Bài 29. Hấp thụ chất dinh dưỡng và thải phân

Phòng giáo dục đào tạo huyện đông anh
Trường THCS UY Nỗ
chào mừng các thầy cô giáo về dự ngày hội công nghệ thông tin huyện đông anh
Môn Sinh học 8
Giáo viên dạy: Trần Thị Kim Anh
Kiểm tra bài cũ
Với một khẩu phần bữa ăn đầy đủ các chất và sự tiêu hóa diễn ra có hiệu quả thì thành phần các chất dinh dưỡng sau khi tiêu hóa ở ruột non là:
Axít amin
Glyxêrin và axít béo
3. Đường đơn
4. Nước, muối khoáng và vitamin
Chọn câu tr? l?i đúng nhất:
A. 1,2,3 B. 1,2,4
C. 2,3,4 D. 1,2,3,4

Kiểm tra bài cũ
Với một khẩu phần bữa ăn đầy đủ các chất và sự tiêu hóa diễn ra có hiệu quả thì thành phần các chất dinh dưỡng sau khi tiêu hóa ở ruột non là:
Axít amin
Glyxêrin và axít béo
Đường đơn
Nước, muối khoáng và vitamin
Tại sao thức ăn lại được biến đổi hoàn toàn ở ruột non?
Các chất có trong
thức ăn

Các
chất
hữu
cơ
Gluxit
Lipit
Axit nuclêic
Muối Khoáng
Vitamin
Prôtêin
Vitamin
Nước
Các nuclêôtit
Axit amin
Muối khoáng
Đường đơn
Axit béo và glyxêrin
Hoạt động
tiêu hóa
Hoạt
®ộng
hấp
thụ
Các chất
®¬n gi¶n hoµ tan
Nước
SƠ ĐỒ KHÁI QUÁT VỀ THỨC ĂN VÀ CÁC HOẠT ĐỘNG CHỦ YẾU
CỦA QUÁ TRÌNH TIÊU HOÁ
Các chất
th¶i, chÊt thõa…
Hoạt
®ộng
th¶i
ph©n
Các chất có trong
thức ăn
Các
chất
vô cơ
I. HÊp thô chÊt dinh d­ìng:



Tiết 29
hấp thụ chất dinh dưỡng và thải phân
- Thí nghiệm: Sử dụng một ống thông luồn qua miệng để hút phần thức ăn đã được tiêu hoá đối với một bữa ăn có khẩu phần định sẵn (138g đường glucozơ, 126g sữa bột, 74g dầu ăn) ở những đoạn ruột non khác nhau và vào những thời điểm khác nhau để phân tích. Kết quả phân tích được biểu diễn ở đồ thị dưới đây:

Dựa vào đồ thị hãy hoàn
thành bảng sau:
Đáp án
Càng xuống sâu ống tiêu hoá, sự hấp thụ các chất dinh dưỡng càng mạnh và diễn ra chủ yếu ở ruột non.
Hãy xem đoạn phim và nêu đặc điểm cấu tạo trong của ruột non?
Lớp cơ
Nếp gấp
Mạch máu
về gan
Lông cực nhỏ
Tế bào biểu bì
Cấu tạo trong của ruột non
Lông ruột
Mao mạch bạch huyết

Nhóm 1,2: Những đặc điểm cấu tạo nào của ruột non có tác dụng tăng diện tích bề mặt hấp thụ?

Nhóm3,4: Những đặc điểm cấu tạo nào của ruột non có tác dụng tăng khả năng hấp thụ?



Câu hỏi Thảo luận nhóm (3 phút)
Lớp cơ
Nếp gấp
Mạch máu
về gan
Lông cực nhỏ
Tế bào biểu bì
Lông ruột
Các chất dinh dưỡng được hấp thụ một chiều từ ruột non vào máu và bạch huyết theo cơ chế nào?
Chất độc
Màng ruột
Mao
Mạch
máu
Hấp thụ theo cơ chế khuyếch tán
Hấp thụ theo cơ chế chủ động
aa
axit béo
glucôzơ
I. HÊp thô chÊt dinh d­ìng:

II. Con ®­êng vËn chuyÓn, hÊp thô c¸c chÊt vµ vai trß cña gan:

Tiết 29
hấp thụ chất dinh dưỡng và thải phân
Các chất dinh dưỡng, muối khoáng, nước, vitamin tan trong nước, 30% lipit và có thể lẫn một số chất độc theo con đường này.
Các vitamin tan trong dầu và 70% lipit theo con đường này.
Mô phỏng các con đường hấp thụ và vận chuyển chất dinh dưỡng
Mạch bạch huyết
Thảo luận nhóm nhỏ 1 phút
Đánh dấu ( X) vào con đường vận chuyển chất dinh dưỡng đã được hấp thu:
Đáp án
Mô phỏng các con đường hấp thụ và vận chuyển chất dinh dưỡng
Mạch bạch huyết
Gan điều hoà nồng độ các chất dinh dưỡng trong máu được ổn định (phần chất dinh dưỡng dư được tích luỹ tại gan hoặc thải bỏ). Chất độc bị khử.
Bản tin sinh học
Các thí nghiệm loại bỏ vai trò khử độc của gan đều cho thấy cơ thể nhanh chết vì nhiễm độc. Mỗi ngày gan phải đảm nhiệm khử hết các chất độc do hoạt động trao đổi chất của tế bào sinh ra cũng như từ bên ngoài đưa vào.
Khả năng khử độc của gan lớn, nhưng không phải là vô hạn. Nếu mỗi ngày những chất độc hại như rượu cứ được đưa đều đều vào cơ thể sẽ làm gan bị suy kiệt dần, các tế bào gan sẽ bị thoái hoá(nhiễm mỡ) và thay vào đó là mô xơ. Gan xơ thì tiêu hoá kém, cơ thể suy nhược, thường xuyên bị nhiễm độc và cuộc sống sẽ chẳng kéo dài được bao lâu.
I. HÊp thô chÊt dinh d­ìng:

II. Con ®­êng vËn chuyÓn, hÊp thô c¸c chÊt vµ vai trß cña gan:

III. Th¶i ph©n:

Tiết 29
hấp thụ chất dinh dưỡng và thải phân
Quan sát đoạn phim sau và trả lời câu hỏi:
Cho bi?t vai trũ ch? y?u c?a ru?t gi� trong quỏ trỡnh tiờu húa?

Vai trò chủ yếu của ruột già trong quá trình tiêu hóa là:

- Hấp thụ nước
- Thải phân





Tại ruột già dịch thức ăn (dịch dưỡng) chịu sự tác động của yếu tố nào?

Các chất bã, thức ăn thừa
Ruột già
Thải ra môi trường ngoài
Hấp thụ lại nước
Vi khuẩn lên men thối
Sự thải phân
Phân - Chất bã rắn, đặc hơn chứa ở trực tràng
(Nhờ sự co bóp của các cơ ở hậu môn và phối hợp với cơ thành bụng)
Hậu môn
1
2
3
4
5
Trò chơi ô chữ
Từ chìa khoá
Đội 1:
Đội 2:
0
0
1
2
3
4
5
6
7
1
2
3
4
5
6
7
Hết giờ
10
9
8
7
6
5
4
3
1
2
6
H
Ấ
P
T
H
?
K
H
ử
Đ
ộ
C
G
A
N
R
U
ộ
T
G
I
à
B
ạ
C
H
H
U
Y
T
H
ả
I
P
H
Â
ế
T
N
U
ê
ê
I
T
H
a
O
H
8
8
H
ệ
T
I
ê
U
H
O
á
1
2
3
4
5
Trò chơi ô chữ
Từ chìa khoá
Đội 1:
Đội 2:
0
0
1
2
3
4
5
6
7
1
2
3
4
5
6
7
Hết giờ
10
9
8
7
6
5
4
3
1
2
6
R
U
ộ
T
N
O
N
K
H
ử
Đ
ộ
C
G
A
N
R
U
ộ
T
G
I
à
B
ạ
C
H
H
U
Y
T
H
ả
I
P
H
Â
ế
T
N
U
ê
ê
I
T
H
a
O
H
8
8
H
ệ
T
I
ê
U
H
O
á
1
2
3
4
5
Trò chơi ô chữ
Từ chìa khoá
Đội 1:
Đội 2:
0
0
1
2
3
4
5
6
7
1
2
3
4
5
6
7
Hết giờ
10
9
8
7
6
5
4
3
1
2
6
R
U
ộ
T
N
O
N
K
H
ử
Đ
ộ
C
G
A
N
R
U
ộ
T
G
I
à
B
ạ
C
H
H
U
Y
T
H
ả
I
P
H
Â
ế
T
N
U
ê
ê
I
T
H
a
O
H
8
8
H
ệ
T
I
ê
U
H
O
á
Hướng dẫn học bài ở nhà:
Học kỹ bài 29. Đọc trước bài 30 tìm hiểu những tác nhân gây hại cho hệ tiêu hoá và cách phòng tránh các tác nhân đó.
Làm bài tập 1, 2, 3.
Sưu tầm tranh, ảnh về: các bệnh tiêu hoá thường gặp, các loài giun, sán kí
sinh ở người.
Liên hệ bản thân về vấn đề tiêu hoá
và chế độ ăn.
Sưu tầm tranh, ảnh về: các bệnh tiêu
hoá thường gặp, các loài giun, sán kí sinh ở người..
Chúc các em học tốt
Trường THCS Uy Nỗ
Kính Chúc các thầy cô giáo
Sức khoẻ- hạnh phúc