Bài 29. Hấp thụ chất dinh dưỡng và thải phân

Kiểm tra bài cũ
Trình bày các hoạt động tiêu hoá ở ruột non?
Thành phần các chất dinh dưỡng sau khi tiêu hóa ở ruột non sẽ được hấp thụ như thế nào?
Tiết 29 - Bài 29 :

HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG
VÀ THẢI PHÂN
I. HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG
Tiết 29 - Bài 29 : HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN
Quan sát hình 29.2 sgk trang 93.
Hãy cho biết :
1.Khoảng cách tính từ miệng đến 50 cm chỉ đoạn nào của ống tiêu hóa?

2.Khoảng cách từ 100 cm đến 300cm (tính từ miệng) chỉ đoạn nào của ống tiêu hóa?

3.Mức độ hấp thụ một số chất dinh dưỡng ở ruột non được biểu diễn như thế nào?

- Quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng diễn ra chủ yếu ở ruột non.
- Các chất được hấp thụ là: đường đơn, axit amin, axit béo, vitamin, muối khoáng…
8
Ruột non có cấu tạo như thế nào để phù hợp với chức năng hấp thụ?
Quan sát hình 29.1 trang 93 sgk, hãy tìm hiểu cấu tạo trong của ruột non
Thảo luận :

1. Niêm mạc ruột non có đặc điểm gì?
…................................................................................................
2. Mỗi lông ruột có cấu tạo như thế nào?
………………………………….………………………………….
………………………………….
3. Đặc điểm cấu tạo trong của ruột non có ý nghĩa gì?
………………………………….……………………………………….






Có nhiều nếp gấp và nhiều lông ruột


Có hệ thống mao mạch dày đặc bao quanh mạch bạch huyết và nhiều lông cực nhỏ


- Tăng diện tích hấp thụ
- Hiệu quả hấp thụ cao


Cấu tạo ruột non phù hợp với chức năng hấp thụ
Niêm mạc ruột có nhiều nếp gấp.
Có nhiều lông ruột và lông ruột cực nhỏ
Mạng lưới mao mạch máu và mao mạch bạch huyết dày đặc.
Ruột dài tăng diện tích bề mặt
Các chất dinh dưỡng được hấp thụ qua niêm mạc ruột non nhờ những cơ chế nào và được vận chuyển trong cơ thể bằng những con đường nào?
II. CON ĐƯỜNG VẬN CHUYỂN
CÁC CHẤT VÀ VAI TRÒ CỦA
GAN
Tiết 29 - Bài 29 : HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN
I. HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG
Quan sát hình 29.3 trang 94 sgk, hãy thảo luận nhóm để hoàn thành nội dung phiếu học tập
các vitamin tan trong dầu và 70% lipit theo con đường này
Các chất dinh dưỡng khác và 30% lipit, có thể lẫn một số chất độc theo con đường này
Phần chất dinh dưỡng dư được tích lũy tại gan hoặc thải bỏ. Chất độc bị khử
Các chất dinh dưỡng với nồng độ thích hợp và không còn chất độc
Tĩnh mạch chủ trên
Tim
Tĩnh mạch
chủ dưới
Gan
Mạch bạch huyết
Mao mạch máu
Ruột non
PHT Các con đường vận chuyển
Đường
Axit béo và glyxerin
Axit amin
Các vitamin tan trong nước
Muối khoáng
Nước
- Lipit (đã được nhũ tương)
- Các vitamin tan trong dầu ( A, D…)
Vai trò của gan là gì?

Quan sát hình 29.3 trả lời câu hỏi sau
Tĩnh mạch chủ trên
Tim
Tĩnh mạch
chủ dưới
Gan
Mạch bạch
huyết
Mao mạch máu




-Điều hoà nồng độ các chất trong máu luôn ổn định

- Khử độc
Phần chất dinh dưỡng dư được tích lũy tại gan hoặc thải bỏ. Chất độc bị khử
Thành phần thức ăn không được tiêu hóa hoặc chưa được tiêu hóa hết ở ruột non sẽ được chuyển xuống ruột già. Tại đây sẽ xảy ra hoạt động cuối cùng của quá trình tiêu hóa. Đó là hoạt động gì?


III. SỰ THẢI PHÂN
Các em hãy nghiên cứu nội dung mục III của bài trang 95 sgk và cho biết vai trò chủ yếu của ruột già trong quá trình tiêu hóa ở cơ thể người là gì?

- Hấp thụ nước
- Thải phân


Các cơ quan tiêu hóa
22
Kết luận
Vai trò chủ yếu của ruột già là hấp thụ nước và thải phân
Tại ruột già, nước tiếp tục được hấp thụ, phần chất bã còn lại sẽ rắn đặc hơn và thải ra ngoài nhờ sự co bóp các cơ ở hậu môn phối hợp với các cơ thành bụng. Đó là sự thải phân
23
Để có thể củng cố nội dung toàn bài, chúng ta cùng tìm hiểu và giải đáp “Ô chữ” sau
24
1
2
3
4
5
6
R
U
o
T
N
O







Thời gian
Thời gian
Thời gian
Thời gian
Thời gian
Thời gian
7
N
Kiểm tra đánh giá
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Học bài cũ, trả lời câu hỏi SGK
Đọc phần “Em có biết?”
Chuẩn bị bài thực hành “Tìm hiểu hoạt động của enzim trong nước bọt”
KÍNH CHÚC CÁC THẦY CÔ MẠNH KHOẺ.
CHÚC CÁC EM HỌC SINH HỌC TẬP TỐT