Bài 28. Lựa chọn trật tự từ trong câu

LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU
TIẾT 114
GIÁO VIÊN BÙI THỊ MAI
TRƯỜNG THCS YÊN LÃNG
KIỂM TRA BÀI CŨ
1. Em hiểu thế nào là lượt lời trong hội thoại?
2. Chúng ta phải làm gì để đảm bảo lịch sự khi tham gia cuộc hội thoại?
 Mỗi lần có một người tham gia hội thoại nói được gọi là một lượt lời.
 Để giữ lịch sự cần tôn trọng lượt lời của người khác, tránh nói tranh lượt lời, cắt lời hoặc chêm vào lời người khác.
Anh Dậu uốn vai ngáp dài một tiếng. Uể oải, chống tay xuống phản, anh vừa rên vừa ngỏng đầu lên. Run rẩy cất bát cháo, anh mới kề vào miệng, cai lệ và người nhà lí trưởng đã sầm sập tiến vào với những roi song tay thước và dây thừng.
Gõ đầu roi xuống đất, cai lệ thét bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ:
- Thằng kia! Ông tưởng mày chết đêm qua, còn sống đấy à? Nộp tiền sưu! Mau !
(Ngô Tất Tố - Tắt Đèn)
Gõ đầu roi xuống đất, cai lệ thét bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ:
Gõ đầu roi xuống đất,
cai lệ
thét
4. bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ


Gõ đầu roi xuống đất, cai lệ thét bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ :
5. Bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ, gõ đầu roi xuống đất, cai lệ thét:
6. Gõ đầu roi xuống đất, b?ng giọng khàn khàn của người hút nhiều xài cũ, cai lệ thét:
1. Cai lệ gõ đầu roi xuống đất, thét bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ.
2. Cai lệ thét bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ, gõ đầu roi xuống đất.
3. Thét bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ, cai lệ gõ đầu roi xuống đất.
4 . Bằng giọng khàn khàn của m?t người hút nhiều xái cũ, cai lệ gõ đầu roi xuống đất, thét:
 thái độ hung hăng của cai lệ, liên kết với câu trước và câu sau
 liên kết với câu trước và câu sau
 chỉ liên kết với câu trước
 không liên kết
 chỉ liên kết với câu sau
 chỉ liên kết với câu sau
 thái độ hung hăng của cai lệ, liên kết với câu sau
a. Người nhà lí trưởng hình như không dám hành hạ một người ốm nặng, sợ hoặc xảy ra sự gì, hắn cứ lóng ngóng ngơ ngác, muốn nói mà không dám nói. Đùng đùng, Cai lệ giật phắt cái thừng trong tay anh này và chạy sầm sập đến chỗ anh Dậu.

Chị Dậu xám mặt, vội vàng đặt con xuống đất, chạy đến đỡ lấy tay hắn.
 Thể hiện thứ tự trước sau của các hoạt động.
 Thể hiện thứ tự trước sau của các hoạt động.
b. Anh Dậu uốn vai ngáp dài một tiếng. Uể oải, chống tay xuống phản, anh vừa rên vừa ngỏng đầu lên. Run rẩy cất bát cháo, anh mới kề vào đến miệng, cai lệ và người nhà lí trưởng đã sầm sập tiến vào với những roi song, tay thước và dây thừng.

 Nhấn mạnh hình ảnh, đặc điểm của sự vật, hiện tượng.
 Thể hiện thứ tự xuất hiện của các nhân vật.
 Thể hiện thứ bậc cao thấp của các nhân vật.
2. So sánh tác dụng của những cách sắp xếp trật tự từ trong các bộ phận câu in đậm dưới đây:

a. Gậy tre, chông tre chống lại sắt thép của quân thù. Tre xung phong vào xe tăng, đại bác. Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín. Tre hy sinh để bảo vệ con người.
b. Gậy tre, chông tre chống lại sắt thép của quân thù. Tre xung phong vào xe tăng, đại bác. Tre giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín, giữ làng, giữ nước. Tre hy sinh để bảo vệ con người.
c. Gậy tre, chông tre chống lại sắt thép của quân thù. Tre xung phong vào xe tăng, đại bác.Tre giữ làng, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín, giữ nước. Tre hy sinh để bảo vệ con người.
 Đảm bảo sự hài hòa về ngữ âm của lời nói
Giải thích lí do sắp xếp trật tự từ trong những bộ phận câu và câu in đậm sau:
a. Lịch sử ta đã có nhiều cuộc kháng chiến vĩ đại chứng tỏ tinh thần yêu nước của dân ta. Chúng ta có quyền tự hào vì những trang lịch sử vẻ vang thời đại Bà Trưng, Bà Triệu, Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung… Chúng ta phải ghi nhớ công lao của các vị anh hùng dân tộc, vì các vị ấy là tiêu biểu của một dân tộc anh hùng.
 Kể tên các vị anh hùng theo thứ tự xuất hiện của họ gắn với lịch sử dân tộc.

b. Đẹp vô cùng Tổ quốc ta ơi! (1)
Rừng cọ, đồi chè, đồng xanh ngào ngạt
Nắng chói sông Lô, hò ô tiếng hát (2)
Chuyến phà dào dạt bến nước Bình Ca.
 (1) Nhấn mạnh cái đẹp của Tổ quốc Việt Nam mới giải phóng đang trên đà xây dựng, phát triển.
 (2) Gieo vần trong câu thơ gợi sự mênh mang của sông nước, hài hoà về mặt ngữ âm trong câu thơ.
Giải thích lí do sắp xếp trật tự từ trong những bộ phận câu và câu in đậm sau:

c. Ấy cũng may cho cô, vơ vẩn mãi ở ngoài phố thế này mà gặp mật thám hay đội con gái thì khốn.
- Mật thám tôi cũng chả sợ, đội con gái tôi cũng chả cần.

 Lặp từ ở đầu các vế câu tạo sự liên kết giữa câu với câu.