Bài 27. Đa dạng và đặc điểm chung của lớp Sâu bọ

MÔN SINH HỌC LỚP 7
Trường THCS SONG HỒ
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1: Hô hấp của Châu chấu khác với Tôm như thế nào? Vì sao châu chấu non phải qua nhiều lần lột xác mới trở thành con trưởng thành?
* Hô hấp của Châu chấu khác với Tôm: Châu chấu hô hấp bằng hệ thống ống khí, còn Tôm hô hấp bằng mang.
٭ Châu chấu non phải trải qua nhiều lần lột xác mới trở thành con trưởng thành vì lớp vỏ kitin của cơ thể kém đàn hồi nên khi lớn lên vỏ cũ phải bong ra vỏ mới hình thành.Trong khoảng thời gian trước khi vỏ mới cứng lại thì châu chấu non lớn lên 1 cách nhanh chóng.
Như chúng ta đã biết Ngành chân khớp là ngành có số lượng loài rất lớn và chúng ta đã chứng minh được điều đó qua sự đa dạng của lớp giáp xác và lớp hình nhện. Nhưng điều đó sẽ rõ ràng hơn qua sự đa dạng của lớp sâu bọ. Để hiểu rõ vấn đề, hôm nay cô trò chúng ta cùng nhau nghiên cứu tiết 28:
Tiết 28: ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP SÂU BỌ


II/ Đặc điểm chung và vai trò thực tiển của sâu bọ:
1. Đặc điểm chung
2. Vai trò thực tiễn
I/ Một số đại diện sâu bọ khác:
1. Sự đa dạng về loài, lối sống và tập tính
2. Nhận biết một số đại diện và môi trường sống
Tiết 28: ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP SÂU BỌ
I/ Một số đại diện sâu bọ khác:
Tiết 28: ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP SÂU BỌ
1/ Sự đa dạng về loài, lối sống và tập tính:
Quan sát hình 27
Quan sát hình 27
? Em hãy kể tên một số sâu bọ thường gặp?
I/ Một số đại diện sâu bọ khác:
Tiết 28: ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP SÂU BỌ
1/ Sự đa dạng về loài, lối sống và tập tính:
* Một số sâu bọ thường gặp: Mọt hại gỗ, bọ ngựa, chuồn chuồn, ve sầu, ong, bướm, ruồi, muỗi…
? Các em quan sát hình và nghiên cứu thông tin, cho biết lối sống và tập tính của một vài loài sâu bọ như: Mọt, bọ ngựa, chuồn chuồn, ve sầu…?
Mọt hại gỗ
Biến thái hoàn toàn: ấu trùng khác cơ thể trưởng thành. Thức ăn của mọt là gỗ => đồ gỗ bị mọt đục rỗng
Bọ ngựa
Bọ ngựa ăn sâu non, có khả năng biến đổi màu sắc theo môi trường
Chuồn chuồn biến thái không hoàn toàn. Ấu trùng ở trong nước, thức ăn là các loài sâu bọ thường bay theo đàn, bắt mồi bằng cách săn mồi, lựa chọn một con trong đàn
Ve sầu: đẻ trứng trên thân cây, ấu trùng ở trong đất, ăn rễ cây, ve sầu đực vừa hút nhựa cây vừa kêu vào mùa hạ
Ong mật đang thụ phấn
giỏ mật ở chân sau
Sau khi đã lấy đầy 2 giỏ mật ở chân sau ong mật vô tình đã thụ phấn cho cây trồng.
Bướm cải
Con đực
con cái
Sâu non ăn lá cây
I/ Một số đại diện sâu bọ khác:
Tiết 28: ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP SÂU BỌ
1/ Sự đa dạng về loài, lối sống và tập tính:
* Một số sâu bọ thường gặp: Mọt hại gỗ, bọ ngựa, chuồn chuồn, ong, bướm, ruồi muỗi…
? Qua quan sát em có nhận xét gì về số loài, lối sống và tập tính của sâu bọ?
- Chúng có số lượng loài lớn.
- Có lối sống và tập tính phong phú thích nghi với môi trường sống.
I/ Một số đại diện sâu bọ khác:
Tiết 28: ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP SÂU BỌ
1/ Sự đa dạng về loài, lối sống và tập tính:
* Một số sâu bọ thường gặp: Mọt hại gỗ, bọ ngựa, chuồn chuồn, ong, bướm, ruồi muỗi…
- Chúng có số lượng loài lớn.
- Có lối sống và tập tính phong phú thích nghi với môi trường sống.
2/ Nhận biết một số đại diện và môi trường sống:
Bọ vẽ
Ấu trùng ve sầu, dế trũi
Bọ ngựa, bọ lá
Dế mèn, bọ hung
Bướm, ong, chuồn chuồn
Bọ rầy
Chấy, rận
Ấu trùng chuồn chuồn, bọ gậy
Thảo luận nhóm trong 3’: Hoàn thành bảng 1 “ Sự đa dạng về môi trường sống”
? Qua nội dung bảng 1, em có nhận xét gì về môi trường sống của sâu bọ?
I/ Một số đại diện sâu bọ khác:
Tiết 28: ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP SÂU BỌ
1/ Sự đa dạng về loài, lối sống và tập tính:
* Một số sâu bọ thường gặp: Mọt hại gỗ, bọ ngựa, chuồn chuồn, ong, bướm, ruồi muỗi…
- Chúng có số lượng loài lớn.
- Có lối sống và tập tính phong phú thích nghi với môi trường sống.
2/ Nhận biết một số đại diện và môi trường sống:
* Môi trường sống của sâu bọ rất đa dạng và phong phú: trên mặt nước, trong nước, trên cây, trong đất, trên cơ thể động vật…
I/ Một số đại diện sâu bọ khác:
Tiết 28: ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP SÂU BỌ
1/ Sự đa dạng về loài, lối sống và tập tính:
* Một số sâu bọ thường gặp: Mọt hại gỗ, bọ ngựa, chuồn chuồn, ong, bướm, ruồi muỗi…
- Chúng có số lượng loài lớn.
- Có lối sống và tập tính phong phú thích nghi với môi trường sống.
2/ Nhận biết một số đại diện và môi trường sống:
* Môi trường sống của sâu bọ rất đa dạng và phong phú: trên mặt nước, trong nước, trên cây, trong đất, trên cơ thể động vật
II/ Đặc điểm chung và vai trò thực tiển của sâu bọ:
1/ Đặc điểm chung:

1/□ Vỏ cơ thể bằng kitin vừa là bộ xương ngoài vừa là chiếc áo ngụy
trang của chúng
2/□ Thần kinh phát triển cao, hình thành não là cơ sở của các tập tính
và hoạt động bản năng
3/□ Sâu bọ có đủ 5 giác quan: xúc giác, khứu giác, vị giác, thính giác và
thị giác
4/□ Cơ thể sâu bọ có 3 phần: đầu, ngực, bụng
5/□ Phần đầu có 1 đôi râu, phần ngực có 3 đôi chân và 2 đôi cánh
6/□ Sâu bọ hô hấp bằng hệ thống ống khí
7/□ Sâu bọ có nhiều hình thức phát triển biến thái khác nhau
8/□ Sâu bọ có tuần hoàn hở, tim hình ống, nhiều ngăn nằm ở mặt lưng
* Đọc thông tin, chọn lấy các đặc điểm chung nổi bậc của lớp sâu bọ, bằng cách đánh dấu (√) vào ô tương ứng
√
√
√
√
Cơ thể gồm ba phần
ĐẶC ĐIỂM CHUNG
đầu
ngực
bụng
1 đôi râu
3 đôi chân và 2 đôi cánh
Hô hấp bằng ống khí
Lỗ thở
Phát triển qua biến thái
I/ Một số đại diện sâu bọ khác:
Tiết 28: ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP SÂU BỌ
1/ Sự đa dạng về loài, lối sống và tập tính:
* Một số sâu bọ thường gặp: Mọt hại gỗ, bọ ngựa, chuồn chuồn, ong, bướm, ruồi muỗi…
- Chúng có số lượng loài lớn.
- Có lối sống và tập tính phong phú thích nghi với môi trường sống.
2/ Nhận biết một số đại diện và môi trường sống:
* Môi trường sống của sâu bọ rất đa dạng và phong phú: trên mặt nước, trong nước, trên cây, trong đất, trên cơ thể động vật
II/ Đặc điểm chung và vai trò thực tiển của sâu bọ:
1/ Đặc điểm chung:
- Cơ thể sâu bọ gồm 3 phần: Đầu, ngực, bụng.
- Phần đầu có 1 đôi râu, phần ngực có 3 đôi chân và 2 đôi cánh.
- Hô hấp bằng hệ thống ống khí.
- Phát triển qua biến thái
2/ Vai trò thực tiển:











….
….
….
….
Tằm
Ruồi
Muỗi
Ong mắt đỏ

Thảo luận nhóm trong 2’: Hoàn thành bảng 2: Vai trò thực tiễn của sâu bọ
? Dựa vào nội dung bảng 2, em hãy cho biết sâu bọ có những lợi ích và tác hại gì?
I/ Một số đại diện sâu bọ khác:
Tiết 28: ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP SÂU BỌ
1/ Sự đa dạng về loài, lối sống và tập tính:
* Một số sâu bọ thường gặp: Mọt hại gỗ, bọ ngựa, chuồn chuồn, ong, bướm, ruồi muỗi…
- Chúng có số lượng loài lớn.
- Có lối sống và tập tính phong phú thích nghi với môi trường sống.
2/ Nhận biết một số đại diện và môi trường sống:
* Môi trường sống của sâu bọ rất đa dạng và phong phú: trên mặt nước, trong nước, trên cây, trong đất, trên cơ thể động vật
II/ Đặc điểm chung và vai trò thực tiển của sâu bọ:
1/ Đặc điểm chung:
- Cơ thể châu chấu gồm 3 phần: Đầu, ngực, bụng.
- Phần đầu có 1 đôi râu, phần ngực có 3 đôi chân và 2 đôi cánh.
- Hô hấp bằng hệ thống ống khí.
- Phát triển qua biến thái
2/ Vai trò thực tiễn:
- Sâu bọ có vai trò quan trọng trong tự nhiên và đời sống con người.
- Một số sâu bọ có hại cho nông nghiệp và là động vật trung gian truyền bệnh
Em có biết
- Riêng đối với cây lúa nước ở nước ta, người ta đã thống kê được có hơn 300 loài sâu bọ khác nhau làm hại từ giai đoạn mạ đến giai đoạn gặt lúa về.
- Đôi khi phun thuốc trừ sâu lại khiến sâu bọ phá hại nhiều hơn vì thuốc chỉ diệt các loài sâu bọ có ích làm các loài có hại được mặc sức hoành hành.
- Một số sâu bọ(Bọ ngựa, bọ rùa) ăn thịt các sâu hại. Một số loài ong đẻ trứng trong cơ thể sâu róm để ấu trùng kí sinh ở đó.Nhóm sâu bọ có ích này được gọi là thiên địch(Kẻ thù tự nhiên của sâu bọ hại cây trồng).
Tiết 28: ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP SÂU BỌ
Tiết 28: ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP SÂU BỌ
? Trong nông nghiệp, để bảo vệ sâu bọ có ích, tiêu diệt sâu hại cây trồng nhưng không gây ô nhiễm môi trường chúng ta nên sử dụng biên pháp gì?
Sử dụng thiên địch tiêu diệt sâu hại cây trồng
? Muỗi là động trung gian truyền bệnh sốt rét, để phòng bệnh sốt rét chúng ta cần phải làm gì?
- Ngủ phải nằm màn
Khai thông cóng rãnh, không để nước tù, đọng.
- Vệ sinh môi trường sạch sẽ
? Ruồi là động vật trung gian truyền bệnh dịch tả, để phòng bệnh dịch tả chúng ta phải làm gì?
- Không ăn quà vặt
Trước khi ăn phải rửa tay sạch sẽ
- Đi tiêu, đi tiện phải vệ sinh sạch sẽ
- Vệ sinh môi trường
I/ Một số đại diện sâu bọ khác:
Tiết 28: ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP SÂU BỌ
1/ Sự đa dạng về loài, lối sống và tập tính:
* Một số sâu bọ thường gặp: Mọt hại gỗ, bọ ngựa, chuồn chuồn, ong, bướm, ruồi muỗi…
- Chúng có số lượng loài lớn.
- Có lối sống và tập tính phong phú thích nghi với môi trường sống.
2/ Nhận biết một số đại diện và môi trường sống:
* Môi trường sống của sâu bọ rất đa dạng và phong phú: trên mặt nước, trong nước, trên cây, trong đất, trên cơ thể động vật
II/ Đặc điểm chung và vai trò thực tiển của sâu bọ:
1/ Đặc điểm chung:
- Cơ thể châu chấu gồm 3 phần: Đầu, ngực, bụng.
- Phần đầu có 1 đôi râu, phần ngực có 3 đôi chân và 2 đôi cánh.
- Hô hấp bằng hệ thống ống khí.
- Phát triển qua biến thái
2/ Vai trò thực tiễn:
- Sâu bọ có vai trò quan trọng trong tự nhiên và đời sống con người.
- Một số sâu bọ có hại cho nông nghiệp và là động vật trung gian truyền bệnh
KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ
Câu 1:Chọn từ cụm từ thích hợp trong các từ sau: Có 3 đôi , đặc điểm chung, đôi cánh, môi trường..vào chỗ trống trong câu sau:
Sâu bọ phân bố rộng khắp nơi……..………………….sống trên hành tinh.Sâu bọ có các ………..…… …………… ..như: Cơ thể có 3 phần riêng biệt, đầu có 1 đôi râu, ngực ……..………….……. chân và hai ..……..….…… …., hô hấp bằng ống khí.
Câu 2: Khoanh tròn vào câu trả lời đúng nhất trong mỗi câu sau:
1.Tính đa dạng của sâu bọ được thể hiện ở các đặc điểm:
a. Môi trường sống.
b. Lối sống và tập tính.
c. Số loài.
d. Cả a, b,c.
2.Những đại diện nào sau đây có ích cho sản xuất nông nghiệp:
a. Ong mắt đỏ, châu chấu.
b. Ong mắt đỏ, bọ ngựa.
c. Bọ ngựa,ong mật, ong mắt đỏ.
d. Bọ ngựa, ong mật, ong mắt đỏ, châu chấu.
d
c
môi trường
đặc điểm chung
có 3 đôi
đôi cánh
ghi nhớ
Sâu bọ rất đa dạng về : Số loài,cấu tạo, môi trường sống và tập tính.Chúng phân bố rộng khắp các môi trường sống trên hành tinh.Sâu bọ có các đặc điểm chung như: Cơ thể có 3 phần riêng biệt, đầu có 1 đôi râu, ngực có 3 đôi chân và 2 đôi cánh, hô hấp bằng ống khí.
Sâu bọ có vai trò quan trọng trong thiên nhiên và với đời sống con người.Một số sâu bọ làm hại đáng kể cây trồng nói chung và nền sản xuất nông nghiệp nói riêng
Tiết 28: ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LỚP SÂU BỌ
Hướng dẫn về nhà
- Đọc mục em có biết
- Học thuộc lòng: đặc điểm chung và vai trò của lớp sâu bọ
- Tìm hiểu thêm về các đại diện thuộc lớp sâu bọ
- Chuẩn bị bài mới: thực hành xem băng hình về tập tính sâu bọ.
+ Các nhóm tìm hiểu: Thức ăn, lối sống và tập tính của các loài Sâu bọ
Kính chúc thầy/cô mạnh khoẻ, công tác tốt. Chúc các em học giỏi,chăm ngoan
Xin chân thành cảm ơn