Bài 29. Lựa chọn trật tự từ trong câu (luyện tập)

LựA CHọN
TRậT Tự Từ TRONG CÂU
(Luyện tập)
TIếT 119 BàI 29
Bài 1: Trật tự các từ và cụm từ in đậm dưới đây thể hiện mối quan hệ giữa những hoạt động và trạng thái mà chúng biểu thị như thế nào?
a)Tinh thần yêu nước cũng như các thứ của quý. Có khi được trưng bày trong tủ kính, trong bình pha lê, rõ ràng dễ thấy. Nhưng cũng có khi cất dấu kín đáo trong rương, trong hòm. Bổn phận của chúng ta là làm cho những thứ của quý kín đáo ấy đều được đưa ra trưng bày. Nghĩa là phải ra sức giải thích tuyên truyền, tổ chức, lãnh đạo, làm cho tinh thần yêu nước của tất cả mọi người đều được thực hành vào công việc yêu nước, công việc kháng chiến.

?Trật tự từ thể hiện thứ tự các công việc cần phải làm để cổ vũ động viên và phát huy tinh thần yêu nước của nhân dân.

b) Gần đến ngày giỗ đầu thầy tôi, mẹ tôi ở Thanh hoá vẫn chưa về. Trong đó nghe đâu mẹ tôi đi bán bóng đèn và những phiên chợ chính còn bán cả vàng hương nữa.

? Các hoạt động được xếp theo thứ bậc: Việc chính, việc diễn ra hằng ngày của bà mẹ là bán bóng đèn, còn bán vàng hương chỉ là việc làm thêm trong những phiên chợ chính.


Bài 2: Vì sao các cụm từ dưới đây được đặt ở đầu câu?
a) Cùng lắm , nó có giở quẻ, hắn cũng chỉ đến đI ở tù. ở tù thì hắn coi là thường.

b) Nguyễn Tuân có một kho từ vựng hết sức phong phú mà ông đã cần cù tích luỹ. Vốn từ vựng ấy, trước Cách mạng tháng Tám, ông thường dùng chơi ngông với đời.

c) Việc đến tai em bé con nhà thợ cày, em liền bảo cha:
- Chả mấy khi được lộc vua ban, cha cứ thưa với làng giết thịt hai con trâu và đồ hai thúng gạo nếp để mọi người ăn một bữa cho sướng miệng. Còn một trâu và một thúng gạo, ta sẽ xin làng làm phí tổn cho cha con ta trẩy kinh lo liệu việc đó.
d) Một thời đại vừa chẵn mười năm.
Trong mười năm ấy, thơ mới đã tranh đấu gắt gao với thơ cũ, một bên giành quyền sống, một bên giữ quyền sống. Cuộc tranh đấu kéo dài cho đến nhày thơ mới toàn thắng. Trong sự thắng lợi ấy, cũng có công những người tả xung hữu đột nơi chiến trường, nhưng trước hết là công những nhà thơ mới.

Bài 3:


Bài 4: Các câu (a) và (b) sau đây có gì khác nhau? Chon câu thích hợp điền vào chỗ trống trong đoạn văn bên dưới.
a) Tôi thấy một anh Bọ Ngựa trịnh trọng tiến vào.
b) Tôi thấy trịnh trọng tiến vào một anh Bọ Ngựa.
Bỗng mấy chú Châu Chấu Ma đang nhảy nhót khoe tài quanh các nàng Cào Cào, vội né dạt về một bên. Rồi trong cửa hang chợt im tiếng ồn ào. /./ Người ngượm anh Bọ Ngựa này cũng bình thường thôi, nhưng chưa hiểu sao anh ta làm lối quan dạng đến thế, anh đi cứ chân nhấc từng bước cao ngang đầu gối kiểu bước chân ngỗng, cách thức ta đây kẻ giờ hách dịch.
(Tô Hoài, Dế Mèn phiêu lưu kí)
Bỗng mấy chú Châu Chấu Ma đang nhảy nhót khoe tài quanh các nàng Cào Cào, vội né dạt về một bên. Rồi trong cửa hang chợt im tiếng ồn ào /..................../ Người ngượm anh Bọ Ngựa này cũng bình thường thôi, nhưng chưa hiểu sao anh ta làm lối quan dạng đến thế, anh đi cứ chân nhấc từng bước cao ngang đầu gối kiểu bước chân ngỗng, cách thức ta đây kẻ giờ hách dịch.
(Tô Hoài, Dế Mèn phiêu lưu kí)

Tôi thấy trịnh trọng tiến vào một anh Bọ Ngựa
Bài 5: Hãy liệt kê các khả năng sắp xếp trật tự từ trong bộ phận câu in đậm. Đối chiếu đoạn kết với dàn ý của bài văn cho biết vì sao tác giả lựa chọn trật tự từ như ở đây?
Cây tre Việt Nam! Cây tre xanh, nhũn nhặn, ngay thẳng, thuỷ chung, can đảm. Cây tre mang những đức tính của người hiền là tượng trưng cao quý của dân tộc Việt Nam.
Nhận xét sự sắp xếp trật tự từ trong các câu sau.
Nhóm 1:
a. Hôm nay tôi đọc báo.
Tôi đọc báo hôm nay.
b. Từ phía xa có một tốp người ào ào đi tới, rồi rõ dần, hoá ra họ đang dẫn giải một tên kẻ trộm.
Từ phía xa có một tốp người ào ào đi tới, hoá ra họ đang dẫn giải một tên kẻ trộm, rồi rõ dần.
Nhóm 2:
a. Bao giờ anh về?
Anh về bao giờ?
b. Chú bộ đội ngắm rất lâu, rồi bóp cò, phát súng nổ, một tên địch ngã sấp.
Chú bộ đội ngắm rất lâu, phát súng nổ, một tên địch ngã sấp, rồi bóp cò.
Nhóm 3:
a. Anh ấy nói giỏi lắm!
Anh ấy giỏi nói lắm!
b. Nam hớt hải chạy đi tìm Bắc, bỗng Nam gặp Sơn, Sơn hỏi đầu đuôi câu chuyện, rồi cả hai cùng đi tìm Bắc.
Nam hớt hải chạy đi tìm Bắc, Sơn hỏi đầu đuôi câu chuyện, rồi cả hai cùng đi tìm Bắc, bỗng Nam gặp Sơn.