Bài 29. An toàn khi sử dụng điện

An toàn khi sử dụng điện
BÀI 29
Cuộc sống có điện thật ích lợi, thuận tiện và văn minh. Nhưng nếu sử dụng điện không an toàn có thể gây thiệt hại như cháy, nổ và nguy hiểm tới tính mạng con người. Vậy sử dụng điện như thế nào là an toàn?
BÀI 29: AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN
Tay cầm bút thử điện phải như thế nào thì bóng đèn của bút thử điện sáng?
I. Dòng điện đi qua cơ thể người có thể gây nguy hiểm:
1. Dòng điện có thể đi qua cơ thể người:
Nhớ lại thí nghiệm với bút thử điện ở bài 22
BÀI 29: AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN
Tay cầm phải tiếp xúc với đầu kim loại ở phía trên của bút thử điện và chạm bút vào ổ điện.
K
Cầu chì
Công tắc
Lắp mạch điện với mô hình “người điện” như hình 29.1, một đầu của bóng đèn pin nối với “người điện” vào chốt 1.
Đóng công tắc, chạm đầu 2 vào bất cứ chổ nào của “người điện” và quan sát bóng đèn. Và nhận xét vào câu dưới đây:
1. Dòng điện có thể đi qua cơ thể người:
1
2
1. Dòng điện có thể đi qua cơ thể người:
Dòng điện có thể …………..cơ thể người khi chạm vào mạch điện tại …………vị trí nào của cơ thể.
đi qua
bất cứ
I. Dòng điện qua cơ thể người có thể gây nguy hiểm:
2. Giới hạn nguy hiểm đối với dòng điện đi qua cơ thể người:
 Dòng điện có cường độ trên 10mA đi qua người làm co cơ rất mạnh, không thể duỗi tay ra khỏi dây điện.
 Dòng điện có cường độ trên 25mA đi qua ngực gây tổn thương tim.
 Dòng điện có cường độ từ 70mA trở lên đi qua cơ thể người, tương ứng với hiệu điện thế 40V trở lên đặt lên cơ thể người sẽ làm tim ngừng đập.
BÀI 29: AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN
1. Dòng điện có thể đi qua cơ thể người:
Nhớ lại tác dụng sinh lí của dòng điện.
Tìm hiểu mức độ tác dụng và giới hạn nguy hiểm của dòng điện đối với cơ thể người cho dưới đây:
II. Hiện tượng đoãn mạch và tác dụng của cầu chì:
1. Hiện tượng đoản mạch (ngắn mạch)
Ampe kế chỉ I1
Ampe kế chỉ I2
BÀI 29: AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN
K
K
1. Hiện tượng đoản mạch (ngắn mạch)
K
Cầu chì
Công tắc
+
-
A
Ampe kế
Hiện tượng đoản mạch (ngắn mạch)
BÀI 29: AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN
I1 = 2A
I2 = 6A
I. Dòng điện qua cơ thể người có thể gây nguy hiểm:
II. Hiện tượng đoãn mạch và tác dụng của cầu chì:
1. Hiện tượng đoản mạch (ngắn mạch)
So sánh I1 với I2 và nêu nhận xét:
Khi bị đoản mạch dòng điện trong mạch có cường độ ……………
lớn hơn
BÀI 29: AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN
2. Tác dụng của cầu chì.
BÀI 29: AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN
Khi đoản mạch cầu chì nóng chảy và bị đứt làm ngắt mạch điện.
Ý nghĩa số ampe ghi trên mỗi cầu chì: Nếu dòng điện có cường độ vượt quá giá trị đó thì cầu chì sẽ đứt.
Thí dụ: số ghi trên cầu chì là 1A, có nghĩa cầu chì này sẽ đứt khi cường độ dòng điện qua nó lớn hơn 1A.
Với mạch điện thắp sáng bóng đèn, từ bảng cường độ dòng điện ở bài 24 (từ 0,1 tới 1A), thì nên dùng cầu chì có ghi 1A (tối đa là dùng cầu chì có ghi số 1,2A hoặc 1,5A)
III. Các qui tắc an toàn khi sử dụng điện
Dưới đây là một số qui tắc an toàn khi sử dụng điện:
Chỉ làm thí nghiệm với các nguồn điện có hiệu điện thế dưới 40V.
Phải sử dụng các dây dẫn có vỏ bọc cách điện.
Mạch điện dân dụng gồm hai dây là dây “nóng” và dây “nguội”. Giữa chúng có hiệu điện thế 220V và dây nguội được nối đất ở trạm phát điện. Vì thế giữa dây nóng và cơ thể người chạm đất có hiệu điện thế 220V và là nguy hiểm với cơ thể người. Không được tự mình chạm vào mạng điện dân dụng và các thiết bị điện nếu chưa biết rõ cách sử dụng.
Khi có người bị điện giật thì không được chạm vào người đó mà cần phải tìm cách ngắt ngay công tắc điện và gọi người cấp cứu.
BÀI 29: AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN
Hãy viết một câu cho biết có gì không an toàn điện và cách khắc phục cho mỗi hình 29.5 a,b và c.

Hình 29.5
BÀI 29: AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN
III. Các qui tắc an toàn khi sử dụng điện
a)
b)
c)
Ở hình 29.5a, lõi dây điện có chỗ bị hở, nếu vô ý chạm phải có thể bị điện giật rất nguy hiểm.
Cách khắc phục: Dùng băng keo cách điện bọc nhiều lớp thật kín lõi dây (trước đó cần ngắt điện hoặc rút nắp cầu chì)
hình 29.5a
BÀI 29: AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN
Ở hình 29.5b, nắp cầu chì ghi 2A lại nối bằng dây chì ghi 10A vượt quá mức qui định, nếu có sự cố, dòng điện trong mạch có cường độ lớn hơn 2A, dây chì này không bị đứt, dụng cụ điện sẽ bị hỏng.
Cách khắc phục: Chỉ dùng dây chì có ghi số 2A để thay thế.
BÀI 29: AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN
Ở hình 29.5c, người phụ nữ này đang sửa bóng đèn, chân không mang dép em bé lại đóng công tắc điện, nên dòng điện có thể đi qua cơ thể người phụ nữ gây ra điện giật
Cách khắc phục: Không được đóng công tắc công tắc điện trong khi sửa chữa điện (thí dụ như khi thay bóng đèn). Khi sửa chữa điện cần đứng trên một vật (như mang ủng cao su, đi dép nhựa, đứng trên ghế nhựa, ghế gỗ khô,…) để cách điện với đất và sàn nhà.
BÀI 29: AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN
BÀI 29: AN TOÀN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN