Bài 28. Những ngôi sao xa xôi

các thầy giáo - cô giáo
về dự giờ ngữ văn lớp 9
Nhiệt liệt chào mừng
? Những bức ảnh này gợi cho em liên tưởng đến bài thơ nào, em có thể đọc một số câu thơ trong bài thơ đó ?
Vâng m¾c ch«ng chªnh ®­êng xe ch¹y
L¹i ®i, l¹i ®i trêi xanh thªm
Không có kính không phải vì xe không có kính
Bom giật, bom rung kính vỡ mất rồi
Những chiếc xe từ trong bom rơi
Đã về đây họp thành tiểu đội
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước
Chỉ cần trong xe có một trái tim
1
3
4
2
Những ngôi sao xa xôi
Tiết:141:
(Lê Minh Khuê)
Tiết: 1
I
TiÕt:141:
VB:Những ngôi sao xa xôi
(Lê Minh Khuê)
I. Tìm hiểu chung.
Lê Minh Khuê
(6/12/1949)
1.Tác giả:
- Quê : An Hải - Tĩnh Gia-Thanh Hoá.
-Từng là thanh niên xung phong trên đường Trường Sơn.
-Là cây bút nữ có sở trường về truyện ngắn.
2.Tác phẩm:
- Ra đời năm 1971.
Là một trong những tác phẩm đầu tay của tác giả.
II
I. T×m hiÓu chung
TiÕt:141:
VB:Những ngôi sao xa xôi
(Lê Minh Khuê)
I. Tìm hiểu chung
( SGK Trang120)
1.Tác giả:
2.Tác phẩm:
II. Đọc hiểu văn bản
1. Đọc và chú thích.
(trong truyÖn) : lµ 1 chç trªn ®­êng Tr­êng S¬n b¸m trªn 1 s­ên ®åi.
(trong truyÖn): lµ n¬i cã vai trß quan träng trªn con ®­êng huyÕt m¹ch Tr­êng S¬n vµ còng lµ n¬i tËp trung nhiÒu nhÊt bom ®¹n, sù nguy hiÓm vµ ¸c liÖt.
- Cao điểm
- Trọng điểm
TiÕt:141:
VB:Những ngôi sao xa xôi
(Lê Minh Khuê)
I. Tìm hiểu chung
( SGK Trang120)
1.Tác giả:
2.Tác phẩm:
II. Đọc hiểu văn bản
1. Đọc và chú thích.
2. Tóm tắt truyện:
Trên tuyến đường Trường Sơn, tại một trọng điểm đánh phá của địch trong những năm chống Mỹ có 3 nữ thanh niên xung phong là Phương Định, Thao, Nho. Công việc của họ là khi có bom nổ thì chạy lên đo khối lượng đất lấp hố bom, đếm bom chưa nổ và nếu cần thì phá bom. Họ sống trong một cái hang dưới chân cao điểm. Mỗi người có thói quen, sở thích, tính nết khác nhau nhưng đều can đảm, dũng cảm, hồn nhiên tâm hồn trong sáng, lạc quan.
- Người kể chuyện là ai?
- Truyện được kể ở ngôi thứ mấy?
- Tác dụng của ngôi kể này ?
Người kể: Phương Định
Ngôi kể: ngôi thứ nhất
Tác dụng:
- Tăng tính chân thực, phù hợp với nội dung tác phẩm.
- Tạo thuận lợi để tác giả miêu tả, biểu hiện thế giới nội tâm, những cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật.
TiÕt:141:
VB:Những ngôi sao xa xôi
(Lê Minh Khuê)
I. Tìm hiểu chung
( SGK Trang120)
1.Tác giả:
2.Tác phẩm:
II. Đọc hiểu văn bản
1. Đọc và chú thích.
2. Tóm tắt truyện:
3.Bố cục :
3 phần:
P1:Từ đầu đến ngôi sao trên mũ : Công việc và cuộc sống của 3 chị em .
P2: Tiếp đến chị Thao bảo : Một lần phá bom
P3: Còn lại : Niềm vui của 3 chị em trước trận mưa đá đột ngột
TiÕt:141:
VB:Những ngôi sao xa xôi
(Lê Minh Khuê)
I. Tìm hiểu chung.
( SGK Trang120)
1.Tác giả:
2.Tác phẩm:
II. Đọc hiểu văn bản
1. Đọc và chú thích.
2. Tóm tắt truyện.
4. Phân tích.
a. Cuộc sống ở cao điểm.
3. Bố cục.
* Không gian ngoài
mặt đường.


* Không gian trong
hang đá
? Cuộc sống của
ba cô gái
thanh niên
xung phong được
giới thiệu qua
những
không gian nào ?
a
-Không gian
mặt đường
+ ở ngay dưới chân cao điểm, giữa vùng trọng điểm đánh phá ác liệt của Mĩ
+ Con đường: bị đánh lở loét, không còn màu xanh.
+ Máy bay trinh sát rè rè, phản lực gầm gào.
+ Bom nổ váng óc, mảnh bom xé không khí, đất rung lên. Bom nổ chậm lạnh lùng
? Căng thẳng, ác liệt..
- Nhiệm
vụ
+ Đo khối lượng đất đá lấp vào hố bom
+ Đếm bom chưa nổ, nếu cần
thì phá bom.
+ Chạy trên cao điểm, quan sát máy bay Mĩ thả bom.
Vô cùng quan trọng nhưng cũng chứa
nhiều hiểm nguy, luôn phải đối mặt với
cái chết.
? Không gian căng thẳng, ác liệt, hiểm nguy luôn đe doạ sự sống của con người và con đường
-... Chúng tôi bị bom vùi luôn, có khi bò trên cao điểm về chỉ thấy hai con mắt lấp lánh...hàm răng loá lên khuôn mặt nhem nhuốc... " những con quỷ mắt đen".
-... Ban ngày chạy trên cao điểm không phải là chuyện chơi. Thần chết là một tay không thích đùa.Hắn ta lẩn trong ruột những quả bom.
-... Đất bốc khói, khôngkhí bàng hoàng, máy bay ầm ì xa dần. Thần kinh căng như chão, tim đập bất chấp cả nhịp điệu...
Nghệ thuật : Tự sự, miêu tả, bút pháp tả thực

Thể hiện sinh động hiện thực cuộc sống chiến đấu của thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn.
? Không gian làm việc căng thẳng, ác liệt...
? Nhiệm vụ vô cùng quan trọng nhưng cũng chứa nhiều hiểm nguy và luôn phải đối mặt với cái chết ....
Nghệ thuật: - Tự sự + miêu tả
- Bút pháp tả thực
b
- Không gian hang đá: thế giới khác mát lạnh, im ắng lạ,
Cuộc sống:
+ ngửa cổ uống nước..., nước suối pha đường.
+ nằm dài trên nền ẩm, lười biếng nheo mắt nghe ca nhạc từ cái đài bán dẫn nhỏ, lúc nào cũng có pin.
+ có thể nghĩ lung tung...
+ dựa vào thành đá và khe khẽ hát...
Không gian sống bình yên, êm dịu,
mơ mộng và tươi trẻ.
Ngoài mặt đường
- Con đường bị đánh lở loét.
- Máy bay: rè rè, gầm gào.
- Bom nổ:váng óc, mảnh bom xé không khí,bom nổ chậm: lạnh lùng
=> Căng thẳng, ác liệt, nhiều hiểm nguy, đe doạ sự sống của con người ..
Trong hang đá
- Nghỉ ngơi: mát lạnh, im ắng lạ, nằm dài trên nền ẩm,...
- Nghe hát...
- Uống nước suối pha đường...
=> Khung cảnh bình yên, êm dịu, mơ mộng và tươi trẻ.

Không gian chiến tranh
Không gian hoà bình
><
- Dũng cảm, sẵn sàng hi sinh vì tổ quốc.
-Không quản ngại khó khăn gian khổ,nguy hiểm.
-Lạc quan, trong sáng, mơ mộng, yêu đời.

TiÕt:141:
VB:Những ngôi sao xa xôi
(Lê Minh Khuê)
I. Tìm hiểu chung.
II. Đọc hiểu văn bản
1. Đọc và chú thích.
2. Tóm tắt truyện.
4. Phân tích.
a. Cuộc sống ở cao điểm.
Ngoài mặt đường
- Con đường bị đánh lở loét.
- Máy bay: rè rè, gầm gào.
- Bom nổ:váng óc, mảnh bom xé không khí,bom nổ chậm: lạnh lùng
=> Căng thẳng, ác liệt, nhiều hiểm nguy, đe doạ sự sống của con người ..
Trong hang đá
- Nghỉ ngơi: mát lạnh, im ắng lạ, nằm dài trên nền ẩm,...
- Nghe hát...
- Uống nước suối pha đường...
=> Khung cảnh bình yên, êm dịu, mơ mộng và tươi trẻ.

><
Không gian chiến tranh
Không gian hoà bình
Những cô gái thanh niên xung phong: Dũng cảm, sẵn sàng hi sinh vì tổ quốc nhưng vẫn rất lạc quan, trong sáng, mơ mộng, yêu đời.

3. Bố cục.

... C¹nh giÕng n­íc cã bom tõ tr­êng
Em kh«ng röa ngñ ngµy ch©n lÊm
Ngµy em ph¸ nhiÒu bom næ chËm
§ªm n»m m¬ nãi mí vang nhµ
ChuyÖn kÓ tõ nçi nhí s©u xa
Th­¬ng em, th­¬ng em, th­¬ng em biÕt mÊy...
( Ph¹m TiÕn DuËt- Göi em c« thanh niªn xung phong )
....Ba má và các em yêu thương ! ở ngoài đó ba má và các em làm sao thấy hết cuộc sống ở đây. Cuộc sống vô cùng anh dũng, vô cùng gian nan, chết chóc hy sinh còn dễ hơn ăn một bữa cơm.Vậy mà người ta vẫn
Ngày 14.7.69
bền gan chiến đấu. Con cũng là một trong muôn nghìn người đó, con sống, chiến đấu và nghĩ rằng mình sẽ ngã xuống vì ngày mai của dân tộc. Ngày mai trong tiếng ca khải hoàn sẽ không có con đâu. Con tự hào vì đã dâng trọn đời mình cho tổ quốc....

Ngày1.1.70
Ước mơ bây giờ là đánh thắng giặc Mĩ, là độc lập, tự do của đất nước. Mình cũng như những thanh niên khác đã lên đường ra tiền tuyến và tuổi trẻ qua đi giữa tiếng bom rơi đạn nổ. Tuổi trẻ của mình đã
thấm đượm mồ hôi, nước mắt, của những người đang sống và những người đã chết. Tuổi trẻ của mình đã cứng cáp trong thử thách gian lao của chiến trường,tuổi trẻ của mình cũng đã nóng rực vì ngọn lửa căm thù đang ngày đêm hun đốt.Và gì nữa, phải chăng mùa xuân của tuổi trẻ cũng vẫn thắm đượm thêm vì màu sắc của mơ ước và yêu thương vẫn ánh lên trên đôi mắt..( Đặng Thuỳ Trâm )
Từ hiện thực cuộc sống của các cô gái thanh niên xung phong trong " Những ngôi sao xa xôi" và hình ảnh người chiến sĩ lái xe trong "Bài thơ về tiểu đội xe không kính" em hãy so sánh điểm giống nhau giữa hai văn bản?
- Điểm giống nhau:
+ Hoàn cảnh ác liệt của cuộc chiến tranh.
+ Sự lạc quan yêu đời trẻ trung của những người lính, thanh niên xung phong.
Hướng dẫn Về nhà
Tìm hiểu tiếp văn bản.
-Sưu tầm một số đoạn thơ,bài thơ viết về thế hệ trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mĩ.
Xin chân thành cảm ơn
Giáo viên thực hiện: Phạm Thị Yến
Trường: THCS Kỳ Sơn
Thầy cô và các em