Bài 27. Ôn tập phần Tiếng Việt (Khởi ngữ, Các thành phần biệt lập,...)

Nhiệt liệt chào mừng
các thầy, cô và các em học sinh
Giáo viên: Nguyễn Thị Hoàng
Kiểm tra bài cũ
Em hãy trình bày ý hiểu của em về thành phần khởi ngữ và các thành phần biệt lập?
Tiết 138:
ôn tập tiếng việt lớp 9
Tiết 138: ôn tập tiếng việt lớp 9
I. Khëi ng÷ vµ c¸c thµnh phÇn biÖt l©p
1. LÝ thuyÕt
Tiết 138: ôn tập tiếng việt lớp 9
I. Khëi ng÷ vµ c¸c thµnh phÇn biÖt l©p
Lí thuyết:
Tiết 138: ôn tập tiếng việt lớp 9
Tiết 138: ôn tập tiếng việt lớp 9
I. Khëi ng÷ vµ c¸c thµnh phÇn biÖt l©p
Lí thuyết:
Thành phần câu , đứng trước chủ ngữ nêu lên đề tài được nói đến trong câu.
Dùng để thể hiện cách nhìn của người nói đối với sự việc được nói đến trong câu
Dùng để bộc lộ tâm lí của người nói (vui, buồn, mừng, giận.)
Dùng để tạo lập hoặc duy trì quan hệ giao tiếp (gọi đáp)
Dùng bổ sung một số chi tiết cho nội dung chính của câu.
Tiết 138: ôn tập tiếng việt lớp 9
I. Khëi ng÷ vµ c¸c thµnh phÇn biÖt l©p
Lí thuyết:
2. Bµi tËp
Bµi tËp 1:
H·y cho biÕt mçi tõ ng÷ in ®Ëm trong c¸c ®o¹n trÝch sau ®©y lµ thµnh phÇn g× cña c©u. Ghi kÕt qu¶ ph©n tÝch vµ b¶ng tæng kÕt(Theo mÉu)

a) Xây cái lăng ấy cả làng phục dịch, cả làng gánh gạch, đập đá, làm phu hồ cho nó.
b) Tim tôi cũng đập không rõ. Dường như vật duy nhất vẫn bình tĩnh, phớt lờ mọi biến động chung là chiếc kim đồng hồ.
c) Đến lượt cô gái từ biệt. Cô chìa tay ra cho anh nắm, cẩn trọng, rõ ràng, như người ta cho nhau cái gì chứ không phải là cái bắt tay. Cô nhìn thẳng vào mắt anh - những người con gái sắp xa ta, biết không bao giờ gặp ta nữa, hay nhìn ta như vậy.

d)- Thưa ông, chúng cháu ở Gia Lâm lên đấy ạ. Đi bốn năm hôm mới lên đến đây, vất vả quá !
)
Tiết 138: ôn tập tiếng việt lớp 9
I. Khëi ng÷ vµ c¸c thµnh phÇn biÖt l©p
Lí thuyết:
2. Bµi tËp
Bµi tËp 1: H·y cho biÕt mçi tõ ng÷ in ®Ëm trong c¸c ®o¹n trÝch sau ®©y lµ thµnh phÇn g× cña c©u. Ghi kÕt qu¶ ph©n tÝch vµ b¶ng tæng kÕt(Theo mÉu)
Xây cái lăng ấy
Dường như
Vất vả quá
Thưa ông
Những người con
gái sắp xa ta,.,
hay nhìn ta như vậy
Tiết 138: ôn tập tiếng việt lớp 9
I. Khëi ng÷ vµ c¸c thµnh phÇn biÖt l©p
2. Bµi tËp
Bµi tËp2: ViÕt ®o¹n v¨n:
Bến quê là một câu chuỵện về cuộc đời - cuộc đời vốn rất bình lặng quanh ta - với những nghịch lí không thể nào hoá giải. Hình như trong cuộc sống hôm nay, chúng ta có thể gặp ở đâu đó một số phận giống như hoặc gần giống như số phận của nhân vật Nhĩ trong câu chuyện của Nguyễn Minh Châu? Người ta có thể mải mê kiếm danh, kiếm lợi để rồi gần cuối đời, vì một lí do nào đó phải nằm bẹp dí một chỗ, con người mới chợt nhận ra rằng: gia đình chính là cái tổ ấm cuối cùng đưa tiễn ta về nơi vĩnh hằng! Đối với Nhĩ, tiếc thay, anh chỉ kịp nhận ra cái chân lí giản dị ấy vào những ngày cuối cùng của cuộc đời mình. Bến quê là câu chuyện bàn về ý nghĩa của cuộc sống, nhân vật Nhĩ là nhân vật tư tưởng; nhưng là thứ tư tưởng đã được hình tượng hoá một cách tài hoa và có khả năng gây xúc động mạnh mẽ trong lòng người đọc.
Thành phần phụ chú
Thành phần tình thái
Khởi ngữ
Thành phần cảm thán
Tiết 138: ôn tập tiếng việt lớp 9
I. Khëi ng÷ vµ c¸c thµnh phÇn biÖt l©p
Lí thuyết:
2. Bài tập
3. LuyÖn tËp
1. Thành phần biệt lập trong câu văn sau là thành phần gì?
Tình yêu thương , một tình yêu thương thực sự nồng nàn, lần đầu tiên phát sinh ra bên trong nó.
Thành phần tình thái B. Thành phần phụ chú
C. Thành phần cảm thán D. Thành phần gọi - đáp
B
2. Thành phần biệt lập tìm được ở câu trên có vai trò gì trong câu?
A. Nêu thái độ của người nói B. Duy trì quan hệ giao tiếp
C. Nêu ý bổ sung D. Thể hiện cách nhìn của người nói .
C
Tiết 138: ôn tập tiếng việt lớp 9
I. Khëi ng÷ vµ c¸c thµnh phÇn biÖt l©p
Lí thuyết:
2. Bài tập
3.Luyện tập
cảm ơn các thầy cô và các em
về dự tiết học hôm nay
Nhiệt liệt chào mừng
các thầy, cô và các em học sinh
Giáo viên: Nguyễn Thị Hoàng
Kiểm tra bài cũ
Em hãy trình bày ý hiểu của em về thành phần khởi ngữ và các thành phần biệt lập?
Tiết 138:
ôn tập tiếng việt
Tiết 138: ôn tập tiếng việt
I. Khëi ng÷ vµ c¸c thµnh phÇn biÖt l©p
Lí thuyết:
2. Bài tập
3.Luyện tập
Tiết 138: ôn tập tiếng việt
I. Khëi ng÷ vµ c¸c thµnh phÇn biÖt l©p
II. Liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n
1. LÝ thuyÕt:
Liên kết
Hình thức
Nội dung
Chủ đề
Lô - gic
Phép laởp tửứ ngửừ
Phép ủo�ng nghúa, traựi nghúa vaứ lieõn tửụỷng
Phép thế
Phép n�i
Tiết 138: ôn tập tiếng việt
I. Khëi ng÷ vµ c¸c thµnh phÇn biÖt l©p
II. Liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n
LÝ thuyÕt:
Bµi tËp:
Bµi tËp 1:
Gäi tªn c¸c phÐp liªn kÕt qua c¸c tõ ng÷ in ®Ëm.
- Đoạn trích a: sử dụng phép nối (nhưng, nhưng rồi, và)
Đoạn trích b: sử dụng phép lặp từ vựng (cô bé ), phép thế đại từ (cô bé - nó).
Đoạn trích c: sử dụng phép thế đại từ (bây giờ thì cao sang rồi thì để ý đâu đến bọn chúng tôi nữa; thế)
Bài tập 2:
Lập bảng kết quả phân tích ở bài tập 1:
Tiết 138: ôn tập tiếng việt lớp 9
Tiết 138: ôtập tiếng việt lớp 9
Tiết 138: ôtập tiếng việt lớp 9
Tiết 138: ôn tập tiếng việt
I. Khëi ng÷ vµ c¸c thµnh phÇn biÖt l©p
II. Liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n
LÝ thuyÕt:
Bµi tËp:
Bµi tËp 2: LËp b¶ng kÕt qu¶ ph©n tÝch ë bµi tËp 1
Cô bé
Cô bé - nó;
Thế
Nhưng, nhưng rồi,
và
Tiết 138: ôn tap tiếng việt
I. Khëi ng÷ vµ c¸c thµnh phÇn biÖt l©p
II. Liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n
1. LÝ thuyÕt:
2. Bµi tËp:
Bµi tËp 3: Nªu râ sù liªn kÕt vÒ néi dung, vÒ h×nh thøc gi÷a c¸c c©u trong ®o¹n v¨n em võa viÕt (Bµi tËp 2 tr. 110)
*VÒ néi dung: C¸c c©u trong ®o¹n v¨n ®· phôc vô chñ ®Ò cña v¨n b¶n lµ giíi thiÖu vÒ truyÖn ng¾n "BÕn quª" cña NguyÔn Minh Ch©u trong ®ã nh©n vËt NhÜ lµ nh©n vËt trung t©m. C¸c c©u ®­îc s¾p xÕp theo tr×nh tù hîp lÝ vÒ l« - gÝc.
* VÒ h×nh thøc: c¸c c©u trong ®o¹n v¨n ®­îc liªn kÕt víi nhau bëi c¸c phÐp liªn kÕt: phÐp lÆp (BÕn quª), phÐp thÕ (Anh, m×nh thay thÕ cho NhÜ), phÐp nèi (nh­ng)….

Tiết 138: ôn tập tiếng việt
I. Khëi ng÷ vµ c¸c thµnh phÇn biÖt l©p
II. Liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n

III. Nghĩa tường minh và hàm ý
Lí thuyết:
Khái niệm
Hàm ý
Nghĩa tường minh
- Là phần thông báo tuy không được diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu nhưng có thể suy ra từ những từ ngữ ấy
- Lµ phÇn th«ng b¸o ®­îc diÔn ®¹t trùc tiÕp b»ng tõ ng÷ trong c©u
Tiết 138: ôn tập tiếng việt
I. Khëi ng÷ vµ c¸c thµnh phÇn biÖt l©p
II. Liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n

III. Nghĩa tường minh và hàm ý
Lí thuyết:
2. Bài tập:

Hàm ý của câu: "ở dưới ấy các nhà giàu chiếm hết cả chỗ rồi!" là Địa ngục mới chính là nơi dành cho các ông(nhà giàu).

Bài tập 1:
Người ăn mày muốn nói điều gì với người nhà giàu qua câu nói được in đậm ở cuôí truyện?

Bài tập 2:
Hàm ý của các câu in đậm đã vi phạm phương châm hội thoại nào?
a. Câu Tớ thấy họ ăn mặc rất đẹp là đội bóng đá của huyện chơi không hay. Vi phạm phương châm quan hệ.
b. Câu Tớ báo cho Chi rồi là Tớ chưa báo cho Nam và Tuấn. Vi phạm phương châm về lượng.


Bài tập trắc nghiệm

1. Câu nói nào sau đây có chứa hàm ý?
A. Tôi đánh mất một con bò rồi
B. Mất làm sao được?
C. Lúc về, tôi đếm mãi mà chỉ có năm con, chẳng biết một con đi dằng nào?
D. Tôi thấy thừa một con thì có!
2. Việc sử dụng hàm ý ở câu trên có tác dụng gì?
A. Thừa nhận việc đánh mất bò của người chồng.
B. Chế giễu sự ngốc nghếch của người chồng.
C. Ngạc nhiên về việc mất bò.
D. Giải thích về việc mất bò.
D
B
3. Thành phần biệt lập trong câu văn sau là thành phần gì?
Tình yêu thương , một tình yêu thương thực sự nồng nàn, lần đầu tiên phát sinh ra bên trong nó.
Thành phần tình thái B. Thành phần phụ chú
C. Thành phần cảm thán D. Thành phần gọi - đáp
4. Thành phần biệt lập tìm được ở câu trên có vai trò gì trong câu?
A. Nêu thái độ của người nói B. Duy trì quan hệ giao tiếp
C. Nêu ý bổ sung D. Thể hiện cách nhìn của người nói
B
C
Bài tập trắc nghiệm
Tiết 138: ôn tập tiếng việt
I. Khëi ng÷ vµ c¸c thµnh phÇn biÖt l©p
II. Liªn kÕt c©u vµ liªn kÕt ®o¹n v¨n

III. Nghĩa tường minh và hàm ý
IV. Luyện tập
cảm ơn các thầy cô và các em
về dự tiết học hôm nay