Bài 28. Những ngôi sao xa xôi

Môn: Ngữ văn 9
Tiết 141: Những ngôi sao xa xôi
Chào mừng các thầy cô về dự giờ thao giảng
Giáo viên thực hiện: Nguyễn Tố Quyên.
Trường THCS Sơn Đông - Sơn Tây - Hà Nội.
Kiểm tra bài cũ:
Em hãy nêu tình huống truyện " Bến quê"?
Quy luật cuộc đời nào được nhân vật chính chiêm nghiệm khái quát từ chính bản thân cuộc sống và hoàn cảnh thực tại của mình?
(Trích )
Lê Minh Khuê
những ngôi sao xa xôi
Tiết: 141
những ngôi sao xa xôi
Tác giả :
- Lê Minh Khuê (1949 ).
- Quê: Tĩnh Gia - Thanh Hoá.
- Bắt đầu viết văn từ những năm 1970.
- Nh� văn nữ có sở trường v? truyện ngắn, với ngòi bút miêu tả tâm lí tinh tế, sắc sảo, đặc biệt l� tâm lí nhân vật nữ.
I. Đọc - tìm hiểu chung:

Tiết 141: văn bản
Những ngôi sao xa xôi
- Lê Minh Khuê -
2. Tác phẩm:
Hoàn cảnh sáng tác:
- Năm 1971, khi cuộc kháng chiến chống Mĩ của dân tộc đang diễn ra ác liệt.
- In lần đầu trong tạp chí " Tác phẩm mới".
b. Thể loại:
- Truyện ngắn
- Phương thức biểu đạt: Tự sự + miêu tả + biểu cảm.
+ Ngôi kể: Ngôi thứ nhất.
+ Nhân vật:
- Phương Định ( nhân vật chính)
- Nho, Thao.( Nhân vật phụ)
c. Bố cục:
+ §o¹n 1: Tõ ®Çu …..Ng«i sao trªn mò ( Ph­¬ng §Þnh kÓ vÒ c«ng viÖc vµ cuéc sèng cña b¶n th©n vµ tæ ba c« trinh s¸t mÆt ®­êng).
+ §o¹n 2: TiÕp …… chÞ Thao b¶o ( Mét lÇn ph¸ bom, Nho bÞ th­¬ng, hai chÞ em lo l¾ng, ch¨m sãc).
+ §o¹n 3: Cßn l¹i ( Sau phót hiÓm nguy, niÒm vui cña ba ng­êi tr­íc trËn m­a ®¸ ®ét ngét).
d. Tóm tắt:
Ba n÷ thanh niªn xung phong lµm thµnh mét tæ trinh s¸t mÆt ®­êng t¹i mét träng ®iÓm trªn tuyÕn ®­êng Tr­êng S¬n. Hä gåm cã hai c« g¸i rÊt trÎ lµ §Þnh vµ Nho, cßn tæ tr­ëng lµ chÞ Thao lín tuæi h¬n mét chót. NhiÖm vô cña hä lµ quan s¸t ®Þch nÐm bom, ®o khèi l­îng ®Êt ®¸ ph¶i san lÊp do bom ®Þch g©y ra, ®¸nh dÊu vÞ trÝ c¸c tr¸i bom ch­a næ vµ ph¸ bom. C«ng viÖc cña hä hÕt søc nguy hiÓm v× th­êng xuyªn phai ch¹y trªn cao ®iÓm gi÷a ban ngµy vµ m¸y bay ®Þch cã thÓ Ëp ®Õn bÊt cø lóc nµo. §Æc biÖt, hä ph¶i b×nh tÜnh ®èi mÆt víi thÇn chÕt trong mçi lÇn ph¸ bom – mµ c«ng viÖc nµy diÔn ra hµng ngµy, thËm chÝ mÊy lÇn trong mét ngµy. Hä ë trong mét c¸i hang, d­íi ch©n cao ®iÓm, t¸ch xa ®¬n vÞ. Cuéc sèng cña ba c« g¸i ë n¬i träng ®iÓm gi÷a chiÕn tr­êng dï kh¾c nghiÖt vµ nguy hiÓm nh­ng vÉn cã nh÷ng niÒm vui hån nhiªn cña tuæi trÎ, nh÷ng gi©y phót thanh th¶n, m¬ méng vµ ®Æc biÖt lµ hä rÊt g¾n bã, yªu th­¬ng nhau trong t×nh ®ång ®éi, dï mçi ng­êi mét c¸ tÝnh. Ph­¬ng §Þnh, nh©n vËt kÓ chuyÖn vµ còng lµ nh©n vËt chÝnh, lµ mét c« g¸i giµu c¶m xóc, hay m¬ méng, hån nhiªn vµ lu«n nhí vÒ nh÷ng kØ niÖm cña tuæi thiÕu n÷, víi gia ®×nh vµ thµnh phè th©n yªu cña m×nh. ë phÇn cuèi, truyÖn tËp trung miªu t¶ hµnh ®éng vµ t©m tr¹ng cua c¸c nh©n vËt, mµ chñ yÕu lµ cña Ph­¬ng §Þnh, trong mét lÇn ph¸ bom, Nho bÞ th­¬ng vµ sù lo l¾ng, s¨n sãc cña hai ng­êi ®«ng ®éi.
II. Đọc - hiểu văn bản:
1. Ba nhân vật nữ thanh niên xung phong:
a. Hoàn cảnh sống:
b. Công việc:

Tiết 141: văn bản
Những ngôi sao xa xôi
- Lê Minh Khuê -
.Có ở đâu như thế này không: đất bốc khói, không khí bàng hoàng, máy bay đang ầm ì xa dần. Thần kinh căng như chão, tim đập bất chấp cả nhịp điệu, chân chạy mà vẫn biết rằng khắp chung quanh có nhiều quả bom chưa nổ. Có thể nổ bây giờ, có thể chốc nữa. Nhưng nhất định sẽ nổ. Rồi khi xong việc, quay lại nhìn cảnh đoạn đường một lần nữa, thở phào, chạy về hang. Bên ngoài nóng trên 30 độ, chui vào hang là sà ngay đến một thế giới khác.
Cảm nhận của em về đoạn văn trên.
II. Đọc - hiểu văn bản:
1. Ba nhân vật nữ thanh niên xung phong:
a. Hoàn cảnh sống:
b. Công việc:
c. Phẩm chất:

Tiết 141: văn bản
Những ngôi sao xa xôi
- Lê Minh Khuê -
*Nh÷ng nÐt riªng:
Nho: thÝch thªu thïa, vÎ ngoµi ®¸ng yªu, bªn trong cøng r¾n…
ChÞ Thao: ch¨m chÐp bµi h¸t, c­¬ng quyÕt, t¸o b¹o nh­ng l¹i sî khi nh×n thÊy m¸u ch¶y.
Ph­¬ng §Þnh: thÝch lµm ®Ñp, thÝch ng¾m minh trong g­¬ng, thÝch bã gèi m¬ méng vµ h¸t…
Những nét chung:
Tinh thần trách nhiệm cao trong công việc.
Dũng cảm, sẵn sàng hi sinh, tình đồng đội gắn bó
- Dễ xúc cảm, nhiều mơ ước, hay mơ mộng, dễ vui mà cũng dễ trầm tư.
- Thích làm đẹp ngay cả trong hoàn cảnh chiến đấu ác liệt của chiến trường.
Câu hỏi thảo luận
Có ý kiến cho rằng: Tác giả đã thể hiện chân thực sinh động, tự nhiên tâm lí của những cô gái thanh niên xung phong tuổi đời còn rất trẻ. Họ vừa có những nét chung lại vừa có những nét riêng.
ý kiến của em như thế nào?
Từ hiện thực cuộc sống của các cô gái thanh niên xung phong em liên tưởng tới văn bản nào đã học? So sánh điểm giống nhau về nội dung giữa hai văn bản?
Trả lời:
- Bài thơ " Bài thơ về tiểu đội xe không kính" (PhạmTiến Duật).
- Điểm giống nhau:
+ Hoàn cảnh ác liệt của cuộc chiến tranh.
+ Sự lạc quan yêu đời trẻ trung của những người lính, thanh niên xung phong.
Một số vần thơ tham khảo:
Cạnh giếng nước có bom từ trường
Em không rửa ngủ ngay chân lấm
Ngày em phá nhiều bom nổ chậm
Đêm nắm mơ nói mớ vang nhà
( Gửi em – cô thanh niên xung phong- Phạm Tiến Duật)

Tôi nhìn xuống hố bom đã giết em
Mưa đọng lại một khoảnh trời nho nhỏ ( …)
Em n»m dưới đất sâu
Như khoảng trời n»m yên trong lòng đất
Đêm đêm tâm hồn em tỏa sáng
Có phải thịt da em mềm mại trắng trong
Đã hóa thành những làn mây trắng ( Lâm Thị Mỹ Dạ)
Nếu được làm hạt giống để mùa sau
Nếu lịch sử chọn ta làm điểm tựa
Vui gì hơn làm người lính đi đầu
Trong đêm tối tim ta là ngọn lửa ( Tố Hữu)
Xẻ dọc trường sơn đi cứu nước
Mà lòng phơi phới dậy tương lai ( Tố Hữu)
Về nhà
+ Tìm hiểu tiếp văn bản.
+ Sưu tầm một số đoạn thơ,bài thơ viết về thế hệ trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mĩ.
Xin chân thành cảm ơn
Thầy cô và các em