Bài 29. Hấp thụ chất dinh dưỡng và thải phân

Giáo Viên: Nguyễn Thị Thanh Bình
Trường THCS Nguyễn Bỉnh khiêm
Kính Chào Quý Thầy, Cô Giáo Về Dự Giờ Hôm Nay!
Môn Sinh Học
Lớp 8/5
KIỂM TRA BÀI CŨ
1. Hoạt động tiêu hóa chủ yếu của ruột non là gì?

2. Những loại chất nào trong thức ăn còn cần được tiêu hóa ở ruột non?
… là sự biến đổi hóa học của thức ăn dưới tác dụng của các enzim trong các dịch tiêu hóa (dịch mật, dịch tụy, dịch ruột)
… là gluxit (tinh bột, đường đôi), prôtêin, lipit
MỜI CÁC EM XEM ĐOẠN CLIP
SỰ HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG
HỆ TIÊU HÓA NGƯỜI
▼ Sự hấp thụ chất dinh dưỡng diễn ra ở phần nào của ống tiêu hóa?
RUỘT NON
HỆ TIÊU HÓA NGƯỜI
▼ Em có nhận xét gì về độ dài của ruột non với các đoạn khác trong ống tiêu hóa?
Ruột non
Ruột non là phần dài nhất trong ống tiêu hóa (2.8 → 3m)
Ruột non có cấu tạo gì đặc biệt làm tăng diện tích bề mặt hấp thụ của nó?
H.29.1: Cấu tạo trong của ruột non
1
2
3
4
5
Lông ruột
CẤU TẠO
RUỘT NON
Dài 2,8 – 3 m
Có nhiều nếp gấp
Nhiều lông ruột và lông cực nhỏ
Có mạng mao mạch máu &mao mạch bạch huyết dày đặc
Tăng diện tích bề mặt bên trong của ruột non (400-500 m2)
1. Đặc điểm cấu tạo trong của ruột non có ý nghĩa gì với chức năng hấp thụ các chất dinh dưỡng của nó?
2. Căn cứ vào đâu người ta khẳng định ruột non là cơ quan chủ yếu
của hệ tiêu hóa đảm nhận vai trò hấp thụ các chất dinh dưỡng?
THẢO LUẬN NHÓM NHỎ, TRẢ LỜI:
THẢO LUẬN NHÓM NHỎ, TRẢ LỜI:
CÂU HỎI
TRẢ LỜI
1. Đặc điểm cấu tạo trong của ruột non có ý nghĩa gì với chức năng hấp thụ các chất dinh dưỡng của nó?
2. Căn cứ vào đâu người ta khẳng định ruột non là cơ quan chủ yếu của hệ tiêu hóa đảm nhận vai trò hấp thụ các chất dinh dưỡng?
1. … Là điều kiện cho sự hấp thụ chất dinh dưỡng với hiệu quả cao.
2. -DT bề mặt hấp thụ rất lớn của RN( s tới 400-500m2) lớn nhất so với các đoạn khác của ống tiêu hóa. RN còn có mạng mao mạch máu và MM bạch huyết dày đặc
- Thực nghiệm phân tích thành
phần các chất thức ăn có trong
các đoạn của ống tiêu hóa
Chất độc
aa
axit béo
glucôzơ
MÔ PHỎNG CÁC CON ĐƯỜNG HẤP THỤ VÀ VẬN CHUYỂN CHẤT DINH DƯỠNG
Mạch bạch huyết
Các chất dinh dưỡng sau khi đã được hấp thụ qua thành ruột non theo mấy đường để về tim?
Đó là những đường nào?
MÔ PHỎNG CÁC CON ĐƯỜNG HẤP THỤ VÀ VẬN CHUYỂN CHẤT DINH DƯỠNG
Mạch bạch huyết
ĐƯỜNG BẠCH HUYẾT
ĐƯỜNG MÁU
2 CON ĐƯỜNG:
H. 29.3 CÁC CON ĐƯỜNG HẤP THỤ VÀ VẬN CHUYỂN CHẤT DINH DƯỠNG
Mạch bạch huyết
Các vitamin tan trong dầu và 70% lipit theo con đường này.
Các chất dinh dưỡng khác và 30% lipit, có thể lẫn một số chất độc theo con đường này
▼Liệt kê các chất dinh dưỡng được vận chuyển về tim ….
Vào các cột phù hợp trong bảng 29:
Bảng 29: Các con đường vận chuyển chất dinh dưỡng đã được hấp thụ:
Đường đơn
lipit (30%)
Axit amin
Các vitamin tan trong nước
Muối khoáng hòa tan
Nước
- Lipit (70 %)
- Các vitamin tan trong dầu
( A, D, E, K…)
▼Liệt kê các chất dinh dưỡng được vận chuyển về tim ….
Vào các cột phù hợp trong bảng sau:
Các con đường hấp thụ và vận chuyển chất dinh dưỡng
Mạch bạch huyết
Thành phần chất dinh dưỡng dư được tích luỹ tại gan hoặc thải bỏ.
Chất độc bị khử
Các chất dinh dưỡng, muối khoáng, nước, vitamin tan trong nước, 30% lipit và có thể lẫn một số chất độc theo con đường này.
Các chất dinh dưỡng với nồng độ thích hợp và không còn chất độc
*VAI TRÒ CỦA GAN:
Các con đường hấp thụ và vận chuyển chất dinh dưỡng
Mạch bạch huyết
Thành phần chất dinh dưỡng dư được tích luỹ tại gan hoặc thải bỏ.
Chất độc bị khử
Các chất dinh dưỡng, muối khoáng, nước, vitamin tan trong nước, 30% lipit và có thể lẫn một số chất độc theo con đường này.
Các chất dinh dưỡng với nồng độ thích hợp và không còn chất độc
Gan đóng vai trò gì trên con đường vận chuyển các chất dinh dưỡng về tim?
EM CÓ BIẾT?
Các thí nghiệm loại bỏ vai trò khử độc của gan đều cho thấy cơ thể nhanh chết vì nhiễm độc. Mỗi ngày gan phải đảm nhiệm khử hết các chất độc do hoạt động trao đổi chất của tế bào sinh ra cũng như từ bên ngoài đưa vào.
Khả năng khử độc của gan rất lớn, nhưng không phải là vô hạn. Nếu mỗi ngày những chất độc hại như rượu cứ được đưa đều đều vào cơ thể sẽ làm gan bị suy kiệt dần, các tế bào gan sẽ bị thoái hoá (nhiễm mỡ) và thay vào đó là mô xơ. Gan xơ thì tiêu hoá kém, cơ thể suy nhược, thường xuyên bị nhiễm độc và cuộc sống sẽ chẳng kéo dài được bao lâu.

Chúng ta cần phải làm gì để bảo vệ gan và giúp gan hoạt động tốt?
NÓI KHÔNG VỚI RƯỢU, BIA!
SỬ DỤNG THỨC ĂN “SẠCH”!
HỆ TIÊU HÓA NGƯỜI
MỜI CÁC EM XEM ĐOẠN PHIM SAU:
VAI TRÒ CỦA RUỘT GIÀ?
Hấp thụ nước và
thải phân
RUỘT GIÀ
Ăn đủ chất & nhiều chất xơ tốt cho sự tiêu hóa
GHI NHỚ:
Sự hấp thụ các chất dinh dưỡng diễn ra chủ yếu ở ruột non. Các chất được hấp thụ tuy theo hai đường máu và bạch huyết nhưng cuối cùng vẫn được hòa chung và phân phối đến các tế bào cơ thể.
Gan tham gia điều hòa nồng độ các chất dinh dưỡng trong máu được ổn định, đồng thời khử các chất độc có hại cho cơ thể.
Vai trò chủ yếu của ruột già là hấp thụ nước và thải phân.
25
Điểm
Đội A
Đội B
Điểm
01
02
03
04
05
06
Một trong các vai trò quan trọng của gan là:
A. Hấp thụ chất dinh dưỡng
B. Khử độc
C. Vận chuyển các chất
2. Đây là con đường hấp thụ, vận chuyển các vitamin tan trong dầu và 70% lipit?
BẠCH HUYẾT
3. Vai trò chủ yếu của ruột già trong quá trình
tiêu hóa?
HẤP THỤ NƯỚC
VÀ THẢI PHÂN
4. Sự hấp thụ chất dinh dưỡng diễn ra chủ yếu ở đoạn nào của ống tiêu hóa?
RUỘT NON
5. Điền các từ còn thiếu vào câu sau:
Sự hấp thụ các chất dinh dưỡng diễn ra chủ yếu ở ruột non. Các chất được hấp thụ tuy theo hai đường……….. và ……………nhưng cuối cùng vẫn được hòa chung và phân phối đến các tế bào cơ thể..
máu
bạch huyết
THẢI PHÂN
6. Đây là hoạt động diễn ra ở ruột già có sự co bóp của các cơ ở hậu môn phối hợp với các cơ thành bụng.
Phần thưởng
Phần thưởng dành cho bạn là một tràng pháo tay thật lớn.
Chúc mừng Đội bạn được cộng thêm 50 điểm!
Đội bạn được thêm 1 lần quay tiếp
Hướng dẫn học bài ở nhà:
Học bài và trả lời các câu hỏi SGK/96
Chuẩn bị trước bài : Vệ sinh tiêu hóa
Kẻ bảng 30.1 vào vở BT.
Chân thành cảm ơn
ñaõ quan taâm, theo doõi.
Quý Thầy Cô Giáo