Bài 27. Bến quê

Trường thcs hạ sơn
Chào mừng các thầy cô giáo cùng các em học sinh về tham dự giờ dạy
Ngữ văn. Tiết 132+133
Nguyễn Minh Châu
Văn bản
B?n quí
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1: Bài thơ “Mây và sóng” sáng tác vào năm nào? In trong tập thơ nào?
A- In trong tập “ Si su ” năm 1909
B-In trong tập “Trăng non” năm 1915
C-In trong tập ‘Trẻ thơ” năm 1909
D-Cả ba đáp án trên đều đúng.
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 2 : Câu thơ cuối “Và không ai trên thế gian này biết mẹ con ta ở chốn nào” có ý nghĩa gì ?
A-Mẹ con ta sẽ đi chơi khắp nơi.
B-Mẹ con ta luôn ở bên nhau
C-Tình mẫu tử ở khắp nơi, thiêng liêng bất diệt.
D-Không ai trên thế gian này bằng mẹ con ta.
Ngữ văn. Tiết 132+133
Nguyễn Minh Châu
Văn bản
B?n quí
1. Tác giả
I/ ĐỌC, HIỂU SƠ LƯỢC VĂN BẢN
Tiết 132.133: Bến quê
Nguyễn Minh Châu
Nêu những hiểu biết của em về tác giả ?
?
-Viết văn từ 1954, trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mĩ.
-Là nhà văn đi tiên phong trong phong trào đổi mới văn học.
2.Tác phẩm:
Nêu hoàn cảnh sáng tác và các nét chính về văn bản?
?
-Hoàn cảnh sáng tác: Viết sau ngày tác giả bị ốm nặng (1985). Tác phẩm có tính tự truyện.Nhân vật chính: Nhĩ.
- Đại ý: Kể về cảm xúc, tâm trạng, suy nghĩ của nhân vật Nhĩ vào lúc cuối đời, trên giường bệnh ->Thức tỉnh mọi người sự trân trọng những giá trị và vẻ đẹp bình dị, gần gũi của cuộc sống, quê hương.
-Phương thức: Tự sự+ biểu cảm + miêu tả
I/ ĐỌC, HIỂU SƠ LƯỢC VĂN BẢN
Tiết 132.133: Bến quê
Nguyễn Minh Châu
Truyện xây dựng hàng loạt tình huống nghịch lí. Đó là những tình huống nào?
?
II/ ĐỌC, HIỂU NỘI DUNG VĂN BẢN
Nhĩ từng đi khắp nơi trên trái đất không sót một xó xỉnh nào. Thế nhưng bây giờ một căn bệnh quái ác buộc anh phải nằm liệt giường không nhích được một bước chân.
+ Từ đây các nghịch lí đã xuất hiện…
-> Từng đi khắp nơi-> bị bệnh cột chặt vào giường bệnh mọi sinh hoạt phải nhờ vợ con và lũ trẻ hàng xóm: Nhĩ thấy mình giống một đứa trẻ
-> Từng đi khắp nơi-> Trừ bãi bồi bên kia sông-> nằm trên giường bệnh cuối đời mới khám phá ra vẻ đẹp của bãi bồi bên kia sông.
-> Sống với vợ cả đời nhưng cuối đời mới khám phá ra vẻ đẹp tâm hồn của vợ giống như khám phá ra vẻ đẹp của bãi bồi bên kia sông.
-> Không tự sang sông được, Nhĩ nhờ con trai đi hộ; nhưng con lại ham sa vào trò chơi-> lỡ cơ hội thực hiện.
?
? Xõy d?ng nh?ng tỡnh hu?ng ?y, tỏc gi? nh?m th? hi?n di?u gỡ ?
Tạo tình huống nghịch lí để chiêm nghiệm một triết lí về đời người, về cuộc đời, cuộc sống và số phận con người chứa đầy những điều bất thường, những nghịch lí ngẫu nhiên, vượt ra ngoài dự định và ước muốn của con người=>Hãy quan tâm đến những vẻ đẹp gần gũi ngay bên cạnh mình.
I/ ĐỌC, HIỂU SƠ LƯỢC VĂN BẢN
Tiết 132.133: Bến quê
Nguyễn Minh Châu
II/ ĐỌC, HIỂU NỘI DUNG VĂN BẢN
? Khi nằm một chỗ trong những ngày cuối đời, Nhĩ cảm nhận được những điều gì ?
?
-Vẻ đẹp quê hương
-Vẻ đẹp của tình người
I/ ĐỌC, HIỂU SƠ LƯỢC VĂN BẢN
Tiết 132.133: Bến quê
Nguyễn Minh Châu
II/ ĐỌC, HIỂU NỘI DUNG VĂN BẢN
?
? V? d?p c?a quờ huong trong m?t Nhi hi?n ra nhu th? n�o.?
*Vẻ đẹp quê hương
-Màu hoa bằng lăng
-Màu nước sông Hồng.
-Sắc màu bờ bãi dưới nắng thu.
->Bình dị, gần gũi, thân quen.
=>Không gian, cảm xúc đó vốn rất quen thuộc nhưng lại như mới mẻ với anh, tưởng chừng như lần đầu tiên anh cảm nhận được
=>Con người đi đây, đi đó, khi sắp từ giã cuộc sống mới nhận ra vẻ đẹp bình dị, gần gũi ở quanh ta.
I/ ĐỌC, HIỂU SƠ LƯỢC VĂN BẢN
Tiết 132.133: Bến quê
Nguyễn Minh Châu
II/ ĐỌC, HIỂU NỘI DUNG VĂN BẢN
?
? V? d?p tỡnh ngu?i du?c Nhi phỏt hi?n thụng qua nh?ng m?i quan h? n�o?
*Vẻ đẹp về tình người qua:
+ Quan hệ với gia đình
+ Quan hệ với làng xóm
?
? V?i v? con, Nhi dó nh?n ra di?u gỡ?qua hỡnh ?nh chi ti?t n�o?
-Với vợ con:
+ Lần đầu tiên thấy vợ mặc tấm áo vá: Tất cả mọi cái đã cũ, bị lớp bụi thời gian quên lãng phủ lên, giờ đây như 1 sự phát hiện. Tất cả mới tinh.
+ Nhìn vợ về hình dáng, cử chỉ: những ngón tay gầy gầy, âu yếm vuốt ve...
+ Những lời nói của vợ...
=>Nhĩ đã cảm nhận được vẻ đẹp của người vợ mà mấy chục năm trời sống với nhau anh chưa hề nhận thấy điều đó.
-Cũng như cánh bãi bồi đang nằm phơi mình bên kia, tâm hồn Liên vẫn giữ nguyên vẹn những nét tảo tần...
I/ ĐỌC, HIỂU SƠ LƯỢC VĂN BẢN
Tiết 132.133: Bến quê
Nguyễn Minh Châu
II/ ĐỌC, HIỂU NỘI DUNG VĂN BẢN
?
? Nh?ng ng�y n?m ? quờ, Nhi dó cú nh?ng c?m nh?n gỡ v? con ngu?i ? quờ, huong v? quờ huong?
-Với hàng xóm:
+ Nhận ra hương vị quê ( mùi thuốc bắc, mùi hôi dưa chua từ mồ hôi của những đứa trẻ..)
+ Thấy được tình cảm của con người quê hương: Mấy đứa trẻ giúp anh đi nốt nửa vòng trái đất; ông lão hàng xóm...=>Tình cảm vô tư, trong sáng, giản dị và chân thực.=> những giá trị và vẻ đẹp hạnh phúc xung quanh ta mà ta không thể nhận ra nó khi còn trẻ. Mãi khi sắp rời xa nó mới thấy hết được.
?
? Tru?c s? c?m nh?n dú, Nhi dó khao khỏt di?u gỡ? Khi th?y co trai sa v�o trũ choi trờn ph? Nhi cú suy nghi v� h�nh d?ng gỡ ? H�nh d?ng dú th? hi?n di?u gỡ?
- Nhĩ nhờ con đi sang sông hộ->Khao khát được sống, cảm nhận cái bình dị, gần gũi ở quanh; khi con ham chơi, lỡ đò=>Triết lí cuộc đời: còn trẻ sa vào chùng chình, vòng vèo của cuộc đời.
“… mặt đỏ…say mê khác thường…giơ tay khoát khoát về một hướng”
->Thức tỉnh con người tránh khỏi những vòng vèo, chùng chình trên đường đời, hướng tới các giá trị đích thực vốn giản dị, gần gũi, bền vững.
Tiết 132.133: Bến quê
Nguyễn Minh Châu
I/ ĐỌC, HIỂU SƠ LƯỢC VĂN BẢN
II/ ĐỌC, HIỂU NỘI DUNG VĂN BẢN
III/ TỔNG KẾT
1. Nghệ thuật
*Nghệ thuật đặc sắc của truyện ?
-Tạo nhiều tình huống nghịch lí trong câu chuyện:
Nhĩ đi khắp đó đây – nay phải nằm liệt giường-> khám phá vẻ đẹp trong tâm hồn vợ
Nhĩ phát hiện một bãi bồi rất đẹp bên kia sông ngay trước nhà mình nhưng không thể đặt chân đến được
Nhĩ nhờ đứa con trai qua sông đặt chân lên bãi bồi hộ bố nhưng đứa con trai mải chơi để lỡ chuyến đò ngang duy nhất trong ngày.
Tiết 132.133: Bến quê
Nguyễn Minh Châu
I/ ĐỌC, HIỂU SƠ LƯỢC VĂN BẢN
II/ ĐỌC, HIỂU NỘI DUNG VĂN BẢN
III/ TỔNG KẾT
1. Nghệ thuật
2. Nội dung
*Hãy nêu nội dung chính của truyện ?
Qua cảm xúc, tâm trạng, suy nghĩ và những nghịch lí của nhân vật Nhĩ vào lúc cuối đời, trên giường bệnh-> câu chuyện nhằm thức tỉnh mọi người trước những cám dỗ, những vòng vèo và chùng chình của cuộc đời, thể hiện sự trân trọng những giá trị và vẻ đẹp bình dị, gần gũi của cuộc sống, gia đình, làng xóm và quê hương- đó chính là bến quê bình yên của mỗi đời người
Tiết 132.133: Bến quê
Nguyễn Minh Châu
I/ ĐỌC, HIỂU SƠ LƯỢC VĂN BẢN
II/ ĐỌC, HIỂU NỘI DUNG VĂN BẢN
III/ TỔNG KẾT
IV/ LUYỆN TẬP
?
Nhạc sĩ An Thuyên có bài hát cùng chủ đề rất hay, em hãy hát bài hát đó cho cả lớp cùng nghe !
Tiết 132.133: Bến quê
Nguyễn Minh Châu
I/ ĐỌC, HIỂU SƠ LƯỢC VĂN BẢN
II/ ĐỌC, HIỂU NỘI DUNG VĂN BẢN
III/ TỔNG KẾT
IV/ LUYỆN TẬP
V/ HƯỚNG DẪN HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP
- Làm các bài tập trong sách , học phần Ghi nhớ .
- Chuẩn bị bài mới: Ôn tập phần tiếng Việt