Bài 29. An toàn khi sử dụng điện

Kiểm tra bài cũ
? Dòng điện có mấy tác dụng đó là những tác dụng nào
? Nêu tác dụng tác dụng sinh lí của dòng điện?
* Dòng điện có 5 tác dụng
Tác dụng nhiệt
Tác dụng phát sáng
Tác dụng từ
- Tác dụng hóa học
- Tác dụng sinh lí
- Nếu sơ ý cho dòng điện đi qua cơ thể người thì dòng điện sẽ làm các cơ co giật, có thể làm tim ngừng đập, ngạt thở và thần kinh tê liệt
Cuộc sống có điện thật ích lợi, thuận tiện và văn minh. Nhưng nếu sử dụng điện không an toàn có thể gây thiệt hại như cháy, nổ và nguy hiểm tới tính mạng con người. Vậy sử sụng điện như thế nào là an toàn?
Tiết 33: AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN
I. Dòng điện đi qua cơ thể người có thể gây nguy hiểm
1. Dòng điện đi qua cơ thể người
? Tay cầm bút thử điện phải như thế nào thì bóng đèn của bút thử điện mới sáng
* Bóng đèn bút thử điện sáng khi đưa đầu của bút thử điện vào lỗ mắc với dây “nóng” của ổ lấy điện và tay cầm phải tiếp súc với chốt cài hay đầu kia bằng kim loại của bút thử
Nhận xét:
Cơ thể người là một vật dẫn điện. Dòng điện có thể …………cơ thể người, khi người ta chạm vào mạch điện tại ……… vị trí nào của cơ thể
chay qua
bất cứ
2. Giới hạn nguy hiểm đối với dòng điện đi qua cơ thể người
- Dòng điện có cường độ trên 10mA đi qua người làm co cơ rất mạnh, không thể duỗi tay khỏi dây điện khi chạm phải.
- Dòng điện có cường độ trên 25mA đi qua ngực gây tổn thương tim
- Dòng điện có cường độ từ 70mA trở lên đi qua cơ thể người, tương ứng với hiệu điện thế từ 40V trở lên đặt lên cơ thể người sẽ làm tim ngừng đập
( SGk - trang 82 )
Tiết 33: AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN
I. Dòng điện đi qua cơ thể người có thể gây nguy hiểm
II. Hiện tượng đoản mạch và tác dụng của cầu chì
Nhận xét: - Khi bị đoản mạch, dòng điện trong mạch có cường độ………….
lơn hơn
? Hãy nêu các tác hại của hiện tượng đoản mạch
* Các tác hại của hiện tượng đoản mạch
Cường độ tăng lên quá lớn có thể làm cháy hoặc làm cháy vỏ cách điện và các bộ phận khác tiếp xúc với nó hoặc gần nó. Từ đó có thể gây hỏa hoạn
- Nêu một phần của mạch điện bị đoản mạch thì các dụng cụ sử dụng điện ở phần còn lại của mạch điện có thể bị hỏng
1. Hiện tượng đoản mạch ( ngắn mạch)
2. Tác dụng của cầu chì
Tiết 33: AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN
I. Dòng điện đi qua cơ thể người có thể gây nguy hiểm
II. Hiện tượng đoản mạch và tác dụng của cầu chì
1. Hiện tượng đoản mạch ( ngắn mạch)
2. Tác dụng của cầu chì
? Quan sát sơ đồ mạch điện hình 29.3 và cho biết có hiện tượng gì xẩy ra với cầu chì khi đoản mạch
Cầu chì
+
-
Khi đoản mạch sảy ra với mạch điện h29.3, cầu chì nóng lên, chảy, đứt và ngắt mạch.
Tiết 33: AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN
I. Dòng điện đi qua cơ thể người có thể gây nguy hiểm
II. Hiện tượng đoản mạch và tác dụng của cầu chì
1. Hiện tượng đoản mạch ( ngắn mạch)
2. Tác dụng của cầu chì
Quan sát cầu chì hình 29.4 . Hãy cho biết ý nghĩa số ampe ghi trên mỗi cầu chì
Hình 29.4
Ý nghĩa số ampe ghi trên mỗi cầu chì: Dòng điện có cường độ vượt quá giá trị đó thì cầu chì sẽ đứt.
Tiết 33: AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN
I. Dòng điện đi qua cơ thể người có thể gây nguy hiểm
II. Hiện tượng đoản mạch và tác dụng của cầu chì
1. Hiện tượng đoản mạch ( ngắn mạch)
2. Tác dụng của cầu chì
? Xem bảng cường độ dòng điện ở bài 24, cho biết nên dùng cầu chì ghi bao nhiêu ampe cho mạch điện thắp sáng bóng đèn.
- Với mạch điện thắp sáng bóng đèn, từ bảng cường độ dòng điện ở bài 24 ( từ 0,1A – 1A) thì nên dùng cầu chì có ghi số 1,2A – 1,5A
Tiết 33: AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN
I. Dòng điện đi qua cơ thể người có thể gây nguy hiểm
II. Hiện tượng đoản mạch và tác dụng của cầu chì
III. Quy tắc an toàn khi sử dụng điện
Chỉ làm thí nghiệm với các nguồn điện có hiệu điện thế dưới 40V.
Phải sử dụng các dây dẫn có vỏ bọc cách điện.
Mạch điện dân dụng gồm hai dây là dây “nóng” và dây “nguội”. Giữa chúng có hiệu điện thế 220V và dây nguội được nối đất ở trạm phát điện. Vì thế giữa dây nóng và cơ thể người chạm đất có hiệu điện thế 220V và là nguy hiểm với cơ thể người. Không được tự mình chạm vào mạng điện dân dụng và các thiết bị điện nếu chưa biết rõ cách sử dụng.
Khi có người bị điện giật thì không được cham vào người đó mà cần phải tìm cách ngắt ngay công tắc điện và gọi người cấp cứu.
( SGK trang 83 – 84 )
Tiết 33: AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN
? Hãy viết một câu cho biết có gì không an toàn và cách khắc phục cho mỗi hình sau
Viết câu:
- Lõi dây điện có chỗ bị hở, nếu vô ý chạm phải có thể bị điện giật , nguy hiểm.
Cách khắc phục:
- Dùng băng dính cách điện bọc nhiều lớp thật kín lõi dây (trước đó nhớ ngắt điện)
Tiết 33: AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN
? Hãy viết một câu cho biết có gì không an toàn và cách khắc phục cho hình sau
Viết câu:
- Nắp cầu chì ghi 2A lại nối bằng dây ghi 10A là quá xa mức qui định, nếu như vậy, khi có sự cố, dòng điện tăng cao có cường độ tới 9A mà dây chì chưa đứt, còn dụng cụ điện dùng cầu chì này có thể bị hỏng.
Cách khắc phục:
- Chỉ dùng dây chì có ghi số 2A để mắc vào nắp cầu chì này.
Viết câu:
- Mẹ thay hoặc sửa bóng đèn thì con lại đóng (hoặc ngắt) công tắc điện, nếu đóng công tắc thì dòng điện có thể đi qua cơ thể mẹ và không an toàn điện. Chân mẹ lại tiếp xúc trực tiếp với sàn nhà là không an toàn.
Cách khắc phục:
- Không được đóng công tắc khi đang sửa điện. Khi sửa điện cần đứng trên một vật ( Dép nhựa, ghế gỗ khô, ghế nhựa,…) để cách điện với đất và sàn nhà.
Tiết 33: AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN
I. Dòng điện đi qua cơ thể người có thể gây nguy hiểm
II. Hiện tượng đoản mạch và tác dụng của cầu chì
III. Quy tắc an toàn khi sử dụng điện
? Qua bài học cần ghi nhớ điều gì
- Cơ thể người là một vật dẫn điện. Dòng điện với cường độ 70mA trở lên đi qua cơ thể người hoặc làm việc với hiệu điện thế lớn hơn 40V là nguy hiểm với cơ thể người.
- Cầu chì tự động ngắt mạch khi cường độ tăng quá mức, đặc biệt khi đoản mạch.
- Phải thực hiện các quy tắc an toàn khi sử dụng điện.
Ghi nhớ
Bài tập
- Giải thích vì sao để đảm bảo an toàn khi sử dụng điện người ta phải mắc cầu chì thích hợp cho mỗi thiết bị hoặc dụng điện trong mạch
Trả lời:
- Khi cường độ dòng điện quá mạnh qua cầu chì, đoạn dây chì nóng lên, chẩy và đứt ngắt mạch điện tránh được sự cố đoản mạch.