Bài 29. Hấp thụ chất dinh dưỡng và thải phân

Kiểm tra bài cũ
Với một khẩu phần ăn đầy đủ các chất và sự tiêu hoá
diễn ra có hiệu quả, em hãy nêu:
+ Thành phần của các chất được tiêu hoá trong ruột non là gì?
+ Thành phần các chất dinh dưỡng sau tiêu hoá ở ruột non là gì?
Theo em cơ quan nào trong hệ tiêu hoá thực hiện chức năng hấp thụ dinh dưỡng?
I - Hấp thụ chất dinh dưỡng
I - Hấp thụ chất dinh dưỡng
Cấu tạo của niêm mạc ruột
0
50
100
300
Hệ tiêu hoá
Cấu tạo của lông ruột
+ Thành ruột non gồm 4 lớp, mỏng hơn thành
dạ dày.
+ Diện tích mặt trong rất lớn: Lớp niêm mạc có
nếp gấp, có nhiều lông ruột.
+ Ruột non dài 2,8 - 3m.
+ Có mạng lưới mao mạch dày đặc tới từng
lông ruột.
+ Đặc điểm cấu tạo của ruột non:
Nghiên cứu thông tin khổ 1, 2, 3 mục I, H29.1 SGK trang 93. Nhớ lại kiến thức ở bài trước. Trả lời câu hỏi
+ Trình bày đặc điểm cấu tạo của ruột non?
Nghiên cứu thông tin mục I, H22.1, H22.2 SGK trang 93
Thảo luận trong nhóm 3 phút.
Trả lời câu hỏi phần lệnh mục I trang 94:
I - Hấp thụ chất dinh dưỡng
+ Đặc điểm cấu tạo của ruột non có ý nghĩa gì với chức năng hấp thụ chất dinh dưỡng của nó?
+ Căn cứ vào đâu người ta khẳng định rằng ruột non là cơ quan chủ yếu của hệ tiêu hóa đảm nhận vai trò hấp thụ chất dinh dưỡng?
I - Hấp thụ chất dinh dưỡng
Cấu tạo của niêm mạc ruột
0
50
100
300
Hệ tiêu hoá
Cấu tạo của lông ruột
Đồ thị phản ánh mức độ hấp thụ của ruột non
+ Đặc điểm cấu tạo của ruột non có ý nghĩa gì với chức năng hấp thụ chất dinh dưỡng của nó?
- Diện tích bề mặt bên trong của ruột non lớn là điều kiện cho sự hấp thu chất dinh dưỡng với hiệu quả cao ( số lượng lớn chất dinh dưỡng thấm qua màng tế bào trên đơn vị thời gian..)
- Hệ mao mạch máu và bạch huyết phân bố dày đặc tới từng lông ruột tạo điều kiện cho sự hấp thụ chất dinh dưỡng có hiệu quả cao.
- Ruột non dài 2 - 3m giúp chất dinh dưỡng lưu lại trong ruột non lâu hơn, hấp thụ chất dinh dưỡng triệt để hơn.
+ Căn cứ vào đâu người ta khẳng định rằng ruột non là cơ quan chủ yếu của hệ tiêu hóa đảm nhận vai trò hấp thụ chất dinh dưỡng?
I - Hấp thụ chất dinh dưỡng
Cấu tạo của niêm mạc ruột
0
50
100
300
Hệ tiêu hoá
Cấu tạo của lông ruột
Đồ thị phản ánh mức độ hấp thụ của ruột non
0
50
100
300
Người ta khẳng định ruột non là cơ quan chủ yếu của hệ tiêu hóa đảm nhận vai trò hấp thụ chất dinh dưỡng căn cứ vào:
- Đặc điểm cấu tạo trong;
+ Ruột non có bề mặt hấp thụ lớn ( 400- 500 m ), lớn nhất so với các đoạn khác trong ống tiêu hoá.
+ Ruột non có hệ thống mao mạch máu và bạch huyết dày đặc.
- Thực nghiệm phân tích thành phần các chất của thức ăn trong các đoạn của ống tiêu hoá ( Hình 29.2 sgk) chứng tỏ sự hấp thụ dinh dưỡng diễn ra chủ yếu ở ruột non.
2
I - Hấp thụ chất dinh dưỡng
2- Ruột non là cơ quan chủ yếu của hệ tiêu hoá đảm nhận vai trò hấp thụ chất dinh dưỡng.
1 - Những đặc điểm cấu tạo của ruột non phù hợp với chức năng hấp thụ chất dinh dưỡng:
Tổng diện tích bề mặt bên trong rất lớn ( 400 - 500 m
gấp 600 lần diện tích mặt ngoài).
+ Niêm mạc ruột có nhiều nếp gấp.
+ Có nhiều lông ruột và lông ruột cực nhỏ.
- Ruột dài 2 - 3m
- Mạng lưới mao mạch máu và bạch huyết dày đặc (cả ở lông ruột).
2
+ Ruột non có vai trò gì trong quá trình tiêu hoá thức ăn?
+ Là cơ quan chủ yếu biến đổi các chất trong
thức ăn và hấp thụ chất dinh dưỡng.
Quan sát H29.2.+ Nêu các con đường vận chuyển chất dinh dưỡng đã được hấp thụ?
II- Con đường vận chuyển, hấp thụ các chất
và vai trò của gan.
II- Con đường vận chuyển, hấp thụ các chất
và vai trò của gan.
HS quan sát H29.3. Hoàn thành phiếu học tập ( Thời gian 3 phút)
+ Gan đóng vai trò gì trên con đường vận chuyển các chất dinh dưỡng về tim?
Phiếu học tập
+ Hoàn thành bảng 29
Gan đóng vai trò gì trên con đường vận chuyển các chất dinh dưỡng về tim?
+ Điều hòa nồng độ các chất dinh dưỡng trong máu luôn ổn định, dự trữ các chất dinh dưỡng.
+ Khử các chất độc lọt vào mạch máu cùng các chất dinh dưỡng.
Gan đảm nhiệm những vai trò gì trong quá trình tiêu hoá ở cơ thể người?
+ Tiết dịch mật.
+Điều hòa nồng độ các chất dinh dưỡng trong máu luôn ổn định, dự trữ các chất dinh dưỡng.
+ Khử các chất độc lọt vào mạch máu cùng các chất dinh dưỡng.
Các thí nghiệm loại bỏ vai trò khử độc của gan đều thấy cơ thể nhanh chết vì nhiễm độc. Mỗi ngày gan phải đảm nhiệm khử hết các chất độc do hoạt động trao đổi chất của tế bào sinh ra cũng như từ bên ngoài đưa vào.
Khả năng khử độc của gan là rất lớn, nhưng không phải là vô hạn. Nếu mỗi ngày cứ nhập đều đều vào cơ thể những chất độc hại như rượu chẳng hạn, gan sẽ suy kiệt dần, các tế bào gan sẽ thoái hoá ( nhiễm mỡ) thay vào đó là mô xơ. Gan xơ thì tiêu hoá kém, cơ thể suy nhựơc thường xuyên bị nhiễm độc và cuộc sống sẽ kéo dài chẳng được bao lâu.
Vậy có phải hàng ngày chúng ta cứ đưa những chất
độc hại vào cơ thể gan sẽ thải các chất độc đó ra
ngoài, cơ thể sẽ không bị ảnh hưởng gì?
Gan bình thường
Gan bị bệnh
III - Thải phân
1 HS đọc thông tin, cả lớp theo dõi và quan sát hình vẽ.
Trả lời câu hỏi:

- Vai trò chủ yếu của ruột già trong quá trình tiêu hoá ở cơ thể người là: Hấp thụ nước và thải phân
+ Vai trò chủ yếu của ruột già trong trong quá trình tiêu hoá ở cơ thể người là gì?
III - Thải phân
- Tại sao lại có hiện tượng bị đi ngoài, táo bón?
- Phải làm gì để phòng chống hiện tượng trên?
- Phải ăn uống hợp vệ sinh: ăn chín, uống sôi,
thức ăn phải đảm bảo an toàn thực phẩm.
- Ăn nhiều chất sơ.
- Tập luyện thể thao thường xuyên, vân động
nhiều để tăng nhu động ruuột.
Bài tập
TRò chơi
Luật chơi
Mỗi bạn được chọn một cánh hoa trong đó sẽ có một câu hỏi bạn được suy nghĩ trong 15 giây, hết 15 giây bạn không trả lời được thì bạn khác có quyền trả lời.
Mỗi câu hỏi bạn trả lời đúng cánh hoa sẽ biến mất một phần thông điệp được mở ra.
Nếu bạn chọn được cánh hoa may mắn sẽ có phần thưởng rất đặc biệt.
Khi mở được toàn bộ các cánh hoa bạn sẽ nhận được một thông điệp.
Bảo vệ môi trường sống
là bảo vệ bạn, gia đình bạn
và cộng đồng
2
1
5
4
3
Hường dẫn về nhà
Đọc trước bài 30 SGK, học bài cũ.
Liên hệ với bản thân về khẩu phần ăn, bảo vệ gan, ruột non, ruột già.
Sưu tầm tranh ảnh, tư liệu bệnh về hệ tiêu hoá.
Kể bảng 30 .1 SGK trang 98
Biện pháp bảo vệ gan

Bảo vệ không khí ô, nguồn nước
ăn thực phẩm sạch.
Không hút thuốc lá và uống nhiều bia rượi.
Không sử dụng các loai thuốc gây nghiện
Sống thoải mái vui vẻ
Tránh sử dụng thuốc và các loại hoóc môn có hại cho gan

Bạn đã nhận được phần thưởng là
bó hoa này và 1 chàng pháo tay của cả lớp
Bạn đã nhận được phần thưởng là
1 chàng pháo tay của cả lớp và.
những kiến thức rất quý giá về gan

Để gan không bị nhiễm độc ta phải:
- Bảo vệ môi trường sống không bị ô nhiễm.
- Ăn thực phẩm sạch.
- Không hút thuốc lá và uống nhiều bia rượu.
- Không sử dụng các loại thuốc gây nghiện.
- Sống thoải mái vui vẻ.
- Tránh sử dụng thuốc và các loại hoóc môn
có hại cho gan.


Để bảo vệ gan chúng ta phải làm gì?
Biện pháp bảo vệ gan

Bảo vệ môi trường sống không bị ô nhiễm.
Ăn thực phẩm sạch.
Không hút thuốc lá và uống nhiều bia rượu.
Không sử dụng các loại thuốc gây nghiện.
Sống thoải mái vui vẻ.
Tránh sử dụng thuốc và các loại hoóc môn có hại cho gan

Nguyên nhân gan bị nhiễm độc
- Sử dụng thuốc và các loại hoóc môn có hại cho gan
Không khí ô nhiễm, nguồn nước không đảm bảo
Thực phẩm hàng ngày có hại cho gan.
Hút nhiều thuốc lá và uống nhiều bia rượi.
Sử dụng các loai thuốc gây nghiện
Strees trong cuộc sống hàng ngày

Nêu nguyên nhân làm cho gan bị nhiễm độc?