Bài 28. Động cơ điện một chiều

ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT CHIỀU
VẬT LÍ 9 – BÀI 28
KIỂM TRA BÀI CŨ
Nêu quy tắc bàn tay trái ?
Vận dụng quy tắc bàn tay trái để tìm chiều dòng điện trong hình bên .
Hãy chỉ ra câu đúng – sai trong các kết luận sau
Trong thí nghiệm ở hình bên , muốn giữ nguyên chiều chuyển động của dây dẫn AB thì phải làm như sau :
A Giữ nguyên chiều đường sức từ , đổi chiều dòng điện
B Giữ nguyên chiều đường sức từ và chiều dòng điện
C Giữ nguyên chiều dòng điện , đổi chiều đường sức từ
D Đổi cả chiều đường sức từ và chiều dòng điện .
Đ
Đ
S
S
Biểu diễn lực điện từ tác dụng lên các đoạn dây AB , CD của khung dây có dòng điện chạy qua . (hình dưới đây) . Các cặp lực từ có tác dụng gì đối với khung dây ?
Các hình sau đây là các phương tiện sử dụng động cơ điện
Rôbôt con
Xe đạp điện
Tàu cao tốc
Tàu điện ngầm
ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT CHIỀU
I ) NGUYÊN TẮC CẤU TẠO VÀ HOẠT ĐỘNG
CỦA ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT CHIỀU
1) Các bộ phận chính của động cơ điện một chiều
Khung dây
Nam châm
Thanh quét
2) Hoạt động của động cơ điện một chiều
Động cơ điện hoạt động dựa trên nguyên tắc nào ?
Dựa trên tác dụng từ trường lên khung dây có dòng điện chạy qua đặt trong từ trường
Quan sát hoạt động của động cơ điện , hãy cho biết tại sao khung dây lại quay được liên tục ?
3) Kết luận :
Động cơ điện gồm : Nam châm và khung dây dẫn . Bộ phận đứng yên gọi là stato , bộ phận chuyển động gọi là rôto
Khi đặt khung dây trong từ trường và cho dòng điện chạy qua khung thì dưới tác dụng của lực điện từ , khung dây sẽ quay
ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT CHIỀU
II) ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT CHIỀU TRONG KĨ THUẬT
1) Cấu tạo của động cơ điện một chiều trong kĩ thuật
C4 : Nhận xét về sự khác nhau của hai bộ phận chính của động cơ điện trong kĩ thuật với động cơ điện trong mô hình ?
Nam châm vĩnh cửu
Nam châm điện
Khung dây
Nhiều cuộn dây
2) Kết luận
Trong động cơ điện kĩ thuật : Bộ phận tạo ra từ trường là nam châm điện
Bộ phận quay của động cơ điện gồm nhiều cuộn dây đặt lệch nhau và song song với trục một khối trụ làm bằng vật liệu thép kĩ thuật ghép lại
Câu hỏi : Tại sao khi chế tạo động cơ điện có công suát lớn , người ta không dụng nam châm vĩnh cửu đẻ tạo ra từ trường , mà phải dùng nam cham điện ?
Vì : Nam châm vĩnh cửu cho từ trường không mạnh và ổn định
Nam cham điện có thể tạo ra từ trường mạnh , ổn đỉnh
Câu hỏi : Động cơ điện trong kĩ thuật tại sao phải dùng nhiều cuộn dây ghép lại với nhau ?
Vì để tạo ra lực từ lớn , tránh vị trí khung dây vuông góc với đường sức từ . Vì ở vị trí này lực từ tác dụng lên khung dây nhưng không làm cho khung quay .
Trong đời sống , ngoài động cơ điện một chiều còn có động cơ điện xoay chiều .
Động cơ điện xoay chiều : Quạt điện , máy bơm nước , máy giạt , máy hút bụi ….
Một số động cơ điện thường gặp
III) SỰ BIẾN ĐỔI NĂNG LƯỢNG TRONG ĐỘNG CƠ ĐIỆN
Khi hoạt động,động cơ điện chuyển hóa năng lượng điện năng thành cơ năng.
IV) VẬN DỤNG
Hình 28.3
Quay ngược chiều kim đồng hồ
C5 : trang 78/SGK
Hãy nêu một số ưu điểm của động cơ điện mà em biết ?
ƯU ĐIỂM CỦA ĐỘNG CƠ ĐIỆN
- Nhỏ gọn , dễ vận hành , chế tạo dễ dàng
- Không gây ô nhiễm môi trường
- Có nhiều cỡ công suất khác nhau .
- Hiệu suất cao.
Ưu điểm nào sau đây không phải là ưu điểm của động cơ điện
A Không thải ra ngoài các chất khí hay hơi làm ô nhiẽm môi trường
B Có thể có công suất từ vài oát đến hàng trăm , hàng nghìn , hàng vạn kilooat
C Hiệu suất rất cao , có thể đạt 98%
D Có thể biến đổi trực tiếp năng lượng của nhiên liệu thành cơ năng
D
GHI NHỚ
Động cơ điện một chiều hoạt động dựa trên tác dụng của ……………lên khung dây có ………… chạy qua đặt trong từ trường
Động cơ điện một chiều có hai bộ phận chính là …………… tạo ra từ trường và ……………….dẫn có dòng điện chạy qua
Khi động cơ điện một chiều hoạt động ………… được chuyển hóa thành……………
từ trường
dòng điện
nam châm
khung dây
điện năng
cơ năng
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Học phần ghi nhớ của bài học
Tìm các động cơ điện được sử dụng trong dời sống sản xuất và sinh hoạt mà em biết
Làm bài tập trong SBT : 28.1 đến 28.4
Ôn phần từ trường của dòng điện , từ trường của ống dây , nam châm điện , quy tắc bàn tay trái , lực điện từ,