Bài 27. Bến quê

Ti?t 136 - 137
Van b?n: B?N QUấ
"Hu?ng d?n d?c thờm"
Nh� van Nguy?n Minh Chõu
Người thực hiện: Nguy?n Huy Nam
Ti?t 136 - 137
Van b?n: B?N QUấ
"Hu?ng d?n d?c thờm"
Nh� van Nguy?n Minh Chõu
Hướng dẫn tìm hiểu tác giả, tác phẩm
Tác giả
1.Tác giả:
- Là một trong những cây bút văn xuôi tiêu biểu
của văn học Việt Nam hiện đại.
Sau năm 1975 sáng tác của ông đã thể hiện
những tìm tòi quan trọng về tư tưởng và nghệ
thuật góp phần thúc đẩy công cuộc đổi mới
văn học.
- Những tác phẩm chính: Cửa sông,
Dấu chân người lính, Mảnh trăng cuối rừng,
Cỏ lau, Bức tranh, Người đàn bà trên chuyến
tàu tốc hành…
- Nguyễn Minh Châu (1930-1989 ).
Nhà văn Nguyễn Minh Châu
Ti?t 136 - 137
Van b?n: B?N QUấ
"Hu?ng d?n d?c thờm"
Nh� van Nguy?n Minh Chõu
Hướng dẫn tìm hiểu tác giả, tác phẩm
Tác giả
Tác phẩm
2.Tác phẩm:



Bến quê là một trong những truyện ngắn xuất sắc
của Nguyễn Minh Châu in trong tập truyện cùng tên, xuất bản năm 1985.
- Đoạn miêu tả những cây hoa bằng lăng: Đọc với giọng trử tình đầy xúc cảm.
- Đoạn đối thoại với vợ: Giọng xúc động pha lẫn sự ân hận, xót xa.
- Đoạn đối thoại với người con trai: Giọng xúc động, lúng túng.
- Những đoạn độc thoại nội tâm: Giọng trầm buồn đầy suy ngẫm.
Hướng dẫn đọc tác phẩm




Thể loại: Truyện ngắn
Bố cục : gồm 3 đoạn
Từ đầu … bậc gỗ mòn lõm.
Cảnh thiên nhiên đầu thu và
cuộc trò chuyện của Nhĩ với Liên (vợ anh )
Đoạn 2:
Đoạn 1:
Tiếp theo … một vùng nước đỏ
Nhĩ nhờ con trai sang bãi bồi bên kia sông
và nhờ bọn trẻ giúp anh ngồi tựa bên cửa
sổ để ngắm cảnh và suy tư.
Đoạn 3:
Phần còn lại
Cụ Giáo Khuyến rẽ vào hỏi thăm sức khỏe của Nhĩ
và hành động cố gắng cuối cùng của anh.
Nhĩ làm một công việc cho anh
có điều kiện đi đến hầu khắp mọi
nơi trên thế giới. Cuộc đời anh
luôn giành cho những chuyến đi
dài đến những chân trời xa lạ.
Về cuối đời căn bệnh quái ác lại
buộc chặt anh vào giường bệnh
Việc nhích người đến bên cửa
sổ với anh khó khăn như phải
đi hết nữa vòng trái đất.
Anh nhờ cậu con trai thực hiện
điều mà anh khao khát là đặt
chân lên bờ bên kia nhưng cậu
con trai mải sa vào đám cờ thế
trên hè phố để lỡ chuyến đò
ngang duy nhất trong ngày.

Nhưng anh biết rằng anh sẽ
không bao giờ được đặt đôi
chân của mình lên mảnh đất
ấy dù nó ở rất gần.
Chính lúc đó anh phát hiện ra
vẻ đẹp lạ lùng của bãi bồi bên
kia sông ngay trước cửa sổ
nhà mình.
Nghịch
lý
Chúc các em không để lỡ chuyến đò quan trọng trong cuộc sống!
Ti?t 136 - 137
Van b?n: B?N QUấ
"Hu?ng d?n d?c thờm"
Nh� van Nguy?n Minh Chõu
Hướng dẫn tìm hiểu tác giả, tác phẩm
Tác giả
Tác phẩm
II. Hướng dẫn phân tích tác phẩm
Cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật Nhĩ
a. Cảm xúc về thiên nhiên














Câu hỏi thảo luận:
- Nhóm 1: Phần đầu miêu tả cảnh gì? Qua cái nhìn của ai ?
Tìm những chi tiết miêu tả cảnh vật ? (cảnh gần)
Nhóm 2: Tìm những chi tiết miêu tả cảnh vật ? ( cảnh xa)
Nhóm 3: Cảnh vật được miêu tả theo trình tự nào ? Em có nhận xét gì về nghệ thuật miêu tả của tác giả ?
Nhóm 4: Tìm những hình ảnh xuất hiện trở đi, trở lại trong ánh mắt và tâm trí của nhân vật Nhĩ ? (đoạn 2 và 3)




Các chi tiết miêu tả cảnh vật thiên nhiên đầu thu qua cái nhìn của Nhĩ:
Những bông hoa bằng lăng cuối mùa thưa thớt nhưng đậm sắc hơn.
Con sông Hồng màu đỏ nhạt, mặt sông như rộng thêm ra.
Vòm trời như cao hơn.
- Những tia nắng sớm đang từ từ di chuyển từ mặt nước lên những khoảng bờ bãi bên kia sông.
- Bãi bồi bên kia sông Hồng lúc này đang phô ra trước khuôn cửa sổ của gian gác nhà Nhĩ một thứ màu vàng thau xen với màu xanh non…




Suy nghĩ của Nhĩ: “ Suốt đời Nhĩ đã từng đi tới không sót một xó xỉnh nào trên trái đất, đây là một chân trời gần gũi, mà lại xa lắc vì chưa hề bao giờ đi đến – cái bờ bên kia sông Hồng ngay trước cửa sổ nhà mình”
=> Anh chợt nhận ra tất cả vẻ đẹp bình dị, gần gũi, thân quen.




Những hình ảnh trở đi trở lại trong ánh mắt và tâm trí của Nhĩ:
- Hình ảnh con đò ngang, cánh buồm nâu trắng.
Vẻ đẹp của bãi bồi bên kia sông Hồng, ngay cả những nét tiêu sơ…
Anh thức tỉnh về những giá trị bền vững, bình dị mà sâu xa của cuộc sống.
* Quy luật: Những giá trị thường bị người ta bỏ qua, lãng quên, nhất là lúc trẻ. Sự thức nhận này chỉ đến được với người ở cái độ đã từng trải như nhân vật Nhĩ. Đó là sự thức tỉnh xen với niềm ân hận và nỗi xót xa.
Ti?t 136 - 137
Van b?n: B?N QUấ
"Hu?ng d?n d?c thờm"
Nh� van Nguy?n Minh Chõu
Hướng dẫn tìm hiểu tác giả, tác phẩm
Tác giả
Tác phẩm
II. Hướng dẫn phân tích tác phẩm
Cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật Nhĩ
Cảm xúc về thiên nhiên
- Anh nhận ra tất cả vẻ đẹp bình dị, gầm gũi, thân quen.
- Đó là vẻ đẹp bền vững của quê hương xứ xở.





Xin trân trọng cảm ơn!