Bài 27. Bến quê

`
VỀ DỰ GIỜ
NGỮ VĂN
lỚp 96
TRƯỜNG THCS NGUYỄN VĂN TƯ
GV: Phan Thị Kiều Nga
Nhiệt liệt chào mừng quý đồng nghiệp


NEO ĐẬU BẾN QUÊ
NEO ĐẬU BẾN QUÊ
NEO ĐẬU BẾN QUÊ
NEO ĐẬU BẾN QUÊ
NEO ĐẬU BẾN QUÊ
NEO ĐẬU BẾN QUÊ
NEO ĐẬU BẾN QUÊ
Tiết 136
Bến quê
NGUYỄN MINH CHÂU
Nguyễn Minh Châu
Bến quê
Tiết 136
1. Tác giả:
I. GIỚi THIỆU:
Nguyễn Minh Châu
Nguyễn Minh Châu (1930 – 1989)
Quê ở: Quỳnh Lưu, Nghệ An.
Là cây bút xuất sắc của nền văn học hiện đại.
Phong cách sáng tác: mang tính suy nghiệm & triết lý về con người và cuộc đời.
Tỉnh Nghệ An
Xuất thân trong một gia đình nông dân, là con út nên được bố mẹ yêu thương , cho học hành chu đáo.
1944-1945: học trường Kỹ nghệ Huế.
1948-1949: học chuyên khoa ở trường Huỳnh Thúc Kháng.
1950: gia nhập quân đội + viết văn cho tạp chí Quân đội.
1972 chính thức công tác ở Hội Nhà văn Việt Nam.
Nhiều lần đi công tác ở nước ngoài
3/1988 phát hiện bị bệnh ung thư máu. & mất chiều 23/1/1989 tại Viện Quân y 108.
Tỉnh Nghệ An
QUỲNH LƯU
Nguyễn Minh Châu
Bến quê
Tiết 136
I. GIỚi THIỆU:
Các tác phẩm khác: Cửa sông (1967)  Những vùng trời khác nhau (1967) – trong đó có truyện ngắn “Mảnh trăng cuối rừng”  Dấu chân người lính (1972)  Người đàn bà trên chuyến tàu tốc hành (1983) – trong đó có truyện ngắn Bức tranh  Cỏ lau (1988)..v.v…
2. Tác phẩm:
“Bến quê” Sáng tác: 1985.
In trong tập truyện ngắn cùng tên “Bến quê”.
Nguyễn Minh Châu
Bến quê
Tiết 136
I. GIỚi THIỆU:
Các giải thưởng:
Giải thưởng Bộ Quốc Phòng [1984-1989] cho toàn bộ tác phẩm viết về chiến tranh và người lính.. Giải thưởng Hội Nhà Văn Việt Nam [1988-1989] - tập Cỏ Lau. Giải thưởng HCM về VHNT [2001] cho các tác phẩm: Dấu chân người lính, Cửa sông, Cỏ lau, Người đàn bà trên chuyến tàu tốc hành.
2. Tác phẩm:
Nguyễn Minh Châu
Bến quê
Tiết 136
Em hiểu thế nào là
“bến quê”?
“bến” : là bến đậu, bến đỗ.
“quê” : là quê hương.
“Bến quê” là những suy nghĩ trải nghiệm của con người về những vẻ đẹp giản dị, thân thương của gia đình & quê hương.
Nguyễn Minh Châu
Bến quê
Tiết 136
I. GIỚi THIỆU:
giọng kể chuyện, trầm tư, suy ngẫm, xúc động và đượm buồn.
1. Đọc–tiếp xúc văn bản:
II. ĐỌC–HIỂU VĂN BẢN:
1.1/ – Đọc & tóm tắt truyện:
“Một buổi sáng đầu thu, …….”
“Ngoài cửa sổ bấy giờ những bông hoa bằng lăng, …….”
Tóm tắt truyện
Anh Nhĩ từng được đi khắp nơi trên trái đất, cuối đời căn bệnh hiểm nghèo buộc chặt anh vào giường bệnh, đến nỗi không thể tự mình dịch chuyển lấy vài mươi phân trên chiếc giường hẹp kê sát bên cửa sổ. Nhưng chính lúc này, Nhĩ phát hiện ra bãi bồi bên kia sông của quê hương mình thật đẹp, thật quyến rủ. Và cũng lúc này đây, anh mới cảm nhận hết nỗi vất vả, sự tần tảo, tình yêu và đức hy sinh thầm lặng của vợ mình – chị Liên. Nhĩ vô cùng khao khát được đặt chân một lần lên bãi bồi bên kia sông Hồng. Anh nhờ đứa con trai đi sang bên ấy một lần. Đứa con không hiểu ý bố nên nhận lời một cách miễn cưỡng. Trên đường đi, Tuấn sa vào đám chơi phá cờ thế trên hè phố và đã lỡ chuyến đò ngang duy nhất trong ngày. Từ việc này, Nhĩ chiêm nghiệm ra được cái quy luật phổ biến của đời người “con người ta trên đường đời thật khó tránh được cái điều vòng vèo hoặc chùng chình”. Cuối truyện, khi thấy con đò ngang chạm mũi vào bờ bên này, Nhĩ thu hết tàn lực cuối cùng của mình để đu người ra ngoài cửa sổ, giơ cánh tay gầy guộc ra khoát khoát, y như ra hiệu khẩn thiết cho một người nào đó.
Nguyễn Minh Châu
Bến quê
Tiết 136
I. GIỚi THIỆU:
Tự sự + miêu tả + nghị luận.
1. Đọc–tiếp xúc văn bản:
II. ĐỌC–HIỂU VĂN BẢN:
1.1/ – Đọc & tóm tắt truyện:
1.1/ – Phương thức
biểu đạt:
1.1/ – Thể loại:
Truyện ngắn
Nguyễn Minh Châu
Bến quê
Tiết 136
I. GIỚi THIỆU:
1. Đọc–tiếp xúc văn bản:
II. ĐỌC–HIỂU VĂN BẢN:
1.1/ – Đọc & tóm tắt truyện:
1.2/ – Bố cục:
Gồm 3 phần:/
“…bậc gỗ mòn lõm” Cuộc trò chuyện của Nhĩ với Liên
“Chờ Liên…vùng nước đỏ”  Nhĩ nhờ con trai [Tuấn] sang bên kia sông, lại nhờ bọn trẻ hàng xóm [Huệ, Vân, Tam, Hùng] giúp anh ngồi tựa sát cửa sổ để ngắm cảnh và suy tư nghĩ ngợi.
“Còn lại”  Cụ giáo Khuyến rẽ vào hỏi thăm và hành động cố gắng cuối cùng của Nhĩ.
Nhĩ đang sống những ngày đau yếu cuối cùng của cuộc đời trên giường bệnh, tại nhà mình, trong sự chăm sóc của Liên - vợ anh - và con.
Tình huống nghịch lý: Đi nhiều nơi trên thế giới nhưng chưa đặt chân lên bờ bãi bên kia sông Hồng  khao khát  nhờ con trai thực hiện nhưng cậu con lại để lỡ chuyến đò.
Nguyễn Minh Châu
Bến quê
Tiết 136
I. GIỚi THIỆU:
1. Đọc–tiếp xúc văn bản:
II. ĐỌC–HIỂU VĂN BẢN:
2. Phân tích:
a. Tình huống truyện:
Nhân vật Nhĩ (trong Bến quê) ở vào hoàn cảnh như thế nào?
Xây dựng tình huống ấy tác giả nhằm thể hiện điều gì ?
Nguyễn Minh Châu
Bến quê
Tiết 136
 Màu hoa bằng lăng.  Màu nước sông Hồng.  Sắc màu bờ bãi dưới nắng thu.
1. Đọc–tiếp xúc văn bản:
II. ĐỌC–HIỂU VĂN BẢN:
2. Phân tích:
b. Cảm nhận của Nhĩ về bức tranh thiên nhiên cuối mùa hoa bằng lăng:
Màu hoa bằng lăng, màu nước sông Hồng, sắc màu bờ bãi dưới nắng thu qua cảm nhận của Nhĩ ra sao?
Hoa bằng lăng cuối mùa thưa thớt trở nên đậm sắc hơn.
Màu nước sông Hồng đỏ nhạt… mặt sông như rộng thêm ra.
“Vòm trời cũng như cao hơn.
Những tia nắng sớm đang từ từ di chuyển lên…”
Vùng phù sa lâu đời của bãi bồi phô ra màu vàng thau xen với màu xanh non … thân thuộc như da thịt, hơi thở của đất màu mỡ”
“bãi bồi sông Hồng……..”
Nguyễn Minh Châu
Bến quê
Tiết 136
Màu hoa bằng lăng
Màu nước sông Hồng.
Sắc màu bờ bãi dưới nắng thu.
 
  Vẻ đẹp trù phú, đầy màu sắc, nhưng cũng thật bình dị, gần gũi, thân quen.
 
1. Đọc–tiếp xúc văn bản:
II. ĐỌC–HIỂU VĂN BẢN:
2. Phân tích:
b. Cảm nhận của Nhĩ về bức tranh thiên nhiên cuối mùa hoa bằng lăng:
Nguyễn Minh Châu
Bến quê
Tiết 136
I. GIỚi THIỆU:
1. Đọc–tiếp xúc văn bản:
II. ĐỌC–HIỂU VĂN BẢN:
2. Phân tích:
a. Tình huống truyện:
b. Cảm nhận của Nhĩ về bức tranh thiên nhiên cuối mùa hoa bằng lăng:
Hoa bằng lăng
Hãy chọn đáp án đúng nhất trong những câu sau:
1. Nh?n xĩt na`o chua d�ng d? xâc nh?n B?n quí lă m?t truy?n ng?n?
C� cđu chuy?n du?c k? l?i.
D�ng l?i van tr?n thu?t.
Kh�ng co? nhđn v?t trong câc m?i quan h?.
H�nh th?c k? chuy?n ng?n.
2. B?n quí c� thu?n t�y lă m?t van b?n t? s? kh�ng?
La` m�?t van ba?n tu? su? thuđ`n tu?y.
Kh�ng pha?i la` van ba?n tu? su? thuđ`n tu?y vi` co? su? kí?t ho?p vo?i nhií`u phuong thu?c bií?u da?t kha?c.
Chi? la` m�?t van ba?n bií?u ca?m.
Chi? la` m�?t van ba?n nghi? luđ?n.
KIỂM TRA NỘI DUNG VỪA HỌC
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
Học tập cách viết văn tự sự và văn miêu tả của Nguyễn Minh Châu thông qua nội dung phần II.a+b/.
Soạn bài mới:
Soạn tiếp phần còn lại của tác phẩm “Bến quê” Xem tr. 101+102


Kính chúc quý đồng nghiệp thành công trong sự nghiệp giáo dục & đào tạo; chúc các em học sinh đạt nhiều thành tích tốt trong học tập