Bài 28. Những ngôi sao xa xôi

Kính
chào
quý
thầy
cô
giáo

Những ngôi sao xa xôi
Tiết: 141.142
Lê Minh Khuê

I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
Em hãy nêu những nét cơ bản về tác giả
Lê Minh Khuê
- Lê Minh Khuê sinh năm 1949
- Quê ở huyện Tỉnh Gia tỉnh Thanh Hoá
- Là thanh niên xung phong thời kháng chiến chống Mỹ
- Viết văn từ những năm 70. Chuyên về truyện ngắn
- Trong chiến tranh viết về tuổi trẻ ở tuyến đường Trường Sơn
- Sau 1975 viết về đời sống và con người trên tinh thần đổi mới.

Tác phẩm được giải thưởng mang tên văn hào Byeong - ju Lee ( Hàn Quốc )
Nhà
xuất
bản Curbstone Press
dịch và
ấn hành
ở Mỹ
năm 1995
Thông báo của Hội đồng giải thưởng viết:
“ Là một nhà văn nữ hàng đầu, Lê Minh Khuê ban đầu được biết đến bằng
những tác phẩm viết vềcác cô gái tham chiến trong cuộc chiến tranh giữ nước.
Tác phẩm thờ i hậu chiến của bà quan tâm đến hậu quả chiến tranh đối với
đất nước mình, nhữg vấn đề sau khi thống nhất đất nước, sự nghèo nàn và
tình trạng xói mòn văn hoá và tinh thần khi đất nước chuyển đổi sang một
xã hội tiêu thụ . Những vấn đề này được thể hiện bằng một văn phong đẹp,
chua xót và trang nghiêm”

I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
- Lê Minh Khuê sinh năm 1949
- Quê ở huyện Tỉnh Gia tỉnh Thanh Hoá
- Là thanh niên xung phong thời kháng chiến chống Mỹ
- Viết văn từ những năm 70. Chuyên truyện ngắn
- Trong chiến tranh viết về cuộc sống chiến đấu của tuổi trẻ ở tuyến đường Trường Sơn
- Sau 1975 viết về những biến chyển của đời sống xã hội và con người trên tinh thần đổi mới
2. Tác phẩm:
Những ngôi sao xa xôi là một trong những tác phẩm đầu tay của Lê Minh Khuê, viết năm 1971.
3. Ngôi kể:
Truyện được kể theo ngôi thứ nhất
Nêu hiểu biết của em về tác phẩm
Những ngôi sao xa xôi
Tâm sự của Lê Minh Khuê về tác phẩm Những ngôi sao xa xôi:
“ Tôi đã chứng kiến cuộc sống của những cô gái TNXP trong thời chống Mỹ- Những
ngày ấy tôi thấy nhớ Hà Nội vô cùng và tất cả đã được gởi gắm vào trong tác phẩm.
Nói đến tác phẩm đó là chạm vào sợi dây kỷ niệm đắm sâu trong trái tim nhưng tôi
hạnh phúc vì được sống trong thời đại ấy ”

4. Tóm tắt truyện:
Gợi ý:
Ba nữ thanh niên xung phong tên là gì?làm việc ở đâu?
Nhiệm vụ của họ là gì?
Công việc của họ có nguy hiểm không? Vì sao?
Họ phải đối mặt với những gì hàng ngày?
Họ ở đâu?
Cuộc sống tuy khắc nghiệt, nguy hiểm nhưng tâm hồn họ thế nào?
Hành động và tâm trạng của các nhân vật như thế nào trong lần phá bom ở cuối truyện?

Hình ảnh TNXP thời chống Mỹ







II.Tìm hiểu văn bản:
1. Những nét chung của ba cô gái TNXP:
a. Hoàn cảnh sống và chiến đấu:
- Họ chiến đấu trên một cao điểm, nơi tập trung nhiều bom đạn, nguy hiểm.
- Phải phơi mình giữa trọng điểm đánh phá của máy bay địch.
- Ở trong một cái hang dưới chân cao điểm.
Ba cô gái đã sống và chiến đấu
trong hoàn cảnh như thế nào?
Nhận xét về hoàn cảnh sống và chiến đấu của ba cô gái
Họ sống và chiến đấu
trong hoàn cảnh
bom đạn ác liệt, nguy hiểm
Chi tiết nào
cho thấy họ sống trong
hoàn cảnh hết sức ác liệt?
“- Đất bốc khói
- Không khí bàng hoàng
- Máy bay ầm ì xa gần.”

b. Công việc:
Công việc
của ba cô giá TNXP
là gì?
- Đo khối lượng đất đá lấp vào hố bom.
Đếm và phá những quả bom chưa nổ.
Nêu nhận xét của em
về công việc của
ba cô gái TNXP
Chi tiết nào cho thấy
sự gian khổ, nguy hiểm
trong công việc của ba cô gái TNXP?
“- Thần kinh căng như chảo.
- Tim đập bất chấp cả nhịp điệu.
- Chân chạy mà chung quanh
có nhiều quả bom chưa nổ,
có thể nổ bây giờ, có thể chốc nữa”.
=>Công việc khó khăn,
gian khổ
và hết sức nguy hiểm.

c. Phẩm chất:
Ba cô gái trong truyện có những nét phẩm chất nào giống nhau?
-Tinh thần trách nhiệm cao đối với nhiệm vụ.
- Dũng cảm không sợ hy sinh.
- Gắn bó với đồng đội.
d. Tính cách:
Họ có những nét tính cách nào giống nhau?
- Dễ xúc cảm.
Nhiều mơ ước.
- Hay mơ mộng.
- Dễ vui mà cũng dễ trầm tư.
- Thích làm đẹp cho cuộc sống của mình.
Nêu cảm nhận của em về ba cô gái trong truyện
=> Hồn nhiên
Dũng cảm

* Nhân vật Thao:
Tìm những chi tiết liên quan đến nhân vật
Thao
- Tỏ ra bình tỉnh đến phát bực.
- Sợ máu và vắt.
- Thích hát và chép bài hát.
- Phá quả bom dưới chân cái hầm ba-ri-e cũ.
Chị Thao
là người
thế nào?
=> Bình tĩnh, cương quyết và táo bạo
* Nhân vật Nho:
Nho là cô gái thế nào?
- Thích thêu thùa.
- Trông mát mẻ như một que kem trắng
- Phá hai quả bom dưới lòng đường và đã bị thương.
2.Những nét riêng:

* Phương Định:
- Là một cô gái Hà Nội xung phong vào chiến trường.
- Khá xinh đẹp, hay mơ mộng, thích ca hát.
- Thích làm đẹp và tự hào về vẻ đẹp của mình
- Quan tâm, yêu mến đồng đội
+. Bản thân:
+. Với đồng chí đồng đội:
- Dành tình yêu và sự cảm phục cho những chiến sĩ từng gặp.
+. Với công vệc:
- Là người năng động, có ít nhiều kinh nghiệm.
- Dũng cảm, không sợ nguy hiểm.
Em hãy
nêu những
nét chính về bản thân của Phương Định.
Với
Đồngchí,
đồng đội
Phương Định sống
như thế nào?
Trong công việc Phương Định là người thế nào?

** Phương Định trong một lần phá bom:
+ Cảnh vật:
Cảnh vật
sau trận bom
thế nào?
-Vắng lặng
đến phát sợ
-Cây còn lại
xơ xác
-Đất nóng
-Khói đen
vật vờ
từng cụm
trong
không trung
Cảnh vật lúc này gợi lên cảm giác gì?
=> Gợi cảm giác
nguy hiểm,
sợ hãi

** Phương Định trong một lần phá bom:
+ Quá trình phá bom:
Tìm
những
chi tiết
liên quan đến
trình tự
phá bom
của
Phương Định.
- Tôi đến gần quả bom.
Quả bom nằm lạnh lùng trên một bụi cây khô
- Tôi dùng xẻng nhỏ đào đất dưới quả bom.
- Thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom
- Vỏ quả bom nóng.
- Cẩn thận bỏ gói thuốc mìn xuống lỗ , châm ngòi, khỏa đất rồi chạy lại chổ ẩn núp của mình
- Nép mình vào tường đất, nhìn đồng hồ.
+ Tâm trạng:
Tìm những chi tiết thể hiện tâm trạng của Phương Định khi đang làm nhiệm vụ?
Cảm thấy có các chiến sĩ dõi theo.
Tiếng động sắc cứa vào da thịt
Cảm thấy mình làm quá chậm
Tim cũng đập không rõ
Liệu mìn có nổ không? Bom có nổ không?...
Nghĩ đến cái chết
Lúc này Phương Định đang ở trong tâm trạng như thế nào?
Tâm trạng căng thẳng,
chờ đợi, lo lắng.
Nêu nhận xét của em về nhân vật Phương Định
=>Hồn nhiên
Nhạy cảm
Tự trọng
Bình tĩnh
Dũng cảm

2. Đặc điểm nghệ thuật:
Truyện có những đặc điểm gì về nghệ thuật?
Trần thuật theo ngôi thứ nhất
Miêu tả tâm lý nhân vật đặc sắc
Ngôn ngữ trần thuật phù hợp với nhân vật
kể chuyện.

Hãy nêu những nét chính về nghệ thuật và nội dung của truyện
Nghệ thuật:
Cách kể chuyện tự nhiên, ngôn ngữ sinh động,
miêu tả tâm lý đặc sắc
III. Tổng kết:
Nôi dung:
Tâm hồn trong sáng, mơ mộng hồn nhiên, lạc quan và tinh thần dũng cảm, cuộc sống chiến đấu gian khổ của những cô gái TNXP trên tuyến đường Trường Sơn

Hãy nêu cảm nghĩ của em về thế hệ trẻ thời kháng chiến chống Mỹ
tạm biệt