Bài 28. Động cơ điện một chiều

Chào mừng quý thầy cô về dự giờ
Lớp: 9A3
MÔN : VẬT LÝ
KIỂM TRA BÀI CŨ
1. Dađy daên co� do�ng �ieôn cháy qua, �aịt trong t�� tr���ng va� khođng song song v��i ����ng s��c t��, th� ch�u ta�c dúng cụa l��c na�o?
2. Du�ng quy taĩc na�o �eơ xa�c ��nh chieău cụa l��c �ieôn t��?
TRẢ LỜI
1.Dây dẫn có dòng điện chạy qua, đặt trong từ trường
và không song song với đường sức từ, thì chịu tác
dụng của lực điện từ.
2. Dùng quy tắc bàn tay trái để xác định chiều của
lực điện từ.
ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT CHIỀU
I. NGUYEÂN TAÉC CAÁU TAÏO VAØ HOÏAT ÑOÄNG CUÛA ÑOÄNG CÔ ÑIEÄN MOÄT CHIEÀU
1.Các bộ phận chính của động cơ điện một chiều
Động cơ điện một chiều gồm hai bộ phận chính là:
Nam châm
Khung dây dẫn
Ngoài ra, để khung dây có thể quay liên tục còn phải có bộ góp điện, trong đó các thanh quét C1, C2 đưa dòng điện từ nguồn vào khung dây.
Góp điện
TIẾT: 30
I. NGUYEÂN TAÉC CAÁU TAÏO VAØ HOÏAT ÑOÄNG CUÛA ÑOÄNG CÔ ÑIEÄN MOÄT CHIEÀU
1.Các bộ phận chính của động
cơ điện một chiều
2.Hoïat ñoäng cuûa ñoäng cô ñieän
moät chieàu
C1: Biểu diễn lực điện từ tác dụng lên đọan AB và CD của khung dây dẫn khi có dòng điện chạy qua như hình 28.1
F1
F2
Động cơ điện một chiều họat động dựa trên tác dụng của từ trường lên khung dây dẫn có dòng điện chạy qua đặt trong từ trường.
C2. Dự đóan xem có hiện tượng gì xảy ra với khung dây khi đó.
ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT CHIỀU
Khung dây sẽ quay do tác dụng của hai lực.
TIẾT: 30
S
N
A
B
D
C
K
C3 Hãy làm TN kiểm tra dự đoán trên bằng cách bật công tắc cho dòng điện đi vào khung dây của mô hình (MH tương tự)
S
N
A
B
C
D
Khung dây quay do tác dụng của hai lực (cụ thể trong trường hợp này là theo chiều kim đồng hồ).
I. NGUYEÂN TAÉC CAÁU TAÏO VAØ HOÏAT ÑOÄNG CUÛA ÑOÄNG CÔ ÑIEÄN MOÄT CHIEÀU
1.Các bộ phận chính của động
cơ điện một chiều
2.Hoïat ñoäng cuûa ñoäng cô ñieän
moät chieàu
3.Kết luận.
ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT CHIỀU


a) Động cơ điện một chiều có hai bộ phận chính
là nam châm tạo ra từ trường (bộ phận đứng yên) và
khung dây dẫn cho dòng điện chạy qua ( bộ phận quay).
Bộ phận đứng yên được gọi là stato bộ phận quay được
là rôto.
b) Khi đặt khung dây dẫn ABCD trong từ
trường và cho dòng điện chạy qua khung thì dưới
tác dụng của lực điện từ, khung dây sẽ quay.


TIẾT: 30
Động cơ điện một chiều trong kĩ thuật
I. NGUYEÂN TAÉC CAÁU TAÏO VAØ HOÏAT ÑOÄNG CUÛA ÑOÄNG CÔ ÑIEÄN MOÄT CHIEÀU
1.Các bộ phận chính của động
cơ điện một chiều
2.Hoïat ñoäng cuûa ñoäng cô ñieän
moät chieàu
3. Kết luận.
II. ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT CHIỀU TRONG KĨ THUẬT
1. Caáu taïo cuûa ñoäng cô ñieän moät chieàu trong kó thuaät.
C4. Nhận xét về sự khác nhau của hai bộ phận chính của nó so với mô hình động cơ điện mà em mới vừa tìm hiểu.
Stato
Rôto
ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT CHIỀU
TIẾT: 30
Sự khác nhau của hai bộ phận chính
Bộ phận đứng yên (Stato)
Các vành khuyên
Nam châm điện
Khung dây dẫn ABCD
Các cuộn dây
Nam châm vĩnh cửu
Hai vành bán khuyên
Bộ phận quay (Rôto)
Bộ góp điện
I. NGUYEÂN TAÉC CAÁU TAÏO VAØ HOÏAT ÑOÄNG CUÛA ÑOÄNG CÔ ÑIEÄN MOÄT CHIEÀU
1.Các bộ phận chính của động
cơ điện một chiều
2.Hoïat ñoäng cuûa ñoäng cô ñieän
moät chieàu
3. Kết luận.
II. ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT CHIỀU TRONG KĨ THUẬT
1. Caáu taïo cuûa ñoäng cô ñieän moät chieàu trong kó thuaät.
2. Kết luận
III. SỰ BIẾN ĐỔI NĂNG LƯỢNG TRONG ĐỘNG CƠ ĐIỆN.
IV. VẬN DỤNG
ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT CHIỀU
Khi họat động động cơ điện chuyển hóa năng lượng từ động năng sang cơ năng.
TIẾT: 30
A).Trong động cơ điện kĩ thuật, bộ phận tạo ra từ
trường là nam châm điện.
b) Bộ phận quay của động cơ điện kĩ thuật không đơn
giản là một khung dây mà gồm nhiều cuộn dây đặt lệch
nhau và song song với trục của một khối trụ làm bằng
các lá thép kĩ thuật.
S
N
-
+
B
D
F2
C
F1
A
C1
C2
C5 : Khung dây trong hình vẽ ( 28.3 SGK ) quay theo chiều nào ?
C5 : Khung dây quay ngược chiều kim đồng hồ
I. NGUYEÂN TAÉC CAÁU TAÏO VAØ HOÏAT ÑOÄNG CUÛA ÑOÄNG CÔ ÑIEÄN MOÄT CHIEÀU
1.Các bộ phận chính của động
cơ điện một chiều
2.Hoïat ñoäng cuûa ñoäng cô ñieän
moät chieàu
3. Kết luận.
II. ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT CHIỀU TRONG KĨ THUẬT
1. Caáu taïo cuûa ñoäng cô ñieän moät chieàu trong kó thuaät.
2. Kết luận
III. SỰ BIẾN ĐỔI NĂNG LƯỢNG TRONG ĐỘNG CƠ ĐIỆN.
IV. VẬN DỤNG
C6 Tại sao khi chế tạo động cơ có công suất lớn, người ta không dùng nam châm vĩnh cửu để tạo ra từ trường ?
. Vì nam chaâm vónh cöûu khoâng taïo ra töø tröôøng maïnh.
C7 Kể một số ứng dụng của động cơ điện mà em biết.
Ñoäng cô ñieän coù maët trong caùc duïng cuï gia ñình phaàn lôùn laø ñoäng cô ñieän xoay chieàu, nhö quaït ñieän, maùy khaâu, trong tuû laïnh, maùy giaët….Ngaøy nay, ñoäng cô ñieän moät chieàu coù maët trong phaàn lôùn caùc boä phaän quay cuûa ñoà chôi treû em.
ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT CHIỀU
TIẾT: 30
Củng cố và luyện tập.
1. Động cơ điện một chiều có mấy bộ phận chính? Và họat động dựa trên nguyên tắc nào?
2. Động cơ điện một chiều quay được dưới tác dụng của lực nào?
A. Lực hấp dẫn.
B. Lực đàn hồi.
C. Lực từ.
D. Lực điện từ.

Có thể em chưa biết:
Người ta còn dựa vào hiện tượng lực điện từ tác dụng lên khung dây dẫn có dòng điện chạy qua để chế tạo điện kế, đó là bộ phận chính của các dụng cụ đo điện như: Ampe kế, Vônkế.
Hình 28.4 mô tả nguyên tắc hoạt động của một điện kế khung quay. Khi có dòng điện chạy qua khung dây dẫn K (đặt trong từ trường của nam châm C) dưới tác dụng của lực điện từ khung dây quay quanh trục OO` và làm cho kim Q quay theo.
Các em xem một số hình ảnh động cơ điện một chiều trong thực tế
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ.
Học thuộc ghi nhớ trong sách giáo khoa.
Hoàn chỉnh các câu từ C1-> C7.
Làm bài tập 28.1-> 28.4/SBT trang 64,65.
Xem lại cách vận dụng qui tắc nắm tay phải và qui tắc bàn tay trái và chuẩn bị bài 30" Bài tập vận dụng quy tắc nắm tay phải và quy tắc bàn tay trái
Chúc các em học tốt