Bài 28. Lựa chọn trật tự từ trong câu

Gv thực hiện :

Kiểm tra bài cũ

Câu hỏi

Thế nào là lượt lời trong hội thoại ?

Đáp án

Trong hội thoại ai cũng được nói. Mỗi lần có
một ngườitham gia hội thoại nói được gọi là
lượt lời.

Tuần: 31 BÀI 28
Tiết : 114 LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU
I/ Nhận xét chung:
1/ Đọc đoạn trích:
2/ Trả lời câu hỏi:

















THẢO LUẬN

Gõ đầu roi xuống đất, cai lệ thét bằng
giọng khàn khàn của người hút nhiều xái
cũ: (Ngô Tất Tố, Tắt Đèn)



Câu hỏi

Sắp xếp trật tự từ in đậm trong câu trên
theo những cách khác mà không làm thay
đổi nghĩa cơ bản của câu?




Tuần: 31 BÀI 28
Tiết : 114 LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU
I/ Nhận xét chung:
1/ Đọc đoạn trích:
2/ Trả lời câu hỏi:

















Đáp án

1- Bằng giọng khàn khàn của một người
hút nhiều xái cũ, cai lệ gõ đầu roi xuống
đất, thét.

2- Gõ đầu roi xuống đất, bằng giọng khàn
khàn của một người hút nhiều xái cũ, cai
lệ thét.

3- Cai lệ thét bằng giọng khàn khàn của
một người hút nhiều xái cũ, gõ đầu roi
xuống đất.

4- Thét bằng giọng khàn khàn của một
người hút nhiều xái cũ, cai lệ gõ đầu roi
xuống đất.
Tuần: 31 BÀI 28
Tiết : 114 LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU
I/ Nhận xét chung:
1/ Đọc đoạn trích:
2/ Trả lời câu hỏi:
3/ Ghi nhớ:
Trong một câu có thể có nhiều
cách sắp xếp trật tự từ, mỗi cách
đem lại hiệu quả diễn đạt riêng.
Người nói (người viết)cần biết lựa
chọn trật tự từ thích hợp với yêu
cầu giao tiếp.









Câu hỏi

Vì sao tác giả chọn trật tự như trong
đoạn trích mà không chọn trật tự chúng
ta vừa thay đổi?

Đáp án

Tác giả muốn nhấn mạnh sự hung hãn
của cai lệ.

Câu hỏi

Qua sự sắp xếp trật tự từ trong câu,
em rút ra nhận xét gì?

Tuần: 31 BÀI 28
Tiết : 114 LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU
I/ Nhận xét chung:
1/ Đọc đoạn trích:
2/ Trả lời câu hỏi:
3/ Ghi nhớ:
Trong một câu có thể có nhiều
cách sắp xếp trật tự từ, mỗi cách
đem lại hiệu quả diễn đạt riêng.
Người nói (người viết)cần biết lựa
chọn trật tự từ thích hợp với yêu
cầu giao tiếp.
II/ Một số tác dụng của sự sắp xếp
trật tự từ:
1/ Ví dụ:
2/ Trả lời câu hỏi:





Ví dụ1
1a/ - Giật phắt cái thừng trong tay anh này
chạy sầm sập đến chỗ anh Dậu.
- Xám mặt, vội vàng đặt con xuống đất,
chạy đến đỡ lấy tay hắn.
1b/ Cai lệ và người nhà lý trưởng…roi
song, tay thước và dây thừng.
Câu hỏi
Trật từ trong những bộ phận câu in
đậm trên thể hiện điều gì?
Đáp án
1a/ - Thứ tự trước sau của hoạt động.
- Thứ tự trước sau của hoạt động.
1b/ - Thứ bậc trong xã hội.
- Tương ứng với trật tự của cụm từ
đứng trước: cai lệ mang roi song, còn
người nhà lý trưởng mang tay thước và
dây thừng.
Tuần: 31 BÀI 28
Tiết : 114 LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU
I/ Nhận xét chung:
1/ Đọc đoạn trích:
2/ Trả lời câu hỏi:
3/ Ghi nhớ:
Trong một câu có thể có nhiều
cách sắp xếp trật tự từ, mỗi cách
đem lại hiệu quả diễn đạt riêng.
Người nói (người viết)cần biết lựa
chọn trật tự từ thích hợp với yêu
cầu giao tiếp.
II/ Một số tác dụng của sự sắp xếp
trật tự từ:
1/ Ví dụ:
2/ Trả lời câu hỏi:





Ví dụ 2
2a/- Giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà
tranh, giữ đồng lúa chín.
(Thép Mới, Cây tre Việt Nam).
2b/- Giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín,
giữ làng, giữ nước.
2c/- Giữ làng, giữ mái nhà tranh, giữ đồng
lúa chín.
Câu hỏi
So sánh tác dụng của những cách sắp
xếp trật tự từ trong các bộ phận câu in đậm
trên?
Đáp án
Cách viết của nhà văn Thép Mới có
hiệu quả diễn đạt cao hơn. Vì đảm bảo sự
hài hòa về ngữ âm, nhịp điệu.


Tuần: 31 BÀI 28
Tiết : 114 LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU

II/ Một số tác dụng của sự sắp xếp
trật tự từ:
1/ Ví dụ:
2/ Trả lời câu hỏi:
3/ Ghi nhớ:
Trật tự từ trong câu có thể:
Thể hiện thứ tự nhất định của
sự vật, hiện tượng, hoạt động,
đặc điểm (như thứ bậc quan trọng
của sự vật, thứ tự trước sau của
hoạt động, trình tự quan sát của
người nói,…).
Nhấn mạnh hình ảnh, đặc điểm
của sự vật, hiện tượng.
Liên kết câu với những câu khác
trong văn bản.
Đảm bảo sự hài hòa về ngữ âm
của lời nói.

Câu hỏi

Từ những điều đã phân tích ở trên, hãy
nêu một số tác dụng của sự sắp xếp trật
tự từ trong câu?
Tuần: 31 BÀI 28
Tiết : 114 LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU
I/ Nhận xét chung:
1/ Đọc đoạn trích:
2/ Trả lời câu hỏi:
3/ Ghi nhớ:
II/ Một số tác dụng của sự sắp xếp
trật tự từ:
1/ Ví dụ:
2/ Trả lời câu hỏi:
3/ Ghi nhớ:
III/ Luyện tập:
Giải thích lý do sắp xếp trật tự
từ trong những bộ phận câu và
câu in đậm sau:






Thảo luận

a/ Bà Trưng, Bà Triệu, Trần Hưng Đạo,
Lê lợi, Quang Trung,…
(Hồ Chí Minh, Tinh thần yêu nước của
nhân dân ta)


b/ Đẹp vô Cùng tổ quốc ta ơi !
(Tố Hữu, Ta đi tới)


c/ Mật thám tôi cũng chả sợ, đội con gái
tôi cũng chả cần.
(Nguyễn Công Hoan,Ngựa người,
người ngựa)
Tuần: 31 BÀI 28
Tiết : 114 LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU
I/ Nhận xét chung:
1/ Đọc đoạn trích:
2/ Trả lời câu hỏi:
3/ Ghi nhớ:
II/ Một số tác dụng của sự sắp xếp
trật tự từ:
1/ Ví dụ:
2/ Trả lời câu hỏi:
3/ Ghi nhớ:
III/ Luyện tập:
Giải thích lý do sắp xếp trật tự
từ trong những bộ phận câu và
câu in đậm sau:






Đáp án
a/ Kể tên các vị anh hùng dân tộc theo
thứ tự xuất hiện của các vị ấy trong lịch sử.
b/ “Đẹp vô cùng, Tổ quốc ta ơi !”: Đặt cụm
từ đẹp vô cùng trước hô ngữ Tổ quốc ta
ơi để nhấn mạnh cái đẹp của sông nước
mới được giải phóng.
cụm từ hò ô tiếng hát: Đảo hò ô lên trước
để bắt vần với sông Lô, tạo cảm giác kéo
dài, thể hiện sự mênh mang của sông
nước, đảm bảo cho câu thơ bắt vần với
câu trước ,tạo sự hài hòa về ngữ âm cho
lời thơ.
c/ Câu văn của Nguyễn Công Hoan: lập
lại các từ và cụm từ mật thám, đội con gái
ở hai đầu vế câu là để liên kết chặt chẽ câu
ấy với câu đứng trước.