Bài 29. Hấp thụ chất dinh dưỡng và thải phân

GIÁO VIÊN:
HUỲNH THỊ KIM MAI
MÔN SINH HỌC 8
TiẾT 30
Quan sát hình 29.1 trang 93 sgk
I. HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG.
Tiết 31: HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN
I. HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG.
Tiết 31: HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN
- Miệngdạ dày(050cm) khoảng cách của ruột non (75300cm)
-Khoảng cách của ruột non được tính từ đâu ?
- Mức độ hấp thụ một số chất dinh dưỡng ở ruột non được biểu diễn như thế nào?
- 100% các chất dinh dưỡng được hấp thụ ở ruột non. Nước và muối khoáng được hấp thụ ngay ở dạ dày.
- Các chất được hấp thụ là: đường đơn, axit amin, axit béo, vitamin, muối khoáng…
- Quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng diễn ra chủ yếu ở ruột non.

1) Ruột non có bề mặt hấp thụ rất lớn (400-500m2) lớn nhất so với các đoạn khác của ống tiêu hoá. Ruột non có mạng mao mạch máu và mạch bạch huyết dày đặc.
I. HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG.
Tiết 31: HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN
?. Căn cứ vào đâu người ta khẳng định rằng ruột non là cơ quan chủ yếu của hệ tiêu hoá đảm nhận vai trò hấp thụ các chất dinh dưỡng?
1) Ruột non có bề mặt hấp thụ rất lớn (400-500m2) lớn nhất so với các đoạn khác của ống tiêu hoá. Ruột non có mạng mao mạch máu và mạch bạch huyết dày đặc.
2) Thực nghiệm phân tích các chất của thức ăn trong các đoạn ống tiêu hóa (hình 29-2) cũng chứng tỏ sự hấp thụ các chất dinh dưỡng diễn ra ở ruột non
I. HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG.
Tiết 31: HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN
?. Căn cứ vào đâu người ta khẳng định rằng ruột non là cơ quan chủ yếu của hệ tiêu hoá đảm nhận vai trò hấp thụ các chất dinh dưỡng?
I. HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG.
Tiết 31: HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN
Đặc điểm cấu tạo trong của ruột non có ý nghĩa gì với chức năng hấp thụ các chất dinh dưỡng của nó?
+ Niêm mạc ruột non có nhiều nếp gấp và nhiều lông ruột
+ Ruột non có hệ thống mao mạch máu và mạch bạch huyết dày đặc, phân bố tới từng lông ruột.
+Tổng diện tích bề mặt bên trong của ruột non đạt tới 400-500m2 -> Hiệu quả hấp thụ cao.
Các chất dinh dưỡng được hấp thụ qua niêm mạc ruột non nhờ những cơ chế nào ?
II. Con đường vận chuyển các chất và vai trò của gan :
I. Hấp thụ chất dinh dưỡng.
Tiết 31: HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN
Quan sát hình 29.3 trang 94 sgk.
các vitamin tan trong dầu và 70% lipit theo con đường này
Các chất dinh dưỡng khác và 30% lipit, có thể lẫn một số chất độc theo con đường này
Phần chất dinh dưỡng dư được tích lũy tại gan hoặc thải bỏ. Chất độc bị khử
Các chất dinh dưỡng với nồng độ thích hợp và không còn chất độc
Tĩnh mạch chủ trên
Tim
Tĩnh mạch
chủ dưới
Gan
Mạch bạch huyết
Mao mạch máu
Ruột non
hãy thảo luận nhóm để hoàn thành nội dung bảng 29 sgk.
Tiết 31: HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN
Các con đường vận chuyển các chất dinh dưỡng
I. HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG.
II. Con đường vận chuyển các chất và vai trò của gan.
Tiết 31: HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN
Ruột non
Các chất dinh dưỡng được hấp thụ và vận chuyển theo đường máu : Đường, a xít béo và gli xê rin, a xít amin, các vi ta min tan trong nước, các muối khoáng và nước
Thành phần chất dinh dưỡng dư được tích luỹ tại gan hoặc thải bỏ chất độc bị khử
Các chất dinh dưỡng với nồng độ thích hợp và không còn chất độc
A
D
E
K
Các vi ta min tan trong dầu và 70% lipít (lipit đã nhũ tương hóa) theo con đường này (mạch bạch huyết )
Các con đường vận chuyển các chất dinh dưỡng
I. HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG
II. Con đường vận chuyển các chất và vai trò của gan :
Tiết 31: HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN
*Vai trò của gan:

Tĩnh mạch chủ trên
Tim
Tĩnh mạch
chủ dưới
Gan
Mạch bạch
huyết
Mao mạch máu
Phần chất dinh dưỡng dư được tích lũy tại gan hoặc thải bỏ. Chất độc bị khử
Vai trò của gan là gì?
Quan sát hình 29.3 sgk
I. Hấp thụ dinh dưỡng.
II. Con đường vận chuyển các chất và vai trò của gan.
Chúng ta cần phải ăn uống như thế nào để gan làm việc có hiệu quả?
Tiết 31: HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN
*Vai trò của gan:
-Điều hoà nồng độ các chất trong máu luôn ổn định
-Khử độc.
Các con đường vận chuyển các chất dinh dưỡng
I. HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG
II. Con đường vận chuyển các chất và vai trò của gan :
Tiết 31: HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN
*Vai trò của gan:
-Điều hoà nồng độ các chất trong máu luôn ổn định
-Khử độc.
I. Hấp thụ dinh dưỡng.
II. Con đường vận chuyển các chất và vai trò của gan.
Thành phần thức ăn không được tiêu hóa hoặc chưa được tiêu hóa hết ở ruột non sẽ được chuyển xuống ruột già. Tại đây sẽ xảy ra hoạt động cuối cùng của quá trình tiêu hóa. Đó là hoạt động gì?
Tiết 31: HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN
III. Sự thải phân.
Nghiên cứu nội dung mục III của bài trang 95 sgk và cho biết vai trò chủ yếu của ruột già trong quá trình tiêu hóa ở cơ thể người là gì?
Vai trò chủ yếu của ruột già là hấp thụ nước và thải phân.
Tại ruột già, nước tiếp tục được hấp thụ, phần chất bã còn lại sẽ rắn đặc hơn và thải ra ngoài nhờ sự co bóp các cơ ở hậu môn phối hợp với các cơ thành bụng. Đó là sự thải phân
Các cơ quan tiêu hóa
Nêu nguyên nhân gây nên bệnh táo bón?
Tiết 31: HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN
Lối sống ít vận động thể lực, giảm nhu động ruột già. Ngược lại, ăn nhiều chất xơ, vận động vừa phải → ruột già hoạt động dễ dàng.
III.Sự thải phân.
I. Hấp thụ dinh dưỡng.
II. Con đường vận chuyển các chất và vai trò của gan.
Tiết 31: HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN
Vai trò chủ yếu của ruột già là hấp thụ nước và thải phân.
Bài tập. Chọn câu trả lời đúng
1) Các chất dinh dưỡng được hấp thụ ở đoạn nào của ruột non ? a) Tá tràng.
b) Phần giữa.
c) Phần cuối.
d) Bắt đầu ở tá tràng rồi mạnh lên ở các phần tiếp theo
2. Trong quá trình tiêu hóa gan có chức năng là:
a) Điều hòa nồng độ các chất dinh dưỡng trong máu ổn định, khử độc, tiết dịch tiêu hóa.
b) Phá hủy hồng cầu, khử độc, vận chuyển chất dinh dưỡng.
c) Hấp thụ chất dinh dưỡng.
Kiểm tra đánh giá:
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Học bài, trả lời câu hỏi SGK
Đọc phần “Em có biết?”
Chuẩn bị bài 30. Vệ sinh tiêu hóa.
KÍNH CHÚC CÁC THẦY CÔ MẠNH KHOẺ.
CHÚC CÁC EM HỌC SINH HỌC TẬP TỐT