Bài 28. Những ngôi sao xa xôi

TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ PHÚ CƯỜNG
MÔN: NGỮ VĂN 9
GIÁO VIÊN: LÊ TẤN ĐẠT
(Trích )
NHỮNG NGÔI SAO XA XÔI
LÊ MINH KHUÊ
I/ TÌM HIỂU CHUNG:
1/ TÁC GIẢ:
Lê Minh Khuê ( 06/12/1949), quê ở Thanh Hóa.
Là thanh niên xung phong trong thời kì kháng chiến chống Mĩ.
Là nhà văn có sở trường viết về truyện ngắn.
NHỮNG NGÔI SAO XA XÔI



2 / Xuất xứ:: Truyện sáng tác năm 1971, in lần đầu tiên trong tạp chí “ Tác phẩm mới”
TÓM TẮT VĂN BẢN
“NHỮNG NGÔI SAO XA XÔI”
Tóm tắt bài NHỮNG NGÔI SAO XA XÔI
Truyện kể về 3 nữ TNXP làm thành một tổ chiến đấu: Phương Định, Thao, Nho. Họ sống trong một cái hang tại một trọng điểm trện tuyến đường Trường Sơn. Công việc của họ là quan sát địch ném bom, đo khối lượng đất đá phải san lấp, đánh dấu những quả bom chưa nổ và phá bom chưa nổ. Công việc của họ rất nguy hiểm nhưng họ không ngại khó khăn, gian khổ, hơn nữa họ còn rất lạc quan, yêu đời. Dù mỗi người 1 cá tính nhưng họ luôn coi nhau như chị em. Phương Định là nhân vật chính đồng thời là người kể chuyện - là 1 cô gái trẻ đất Hà Nội, giàu cảm xúc, thích mơ mộng và hay nhớ về những kỉ niệm thời niên thiếu. Có một lần máy bay giặc Mĩ ném bom vào cao điểm, 4 quả bom nổ chậm. Ba người phân công nhau đi phá mấy quả bom đó. Phương Định 1 quả, Nho 2 quả và chị Thao 1 quả. Nho bị thương, 2 người đến và đưa Nho về hầm chăm sóc. Nho dần bình phục, 1 cơn mưa đá đến đột ngột, Phương Định ra khỏi hang hứng mưa đá 1 cách thích thú như 1 đứa trẻ thơ. Chị Thao cũng hí húi nhặt đá. Phương Định mang mấy viên đá vào cho Nho.
… Có ở đâu như thế này không: đất bốc khói, không khí bàng hoàng, máy bay đang ầm ì xa dần. Thần kinh căng như chão, tim đập bất chấp cả nhịp điệu, chân chạy mà vẫn biết rằng khắp chung quanh có nhiều quả bom chưa nổ. Có thể nổ bây giờ, có thể chốc nữa. Nhưng nhất định sẽ nổ… Rồi khi xong việc, quay lại nhìn cảnh đoạn đường một lần nữa, thở phào, chạy về hang.
* Không gian hang đá:
Những ngôi sao xa xôi:
Về hình dáng và hoàn cảnh xuất thân:
Là một cô gái khá, hai bím tóc dày, tương đối mềm,
Một cái cổ cao, kiêu hãnh như đài hoa loa kèn,
Có cái nhìn sao mà xa xăm…; là con gái Hà Nội, có tuổi thơ bên người mẹ, một góc phố, những kỉ niệm…
Về tâm hồn, tình cảm:
- Thích ngắm mình trong gương,
Rất điệu; thích hát, thích ngồi bó gối mơ màng;
Yêu quý những người có ngôi Sao trên mũ…
1. Phương Định:
Diễn biến tâm lí trong một lần phá bom nổ chậm:
- Mỗi lần phá bom là một lần thử thách với thần kinh, luôn có cảm giác có các anh cao xạ dõi theo…
Khi ở bên quả bom: hồi hộp, lo lắng, căng thẳng, có nghĩ đến cái chết, tuy mờ nhạt: “Thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Một tiếng động sắc đến gai người,cứa vào da thịt tôi.Tôi rùng mình… cảm thấy quả bom nóng lên … tim đập không rõ nhịp…nghĩ đến cái chết…”
=> Dũng cảm, gan dạ, có lòng tự trọng.
2. Chị Thao:
- Nhai bánh bích quy, tỏ ra bình tĩnh đến phát bực; chị nghẹn ngào, không nước mắt; thấy máu, thấy vắt là nhắm mắt lại, mặt tái mét; áo lót cái nào cũng thêu chỉ màu, lông mày tỉa nhỏ như cái tăm; có ba cuốn sổ dày chép bài hát;
Thích ăn kẹo, thích thêu thùa, đáng yêu như một que kem, nói đùa “không chết đâu”…
3. Nho:
4 / Những điểm chung của ba cô gái:
Phương Định, chị Thao, Nho
- Tinh thần trách nhiệm cao trong công việc.
- Dũng cảm không sợ hy sinh.
- Tình đồng đội gắn bó.
- Nhạy cảm, nhiều mơ ước, thích làm đẹp…
Lòng yêu nước
Phẩm chất của thế hệ trẻ Việt Nam trong
thời kì chống Mĩ cứu nước.
Cạnh giếng nước có bom từ trường
Em không rửa ngủ ngày chân lấm
Ngày em phá nhiều bom nổ chậm
Đêm nằm mơ nói mớ vang nhà
(Gửi em - Cô thanh niên xung phong - Phạm Tiến Duật)
Mưa đọng lại một khoảng trời nho nhỏ ( …)
Em nằm dưới đất sâu
Tôi nhìn xuống hố bom đã giết em
Như khoảng trời nằm yên trong lòng đất
Đêm đêm tâm hồn em tỏa sáng
Có phải thịt da em mềm mại trắng trong
Đã hóa thành những làn mây trắng
( Lâm Thị Mỹ Dạ)
Nếu được làm hạt giống để mùa sau
Nếu lịch sử chọn ta làm điểm tựa
Vui gì hơn làm người lính đi đầu
Trong đêm tối tim ta là ngọn lửa
(Tố Hữu)
Xẻ dọc trường sơn đi cứu nước
Mà lòng phơi phới dậy tương lai
(Tố Hữu)


* Nội dung:

Truyện sử dụng vai kể là nhân vật chính, có cách kể chuyện tự nhiên,ngôn ngữ sinh động, trẻ trung và đặc biệt thành công về nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật.
Truyện “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê đã làm nổi bật tâm hồn trong sáng, mơ mộng, tinh thần dũng cảm, cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ, hy sinh nhưng rất hồn nhiên, lạc quan của những cô gái thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn. Đó chính là hình ảnh đẹp, tiêu biểu về thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kì kháng chiến chống Mĩ.
* Nghệ thuật:

BÀI HỌC KẾT THÚC
Chúc thầy cô và các em mạnh khoẻ!