Bài 27. Lực điện từ

KIỂM TRA
Trên hình vẽ sau có một kim nam châm vẽ sai chiều. Đó là kim nam châm nào?
Câu 1:
5
1
2
3
4
S
N
A
B
KNC 5 sai
Đúng
KIỂM TRA
Trong thí nghiệm sau , khi cho dũng di?n ch?y qua dõy d?n AB , hi?n tu?ng gỡ x?y ra d?i v?i kim nam chõm?
Câu 2:
A
B
Bài 27:
LỰC ĐIỆN TỪ
I – TÁC DỤNG CỦA TỪ TRƯỜNG LÊN DÂY DẪN CÓ DÒNG ĐIỆN
1. Thí nghiệm
Quan sát hình 27.1 và tìm hiểu thông tin SGK/73 trả lời câu hỏi sau:
?
- Mục đích thí nghiệm ?
- Mục đích:
Tìm hiểu về tác dụng của từ trường lên dây dẫn có dòng điện .
- Dụng cụ để tiến hành thí nghiệm ?
- Dụng cụ:
1 nam châm chữ U, nguồn 6v,1 đoạn dây dẫn bằng đồng, biến trở, công tắc, giá thí nghiệm, 1 ampekế GHĐ 1,5A và ĐCNN 0,1A.
- Các bước tiến hành thí nghiệm?
- Tiến hành thí nghiệm:
B1: Mắc mạch điện như hình 27.1
B2: đóng công tắc K, quan sát hiện tượng xảy ra đối với đoạn dây dẫn AB.
Lưu ý:đoạn dây dẫn AB phải đặt sâu vào trong lòng nam châm chữ U, không để dây chạm vào nam châm.
Bài 27:
LỰC ĐIỆN TỪ
I – TÁC DỤNG CỦA TỪ TRƯỜNG LÊN DÂY DẪN CÓ DÒNG ĐIỆN
1. Thí nghiệm
- Mục đích:
Tìm hiểu về tác dụng của từ trường lrên dây dẫn có dòng điện .
- Dụng cụ:
1 nam châm chữ U, nguồn 6v,1 đoạn dây dânx bằng đồng, biến trở, công tắc, giá thí nghiệm, 1 ampekế GHĐ 1,5A và ĐCNN 0,1A.
- Tiến hành thí nghiệm:
B1: Mắc mạch điện như hình 27.1
B2: đóng công tắc K, quan sát hiện tượng xảy ra đối với đoạn dây dẫn AB.
Lưu ý:đoạn dây dẫn AB phải đặt sâu vào trong lòng nam châm chữ U, không để dây chạm vào nam châm.
2
3
0
1
Bài 27:
I – TÁC DỤNG CỦA TỪ TRƯỜNG LÊN DÂY DẪN CÓ DÒNG ĐIỆN
1. Thí nghiệm
LỰC ĐIỆN TỪ
S
N
K
A
A
B
+
?
Hiện tượng gì xảy ra đối với đoạn dây dẫn AB?
- Hiện tượng đó chứng tỏ điều gì?
Đoạn dây dẫn AB bị hút vào trong lòng nam châm( hoặc bị đẩy ra ngoài nam châm).
Từ trường tác dụng lực lên dây dẫn AB có dòng điện chạy qua.
lực điện từ
Từ trường tác dụng lực lên dây dẫn AB có dòng điện chạy qua. Lực đó gọi là lực điện từ.
2. Kết luận
Bài 27:
I – TÁC DỤNG CỦA TỪ TRƯỜNG LÊN DÂY DẪN CÓ DÒNG ĐIỆN
1. Thí nghiệm
LỰC ĐIỆN TỪ
S
N
K
A
A
B
+
?
Từ trường tác dụng lực lên dây dẫn AB có dòng điện chạy qua. Lực đó gọi là lực điện từ.
2. Kết luận
-Trong thí nghiệm trên , đoạn dây AB có vị trí như thế nào đối với các đường sức từ?
Đoạn dây AB cắt các đường sức từ.
-Nếu đặt đoạn dây AB không căt các đường sức từ thì có lực điện từ tác dụng lên dây AB khi có dòng điện chạy qua hay không?
Khi dây AB // đường sức từ thì không có lực điện từ tác dụng lên nó
Bài 27:
I – TÁC DỤNG CỦA TỪ TRƯỜNG LÊN DÂY DẪN CÓ DÒNG ĐIỆN
1. Thí nghiệm
LỰC ĐIỆN TỪ
S
N
K
A
A
B
+
?
Từ trường tác dụng lực lên dây dẫn AB có dòng điện chạy qua. Lực đó gọi là lực điện từ.
2. Kết luận
Khi nào có lực điện từ tác dụng lên dây dẫn AB?
- Có dòng điện qua dây AB.
- Dây AB dặt trong từ trường
- Dây AB không song song với các đường sức từ.
Có lực điện từ tác dụng lên dây dẫn AB khi :
TL
Bài 27:
I – TÁC DỤNG CỦA TỪ TRƯỜNG LÊN DÂY DẪN CÓ DÒNG ĐIỆN
1. Thí nghiệm
LỰC ĐIỆN TỪ
S
N
K
A
A
B
+
Từ trường tác dụng lực lên dây dẫn AB có dòng điện chạy qua. Lực đó gọi là lực điện từ.
2. Kết luận
1. Chiều của lực điện từ phụ thuộc vào những yếu tố nào?
?
DỰ ĐOÁN:
?
Hãy đề xuất phương án thí nghiệm kiểm tra?
2
3
0
1
II - CHIỀU CỦA LỰC ĐIỆN TỪ. QUY TẮC BÀN TAY TRÁI
-
Chiều lực điện từ
Chiều dòng điện
Chiều đường sức từ
Chiều lực điện từ
Chiều dòng điện
Chiều đường sức từ
Bài 27:
I – TÁC DỤNG CỦA TỪ TRƯỜNG LÊN DÂY DẪN CÓ DÒNG ĐIỆN
1. Thí nghiệm
LỰC ĐIỆN TỪ
Từ trường tác dụng lực lên dây dẫn AB có dòng điện chạy qua. Lực đó gọi là lực điện từ.
2. Kết luận
1. Chiều của lực điện từ phụ thuộc vào những yếu tố nào?
II - CHIỀU CỦA LỰC ĐIỆN TỪ. QUY TẮC BÀN TAY TRÁI
2. Quy tắc bàn tay trái
- Đặt bàn tay trái sao cho các đường sức từ hướng vào lòng bàn tay,
chiều từ cổ tay đến ngón tay giữa hướng theo chiều dòng điện
thì ngón tay cái choãi ra 900 chỉ chiều của lực điện từ.
Chiều lực điện từ
Chiều dòng điện
Chiều đường sức từ
Bài 27:
I – TÁC DỤNG CỦA TỪ TRƯỜNG LÊN DÂY DẪN CÓ DÒNG ĐIỆN
1. Thí nghiệm
LỰC ĐIỆN TỪ
Từ trường tác dụng lực lên dây dẫn AB có dòng điện chạy qua. Lực đó gọi là lực điện từ.
2. Kết luận
1. Chiều của lực điện từ phụ thuộc vào những yếu tố nào?
II - CHIỀU CỦA LỰC ĐIỆN TỪ. QUY TẮC BÀN TAY TRÁI
2. Quy tắc bàn tay trái
- Đặt bàn tay trái sao cho các đường sức từ hướng vào lòng bàn tay,
chiều từ cổ tay đến ngón tay giữa hướng theo chiều dòng điện
thì ngón tay cái choãi ra 900 chỉ chiều của lực điện từ.
Lưu ý:
Theo quy tắc bàn tay trái:
Chiều đường sức từ : vuông góc hướng vào lòng bàn tay.
Chiều dòng điện : chiều từ cổ tay đến ngón tay giữa.
Chiều lực điện từ : Ngón tay cái choãi ra 900
Chiều lực điện từ
Chiều dòng điện
Chiều đường sức từ
S
N
F
A
B
áp dụng quy tắc bàn tay trái, xác định chiều dòng điện qua đoạn AB
Trong đoạn dây dẫn AB, dòng điện có chiều đi từ B đến A
Lưu ý:
Theo quy tắc bàn tay trái:
- Chiều đường sức từ : vuông góc vào lòng bàn tay
- Chiều dòng điện : chiều từ cổ tay đến ngón tay giữa.
- Chiều lực điện từ : Ngón tay cái choãi ra 900
III – VẬN DỤNG
Bài 27:
LỰC ĐIỆN TỪ
C2
S
N
F
A
B
Xác định chiều đường sức từ cuả nam châm hình bên
Đường sức từ của nam châm có chiều đi từ dưới lên trên.
Bài 27:
LỰC ĐIỆN TỪ
c3
III – VẬN DỤNG
I
A
c
S
N
B
C
D
Biểu diễn lực điện từ tác dụng lên các đoạn dây dẫn AB, CD của khung dây dẫn có dòng điện chạy qua và có tác dụng gì đối với khung dây.
o
o’
Lực điện từ tác dụng như hình vẽ
Cặp lực điện từ có tác dụng làm khung quay theo chiều kim đồng hồ
Bài 27:
LỰC ĐIỆN TỪ
C4
III – VẬN DỤNG
A
B
c
D
N
S
C
O
O’
Biểu diễn lực điện từ tác dụng lên các đoạn dây dẫn AB, CD của khung dây dẫn có dòng điện chạy qua và có tác dụng gì đối với khung dây.
Lực điện từ tác dụng như hình vẽ.
Cặp lực điện có không có tác dụng làm khung quay.
Bài 27:
LỰC ĐIỆN TỪ
C4
III – VẬN DỤNG
A
c
S
N
B
C
D
Biểu diễn lực điện từ tác dụng lên các đoạn dây dẫn AB, CD của khung dây dẫn có dòng điện chạy qua và có tác dụng gì đối với khung dây.
o
o’
Lực điện từ tác dụng như hình vẽ
Cặp lực điện từ có tác dụng làm khung quay theo chiều ngược với chiều kim đồng hồ
Bài 27:
LỰC ĐIỆN TỪ
C4
III – VẬN DỤNG
Có thể em chưa biết: xem SGK trang 75
Hai cặp nam châm điện (NC1, NC2) trong tivi , máy tính. thuật ngữ chuyên ngành gọi là cuộn lái tia (NC1: lái mành, NC2: lái dòng). Mỗi giây cuộn lái mành có thể quét được 50 mặt, cuộn lái dòng có thể quét được 312,5 dòng tương ứng với một mặt (tần số quét là 15625Hz). Hiện nay tần số quét có thể cao hơn, nên chất lượng (độ phân giải) cao hơn.
Quét được như vậy là do ứng dụng của lực điện từ.
Hướng dẫn về nhà:
Học thuộc phần ghi nhớ.
Đọc phần: “ Có thể em chưa biết”
Làm bài tập: 27.1, 27.2, 27.3, 27.4 27.5 SBT. Trang 33-34
C4
C1
C3
C5
C2
C6
2
3
0
1
Cho hình vẽ sau:
Chúc mừng các em
Em hãy ôn lại quy tắc bàn tay trái.
F
I
2
3
0
1
Lần sau hãy cố lên nhé!
Chúc mừng các em.
Cho hình vẽ sau:
Điều nào sau đây là đúng khi nói về tác dụng của từ trường lên dây dẫn có dòng điện ?
A. Khi cho dòng điện chạy qua dây dẫn đặt trong từ trường và cắt các đường sức từ thì có lực điện từ tác dụng lên đoạn dây dẫn đó.
B. Khi cho dòng điện chạy qua đoạn dây dẫn đặt trong từ trường và song song với các đường sức từ thì thì có lực điện từ tác dụng lên đoạn dây dẫn đó.
C. Khi cho dòng điện chạy qua dây dẫn đặt trong từ trường , ở mọi vị trí của dây dẫn thì luôn có lực điện từ tác dụng lên đoạn dây dẫn đó.
D. Các phát biểu A,B,C đều đúng.
2
3
0
1
Khi đóng khoá K , hiện tượng gì xảy ra đối với khung dây ?
S
N
A
B
D
C
K
A. Khung dây quay theo chiều kim đồng hồ.
B. Khung dây quay ngược với chiều kim đồng hồ.
C. Khung dây đứng yên.
Quy tắc bàn tay trái dùng để làm gì? Chọn câu trả lời đúng:
C. Xác định chiều của lực điện từ do từ trường tác dụng lên một đoạn dây dẫn có dòng điện đặt trong từ trường đó .
B. Xác định chiều dòng điện chạy trong ống dây.
A. Xác định chiều đường sức từ của thanh nam châm.
D. Xác định chiều đường sức từ của dây dẫn mang dòng điện.
I
Cho hình vẽ sau:
Chúc mừng các em
Em hãy ôn lại quy tắc bàn tay trái.