Bài 28. Lựa chọn trật tự từ trong câu

LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU
Bài 28-TI?T 114
Giáo viên dạy: TrUONG TH? KIM HOAN TRU?NG THCS THANH VAN THANH OAI - hà nội
KIỂM TRA BÀI CŨ

1.Em hiểu thế nào là lượt lời trong hội thoại? Chúng ta phải làm gì để đảm bảo lịch sự khi tham gia cuộc hội thoại?

2. Lµm bµi tËp sè 4


1. - Mỗi lần có một người tham gia hội thoại nói được gọi là một lượt lời.
- Để giữ lịch sự cần tôn trọng lượt lời của người khác, tránh nói tranh lượt lời, cắt lời hoặc chêm vào lời người khác.
Bài 28- tiết 114: lựa chọn trật tự từ trong câu


Anh Dậu uốn vai ngáp dài một tiếng. Uể oải, chống tay xuống phản, anh vừa rên vừa ngỏng đầu lên. Run rẩy cất bát cháo, anh mới kề vào miệng, cai lệ và người nhà lí trưởng đã sầm sập tiến vào với những roi song tay thước và dây thừng.
Gõ đầu roi xuống đất, cai lệ thét bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ:
- Thằng kia! Ông tưởng mày chết đêm qua, còn sống đấy à? Nộp tiền sưu! Mau!
(Ngô Tất Tố, Tắt đèn)
Hoạt động I : Trật tự từ trong câu
* Ví dụ :(SGK)


Gõ đầu roi xuống đất (1) , cai lệ (2)thét(3) bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ(4): (Ngụ T?t T?, T?t dốn)
5. Bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ , gõ đầu roi xuống đất cai lệ thét: (4-1-2-3)
6. Gõ đầu roi xuống đất, bằng giọng khần khàn của người hút nhiều xái cũ, cai lệ thét: (1-4-2-3)
1. Cai lƯ g� ��u roi xu�ng ��t, th�t b�ng gi�ng kh�n kh�n cđa ng��i hĩt nhiỊu x�i cị:(2-1-3-4)
2.Cai lệ thét bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ, gõ đầu roi xuống đất:(2-3-4-1)
3. Thét bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ, cai lệ gõ đầu roi xuống đất :(3-4-2-1)
4.Bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ ,cai lệ gõ đầu roi xuống đất thét:(4-2-1-3)
Bài 28- tiết 114: lựa chọn trật tự từ trong câu


Anh Dậu uốn vai ngáp dài một tiếng. Uể oải, chống tay xuống phản, anh vừa rên vừa ngỏng đầu lên. Run rẩy cất bát cháo, anh mới kề vào miệng, cai lệ và người nhà lí trưởng đã sầm sập tiến vào với những roi song tay thước và dây thừng.
Gõ đầu roi xuống đất, cai lệ thét bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ:
- Thằng kia! Ông tưởng mày chết đêm qua, còn sống đấy à? Nộp tiền sưu! Mau!
(Ngô Tất Tố, Tắt đèn)
Hoạt động I : Trật tự từ trong câu
* Ví dụ :(SGK)
*Nhận xét :
-Có 7 cách sắp xếp trật tự từ.
- Tác giả chọn cách đó vì muốn nhấn mạnh sự hung hãn của cai lệ.


Gõ đầu roi xuống đất (1) , cai lệ (2)thét(3) bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ(4): (Ngụ T?t T?, T?t dốn)
Nh? m?nh s? hung hón c?a cai l?.
5. Bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ , gõ đầu roi xuống đất cai lệ thét: (4-1-2-3) Liên kết chặt với câu đứng sau.
6. Gõ đầu roi xuống đất, bằng giọng khần khàn của người hút nhiều xái cũ, cai lệ thét: (1-4-2-3) Liên kết chặt với câu đứng sau.
1. Cai lƯ g� ��u roi xu�ng ��t, th�t b�ng gi�ng kh�n kh�n cđa ng��i hĩt nhiỊu x�i cị:(2-1-3-4) li�n k�t chỈt víi c�u ��ng tr�íc v� ��ng sau
2.Cai lệ thét bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ, gõ đầu roi xuống đất:(2-3-4-1) liên kết chặt với câu đứng trước
3. Thét bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ, cai lệ gõ đầu roi xuống đất :(3-4-2-1)
4.Bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ ,cai lệ gõ đầu roi xuống đất thét:(4-2-1-3) Liên kết chặt với câu đứng sau.
Bài 28- tiết 114: lựa chọn trật tự từ trong câu

Hoạt động I : Trật tự từ trong câu
* Ví dụ :(SGK)
*Nhận xét :
-Có 7 cách sắp xếp trật tự từ.
- Tác giả chọn cách đó vì muốn nhấn mạnh sự hung hãn của cai lệ.
* Ghi nhớ 1( SGK - Tr 111)
Hoạt động II : Một số tác dụng của sự sắp xếp trật tự từ.
* Ví dụ 1:
1.-Trật tự từ trong những bộ phận câu in đậm dưới đây thể hiện điều gì?

a. Người nhà lí trưởng hình như không dám hành hạ một người ốm nặng, sợ hoặc xảy ra sự gì, hắn cứ lóng ngóng ngơ ngác, muốn nói mà không dám nói. Đùng đùng, Cai lệ giật phắt cái thừng trong tay anh này và chạy sầm sập đến chỗ anh Dậu.
Chị Dậu xám mặt, vội vàng đặt con xuống đất, chạy đến đỡ lấy tay hắn.
(Ngô Tất Tố- Tắt đèn)

Bài 28-TI?T 115
LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU
Hoạt động I : Trật tự từ trong câu
* Ví dụ :(SGK)
*Nhận xét :
-Có 7 cách sắp xếp trật tự từ.
- Tác giả chọn cách đó vì muốn nhấn mạnh sự hung hãn của cai lệ.
* Ghi nhớ 1( SGK - Tr 111)
Hoạt động II : Một số tác dụng của sự sắp xếp trật tự từ.
* Ví dụ 1:
Bài 28- tiết 114: lựa chọn trật tự từ trong câu
Hoạt động I : Trật tự từ trong câu
* Ví dụ :(SGK)
* Ghi nhớ 1( SGK - Tr 111)
Hoạt động II : Một số tác dụng của sự sắp xếp trật tự từ.
* Ví dụ 1:
-1a :Thể hiện thứ tự trước sau của hoạt động

1.-Trật tự từ trong những bộ phận câu in đậm dưới đây thể hiện điều gì?
b. Anh Dậu uốn vai ngáp dài một tiếng. Uể oải, chống tay xuống phản, anh vừa rên vừa ngỏng đầu lên. Run rẩy cất bát cháo, anh mới kề vào đến miệng, cai lệ và người nhà lí trưởng đã sầm sập tiến vào với những roi song, tay thước và dây thừng.
(Ngô Tất Tố- Tắt đèn)


LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU
Bài 28- tiết 114
Hoạt động I : Trật tự từ trong câu
* Ví dụ :(SGK)
* Ghi nhớ 1( SGK - Tr 111)
Hoạt động II : Một số tác dụng của sự sắp xếp trật tự từ.
* Ví dụ 1:
-1a :Thể hiện thứ tự trước sau của hoạt động
-1b : Thứ bậc cao thấp của các nhân vật.


1.-Trật tự từ trong những bộ phận câu in đậm dưới đây thể hiện điều gì?

c. Lom khom dưới núi tiều vài chú.
(Bà Huyện Thanh Quan
Qua Đèo Ngang)

- Dưới núi, vài chú tiều lom khom.
- Vài chú tiều lom khom dưới núi.

d. Gõ đầu roi xuống đất, bằng giọng khàn khàn của người hút nhiều xái cũ, cai lệ thét:

- Thằng kia ! Ông tưởng mày chết đêm qua,còn sống đấy à? Nộp tiền sưu ! Mau!



Bài 28-Tiết 114
LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU
Hoạt động I : Trật tự từ trong câu
* Ví dụ :(SGK)
* Ghi nhớ 1( SGK - Tr 111)
Hoạt động II : Một số tác dụng của sự sắp xếp trật tự từ.
* Ví dụ 1:
-1a :Thể hiện thứ tự trước sau của hoạt động
-1b : Thứ bậc cao thấp của các nhân vật.
-1c : Nhấn mạnh hình ảnh ,đặc điểm của sự vật ,hiện tượng.
-1d : Liên kết câu với những câu khác trong văn bản.


Bài 28-TI?T 114
LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU
2.- So sánh tác dụng của những cách sắp xếp trật tự từ trong các bộ phận câu in đậm dưới đây:

a. Gậy tre, chông tre chống lại sắt thép của quân thù. Tre xung phong vào xe tăng, đại bác. Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín. Tre hy sinh để bảo vệ con người.
(Thép Mới - Cây tre Việt Nam)

b. Gậy tre, chông tre chống lại sắt thép của quân thù. Tre xung phong vào xe tăng, đại bác. Tre giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín, giữ làng, giữ nước. Tre hy sinh để bảo vệ con người.

c. Gậy tre, chông tre chống lại sắt thép của quân thù. Tre xung phong vào xe tăng, đại bác.Tre giữ làng, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín, giữ nước. Tre hy sinh để bảo vệ con người.
Hoạt động I : Trật tự từ trong câu
* Ví dụ :(SGK)
* Ghi nhớ 1( SGK - Tr 111)
Hoạt động II : Một số tác dụng của sự sắp xếp trật tự từ.
* Ví dụ 1:
-1a :Thể hiện thứ tự trước sau của hoạt động
-1b : Thứ bậc cao thấp của các nhân vật.
-1c : Nhấn mạnh hình ảnh ,đặc điểm của sự vật ,hiện tượng.
-1d : Liên kết câu với những câu khác trong văn bản.
* Ví dụ 2: Đảm bảo sự hài hoà về ngữ âm của lời nói.
Bài 28- tiết 114: lựa chọn trật tự từ trong câu
Hoạt động I : Trật tự từ trong câu
* Ví dụ :(SGK)
* Ghi nhớ 1( SGK - Tr 111)
Hoạt động II : Một số tác dụng của sự sắp xếp trật tự từ.
* Ví dụ 1:
* Ví dụ 2 :
* Ghi nhớ 2( SGK- Tr112)
Hoạt động III : Luyện tập
* Bài 1:
LUYỆN TẬP:
Giải thích lí do sắp xếp trật tự từ trong những bộ phận câu và câu in đậm sau:

a.- Lịch sử ta đã có nhiều cuộc kháng chiến vĩ đại chứng tỏ tinh thần yêu nước của dân ta. Chúng ta có quyền tự hào vì những trang lịch sử vẻ vang thời đại Bà Trưng, Bà Triệu, Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung… Chúng ta phải ghi nhớ công lao của các vị anh hùng dân tộc, vì các vị ấy là tiêu biểu của một dân tộc anh hùng.

* Kể tên các vị anh hùng theo thứ tự xuất hiện của họ gắn với lịch sử dân tộc.

b.- Đẹp vô cùng Tổ quốc ta ơi! (1)
Rừng cọ, đồi chè, đồng xanh ngào ngạt
Nắng chói sông Lô, hò ô tiếng hát (2)
Chuyến phà dào dạt bến nước Bình Ca.
(Ta đi tới- Tố Hữu)
* (1) Nhấn mạnh cái đẹp của Tổ quốc Việt Nam mới giải phóng đang trên đà xây dựng, phát triển.
* (2) Gieo vần trong câu thơ gợi sự mênh mang của sông nước, hài hoà về mặt ngữ âm trong câu thơ.

c.- Ấy cũng may cho cô, vơ vẩn mãi ở ngoài phố thế này mà gặp mật thám hay đội con gái thì khốn.
- Mật thám tôi cũng chả sợ, đội con gái tôi cũng chả cần.
(Ngựa người, người ngựa)

* Lặp từ ở đầu các vế câu tạo sự liên kết giữa câu với câu.


BÀI TẬP 2:

Ý nào sau đây không nói lên được tác dụng của sự sắp xếp trật tự từ trong câu?

a. Thể hiện thứ tự nhất định, nhấn mạnh hình ảnh, đặc điểm của sự vật, hiện tượng.
b. Làm cho sự việc được nói đến trong câu trở nên dễ hiểu hơn.
c. Liên kết câu với những câu khác trong văn bản.
d. Đảm bảo sự hài hoà về mặt ngữ âm trong lời nói.

Bài vừa học:
Nắm được tác dụng của sự sắp xếp trật tự từ trong câu.
Lựa chọn trật tự từ thích hợp với yêu cầu giao tiếp.

Chuẩn bị bài: Trả bài Tập làm văn số 6
- Nắm lại dàn ý một bài văn nghị luận.
- Hệ thống luận điểm mà em đã sử dụng trong bài vừa làm.


HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
TIẾNG VIỆT 8
LỰA CHỌN TRẬT TỰ TỪ TRONG CÂU
Bai 28-TIẾT 114