Bài 28. Những ngôi sao xa xôi

KIỂM TRA BÀI CŨ


Hãy tóm tắt nội dung truyện ngắn
" Những ngôi sao xa xôi"
* Tổ trinh sát mặt đường tại một trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn gồm 3 cô gái: Định, Nho và chị Thao-tổ trưởng. Nhiệm vụ của họ là quan sát địch ném bom, đo khối lượng đất đá phải san lấp do bom địch gây ra, đánh dấu vị trí các trái bom chưa nổ và phá.
* Công việc hết sức nguy hiểm bởi phải luôn đối mặt với thần chết-mà công việc này diễn ra hàng ngày thậm chí mấy lần trong một ngày.
* Họ ở trong một cái hang dưới chân cao điểm, tách xa đơn vị. Cuộc sống ở nơi trọng điểm giữa chiến trường dù khắc nghiệt, nguy hiểm nhưng vẫn có những niềm vui hồn nhiên của tuổi trẻ, những giây phút thanh thản, mơ mộng và đặc biệt là sự gắn bó, yêu thương thắm tình đồng đội.

Vui mở đường
(Trích )
Lê Minh Khuê
TIẾT: 141
( Tiếp)
I. GIỚI THIỆU :
II.ĐỌC HIỂU VĂN BẢN:
1. Đọc và tìm hiểu chú thích:
2. Thể loại: truyện ngắn
3. Tóm tắt:
4. Bố cục: 3 đoạn
5. Phân tích:
5.1. Hoaøn caûnh soáng, chieán ñaáu vaø tính caùch cuûa toå nöõ thanh nieân xung phong:
* Hoaøn caûnh soáng chieán ñaáu vaø tính caùch rieâng cuûa 3 coâ gaùi:

5.1. Hoàn cảnh sống, chiến đấu và tính cách của tổ nữ thanh niên xung phong:
5. Phân tích:
* Hoàn cảnh sống chiến đấu v� tính c�ch c?a t?ng cơ g�i:
* Phẩm chất chung của ba cô gái:
Tuy mỗi người có hoàn cảnh riêng, một cá tính riêng nhưng họ giống nhau ở điểm gì?
Thảo luận nhanh: 2 phút
5.1. Hoàn cảnh sống, chiến đấu và tính cách của tổ nữ thanh niên xung phong:
5. Phân tích:
* Hoàn cảnh sống chiến đấu và tính cách riêng của 3 cô gái:
* Phẩm chất chung của ba cô gái:
Tinh thần trách nhiệm cao
Dũng cảm, tình đồng đội gắn bó
Dễ xúc cảm, nhiều mơ ước, hay mơ mộng, dễ vui mà cũng dễ trầm tư.
Thích làm đẹp cho cuộc sống.
5. Phân tích:
5.1. Hoàn cảnh sống, chiến đấu và tính cách của tổ nữ thanh niên xung phong:
5.2: Nh�n v?t Phuong D?nh:
* D?c di?m tính c�ch
Qua lời tự giới thiệu về mình của Phương cho thấy Phương Định là người như thế nào?
Gợi ý:
Phương Định quê ở đâu?
Ngoại hình như thế nào?
Vào chiến trường đã bao lâu?
Tính cách thế nào?
5.1. Hoàn cảnh sống, chiến đấu và tính cách của tổ nữ thanh niên xung phong:
5. Phân tích:
5.2: Nhân vật Phương Định:
* Đặc điểm, tính cách:
- Con gái Hà Nội thuộc loại khá, tóc dày và mềm, cổ cao, có đôi mắt nhìn xa xăm, thích ngắm mình trong gương.
- Vào chiến trường đã 3 năm, đã quen với đạn bom, nguy hiểm nhưng không hề mất đi sự hồn nhiên trong sáng.
- Có cá tính, giàu cảm xúc, nhạy cảm, hay mơ mộng, hay hát.
- Yêu mến đồng đội, dành tình cảm đặc biệt cho những người lính.
5. Phân tích:
5.1. Hoàn cảnh sống, chiến đấu và tính cách của tổ nữ thanh niên xung phong:
5.2: Nhân vật Phương Định:
* Đặc điểm, tính cách:
*Diễn biến tâm lí trong một lần phá bom nổ chậm:
Diễn biến tâm lí của Phương Định được miêu tả như thế nào trong lần phá bom nổ chậm?
Em có nhận xét gì về ngh? thu?t miêu tả của tác giả qua do?n van?
5. Phân tích:
5.2: Nhân vật Phương Định:

* Đặc điểm, tính cách:
* Diễn biến tâm lí trong một lần phá bom nổ chậm:
Mỗi lần phá bom là một lần thử thách với thần kinh, luôn có cảm giác có các anh cao xạ dõi theo.
Khi ở bên quả bom: hồi hộp, lo lắng, căng thẳng, có nghĩ đến cái chết, tuy mờ nhạt :" thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Một tiếng động sắc đến gai người, cứa vào da thịt tôi. Tôi rùng mình. cảm thấy quả bom nóng lên . tim đập không rõ nhịp.nghĩ đến cái chết."
5. Phân tích:
5.2: Nhân vật Phương Định:

* Đặc điểm, tính cách:
Diễn biến tâm lí trong một lần phá bom nổ chậm:
( ...........)
-> Miêu tả tâm lí nhân vật tỉ mỉ, chi tiết đến từng cảm giác, ý nghĩ dù chỉ thoảng qua giây lát
=> Làm hiện lên thế giới nội tâm phong phú nhưng trong sáng, không phức tạp.



5. Phân tích:
5.1. Hoàn cảnh sống, chiến đấu và tính cách của tổ nữ thanh niên xung phong:
5.2: Nhân vật Phương Định:

5.3. Vài nét về đặc sắc nghệ thuật của truyện:


Thảo luận nhanh: ( 2 phút)
Nhận xét về những thành công về nghệ thuật của truyện?
( Ngôi kể, cách xây dựng nhân vật, ngôn ngữ kể chuyện, nghệ thuật miêu tảa tâm lí nhân vật?

5. Phân tích:
5.1. Hoàn cảnh sống, chiến đấu và tính cách của tổ nữ thanh niên xung phong:
5.2: Nhân vật Phương Định:

5.3. Vài nét về đặc sắc nghệ thuật của truyện:
Trần thuật theo ngôi thứ nhất, nhân vật chính -> có tính chân thực cao, phù hợp miêu tả hiện thực chiến tranh.
Tả tâm lí nhân vật đặc sắc.
- Giọng điệu, ngôn ngữ tự nhiên, gần với khẩu ngữ, trẻ trung, giàu chất trữ tình.

Thảo luận nhóm: ( 3 phút)
1.Truyện Những ngôi sao xa xôi cho em những hiểu biết gì về cuộc sống tâm hồn của những cô gái thanh niên xung phong nói riêng, của thế hệ trẻ Việt Nam nói chung trong kháng chiến chống Mĩ?
2. Khái quát những thành công về nghệ thuật của truyện?

I. GI?I THI?U :
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN:
III. TỔNG KẾT:
I. GI?I THI?U :
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN:
III. TỔNG KẾT:
Ghi nhớ / 122
IV. LUYỆN TẬP:
1/ 122: Một số bài thơ, đoạn thơ hay viết về thế hệ trẻ trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước.
Đường Trường Sơn xe anh qua ( ST: Văn Dung)
Nào cùng chung tay góp sức!
Tớ đây
Tớ đây
Tớ đây
Tớ đây
Nào chúng ta cùng làm bài tập số 1 nhé? ( 3 phút thôi đấy)
Một số vần thơ cho các em tham khảo:
Cạnh giếng nước có bom từ trường
Em không rửa ngủ ngày chân lấm
Ngày em phá nhiều bom nổ chậm
Đêm nắm mơ nói mớ vang nhà
( Gửi em – cô thanh niên xung phong- Phạm Tiến Duật)

Tôi nhìn xuống hố bomđã giết em
Mưa đọng lại một khoảnh trời nho nhỏ ( …)
Em nắm dưới đất sâu
Như khoảng trời nắm yên trong lòng đất
Đêm đêm tâm hồn em tỏa sáng
Có phải thịt da em mềm mại trắng trong
Đã hóa thành những làn mây trắng ( Lâm Thị Mỹ Dạ)

Nếu được làm hạt giống để mùa sau
Nếu lịch sử chọn ta làm điểm tựa
Vui gì hơn làm người lính đi đầu
Trong đêm tối tim ta là ngọn lửa ( Tố Hữu)
Xẻ dọc trường sơn đi cứu nước
Mà lòng phơi phới dậy tương lai ( Tố Hữu)
Hình ảnh trên làm em nghĩ gì về mội trường, về chiến tranh và thái
độ của em như thế nào về những vấn đề trên?
Gợi ý
Chiến tranh:
- Hủy hoại nghiêm trọng môi trường thiên nhiên, môi trường sống của con người và vạn vật ( Phá hủy thảm cây xanh, ô nhiễm nguồn nước, không khí v.v…)
- Để lại những di chứng nghiêm trọng cho con người nhiều thế hệ ( Nhiễm chất độc da cam, nhiều căn bệnh nguy hiểm… )
- Thái độ: Căm ghét chiến tranh, có những hành vi chống lại những thế lực gây chiến tranh, phá hoại môi trường….
- Hành động cụ thể: ……..
Hướng dẫn về nhà:
- Tóm tắt văn bản, học kỹ bài phân tích, học thuộc ghi nhớ trong SGK.
- Làm bài tập 2 trong SGK.
- Soạn bài: Chương trình địa phương phần tập làm văn.
+ Xem lại kểu bài nghị luận xã hội
+ Mỗi HS chuẩn bị mốtbài viết về những vấn đề môi trường ở địa phương như: (rác thải, nguồn nước, chặt phá rừng, an toàn giao thông, vấn đề hút thuốc lá, dân số v.v…