Bài 28. Lựa chọn trật tự từ trong câu

CHÀO
MỪNG
QUÝ
THẦY
CÔ
VỀ
DỰ
GIỜ
THĂM
LỚP
* ĐOÀN KẾT * CHĂM NGOAN * HỌC GIỎI
LỚP: 8
TRƯỜNG: THCS LÊ LỢI
GIÁO VIÊN: ĐỖ THU TRANG
KIỂM TRA MIỆNG
Câu hỏi 1: Hãy nêu một số tác dụng của sự sắp xếp trật tự từ trong câu? (5 điểm)
Câu hỏi 2: Em hãy cho biết tác dụng của trật tự từ trong câu sau: (4 điểm)
"Nhanh như cắt, Rùa há miệng đớp lấy thanh gươm và lặn xuống nước."
(Sự tích hồ Gươm)
Câu hỏi 3: Tiết này, chúng ta học bài gì? Em đã chuẩn bị gì cho bài học hôm nay? (1 điểm)
Một số tác dụng của sự sắp xếp trật tự từ trong câu:
+ Thể hiện thứ tự nhất định của sự vật, hiện tượng, hoạt động, đặc điểm (như thứ bậc quan trọng của sự vật, thứ tự trước sau của hoạt động, trình tự quan sát của người nói,…).
+ Nhấn mạnh hình ảnh, đặc điểm của sự vật, hiện tượng.
+ Liên kết câu với những câu khác trong văn bản.
+ Đảm bảo sự hài hoà về ngữ âm của lời nói.
LUYỆN TẬP LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU
Tiết: 119
Bài tập 1: (SGK/122)
Trật tự các từ, cụm từ in đậm dưới đây thể hiện mối quan hệ giữa những hoạt động mà chúng biểu thị như thế nào?
b. Gần đến ngày giỗ đầu thầy tôi, mẹ tôi ở Thanh Hóa vẫn chưa về. Trong đó nghe đâu mẹ tôi đi bán bóng đèn và những phiên chợ chính còn bán cả vàng hương nữa.
(Nguyên Hồng, Những ngày thơ ấu)
=> Các hoạt động được xếp theo thứ bậc: chính phụ
Vì sao cụm từ màu đỏ dưới đây được đặt ở đầu câu?
Nguyễn Tuân có một kho từ vựng hết sức phong phú mà ông đã cần cù tích lũy. Vốn từ vựng ấy, trước Cách mạng tháng Tám, ông thường dùng để chơi ngông với đời.
(Nhà văn Việt Nam hiện đại - Chân dung và phong cách)
Phân tích hiệu quả diễn đạt của trật tự từ trong câu màu đỏ dưới đây:
Rất đẹp hình anh lúc nắng chiều
Bóng dài trên đỉnh dốc cheo leo
Núi không đè nổi vai vươn tới
Lá ngụy trang reo với gió đèo...
(Tố Hữu- Lên Tây Bắc)
Bài tập 2
Vì sao cụm từ màu đỏ dưới đây được đặt ở đầu câu?
Nguyễn Tuân có một kho từ vựng hết sức phong phú mà ông đã cần cù tích lũy. Vốn từ vựng ấy, trước Các mạng tháng Tám, ông thường dùng để chơi ngông với đời.
(Nhà văn Việt Nam hiện đại - Chân dung và phong cách)
=> Câu trước nói: Nguyễn Tuân có một kho từ vựng hết sức phong phú. Cho nên câu sau tác giả đưa cụm từ “vốn từ vựng ấy” lên đầu câu để liên kết chặt chẽ câu sau với câu trước”.
Bài tập 3
Phân tích hiệu quả diễn đạt của trật tự từ trong câu màu đỏ dưới đây:
Rất đẹp hình anh lúc nắng chiều
Bóng dài trên đỉnh dốc cheo leo
Núi không đè nổi vai vươn tới
Lá ngụy trang reo với gió đèo...
(Tố Hữu- Lên Tây Bắc)
Rất đẹp hình anh lúc nắng chiều

=> Đảo tính từ giữ vai trò vị ngữ lên đầu câu nhằm nhấn mạnh vẻ đẹp của người chiến sĩ vừa hiên ngang, anh dũng, vừa lãng mạn.
VN
CN
TN
Bài tập 4: (SGK/123)
Các câu (a) và (b) sâu đây có gì khác nhau? Chọn câu thích hợp điền vào chỗ trống trong đoạn văn bên dưới.
Tôi thấy một anh Bọ Ngựa trịnh trọng tiến vào.
Tôi thấy trịnh trọng tiến vào một anh Bọ Ngựa.
“Bỗng mấy chú Châu Chấu Ma đang nhảy nhót khoe tài quanh các nàng Cào Cào, vội né giạt về một bên. Rồi trong cửa hàng chợt im tiếng ồn ào./........../ Người ngợm anh Bọ Ngựa này cũng bình thường thôi, nhưng chưa hiểu sao anh làm ra lối quan dạng đến thế, anh đi cứ chân nhấc từng bước cao ngang đầu gối kiểu bước chân ngỗng, cách thức rất ta đây kẻ giờ và hách dịch."
(Tô Hoài, Dế Mèn phiêu lưu ký)
Bài tập 4:Các câu (a) và (b) sâu đây có gì khác nhau? Chọn câu thích hợp điền vào chỗ trống trong đoạn văn bên dưới.
Tôi thấy một anh Bọ Ngựa trịnh trọng tiến vào.


b.Tôi thấy trịnh trọng tiến vào một anh Bọ Ngựa.
“Bỗng mấy chú Châu Chấu Ma đang nhảy nhót khoe tài quanh các nàng Cào Cào, vội né giạt về một bên. Rồi trong cửa hàng chợt im tiếng ồn ào.
/........................................................................................../ Người ngợm anh Bọ Ngựa này cũng bình thường thôi, nhưng chưa hiểu sao anh làm ra lối quan dạng đến thế, anh đi cứ chân nhấc từng bước cao ngang đầu gối kiểu bước chân ngỗng, cách thức rất ta đây kẻ giờ và hách dịch."
(Tô Hoài, Dế Mèn phiêu lưu ký)
CN
CN
VN
VN
CN
CN
VN
VN
Tôi thấy trịnh trọng tiến vào một anh Bọ Ngựa.
ĐT
ĐT
Bài tập 6: (SGK/124)
Viết một đoạn văn ngắn về đề tài:
"Lợi ích của việc đi bộ đối với sức khỏe."
Giải thích tác dụng của việc lựa chọn trật tự từ ở một câu trong đoạn văn đã viết.
HƯỚNG DẪN HỌC TẬP
1. Đối với bài học tiết này:
- Ôn tập lý thuyết.
- Xem lại các bài tập và làm các bài tập còn lại.
- Tập viết một đoạn văn ngắn theo chủ đề tự chọn và giải thích cách lựa chọn trật tự từ ở một câu văn nhất định.
2. Đối với bài học tiết tiếp theo:
- Chuẩn bị: Chữa lỗi diễn đạt (logic)
- Đọc ví dụ, trả lời câu hỏi trong SGK/127-128
- Làm trước các bài tập.
- Trao đổi bài làm văn số 6, tập sửa chữa lỗi diễn đạt của bạn mắc phải.
CHÚC QUÝ THẦY CÔ GIÁO SỨC KHOẺ
CHÚC HỘI THI THÀNH CÔNG TỐT ĐẸP