảo trá mất nhân tính sao được khi chính quyền thực dân Pháp đã đối xữ hết sức tàn bạo, mất nhân tính đối với người lính An Nam sau chiến tranh. Chúng đã lột hết đồ đạc của họ đến việc đánh đập họ chẳng khác gì đối với súc vật. Thế Rồi chiêu bài “Chiến sĩ bão vệ công lí, tự do” ngày trước thay bằng những lời quát mắng đuổi cổ trắng trợn của các quan cai trị giành cho họ khi trở về Tổ Quốc ”.
Giống nhau:
Đều bàn luận về bộ mặt bịp bợm, mất nhân tính của chính quyền thực dân đối với người lính An Nam sau chiến tranh.
Khác nhau:
Đoạn 1 sinh động, gợi cảm, giàu sức thuyết phục hơn. Vì đều là văn nghị luận nhưng có sữ dụng yếu tố tự sự và miêu tả.
Đoạn văn 1:
“ Để ghi nhớ công lao người lính An Nam, chẳng phải người ta đã lột hết tất cả của cải của họ, từ chiếc đồng hồ, bộ quần áo mới toanh mà họ bỏ tiền túi ra mua, đến các vật kỉ niệm đủ thứ, v.v... trước khi họ được đến Mác-xây xuống tàu về nước đó sao ? Chẳng phải người ta đã giao họ cho bọn súc sinh kiểm soát và đánh đập họ vô cớ đó sao ? Chẳng phải người ta cho họ ăn như cho lợn ăn và xếp họ như xếp lợn dưới hầm tàu ẩm ướt, không dường nằm, không ánh sáng, thiếu không khí đó sao? Về đến xứ sở, chẳng phải họ đã được một quan cai trị biết ơn đón chào nồng nhiệt bằng một bài diễn văn yêu nước : “Các anh đã bão vệ tổ quốc, thế là tốt. Bây giờ, chúng tôi không cần đến các anh nữa, cút đi !” đó sao?”
( Nguyễn Ái Quốc, Thuế máu )
Tự sự: Kể về các sự kiện, cuộc hành trình của người lính An Nam trước khi đến Mác-xây , Xuống tàu, đến lúc về nước.
Miêu tả: Những cụm từ gạch chân trên.
1 – Tìm hiểu đề :
Đề ra : - Trang phục và văn hoá
Em có nhận xét gì về đề bài ?
- Đề bài không có yêu cầu
Với đề bài này em chọn thể loại nào ?
- Thể loại: Nghị luận
Vậy vấn đề nghị luận được đặt ra ở đây là gì ?
- Vấn đề nghị luận: Trạng phục và văn hoá
Nếu bàn về trang phục và văn hoá lại là vấn đề rất rộng nên em có thể định hướng cách làm như thế nào ?
1 ) Tìm hiểu đề :
Đề ra : - Trang phục và văn hoá
- Thể loại: Nghị luận
- Vấn đề nghị luận: Trạng phục và văn hoá
2 – Xác lập luận điểm:
a. Gần đây, cách ăn mặc của một số bạn có nhiều thay đổi, không còn giản dị lành mạnh như trước nữa.
b. Việc chạy theo các ” mốt” ăn mặc ấy có nhiều tác hại ( làm mất thời gian của các bạn, ảnh hưởng xấu đến kết quả học tập, gây tốn kém cho cha mẹ)
c. Các bạn lầm tưởng rằng ăn mặc như vậy sẻ làm cho mình trở thành người “văn minh”, “ sành điệu”
d. Nhà trường đang phát động phong trào chống sử dụng ma tuý và ủng hộ đồng bào vùng bị thiên tai
e. Việc ăn mặc phải phù hợp với tời đại nhưng cũng phải lành mạnh, phù hợp với truyền thống văn hoá của dân tộc, với lứa tuổi và hoàn cảnh sống.
Em sẻ chọn luận điểm nào trong các luận điểm trên ?
Vì sao em chọn luận điểm a, b, c, e mà không chọn luận điểm d ?
( Vì luận điểm d nội dung không liên quan đến trang phục và văn hoá . )
Vậy cách xắp xếp các luận điểm a, b, c, d, e đã hợp lý chưa ?
3 - Sắp xếp luận điểm :
a
b
c
e
1 – Tìm hiểu đề :
Đề ra : - Trang phục và văn hoá
- Thể loại: Nghị luận
- Vấn đề nghị luận: Trạng phục và văn hoá
2 – Xác lập luận điểm:
a. Gần đây, cách ăn mặc của một số bạn có nhiều thay đổi, không còn giản dị lành mạnh như trước nữa.
b. Việc chạy theo các ” mốt” ăn mặc ấy có nhiều tác hại ( làm mất thời gian của các bạn, ảnh hưởng xấu đến kết quả học tập, gây tốn kém cho cha mẹ)
c. Các bạn lầm tưởng rằng ăn mặc như vậy sẻ làm cho mình trở thành người “văn minh”, “ sành điệu”
e. Việc ăn mặc phải phù hợp với tời đại nhưng cũng phải lành mạnh, phù hợp với truyền thống văn hoá của dân tộc, với lứa tuổi và hoàn cảnh sống.
3 - Sắp xếp luận điểm :
Theo hệ thống luận điểm trên đã đầy đủ chưa ?
Vậy cần thêm luận điểm nào ?
- Các bạn cần thay đổi trang phục sao cho lành mạnh, đứng đắn.
Sau khi có hệ thống luận điểm việc tiếp theo cần làm gì ?
1. Tìm hiểu đề :
Đề ra : - Trang phục và văn hoá
- Thể loại: Nghị luận
- Vấn đề nghị luận: Trạng phục và văn hoá
2. Xác lập luận điểm:
3. Sắp xếp luận điểm :
4. Viết đoạn văn trình bày luận điểm
Muốn viết đoạn văn trình bày luận điểm có sức thuyết phục ta phải làm gì ?
- Cần kết hợp yếu tố tự sự và miêu tả
- Có sử dụng yếu tố tự sự miêu tả
a. Tham khảo đoạn văn:
Tìm luận điểm và nhận xét về việc đưa yếu tố tự sự, miêu tả vào đoạn văn ?
Có bạn trút bỏ chiếc áo sơ mi trắng để mặc vào chiếc áo phông loè loẹt, trước ngực loằng ngoằng hàng dãy chữ nước ngoài và sau lưng là hình ảnh của một bộ phim đang “ăn khách”, một hình ảnh vừa thiếu đứng đắn lại vừa hoàn toàn không phù hợp với lứa tuổi thiếu niên. Có bạn đòi mua bằng được chiếc quân bò đắt tiền để diện đến trường, nhưng đó lại là chiếc quần xé gấu và thủng gối. Lại có bạn quên cả việc học tập, suốt ngày dán mắt vào hình máy vi tính đẻ đắm đuối với các trò chơi điện tử. Hôm qua, ở cổng trường, chút nữa là tôi không nhân ra một bạn của lớp mình. Bên dưới mái tóc nhuộm một đường đỏ hoe và bên trên đôi dày to cao quá khổ là chiếc áo đen ngắn ngủn bó chặt lấy thân mình( mặc dù bạn vốn là người gầy nhỏ) và chiếc quần trắng ống rộng lùng thùng. Sự ăn mặc của các bạn sao lại thay đổi nhiều đến thế !
Có bạn trút bỏ chiếc áo sơ mi trắng để mặc vào chiếc áo phông loè loẹt, trước ngực loằng ngoằng hàng dãy chữ nước ngoài và sau lưng là hình ảnh của một bộ phim đang “ăn khách”, một hình ảnh vừa thiếu đứng đắn lại vừa hoàn toàn không phù hợp với lứa tuổi thiếu niên. Có bạn đòi mua bằng được chiếc quân bò đắt tiền để diện đến trường, nhưng đó lại là chiếc quần xé gấu và thủng gối. Lại có bạn quên cả việc học tập, suốt ngày dán mắt vào hình máy vi tính đẻ đắm đuối với các trò chơi điện tử. Hôm qua, ở cổng trường, chút nữa là tôi không nhân ra một bạn của lớp mình. Bên dưới mái tóc nhuộm một đường đỏ hoe và bên trên đôi dày to cao quá khổ là chiếc áo đen ngắn ngủn bó chặt lấy thân mình( mặc dù bạn vốn là người gầy nhỏ) và chiếc quần trắng ống rộng lùng thùng. Sự ăn mặc của các bạn sao lại thay đổi nhiều đến thế !
Có bạn trút bỏ chiếc áo sơ mi trắng để mặc vào chiếc áo phông loè loẹt, trước ngực loằng ngoằng hàng dãy chữ nước ngoài và sau lưng là hình ảnh của một bộ phim đang “ăn khách”, một hình ảnh vừa thiếu đứng đắn lại vừa hoàn toàn không phù hợp với lứa tuổi thiếu niên. Có bạn đòi mua bằng được chiếc quân bò đắt tiền để diện đến trường, nhưng đó lại là chiếc quần xé gấu và thủng gối. Lại có bạn quên cả việc học tập, suốt ngày dán mắt vào hình máy vi tính đẻ đắm đuối với các trò chơi điện tử. Hôm qua, ở cổng trường, chút nữa là tôi không nhân ra một bạn của lớp mình. Bên dưới mái tóc nhuộm một đường đỏ hoe và bên trên đôi dày to cao quá khổ là chiếc áo đen ngắn ngủn bó chặt lấy thân mình( mặc dù bạn vốn là người gầy nhỏ) và chiếc quần trắng ống rộng lùng thùng. Sự ăn mặc của các bạn sao lại thay đổi nhiều đến thế !
Yếu tố tự sự
Yếu tố miêu tả
Luận điểm
- Có bạn trút bỏ chiếc áo sơ mi để thay áo phông…
- Có bạn đòi mua chiếc quần bò để diện…
- Có bạn quên cả việc học, suốt ngày chơi trò chời điện tử.
- Hôm qua, tôi chút nữa không nhân ra một bạn của lớp mình …
- Trắng, lòe loẹt, trước ngực loằng ngoằng đầy chữ nước ngoài và sau lưng là hình ảnh của bộ phim đang ăn khách …
- Đắt tiền, xẻ gấu, thủng gối;
- Dán mắt vào màn hình vi tính, đắm đuối,
- Bên dưới mái tóc nhuộm một đường đỏ hoe, bên trên đôi dày to, cao quá khổ là chiếc quần đen ngắn ngủn, bó chặt thân mình, chiếc quần trắng ống rộng lùng thùng…
- Sự ăn mặc của các bạn sao lại thay đổi nhiều đến thế ?
Một hình ảnh vừa thiếu đứng đắn lại vừa hoàn toàn không phù hợp với lứa tuổi thiếu niên đến trường, nhưng đó lại là cái quần ở cổng trường,(mặc dù bạn vốn là người gầy nhỏ). Sự ăn mặc của các bạn sao lại thay đổi nhiều đến thế !
a. Tham khảo đoạn văn a (SGK) đã bị lược bỏ yếu tố tự sự và miêu tả.
Nếu bỏ hai yếu tố trên thì đoạn văn nghị luận sẽ như thế nào?
Rời rạc, khô khan và khó hình dung đoạn văn nghị luận sẽ phát triển như thế nào.
1. Tìm hiểu đề :
Đề ra : - Trang phục và văn hoá
- Thể loại: Nghị luận
- Vấn đề nghị luận: Trạng phục và văn hoá
2. Xác lập luận điểm:
3. Sắp xếp luận điểm :
4. Viết đoạn văn trình bày luận điểm
- Có kết hợp yếu tố tự sự và miêu tả
- Có sử dụng yếu tố tự sự miêu tả
a. Tham khảo đoạn văn:
Nhóm 1, 2 Luận điểm e
Nhóm 3, 4 Luận điểm b
e. Việc ăn mặc phải phù hợp với tời đại nhưng cũng phải lành mạnh, phù hợp với truyền thống văn hoá của dân tộc, với lứa tuổi và hoàn cảnh sống.
b. Việc chạy theo các ” mốt” ăn mặc ấy có nhiều tác hại ( làm mất thời gian của các bạn, ảnh hưởng xấu đến kết quả học tập, gây tốn kém cho cha mẹ)
b. Tập viết đoạn văn :
- Viết đoạn văn trình bày luận điểm có sử dụng yếu tố tự sự và miêu tả
IV) Hướng dẫn học bài về nhà:
III) Bài tâp cũng cố:
- Viết đoạn văn trình bày luận điểm có sử dụng yếu tố tự sự và miêu tả
Nhóm I, II trình bày luận điểm:
" Hịch tướng sĩ" Là tiếng nói của vị thống soái sục sôi nhiệt huyết.
Nhóm I, II trình bày luận điểm:
" Hịch tướng sĩ" Là tiếng nói của vị thống soái sục sôi nhiệt huyết.
- Ho�n th�nh b�i vi?t cho d? b�i : Trang ph?c v� van hoỏ và phần bài tập cũng cố
CẢM ƠN CÁC EM HỌC SINH ĐÃ ĐẾN THAM GIA TIẾT HỌC. CHÚC CÁC EM LUÔN CHĂM NGOAN VÀ HỌC GIỎI