Bài 27. Ôn tập phần Tiếng Việt (Khởi ngữ, Các thành phần biệt lập,...)

ÔN TẬP TIẾNG VIỆT
I.Khởi ngữ và các thành phần biệt lập
1.Khởi ngữ:
là thành phần câu đứng trước chủ ngữ để nêu lên đề tài được nói đến trong câu.

2. Thành phần biệt lập:
là những bộ phận không tham gia vào việc diễn đạt nghĩa sự việc của câu.
Sơ đồ các thành phần biệt lập
Các thành phần biệt lập
Thành phần
tình
thái
Thành
phần
cảm
thán
Thành
phần
Gọi-
đáp
Thành
phần
phụ
chú
1.Chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống để ôn lại kiến thức về khởi ngữ:
A./ Khởi ngữ là thành phần câu đứng trước chủ ngữ để nêu lên đề tài được nói đến trong câu.
B/ Khởi ngữ là thành phần câu đứng trước vị ngữ để nêu lên đề tài được nói đến trong câu.
C/Khởi ngữ là thành phần câu đứng trước trạng ngữ để nêu lên đề tài được nói đến trong câu.
D/ Khởi ngữ là thành phần câu đứng trước chủ ngữ để nêu lên đề tài được nói đến trong câu.Trước khởi ngữ thường có thêm quan hệ từ về, đối với.
1.Chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống để ôn lại kiến thức về các thành phần biệt lập
A/.Các bộ phận không tham gia vào việc diễn đạt nghĩa sự việc của câu nên gọi..................................
B/.......................................được dùng thể hiện cách nhìn của người nói đối với sự việc được nói đến trong câu.
C/......................................được dùng để bộc lộ tâm lí của người nói.
D/........................................được dùng để tạo lập hoặc duy trì quan hệ giao tiếp.
E/........................................được dùng để bổ sung một số chi tiết cho nội dung chính của câu.
thành phần biệt lập
Thành phần tình thái
Thành phần cảm thán
Thành phần gọi - đáp
Thành phần phụ chú
Phần in đậm trong câu sau là thành phần gì?
Hẳn có lẽ vì đã sắp hết mùa, hoa đã vãn trên cành cho nên mấy bông hoa cuối cùng còn sót lại trở nên đậm sắc hơn.
( Bến quê, Nguyễn Minh Châu )
A/ Khởi ngữ
B/ Trạng ngữ
C/ Thành phần phụ chú
D/ Thành phần tình thái
I.KHỞI NGỮ VÀ CÁC THÀNH PHẦN BIỆT LẬP
Bài tập 1
1.Xây cái lăng ấy cả làng phục dịch,cả làng gánh gạch,đập đá, làm phu hồ cho nó.
( Kim Lân, Làng )
b.Tim tôi cũng đập không rõ.Dường như vật duy nhất vẫn bình tĩnh, phớt lờ mọi biến động chung là chiếc kim đồng hồ.
( Lê Minh Khuê, Những ngôi sao xa xôi)
c. Đến lược cô gái từ biệt...Cô nhìn thẳng vào mắt anh- những người con gái sắp xa ta,biết không bao giờ gặp ta nữa, hay nhìn ta như vậy.
d.Thưa ông, chúng cháu ở Gia Lâm lên đấy ạ.Đi bốn năm hôm mới lên đến đây, vất vả quá!
Thành phần biệt lập
Tình thái
Cảm thán
Gọi- đáp
Phụ chú
Khởi ngữ
Xây cái lăng ấy
Dường
như
Thưa
ông
Vất vả
quá
Những
người
con gái...
như vậy.
BẢNG TỔNG KẾT VỀ KHỞI NGỮ VÀ CÁC THÀNH PHẦN BIỆT LẬP
Bài tập 2 sgk tr.11

Viết đoạn văn ngắn giới thiệu
truyện ngắn “Bến Quê”









Beán queâ laø moät chuyeän veà cuoäc ñôøi-cuoäc ñôøi voán raát bình laëng quanh ta- vôùi nhöõng nghòch lí khoâng deã gì hoùa giaûi.Hình nhö trong cuoäc soáng hoâm nay,chuùng ta coù theå gaëp ôû ñaâu ñoù moät soá phaän gioáng nhö hoaëc gaàn gioáng nhö soá phaän cuûa nhaân vaät Nhó trong caâu chuyeän cuûa Nguyeãn Minh Chaâu. Ngöôøi ta coù theå maõi meâ kieám danh lôïi ñeå roài sau khi ñaõ rong ruoåi gaàn heát cuoäc ñôøi, vì moät lí do naøo ñoù phaûi naèm beïp dí moät choã, con ngöôøi môùi chôït nhaän ra raèng: gia ñình chính laø caùi toå aám cuoái cuøng ñöa tieãn ta veà nôi vónh haèng! Caùi chaân lí giaûn dò aáy, tieác thay, Nhó chæ kòp nhaän ra vaøo nhöõng ngaøy thaùng cuoái cuøng cuûa cuoäc ñôøi mình.


II. Liên kết câu và liên kết đoạn văn

1.a. Ở rừng mùa này thường như thế.Mưa. Nhưng mưa đá.Lúc đầu tôi không biết.Nhưng rồi có tiếng lanh canh gõ trên góc hang.Có cái gì vô cùng sắc xé không khí ra từng mảnh vụn. Gió. Và tôi thấy đau, ướt cả má.
(Lê Minh Khuê, Những ngôi sao xa xôi)
b.Từ phòng bên kia một cô bé rất xinh mặc chiếc áo may ô con trai và vẫn còn cầm thu thu một đoạn dây sau lưng chạy sang.Cô bé bên nhà hàng xóm đã quen với công việc này. Nó lễ phép hỏi Nhĩ: “Bác cần nằm xuống phải không ạ?”
c.Nhưng cái “com pa” kia lấy lamg bất bình lắm, tỏ vẻ khinh bỉ, cười kháy tôi như cười kháy một người Pháp không biết đến Nã Phá Luân, một người Mĩ không biết đến Hoa Thịnh Đốn vậy! Rồi nói:
-Quên à ! Phải, bây giờ cao sang rồi để ý đâu đến bọn chúng tôi nữa!
Tôi hoảng hốt,đứng dậy nói:
-Đâu có phải thế! Tôi...
( Lỗ Tấn, Cố hương)
Hướng dẫn học ở nhà
- Ôn lại lí thuyết về khời ngữ ,các thành phần biệt lập, liên kết câu và liên kết đoạn văn; nghĩa tường minh và hàm ý.
-Làm các bài tập sgk tr.110-111.
Lập bảng tổng kết về phép liên kết đã học theo mẫu sgk tr.110.