Bài 27. Cacbon

Tiết 33 . Cacbon
Kí hiệu hoá học : C
Nguyên tử khối : 12
Trả lời câu hỏi sau
?Nêu phương pháp điều chế clo trong phòng thí nghiệm và trong công nghiệp. Viết PTHH.
Kiểm tra bài cũ
I/ Các dạng thù hình của cacbon
1. Dạng thù hình là gì ?
Các dạng thù hình của một nguyên tố hoá học là những đơn chất khác nhau do nguyên tốđó tạo nên.
? Nguyên tố oxi có 2 dạng thù hình :
+ Oxi : O2
+ Ozon : O3
? Nguyên tố photpho có 2 dạng thù hình là :
+ Photpho đỏ
+ Photpho trắng
Dạng thù hình của một nguyên tố là gì ?
I/ Các dạng thù hình của cacbon
1. Dạng thù hình là gì ?
2. Cacbon có những dạng thù hình nào ?

Nghiên cứu thông tin và cho biết cacbon có những dạng thù hình nào ?
I/ Các dạng thù hình của cacbon
II/ Tính chất của cacbon
1. Tính chất hấp phụ
? Thí nghiệm : Tính hấp phụ của than gỗ
Tiến hành thí nghiệm
Cho mực chảy qua lớp bột than. Phía dưới có đặt một chiếc cốc thuỷ tinh. Quan sát và nêu hiện tượng thí nghiệm.

Hình 3.7
Thí nghiệm về sự hấp phụ màu của than gỗ

I/ Các dạng thù hình của cacbon
II/ Tính chất của cacbon
1. Tính chất hấp phụ
? Thí nghiệm : Tính hấp phụ của than gỗ
? Hiện tượng : Dung dịch thu được trong cốc thuỷ tinh không màu.
? Nhận xét : Than gỗ có tính hấp phụ chất màu tan trong dung dịch
Tiến hành thí nghiệm
Cho mực chảy qua lớp bột than. Phía dưới có đặt một chiếc cốc thuỷ tinh. Quan sát và nêu hiện tượng thí nghiệm.
Qua thí nghiệm em có nhận xét gì ?
* Bằng nhiều thí nghiệm khác, người ta nhận thấy: than gỗ có khả năng giữ trên bề mặt của nó các chất khí, chất hơi, chất tan trong dung dịch ? Than gỗ có tính hấp phụ.
ứng dụng : lọc nước, khử mùi khê của cơm . .
Giải thích hiện tượng thí nghiệm
Than hoạt tính gồm những loại nào ? Nêu ứng dụng của than hoạt tính.
I/ Các dạng thù hình của cacbon
II/ Tính chất của cacbon
1. Tính chất hấp phụ
2. Tính chất hoá học
a. Cacbon tác dụng với oxi

Nhắc lại tính chất hoá học của phi kim
Quan sát H 3.8 mô tả thí nghiệm
Cacbon tác dụng với một số kim loại, với hiđro ở điều kiện rất khó khăn ( tác dụng với H2 ở 10000C để tạo thành CH4, tác dụng với Ca trong lò điện để tạo thành CaC2 . . .) ? Cacbon có tính chất của một phi kim, nhưng là phi kim yếu.
Hình 3.8
Cacbon cháytrong oxi
I/ Các dạng thù hình của cacbon
II/ Tính chất của cacbon
1. Tính chất hấp phụ
2. Tính chất hoá học
a. Cacbon tác dụng với oxi
Cacbon cháy trong oxi tạo thành cacbon đioxit


Em hãy viết PTHH xảy ra trong thí nghiệm
C + O2
t0
CO2 + Q
Vai trò của cacbon trong phản ứng ?
ứng dụng của phản ứng
I/ Các dạng thù hình của cacbon
II/ Tính chất của cacbon
1. Tính chất hấp phụ
2. Tính chất hoá học
a. Cacbon tác dụng với oxi
b. Cacbon tác dụng với oxit kim loại
? Thí nghiệm

Tiến hành thí nghiệm
Trộn một ít bột đồng (II) oxit và bột than rồi cho vào đáy ống nghiệm khô, đốt nóng. Quan sát và nêu hiện tượng thí nghiệm.
H3.9 : Phản ứng của cacbon và đồng (II) oxit ở nhiệt độ cao
I/ Các dạng thù hình của cacbon
II/ Tính chất của cacbon
1. Tính chất hấp phụ
2. Tính chất hoá học
a. Cacbon tác dụng với oxi
b. Cacbon tác dụng với oxit kim loại
? Thí nghiệm
? Hiện tượng : Màu đen của hỗn hợp trong ống nghiệm chuyển dần sang đỏ. Nước vôi trong vẩn đục.
? Nhận xét : C đã khử CuO màu đen thành kim loại Cu màu đỏ

Tiến hành thí nghiệm
Trộn một ít bột đồng (II) oxit và bột than rồi cho vào đáy ống nghiệm khô, đốt nóng. Quan sát và nêu hiện tượng thí nghiệm.
C(r) + 2CuO(r)
t0
CO2(k) + 2Cu(r)
Qua thí nghiệm em có nhận xét gì ?
Em hãy viết PTHH xảy ra trong thí nghiệm
(đen)
(đen)
(đỏ)
(ko màu)
ở nhiệt độ các C còn khử được một số kim loại như : PbO, ZnO. Hãy viết các PTHH.
Các phản ứng này được ứng dụng trong lĩnh vực nào ?
Chú ý
C chỉ tác dụng với một số oxit kim loại hoạt động trung bình, không tác dụng với oxit của kim loại mạnh như : Al2O3, MgO, Na2O . . . .
I/ Các dạng thù hình của cacbon
II/ Tính chất của cacbon
III/ ứng dụng của cacbon
- Than chì dùng làm điện cực, chất bôi trơn, ruột bút chì.
- Kim cương dùng làm đồ trang sức, mũi khoan, dao cắt kính.
- Than hoạt tính làm mặt nạ phòng độc, khử màu, khử mùi.
- Than gỗ, than đá : nhiên liệu, chất khử điều chế một số kim loại.


Nghiên cứu thông tin SGK
Nêu các ứng dụng của C
Bài tập 3 (84 - SGK)
Hãy xác định công thức hoá học thích hợp của A, B, C, D trong thí nghiệm ở hình vẽ 3.10, nêu hiện tượng thí nghiệm và viết PTHH.
Luyện tập - củng cố
Hình 3.10
Đáp án
A là CuO
B là C
C là khí CO2
D là dd Ca(OH)2
Hiện tượng : Có chất rắn màu đỏ tạo thành, nước vôi trong vẩn đục
C(r) + 2CuO(r)
t0
CO2(k) + 2Cu(r)
Kiến thức cần nhớ
1. Ba dạng thù hình chính của cacbon là : kim cương, than chì và cacbon vô định hình.
2. Than gỗ, than xương . . . mới điều chế có tính hấp phụ cao.
3. Cacbon là phi kim hoạt động hoá học yếu. Tính chất hoá học quan trọng của cacbon là tính khử.
4. Tuỳ thuộc vào tính chất của mỗi dạng thù hình, người ta sử dụng cacbon trong đời sống và sản xuất.

Học các nội dung trong bài học.
Bài tập về nhà : 1, 2, 4, 5 (84 - SGK)
Nghiên cứu trước bài
Các oxit của cacbon
Kết thúc bài học

Dặn dò
Chúc các em học tốt