Bài 29. Hấp thụ chất dinh dưỡng và thải phân

QÚI THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ CHUYÊN ĐỀ CẤP TRƯỜNG
MÔN: SINH HỌC
Người thực hiện: Hoàng Văn Phúng
Trường:THCS XY
Nhiệt Liệt Chào Mừng
Các chất có trong
thức ăn

Các
chất
hữu
cơ
Gluxit
Lipit
Axit nuclêic
Muối Khoáng
Vitamin
Prôtêin
Vitamin
Nước
Các nuclêôtit
Axit amin
Muối khoáng
Đường đơn
Axit béo và glyxêrin
Hoạt động
tiêu hóa
?
Các chất
®¬n gi¶n hoµ tan
Nước
SƠ ĐỒ KHÁI QUÁT VỀ THỨC ĂN VÀ CÁC HOẠT ĐỘNG CHỦ YẾU
CỦA QUÁ TRÌNH TIÊU HOÁ
Các chất
th¶i, chÊt thõa…
?
Các chất có trong
thức ăn
Các
chất
vô cơ
Tiết 29: Bài 29-30. HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN - VỆ SINH TIÊU HOÁ
I . Hấp thụ chất dinh dưỡng.
II . Con đường vận chuyển, hấp thụ các
chất và vai trò của gan.
Iii . Thải phân.
IV . Vấ SINH TIấU HểA.
1. Cỏc tỏc nhõn cú h?i cho h? tiờu húa
2. Cỏc bi?n phỏp b?o v? h? tiờu húa v� d?m b?o s? tiờu húa cú hi?u qu?
Tiết 29: Bài 29-30. HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN. VỆ SINH TIÊU HOÁ
II. CON ĐƯỜNG VẬN CHUYỂN, HẤP THỤ CÁC CHẤT VÀ VAI TRÒ CỦA GAN
Tiết 29: Bài 29-30. HẤP THỤ CHẤT DINH DƯỠNG VÀ THẢI PHÂN. VỆ SINH TIÊU HOÁ
Các chất dinh dưỡng sau khi
hấp thụ ở ruột non rồi được
vận chuyển về tim bằng những
con đường nào ?
Tĩnh mạch chủ trên
Tim
Gan
Mạch bạch
huyết
Các vitamin tan trong
dầu và 70% lipit theo
con đường này
Tĩnh mạch
chủ dưới
Hình 29.3. Các con đường hấp thụ và vận chuyển chất dinh dưỡng
Mao mạch
máu
- Máu
- Bạch huyết
Bảng 29.
Các con đường vận chuyển chất dinh dưỡng đã được hấp thụ
- Đường
- Axit béo và glixêrin.
- Axit amin.
- Các vitamin tan trong nước.
- Các muối khoáng.
- Nước.
- Lipit (các giọt nhỏ đã được nhũ tương hóa).
- Các vitamin tan trong dầu (A,D,E,K).
Tĩnh mạch chủ trên
Tim
Gan
Mạch bạch
huyết
Các vitamin tan trong
dầu và 70% lipit theo
con đường này
Hình 29.3. Các con đường hấp thụ và vận chuyển chất dinh dưỡng
Mao mạch
máu
Các chất dinh dưỡng
khác và 30% lipit,
có thể lẫn một số chất độc
Các chất dinh dưỡng với
Nồng độ thích hợp và
không còn chất độc
Gan đóng vai trò gì trên con đường vận chuyển các chất dinh dưỡng về tim?
Khử độc
Điều hoà nồng độ các chất
- Tiết dịch mật
III. THẢI PHÂN
Quan sát hình, kết hợp
thông tin SGK trả lời câu hỏi:
Ruột già có vai trò gì trong quá trình tiêu hoá?
Hấp thụ nước cần thiết cho cơ thể
Thải phân ra môi
trường ngoài
video
IV. VỆ SINH TIÊU HOÁ
Loét dạ dày
Sâu răng
1. Các tác nhân có hại cho hệ tiêu hoá
Các nhóm tác nhân có hại cho hệ tiêu hóa
Vi sinh vật
Ăn uống không đúng cách
Giun sán
Khẩu phần ăn không hợp lí
Vi khuẩn gây sâu rang
Sán lá gan
Vi khuẩn gây viêm ruột
Giun đũa
Vi khuẩn gây bệnh tiêu chảy
Đầu Sán dây
Gỏi cá
Ổi xanh
Hồng xanh
Vi khuẩn
Giun, sán
Ăn uống
không đúng
cách
Khẩu phần
ăn không
hợp lý
CÁC
SINH VẬT
CHẾ ĐỘ
ĂN UỐNG
Nhóm tác nhân
Vi
khuẩn
Rang
Dạ dày
Ruột
Các tuyến tiêu hoá
Tạo nên môi trưuờng axit làm hỏng men rang.
Bị viêm loét
Bị viêm loét
Bị viêm
Giun, sán
Ruột
Gây tắc ruột
Các tuyến tiêu hoá
Gây tắc ống dẫn mật
an uống không đúng cách
Các cơ quan tiêu hoá
Hoạt động tiêu hoá
Hoạt động hấp thụ
Khẩu phần an không hợp lí
Các cơ quan tiêu hoá
Hoạt động tiêu hoá
Hoạt động hấp thụ
Có thể bị viêm
Kém hiệu quả
Kém hiệu quả
Dạ dày và ruột bị mệt mỏi, gan có thể bị xơ.
Bị rối loạn hoặc kém hiệu quả.
Bị rối loạn hoặc kém hiệu quả.
Hình ảnh dạ dày bị loét và gan bị xơ
Hình ảnh do loét tá tràng
Hình ảnh viêm loét đại tràng
2. Các biện pháp bảo vệ hệ tiêu hoá khỏi bị các tác nhân có hại và đảm bảo sự tiêu hoá có hiệu quả.

Đọc thông tin mục II SGK - Tr 89 trả lời các câu hỏi:
Câu 1:Thế nào là vệ sinh răng miệng đúng cách?

Câu 2:Thế nào là ăn uống hợp vệ sinh ?



Câu 3:Tại sao ăn uống đúng cách lại giúp cho hệ tiêu hoá đạt hiệu quả?
Câu1: Đánh răng sau khi ăn và trước khi đi ngủ , chải răng đúng cách (băng bàn chải mềm và thuốc đánh răng có chứa canxi và flo).
Câu 2: Ăn uống hợp vệ sinh gồm các nội dung sau:
- Ăn thức ăn nấu chín , uống nước đã đun sôi .
- Không ăn thức ăn đã bị ôi thiu .
Không để ruồi nhặng … đậu vào thức ăn.

Câu 3: Ăn chậm nhai kĩ, ăn đúng giờ, đúng bữa , hợp khẩu vị, tạo bầu không khí vui vẻ thoải mái khi ăn, sau khi ăn cần có thời gian nghỉ ngơi hợp lí để sự tiêu hoá có hiệu quả .
2. Các biện pháp bảo vệ hệ tiêu hoá khỏi các tác nhân có hại và đảm bảo sự tiêu hoá có hiệu quả
+ Vệ sinh răng miệng
+ Ăn uống hợp vệ sinh
- Tác nhân sinh vật:
Thông điệp: “Hãy đánh răng ít nhất 2 lần mỗi ngày”
Thông điệp: Sức khoẻ là vàng – Hãy ăn chín, uống sôi
Thông điệp:Hãy rữa tay bằng xà phòng diệt khuẩn trước khi ăn
và sau khi đi vệ sinh.
+ Xây dựng khẩu phần ăn hợp lí
+ Ăn uống đúng cách
- Chế độ ăn uống:
BỮA ĂN GIA ĐÌNH
1
Cơ quan nào trong hệ tiêu hóa có chức năng chủ yếu là hấp thụ các chất dinh dưỡng?
Miệng.
Thực quản.
Dạ dày.
Ruột non.
2
Thành phần của ruột non có chức năng chính là hấp thụ các chất dinh dưỡng?
Lớp cơ.
Lông ruột.
Mạch máu.
Mạch bạch huyết.
3
Vai trò chủ yếu của ruột già trong quá trình tiêu hóa ?
Hấp thụ lại các chất dinh dưỡng.
Hấp thụ nước và thải phân.
Làm chất bã rắn và đặc lại tạo cho vi khuẩn lên men thối.
Thải phân ra môi trường ngoài.
3
Vai trò chủ yếu của ruột già trong quá trình tiêu hóa ?
Hấp thụ lại các chất dinh dưỡng.
Hấp thụ nước và thải phân.
Làm chất bã rắn và đặc lại tạo cho vi khuẩn lên men thối.
Thải phân ra môi trường ngoài.
4
Điền từ thích hợp vào chỗ trống:
Sự hấp thụ chất dinh dưỡng chử yếu diễn ra ở ruột non. Các chất được hấp thụ tuy theo hai đường…………và ………........nhưng cuối cùng vẫn được hòa chung và phân phối đến các tế bào cơ thể.
1
2
máu
bạch huyết
Bài 2. Chọn đáp án đúng.
2. ăn đúng giờ , đúng bữa có tác dụng là
A, hoạt động hấp thụ bị rối loạn.
B, sự tiết dịch tiêu hoá được thuận lợi hơn.
C, số lượng và chất lượng dịch tiêu hoá kém.
D, hiệu quả của sự tiêu hoá không cao.
B, sự tiết dịch tiêu hoá được thuận lợi hơn.
Hướng dẫn học ở nhà:
- Học bài và trả lời các câu hỏi cuối bài.
- Đọc mục “ Em có biết?” Vai trò khử độc của gan
- Tiết sau thực hành: Tìm hiểu hoạt động của enzim trong nước bọt.
Bài học kết thúc
Chúc quý thầy cô giáo sức khoẻ, hạnh phúc,
Chúc các em học tốt