Bài 28. Động cơ điện một chiều

ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT CHIỀU
KiỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1: Khi nào có lực điện từ tác dụng lên dây dẫn có dòng điện? Phát biểu qui tắc bàn tay trái.
Câu 2: Vận dụng qui tắc bàn tay trái xác định chiều lực điện từ tác dụng lên các đoạn dây dẫn AB, CD ở hình vẽ sau:
U
N
N
S
-
+
QUI TẮC BÀN TAY TRÁI
Đặt bàn tay trái sao cho các đường sức từ hướng vào lòng bàn tay
chiều từ cổ tay đến ngón tay giữa hướng theo chiều dòng điện
thì ngón tay cái choải ra 900 chỉ chiều của lực điện từ.
O
O’
Khung dây ABCD quay quanh trục OO’
ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT CHIỀU
I- Nguyên tắc cấu tạo và hoạt động của động cơ điện một chiều
1- Các bộ phận chính của động cơ điện một chiều
Động cơ điện một chiều gồm hai bộ phân chính:
- Nam châm tạo ra từ trường.

- Khung dây dẫn có dòng điện chạy qua.
I- Nguyên tắc cấu tạo và hoạt động của động cơ điện một chiều
1- Các bộ phận chính của động cơ điện một chiều
2- Hoạt động của động cơ điện một chiều

Động cơ điện một chiều hoạt động dựa trên tác dụng của từ trường lên khung dây dẫn có dòng điện chạy qua đặt trong từ trường.
C1
Biểu diễn lực điện từ tác dụng lên đoạn AB và CD của khung dây dẫn khi có dòng điện chạy qua
C2
Dự đoán xem có hiện tượng gì xảy ra với khung dây khi đó?
C3
Kiểm tra dự đoán
(
(
S
N
C1
C2
O
O’
+
-
Hình 28.1
(
(
S
N
C1
C2
O
O’
+
-
2./Hoạt động của động cơ điện một chiều
I- Nguyên tắc cấu tạo và hoạt động của động cơ điện một chiều
1- Các bộ phận chính của động cơ điện một chiều
2- Hoạt động của động cơ điện một chiều
3- Kết luận
a/ Động cơ điện một chiều có hai bộ phận chính là:
- Nam châm tạo ra từ trường (bộ phận đứng yên gọi là stato)
- Khung dây dẫn có dòng điện chạy qua (bộ phận quay gọi là rôto)
b/ Khi đặt khung dây dẫn trong từ trường và cho dòng điện chạy qua thì dưới tác dụng của lực điện từ, khung dây sẽ quay.
I- Nguyên tắc cấu tạo và hoạt động của động cơ điện một chiều
II- Động cơ điện một chiều trong kỹ thuật
1- Cấu tạo của động cơ điện một chiều trong kỹ thuật
Gồm hai bộ phận chính:
- Nam châm điện (stato)
- Cuộn dây (rôto)
I- Nguyên tắc cấu tạo và hoạt động của động cơ điện một chiều
II- Động cơ điện một chiều trong kỹ thuật
1- Cấu tạo của động cơ điện một chiều trong kỹ thuật
C4
Khung dây dẫn
Cuộn dây dẫn
Nam châm vĩnh cửu
Nam châm điện
Roto
Stato
I- Nguyên tắc cấu tạo và hoạt động của động cơ điện một chiều
II- Động cơ điện một chiều trong kỹ thuật
1- Cấu tạo của động cơ điện một chiều trong kỹ thuật
2- Kết luận
Động cơ điện trong kỹ thuât gồm:
a/ Bộ phận tạo ra từ trường là nam châm điện.
b/ Bộ phận quay gồm nhiều cuộn dây đặt lệch nhau và song song với trục của một khối trụ làm bằng các lá thép kĩ thuật ghép lại.
I- Nguyên tắc cấu tạo và hoạt động của động cơ điện một chiều
II- Động cơ điện một chiều trong kỹ thuật
III- Sự biến đổi năng lượng trong động cơ điện
Khi động cơ điện hoạt động, năng lượng được chuyển hóa từ dạng nào sang dạng nào?

Khi động cơ điện một chiều hoạt động, điện năng chuyển hóa thành cơ năng và nhiệt năng.
I- Nguyên tắc cấu tạo và hoạt động của động cơ điện một chiều
II- Động cơ điện một chiều trong kỹ thuật
III- Sự biến đổi năng lượng trong động cơ điện
IV- Vận dụng
C5
Khung dây sẽ quay theo chiều nào?
Khung dây quay ngược chiều kim đồng hồ
I- Nguyên tắc cấu tạo và hoạt động của động cơ điện một chiều
II- Động cơ điện một chiều trong kỹ thuật
III- Sự biến đổi năng lượng trong động cơ điện
IV- Vận dụng
C5
C6
Tại sao khi chế tạo động cơ điện có công suất lớn người ta không dùng nam châm vĩnh cửu để tạo ra từ trường?
Vì nam châm vĩnh cửu không tạo ra từ trường mạnh như nam châm điện
I- Nguyên tắc cấu tạo và hoạt động của động cơ điện một chiều
II- Động cơ điện một chiều trong kỹ thuật
III- Sự biến đổi năng lượng trong động cơ điện
IV- Vận dụng
C5
C6
C7
Kể tên một số ứng dụng của động cơ điện mà em biết.
Một số ứng dụng của động cơ điện:
Quạt điện, máy sấy, đồ chơi trẻ em …
Máy bơm nước, máy xay sát …
Tàu điện, xe đạp điện …
………
………
………
ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT CHIỀU
GHI NHỚ KiẾN THỨC
 Động cơ điện một chiều hoạt động dựa trên tác dụng của từ trường lên khung dây dẫn có dòng điện chạy qua đặt trong từ trường.
 Động cơ điện một chiều có hai bộ phận chính là nam châm tạo ra từ trường và khung dây dẫn có dòng điện chạy qua.
 Khi động cơ điện một chiều hoạt động, điện năng chuyển hóa thành cơ năng và nhiệt năng.
- Học thuộc phần ghi nhớ.
- Đọc phần “Có thể em chưa biết”/ SGK- trang 78.
- Làm bài tập 28.1→ 28.4/ SBT- trang 35-36/ SBT
- Xem và chuẩn bị trước bài 29
“THỰC HÀNH: Chế tạo nam châm vĩnh cửu, nghiệm lại từ tính của ống dây có dòng điện chạy qua”
+ Bảng báo cáo (theo mẫu SGK)
+ Trả lời câu hỏi phần 1.
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
CHÚC CÁC EM HỌC TỐT !