Bài 29. An toàn khi sử dụng điện

Bài 29: An toàn khi sử dụng điện
Cuộc sống có điện thật ích lợi, thuận tiện và văn minh. Nhưng nếu sử dụng điện không an toàn có thể gây thiệt hại như cháy, nổ và nguy hiểm tới tính mạng con người. Vậy sử sụng điện như thế nào là an toàn?
Bài 29: An toàn khi sử dụng điện
C1: Tay cầm bút thử điện phải như thế nào thì bóng đèn của bút thử điện sáng?
I. Dòng điện qua cơ thể người có thể gây nguy hiểm:
1. Dòng điện có thể đi qua cơ thể người:
Nhớ lại thí nghiệm với bút thử điện ở bài 22
Lắp mạch điện với mô hình “người điện” như hình 29.1, môtk đầu của bóng đèn pin nối với “người điện”, đầu kia của đèn ở phía sau người điện nối vào chốt 1.
Đóng công tắc, chạm đầu 2 vào bất cứ chổ nào của “người điện” và quan sát bóng đèn. Và nhận xét vào câu dưới đây:
Dòng điện có thể …………..cơ thể người khi chạm vào mạch điện tại …………vị trí nào của cơ thể.
đi qua
bất kỳ
Bài 29: An toàn khi sử dụng điện
I. Dòng điện qua cơ thể người có thể gây nguy hiểm:
1. Dòng điện có thể đi qua cơ thể người:
Dòng điện có thể …………..cơ thể người khi chạm vào mạch điện tại …………vị trí nào của cơ thể.
đi qua
bất kỳ
2. Giới hạn nguy hiểm đối với dòng điện đi qua cơ thể người:
Dòng điện có cường độ trên 10mA đi qua người làm co cơ rất mạnh, không thể duỗi tay ra khỏi dây điện.
Dòng điện có cường độ trên 25mA đi qua ngực gây tổn thương tim.
Dòng điện có cường độ từ 70mA trở lên đi qua cơ thể người, tương ứng với hiệu điện thế 40V trở lên đặt lên cơ thể người sẽ làm tim ngừng đập.
II. Hiện tượng đoãn mạch và tác dụng của cầu chì:
Bài 29: An toàn khi sử dụng điện
I. Dòng điện qua cơ thể người có thể gây nguy hiểm:
II. Hiện tượng đoãn mạch và tác dụng của cầu chì:
1. Hiện tượng đoản mạch (ngắn mạch)
Cầu chì
Bóng đèn
K
Ampe kế chỉ I1
Ampe kế chỉ I > I1
Bài 29: An toàn khi sử dụng điện
I. Dòng điện qua cơ thể người có thể gây nguy hiểm:
II. Hiện tượng đoản mạch và tác dụng của cầu chì:
1. Hiện tượng đoản mạch (ngắn mạch)
C2: So sánh I1 với I2 và nêu nhận xét: Khi bị đoản mạch dòng điện trong mạch có cường độ ……………
lớn hơn
2. Tác dụng củ cầu chì.
C3. Khi đoản mạch xảy ra với mạch điện hình 29.3, cầu chì nóng lên, chảy, đứt và ngắt mạch.
C4. Ý nghĩa số ampe ghi trên mỗi cầu chì: Dòng điện có cường độ vượt quá giá trị đó thì cầu chì sẽ đứt.
Thí dụ: số ghi trên cầu chì là 1A, có nghĩa cầu chì này sẽ đứt khi cường độ dòng điện qua nó lớn hơn 1A.
C5. Với mạch điện thắp sáng bóng đèn, từ bảng cường độ dòng điện ở bài 24 (từ 0,1 tới 1A), thì nên dùng cầu chì có ghi 1A (tối đa là dùng cầu chì có ghi số 1,2A hoặc 1,5A)
III. CÁC QUI TẮC AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN
Dưới đây là một số qui tắc an toàn khi sử dụng điện:
Chỉ làm thí nghiệm với các nguồn điện có hiệu điện thế dưới 40V.
Phải sử dụng các dây dẫn có vỏ bọc cách điện.
Mạch điện dân dụng gồm hai dây là dây “nóng” và dây “nguội”. Giữa chúng có hiệu điện thế 220Vvaf dây nguội được nối đất ở trạm phát điện. Vì thế giữa dây nóng và cơ thể người chạm đất có hiệu điện thế 220V và là nguy hiểm với cơ thể người. Không được tự mình chạm vào mạng điện dân dụng và các thiết bị điện nếu chưa biết rõ cách sử dụng.
Khi có người bị điện giật thì không được cham vào người đó mà cần phải tìm cách ngắt ngay công tắc điện và gọi người cấp cứu.
C6.
Ở hình 29.5a, lõi dây điện có chỗ để hở, nếu vô ý chạm phải có thể bị điện giật và là nguy hiểm.
Cách khắc phục: Dùng băng dính cách điện bọc nhiều lớp thật kín lõi dây (trước đó cần ngắt điện hoặc rút nắp cầu chì)
Ở hình 29.5b, nắp cầu chì ghi 2A lại nối bằng dây chì ghi 10A là quá xa mức qui định, nếu như vậy, do sự cố, dòng điện trong mạch có cường độ tới 9A, dây chì này chưa đứt, còn dụng cụ điện dùng loại cầu chì này có thể bị hỏng.
Cách khắc phục: Chỉ dùng dây chì có ghi số 2A để mắc vào nắp cầu chì.
Ở hình 29.5c, người phụ nữ này đang thay hay sửa bóng đèn thì em nhỏ lại đóng (hoặc ngắt) công tắc điện, nếu đóng công tắc thì dòng điện có thể đi qua cơ thể người phụ nữ kia và không an toàn điện. Chân chị này tiếp xúc với sàn nhà không an toàn.
Cách khắc phục: Không được đóng công tắc công tắc điện trong khi sửa chữa điện (thí dụ như khi thay bóng đèn). Khi sửa chữa điện cần đứng trên một vật (như đi giày cao su, đi dép nhựa, đứng trên ghế nhựa, ghế gỗ khô…) để cách điện với đất và sàn nhà.