Bài 27. Luyện nói: Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ

Trường THCS Phả lại
Nhiệt liệt
Chào đón
Các thầy cô về dự giờ
ngữ văn lớp 9a7
Cô giáo: Lưu Thị Biên Thuỳ

Tiết 140 - Tập làm văn:

Luyện nói : nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ.
Suy nghĩ của em về bài thơ Bếp lửa của Bằng Việt?
II.Yêu cầu:
1.Tìm hiểu đề và tìm ý:
a.Tìm hiểu đề:
-Kiểu bài:

-Nội dung:

-Phạm vi:
Nghị luận văn học (Nghị luận về một bài thơ, đoạn thơ).

+Những kỉ niệm tuổi thơ và tình cảm bà cháu.
+Những suy nghĩ về cuộc đời bà và hình ảnh bếp lửa
Bài thơ "Bếp lửa " của Bằng Việt
I.Đề bài:
-Hình ảnh bếp lửa hiện lên cụ thể trong kí ức của cháu như thế nào?
-Kí ức tuổi thơ hiện lên qua những dòng thơ và hình ảnh thơ nào?
-Tuổi thơ của cháu là một tuổi thơ như thế nào?
-Tuổi thơ ấy thể hiện tình cảm gắn bó với bà như thế nào, qua những dòng thơ nào,
tác giả đã sử dụng các biện pháp nghệ thuật nào?
-Hình ảnh của bà hiện lên như thế nào gắn liền với hình ảnh nào? Dòng thơ
nào thể hiện hình ảnh đó?
-Suy ngẫm của cháu về cuộc đời bà như thế nào?
-Bà hiện lên là một người bà như thế nào? Bà có những phẩm chất nào đáng
quý?
-Bà có vai trò như thế nào đối với cháu, với gia đình, với quê hương?
-Từ hình ảnh của bà cháu đã suy ngẫm như thế nào về hình ảnh bếp lửa gắn với
hình ảnh của bà?
-Khi đi xa cháu có nỗi nhớ về bà và bếp lửa như thế nào? Điều đó cho thấy cháu là
một con người như thế nào?
b.Tìm ý:
Câu hỏi tìm ý:
2.Lập dàn ý:
Câu hỏi thảo luận nhóm (thời gian: 2 phút):
- Hãy thống nhất lại dàn ý mà các em đã chuẩn bị ở nhà để có được một dàn ý chung và hợp lí nhất?

Dàn ý:
a.Mở bài:
- Giới thiệu về tác giả Bằng Việt và bài thơ Bếp lửa.
-Giới thiệu sơ lược về nội dung và nghệ thuật của bài thơ và những suy nghĩ đánhh giá ban đầu của người viết.
b.Thân bài:
*Những kỉ niệm tuổi thơ và tình bà cháu:
-Dòng hồi tưởng được bắt đầu từ những hình ảnh thân thương, ấm áp Bếp lửa qua việc sử dụng điệp ngữ và từ láy: bếp lửa chờn vờn sương sớm; ấp iu nồng đượm.
+Hình ảnh bếp lửa đã đánh thức dòng hồi tưởng của cháu về bà- người nhóm lửa mỗi sớm mai: Cháu thương bà biết mấy nắng mưa.
-Những kỉ niệm tuổi ấu thơ sống bên bà: Đó là nột tuổi thơ có nhiều gian khó, thiếu thốn, nhọc nhằn: đói mòn, đói mỏi.khô rạc ngựa gầy. Đó cũng là thời kì khó khăn của quê hương, đất nước : Năm giặc đốt làng cháy tàn, cháy rụi ... trở về lầm lụi.
-Tuổi thơ của cháu được sống trong tình yêu thương, đùm bọc, cưu mang, dạy bảo của bà: Cháu ở cùng bà, bà bảo cháu nghe....Bà dạy cháu làm, bà chăm cháu học.
-Bà là một người đôn hậu, giàu tình thương yêu và giàu đức hi sinh. Bà là hậu phương vững chắc của cuộc kháng chiến dân tộc: Bố ở chiến khu, bố còn việc bố...bình yên!
*Suy ngẫm về cuộc đời bà và hình ảnh bếp lửa. :
-Suy ngẫm về cuộc đời bà: bà luôn gắn liền với hình ảnh bếp lửa: rồi sớm.bà nhen.
-Cuộc đời bà vất vả, gian lao, lận đận. Bà là người tần tảo, giàu lòng thương yêu và giàu đức hi sinh. Hình ảnh bà chính là hình ảnh của người phụ nữ Việt Nam.
-Bà là người nhóm lửa mỗi sáng mai, là người giữ lửa và là người truyền lửa.
-Suy ngẫm về hình ảnh bếp lửa: Bếp lửa kỳ lạ và thiêng liêng.
*Nỗi nhớ của cháu về bà: Sử dụng câu hỏi tu từ thể hiện nỗi nhớ của cháu về bà cũng là nhớ vê quê hương, tổ quốc.
c.Kết bài:
-Đánh giá sự thành công về nội dung và nghệ thuật của bài thơ ( cảm xúc của nhà thơ).
-Cảm nhận của bản thân về bài thơ.
- Bằng Việt ( 1941)- Hà Tây.
- Thuộc lớp nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến chống Mỹ.
- Trải qua nhiều công việc : làm báo, đi chiến trường, biên tập, dịch thơ - truyện. Giữ các chức vụ quan trọng: Tổng thư kí hội văn học Hà Nội, uỷ viên ban chấp hành hội nhà văn Việt Nam, hiện là chủ tịch hội Liên hiệp văn học Hà Nội.
Một số hình ảnh bổ sung cho luyện nói:
-Thơ Bằng Việt trong trẻo, mượt mà, khai thác những kỉ niệm và mơ ước tuổi trẻ nên gần gũi với bạn đọc trẻ, nhất là trong nhà trường.
1.Yêu cầu chung:
*Mở đầu :Lời giới thiệu cho bài nói:
Ví dụ: Kính thưa cô giáo, kính thưa toàn thể các bạn.em xin trình
bày suy ngĩ của mình về bài thơ "Bếp lửa " của Bằng Việt như sau:..
*Kết thúc: Lời cảm ơn!
Ví dụ: Xin chân thành cảm ơn thầy, cô và các bạn đã chú ý lắng
nghe. Rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của thầy cô và các bạn
cho bài nói của tôi được hoàn thiện hơn.
2.Tiến hành luyện nói:
a.Nói trong nhóm: ( thời gian 3 phút)
b.Nói trước lớp:
II.Luyện nói:
3.Chú ý:
-Văn nói câu văn không quá dài, nội dung không quá nhiều chi tiết. Chọn
ý và các chi tiết quan trọng nhất và có sức thuyết phục cao.
-Thể hiện cảm xúc của người nói qua suy ngẫm của mình về nội dung và
nghệ thuật của văn bản.
-Khi nói các em cần bám sát vào dàn ý.
-Khi đứng nói trước tập thể các em phải bình tĩnh, tự tin, chủ động với
những điều mình sẽ trình bày.
-Khi nói chú ý cách diễn đạt: lưu loát, trôi chảy, không nói vấp, không
nói lặp khiến cho người nghe khó hiểu, và các vấn đề trình bày không
thoát ý .
-Khi nói phải bám sát vào yêu cầu của cách trình bày, phải có cảm
xúc..
=> Muốn nói tốt các em phải chuẩn bị bài tốt ở nhà.
III.Rút kinh nghiệm cho bài luyện nói:
IV.Luyện tập (bổ sung):
Về nhà lập dàn ý cho đề bài sau:
Đề bài: Suy nghĩ của em về bài thơ Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải?
Gợi ý:
Các ý cần bám sát:
a.Nội dung:
-Cảm xúc của nhà thơ trước mùa xuân của thiên nhiên, đất trời ( 6 câu đầu).
-Cảm xúc của nhà thơ trước mùa xuân của đất nước ( 10 câu tiếp).
-ước nguyện của nhà thơ ( 8 câu tiếp).
-Lời ngợi ca quê hương, đất nước qua điệu dân ca xứ Huế ( khổ cuối).
b.Đặc sắc nghệ thuật:
-Thể thơ: 5 chữ gần với điệu dân ca: âm hưởng trong sáng, nhẹ nhàg, tha
thiết..
-Hình ảnh tự nhiên, giản dị, giàu ý nghĩa biểu tượng.
-Cấu tứ bài thơ chặt chẽ.
-Giọng điệu bài thơ phù hợp với cảm xúc cùng với các biện pháp nghệ thuật tạo nên giá
trị thành công của bài thơ.
1. Phát triển bài luyện nói trên lớp thành bài viết.
2. Học thật thuộc văn bản Bếp lửa của Bằng Việt.
3. Lập dàn ý cho đề bài của phần luyện tập.
4. Soạn bài: Những ngôi sao xa xôi - Lê Minh
Khuê.
+Đọc và tóm ắt văn bản?
+Tìm hiểu tác giả và tác phẩm?
+Soan bài theo câu hỏi của sgk?
Về nhà

Trân trọng cảm ơn các quí thầy cô và các em đã chú ý lắng nghe.
Chúc thầy cô và các em vui, khoẻ, học tập và công tác tốt!