Bài 27. Bến quê

Giáo viên: Nguyễn Thị Minh Loan



Lớp 9a,b
tân dân- sóc sơn- hà nội
bến quê
Nguyễn Minh Châu
Tiết 136, 137: Hướng dẫn đọc thêm
Nguyễn Minh châu ( 1930 - 1989)
Sinh tai làng Thôi, xã Quỳnh Hải, huyện Quỳnh Lưu, Tỉnh Nghệ An . Ông là Hội viên Hội nhà văn Việt Nam 1972.
Trước năm 1975: ông là cây bút van xuôi lớn trong nền văn học chống Mĩ.
Sau năm 1975: ông có nhiều đóng góp trong công cuộc đổi mới văn học nước nhà. Ông được đánh giá là " Người mở đường tinh anh và tài năng nhất".
Các tác phẩm chính: Cửa sông(tiểu thuyết-1967), những vùng trời khác nhau -1970, Dấu chân người lính -1972, Từ giã tuổi thơ - 1974, Người đàn bà trên chuyến tàu tốc hành -1983, Mảnh đất tình yêu-1987, Cỏ lau- 1989, Trang giấy trước đèn - Tiểu luận - 1994.
Tác giả đã được nhận giải thưởng Bộ quốc phòng (1984,1989), Giải thưởng Hội nhà văn Việt Nam(1988,1989), Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học và nghệ thuật (2000).
Tiết 136, 137: Hướng dẫn đọc thêm: Bến quê.
Quê: Quỳnh Lưu - Nghệ An
Chặng đường văn học:
Nguyễn minh châu
(1930 - 1989)
+ Trước năm 1975:
Đề tài chiến tranh.
Cảm hứng lãng mạn và khuynh hướng sử thi.
Cây bút văn xuôi tiêu
biểu của văn học thời kỳ
kháng chiến chống Mỹ
i. tìm hiểu chung.
1. Tác giả:
+ Sau năm 1975:
Đề tài thế sự và nhân sinh.
Trang văn nặng chất suy tư và chiều sâu triết lí..
Tiết 136, 137: Hướng dẫn đọc thêm: Bến quê
Quê: Quỳnh Lưu - Nghệ An
Chặng đường văn học:
Nguyễn minh châu
(1930 - 1989)
+ Trước năm 1975
Đề tài chiến tranh.
Cảm hứng lãng mạn và khuynh hướng sử thi.
+ Sau năm 1975
Đề tài thế sự và nhân sinh.
Trang văn nặng chất suy tư và chiều sâu triết lí..
Người mở đường
tinh anh và tài năng của
văn học thời kỳ đổi mới
Cây bút văn xuôi tiêu
biểu của văn học thời kỳ
kháng chiến chống Mỹ
- Giải thưởng : Năm 2000, ông được truy tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật.
Tiết 136, 137: Hướng dẫn đọc thêm: Bến quê
i. tìm hiểu chung.
1. Tác giả:
- Một số tập truyện
- Nằm trong tập truyện ngắn "Bến quê" xuất bản năm 1985
Phương thức biểu đạt: tự sự + Miêu tả, biểu cảm, nghị luận.
Tiết 136, 137: Hướng dẫn đọc thêm: Bến quê
tìm hiểu chung.
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
Các sự việc chính:
Nhĩ nhìn ra cửa sổ ngắm hàng cây bằng lăng, con sông Hồng trong nắng sớm và bãi bồi bên kia sông.
Nhĩ trò chuyện với vợ, bày tỏ lòng biết ơn vợ.
Nhĩ sai con trai sang bãi bồi bên kia sông Hồng thay mình nhưng con trai anh lại sa vào một đám chơi phá cờ thế trên hè phố.
Lũ trẻ con hàng xóm sang giúp Nhĩ trở người dậy. Nhĩ lại nghĩ đến vợ, cảm nhận thấm thía về vẻ đẹp tâm hồn của vợ.
Ông giáo Khuyến sang thăm, hoảng hốt trước vẻ mặt bất thường của Nhĩ khi thấy Nhĩ cố nhô người, giơ một cánh tay gầy guộc ra phía ngoài cửa sổ khoát khoát như đang khẩn thiết ra hiệu cho một người nào đó.
Tiết 136, 137: Hướng dẫn đọc thêm: Bến quê
tìm hiểu chung.
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
3. Đọc và tóm tắt:
Tiết 136, 137: Hướng dẫn đọc thêm: Bến quê.
- BẾN QUÊ (NGUYỄN MINH CHÂU)    
Nhĩ - nhân vật chính của truyện, từng đi khắp nơi trên trái đất, cuối đời bị lâm bệnh hiểm nghèo, đến nỗi không thể tự chuyển dịch lấy vài mươi phân trên chiếc phản gỗ kê bên cửa sổ. Nhưng chính lúc này, Nhĩ phát hiện ra bãi bồi bên kia sông của quê hương mình thật đẹp, thật quyến rũ. Và cũng phải đến lúc này, Nhĩ mới cảm nhận được hết sự tần tảo vất vả, tình yêu thương và đức hi sinh thầm lặng của vợ mình là chị Liên. Trong lòng anh bỗng trào dâng một khao khát: được đặt chân một lần lên cái bờ bãi bên kia sông. Anh nhờ cậu con trai thực hiện giùm mình ước mơ ấy . Đứa con không hiểu ý bố nên nhận lời một cách miễn cưỡng. Trên đường đi, cậu ta lại sa vào đám chơi phá cờ trên hè phố và để lỡ chuyến đò duy nhất trong ngày. Từ tình huống này, Nhĩ chiêm nghiệm ra được cái quy luật phổ biến của đời người :"Con người ta trên đời thật khó tránh khỏi những điều vòng vèo chùng chình trong cuộc sống…"
Cuối truyện, khi thấy con đò ngang chạm mũi vào bờ bên này, Nhĩ thu hết tàn lực cuối cùng của mình để đu mình nhô ra ngoài cửa sổ, giơ cánh tay gầy guộc ra khoát khoát y như đang khẩn thiết thúc giục .
Tình huống truyện
- Nghịch lý, trớ trêu
-> Một nhận thức về cuộc đời và tổng kết những trải nghiệm của cả đời người.
->Tu tu?ng c?a nh� van mu?n g?i gam qua nhõn v?t Nhi
Tình huống truyện được xây dựng trên một chuỗi nghịch lý
Nhĩ đi khắp
nơi trên thế giới
>< cuối đời
lại phải nằm
liệt trên
giường bệnh
Khi phát hiện
ra vẻ đẹp của
bến sông
ngay trước nhà
>< lại không
thể đến được
Nhĩ nhờ con
trai giúp mình
>< nó lại
sa vào đám
chơi phá cờ thế
Câu hỏi thảo luận nhóm:
Nhân vật Nhĩ trong tác phẩm trải qua một chuỗi tình huống nghịch lí?
Tiết 136, 137: Hướng dẫn đọc thêm: Bến quê
tìm hiểu chung.
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
3. Đọc và tóm tắt:
II. Tìm hiểu chi tiết:
Tình huống truyện
Những cảm xúc và suy nghĩ của Nhĩ
Cảnh vật thiên nhiên
+ Hoa bằng lăng: Thưa thớt nhật dần. đậm sắc hơn
+ Sông Hồng: Nước đỏ nhạt, mặt sông như rộng ra
+ Vòm trời: Cao hơn
+ Bãi bồi: Màu vàng thau
Thời gian: một buổi sáng đầu thu.
Hình ảnh :

Trình tự: Từ gần đến xa
Tiết 136, 137: Hướng dẫn đọc thêm: Bến quê
tìm hiểu chung.
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
3. Đọc và tóm tắt:
II. Tìm hiểu chi tiết:
Tình huống truyện
Những cảm xúc và suy nghĩ của Nhĩ
Cảnh vật thiên nhiên :
-> Cảnh thiên nhiên gần gũi, quen thuộc và rất bình dị.

Sử dụng nhiều tính từ và nghệ thuật so sánh.
+ Hoa bằng lăng
+ Sông Hồng
+ Vòm trời
+ Bãi bồi
Tâm trạng của Nhĩ:
Buồn, xót xa, tiếc nuối và pha lẫn ân hận.
Tiết 136, 137: Hướng dẫn đọc thêm: Bến quê
tìm hiểu chung.
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
3. Đọc và tóm tắt:
II. Tìm hiểu chi tiết:
Tình huống truyện
Những cảm xúc và suy nghĩ của Nhĩ
Cảnh vật thiên nhiên :
-> Cảnh thiên nhiên gần gũi, quen thuộc và rất bình dị.

Sử dụng nhiều tính từ và nghệ thuật so sánh.
+ Hoa bằng lăng
+ Sông Hồng
+ Vòm trời
+ Bãi bồi
Tâm trạng của Nhĩ:
Buồn, xót xa, tiếc nuối và pha lẫn ân hận.
b. Những suy ngẫm của Nhĩ về hoàn cảnh và giá trị cuộc sống
Tiết 136, 137: Hướng dẫn đọc thêm: Bến quê
tìm hiểu chung.
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
3. Đọc và tóm tắt:
II. Tìm hiểu chi tiết:
Hướng dẫn về nhà
Tiếp tục tự học văn bản Bến quê ( tiết 137 ).
Làm bài tập 1 phần Luyện tập (SGK T108).
Xin chân thành cảm ơn