Bài 28. Những ngôi sao xa xôi

Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi: Em đã học tác phẩm nào viết về thế hệ trẻ Việt Nam trong kháng chiến chống Mĩ, ở họ nổi bật lên phẩm chất gì?
Đáp án
- Tác phẩm: "Bài thơ về tiểu đội xe không kính" của nhà thơ Phạm Tiến Duật.
- ở họ nổi bật lên những phẩm chất cao đẹp: Tinh thần bất chấp gian khổ, khó khăn, nguy hiểm; tinh thần lạc quan; tình đồng chí đồng đội đặc biệt là lý tưởng chiến đấu, ý chí quyết tâm giải phóng miền Nam thống nhất đất nước.
Tiết 141:
Những ngôI sao xa xôI
I. Giới thiệu chung.
1. Tác giả:
( Trích)
-*Lê Minh Khuê*-
Lê Minh Khuê 1949, quê Tĩnh Gia -Thanh Hoá.
Gia nhập lực lượng thanh niên xung phong trong k/c chống Mĩ, là cây bút chuyên về truyện ngắn.
Sáng tác trước năm 1975: Viết về cuộc sống, chiến đấu của tuổi trẻ trên tuyến đường Trường Sơn.
Sáng tác sau 1975: Viết về những biến chuyển của đời sống xã hội và con người trên tinh thần đổi mới.
- Hiện là hội viên Hội nhà văn Việt Nam.
2. Tác phẩm:
Viết năm 1971, là một trong những tác phẩm đầu tay của nhà văn.

Tiết 141:
Những ngôI sao xa xôI
TI. đọc - hiểu văn bản.
( Trích)
-*Lê Minh Khuê*-
1. Đọc - chú thích.
2. Tóm tắt.
* Tổ trinh sát mặt đường tại một trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn gồm 3 cô gái: Định, Nho và chị Thao - tổ trưởng. Nhiệm vụ của họ là quan sát địch ném bom, đo khối lượng đất đá phải san lấp do bom địch gây ra, đánh dấu vị trí các trái bom chưa nổ và phá.
* Công việc hết sức nguy hiểm bởi phải luôn đối mặt với thần chết-mà công việc này diễn ra hàng ngày thậm chí mấy lần trong một ngày.
* Họ ở trong một cái hang dưới chân cao điểm, tách xa đơn vị. Cuộc sống ở nơi trọng điểm giữa chiến trường dù khắc nghiệt, nguy hiểm nhưng vẫn có những niềm vui hồn nhiên của tuổi trẻ, những giây phút thanh thản, mơ mộng và đặc biệt là sự gắn bó, yêu thương thắm tình đồng đội.
Tiết 141:
Những ngôI sao xa xôI
II. đọc - hiểu văn bản.
( Trích)
-*Lê Minh Khuê*-
+ Phần một: Từ đầu -> "ngôi sao trên mũ" (Công việc và cuộc sống của tổ trinh sát).
+ Phần hai: Tiếp -> "chị Thao bảo" (Một lần phá bom).
+ Phần ba: Còn lại (Niềm vui sau phút hiểm nguy).
- Mạch truyện phát triển theo dòng ý nghĩ tâm trạng của nhân vật, có đan xen giữa hiện tại và quá khứ. Cốt truyện đơn giản.
- Ngôi kể thứ nhất số ít xưng "tôi", người kể là Phương Định.
- Tác dụng: Tạo thuận lợi để tác giả miêu tả biểu hiện thế giới tâm hồn, cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật.
3. Bố cục: Gồm 3 phần.
Tiết 141:
Những ngôI sao xa xôI
I. Giới thiệu chung.
( Trích)
-*Lê Minh Khuê*-
II. Đọc - hiểu văn bản.

4. Phân tích.
a/ Hoàn cảnh sống và chiến đấu của tổ nữ thanh niên xung phong trinh sát mặt đường
- Nơi ở: Trong 1 cái hang dưới chân cao điểm, trước của hang có con đường kéo lên đồi bị đánh lở loét. Hai bên đường cây cối bị tàn phá.Tất cả ở giữa 1 vùng trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn trong những năm k/c chống Mĩ.
- Tổ trinh sát mặt đường gồm ba cô gái: Định, Nho và chị Thao.
- Nhiệm vụ, công việc hàng ngày: Ngồi đây khi có bam nổ thì chạy lên, đo khối lượng đất đá lấp vào hố bom, đếm bom chưa nổ và nếu cần thì phá bom.
* Họ sống, làm nhiệm vụ giữa 1 vùng trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn những năm chống Mĩ ác liệt. Công việc hàng ngày của họ được giao hết sức vất vả và nguy hiểm.
- Là cô gái Hà Nội - Tên: Phương Định, có 2 bím tóc dày, mềm, cái cổ cao kiêu hãnh như đài hoa loa kèn.
* Nhân vật Tôi.
Tiết 141:
Những ngôI sao xa xôI
( Trích)
-*Lê Minh Khuê*-
4. Phân tích.
b/ Vẻ đẹp tâm hồn của 3 cô gái.
- Mắt: Có cái nhìn sao mà xa xăm
- Tính: Hồn nhiên, mê hát, hay bịa lời hát lộn xộn.
- Dũng cảm phá bom
=> Bằng ngôi kể thứ 1, tác giả đã miêu tả sâu sắc nội tâm nhân vật, 1 tâm hồn đẹp trong sáng của cả 1 thế hệ trẻ thanh niên thời chống Mĩ.
Tiết 141:
Những ngôI sao xa xôI
( Trích)
-*Lê Minh Khuê*-
4. Phân tích.
* Chị Thao:
- Hành động: Bình yên trước thử thách.
- Thái độ: Dứt khoát trong công việc.

- Tính tình: Can đảm, thích hát, thích làm duyên, thêu chỉ màu áo, tỉa lông mày, sợ máu, sợ vắt.
=> Là 1 cô gái can đảm trong công việc song cũng rất hay mềm lòng trong tình cảm.
Các cô đều có vẻ đẹp tâm hồn: Đó là lòng dũng cảm, không sợ gian khổ, nguy nan, có sự lạc quan, trong sáng, giàu tình cảm -> Đó là biểu hiện của lòng yêu nước.
4. Phân tích.
TiÕt 141:
Những ngôI sao xa xôI
* Đại đội trưởng thanh niên xung phong.
- Người Hà Nội, có thái độ lịch sự, có tài hay nói cám ơn, xin lỗi.
=> Thế hệ trẻ thời chống Mĩ hầu hết là học sinh, sinh viên, có trình độ, có học vấn, có cách cư xử tế nhị, văn hoá.
c/ Nghệ thuật của truyện.
- Lời, giọng kể: Giọng tâm sự của cô gái Hà Nội.
- Câu văn ngắn, phù hợp với không gian truyện.
- Đan xen hiện tại + quá khứ.
- Hình ảnh có tính biểu tượng.
III. Tổng kết
Ghi nhớ SGK
Giờ học kết thúc
Mời các em nghỉ !