Bài 27. Bến quê

Chào mừng các thầy cô giáo về dự giờ
Trường THCS Đức Thuận
Ngữ văn
Tiết 136
­ Hướng dẫn đọc thêm BẾN QUÊ
Nguyễn Minh Châu
Tiết 136: Hướng dẫn đọc thêm: Bến quê.
I- Tác giả- tác phẩm
Nguyễn Minh châu ( 1930 - 1989)
Sinh tai làng Thôi, xã Quỳnh Hải, huyện Quỳnh Lưu, Tỉnh Nghệ An . Ông là Hội viên Hội nhà văn Việt Nam 1972.
Trước năm 1975: ông là cây bút văn xuôi lớn trong nền văn học chống Mĩ.
Sau năm 1975: ông có nhiều đóng góp trong công cuộc đổi mới văn học nước nhà. Ông được đánh giá là “ Người mở đường tinh anh và tài năng nhất”.
Tác giả đã được nhận giải thưởng Bộ quốc phòng (1984,1989), Giải thưởng Hội nhà văn Việt Nam(1988,1989), Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học và nghệ thuật (2000).
1. Tác giả
Nguyễn Minh Châu
Chặng đường văn học:
Nguyễn minh châu
(1930 - 1989)
+ Trước năm 1975:
Đề tài chiến tranh.
Cảm hứng lãng mạn và khuynh hướng sử thi.
Cây bút văn xuôi tiêu
biểu của văn học thời kỳ
kháng chiến chống Mỹ
i. Tỏc gi?- tỏc ph?m.
1. Tác giả:
+ Sau năm 1975:
Đề tài thế sự và nhân sinh.
Trang văn nặng chất suy tư và chiều sâu triết lí..
Tiết 136, 137: Hướng dẫn đọc thêm: Bến quê
Người mở đường
tinh anh và tài năng của
văn học thời kỳ đổi mới
Nguyễn Minh Châu
Các tác phẩm chính: Cửa sông (tiểu thuyết-1967), những vùng trời khác nhau -1970, Dấu chân người lính -1972, Từ giã tuổi thơ - 1974, Người đàn bà trên chuyến tàu tốc hành -1983, Mảnh đất tình yêu-1987, Cỏ lau- 1989, Trang giấy trước đèn– Tiểu luận – 1994.
- Nằm trong tập truyện ngắn "Bến quê" xuất bản năm 1985
Tiết 136, 137: Hướng dẫn đọc thêm: Bến quê
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
I- Tác giả- tác phẩm
Nguyễn Minh Châu
Tiết 136: Hướng dẫn đọc thêm: Bến quê
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
3. Tóm tắt nội dung văn bản :
I- Tác giả- tác phẩm
Nguyễn Minh Châu
Tiết 136: Hướng dẫn đọc thêm: Bến quê.
   Tóm tắt:
Nhĩ - nhân vật chính của truyện, từng đi khắp nơi trên trái đất, cuối đời bị lâm bệnh hiểm nghèo, đến nỗi không thể tự chuyển dịch lấy vài mươi phân trên chiếc phản gỗ kê bên cửa sổ. Nhưng chính lúc này, Nhĩ phát hiện ra bãi bồi bên kia sông của quê hương mình thật đẹp, thật quyến rũ. Và cũng phải đến lúc này, Nhĩ mới cảm nhận được hết sự tần tảo vất vả, tình yêu thương và đức hi sinh thầm lặng của vợ mình là chị Liên. Trong lòng anh bỗng trào dâng một khát khao cháy bỏng: được đặt chân một lần lên bãi bờ bên kia sông. Anh nhờ cậu con trai thực hiện giúp mình ước mơ ấy. Đứa con không hiểu ý bố nên nhận lời một cách miễn cưỡng. Trên đường đi, cậu ta lại sà vào đám chơi phá cờ thế trên hè phố và để lỡ chuyến đò ngang duy nhất trong ngày. Từ tình huống này, Nhĩ chiêm nghiệm ra được quy luật phổ biến của đời người :"Con người ta trên đường đời thật khó tránh khỏi những điều vòng vèo chùng chình "
Cuối truyện, khi thấy con đò ngang chạm mũi vào bờ bên này, Nhĩ thu hết tàn lực cuối cùng của mình để đu mình nhô ra ngoài cửa sổ, giơ cánh tay gầy guộc ra khoát khoát y như đang khẩn thiết thúc giục.
Nguyễn Minh Châu
Tình huống truyện
Tình huống truyện được xây dựng trên một chuỗi nghịch lý
Nhĩ đi khắp
nơi trên thế giới
>< cuối đời
lại phải nằm
liệt trên
giường bệnh
Khi phát hiện
ra vẻ đẹp của
bến sông
ngay trước nhà
>< lại không
thể đến được
Nhĩ nhờ con
trai giúp mình
>< nó lại
sa vào đám
chơi phá cờ thế
Tiết 136: Hướng dẫn đọc thêm: Bến quê
II. D?c - hi?u chi ti?t:
I- Tác giả- tác phẩm
Nguyễn Minh Châu
Tình huống truyện
Những cảm xúc, suy nghĩ và trải nghiêm của nhân vật Nhĩ
Cảm nhận về thiên nhiên :

Tiết 136: Hướng dẫn đọc thêm: Bến quê
II. D?c - hi?u chi ti?t:
I- Tác giả- tác phẩm
Nguyễn Minh Châu
Nh?ng bông hoa bằng lang đã thưa thớt - cái giống hoa ngay khi mới nở, màu sắc đã nhợt nhạt. Hẳn có lẽ vỡ dó s?p h?t mựa, hoa dó vón trờn c�nh, cho nờn m?y bụng hoa cu?i cựng cũn sút l?i tr? nờn d?m s?c hon.
“Con sông Hồng một một đỏ nhạt, mặt sông như rộng thêm ra. Vòm trời cũng như cao hơn. Những tia nắng sớm đang từ từ di chuyển từ mặt nước lên những khoảng bờ bãi bên kia sông, và cả một vùng phù sa lâu đời của bãi bồi bên kia sông Hồng lúc này đang phô ra trước khuôn cửa sổ của gian gác nhà Nhĩ một thứ màu vàng thau xen với màu xanh non - những màu sắc thân thuộc như da thịt, hơi thở của đất màu mỡ.”
Tiết 136: Hướng dẫn đọc thêm: Bến quê
Tình huống truyện
Những cảm xúc, suy nghĩ và trải nghiêm của nhân vật Nhĩ
Cảm nhận về thiên nhiên :
C?m nh?n v? ngu?i thõn, gia dỡnh v� nh?ng ngu?i xung quanh

Tiết 136: Hướng dẫn đọc thêm: Bến quê
II. D?c - hi?u chi ti?t:
I- Tác giả- tác phẩm
Cũng như cánh bãi bồi đang nằm phơi mình bên kia, tâm hồn Liên vẫn giữ nguyên vẹn những nét tần tảo và chịu đựng hy sinh…
Tình huống truyện
Những cảm xúc, suy nghĩ và trải nghiêm của nhân vật Nhĩ
Ni?m khỏt khao cu?i d?i c?a Nhi

Tiết 136: Hướng dẫn đọc thêm: Bến quê
II. D?c - hi?u chi ti?t:
I- Tác giả- tác phẩm
Tình huống truyện
Những cảm xúc, suy nghĩ và trải nghiêm của nhân vật Nhĩ
Ni?m khỏt khao cu?i d?i c?a Nhi

Tiết 136: Hướng dẫn đọc thêm: Bến quê
II. D?c - hi?u chi ti?t:
I- Tác giả- tác phẩm

Tiết 136: Hướng dẫn đọc thêm: Bến quê
Nhóm 2. Nêu ý nghĩa hành động cuối cùng của Nhĩ: “Anh đang cố thu nhặt mọi chút sức lực cuối cùng còn sót lại để đu mình nhô người ra ngoài, giơ một cánh tay gầy guộc ra ngoài cửa sổ khoát khoát y như đang khẩn thiết ra hiệu cho một người nào đó”
Câu hỏi thảo luận
Nhóm 1.
Ý nghĩa biểu tượng của chi tiết: Tuấn không hiểu ý cha sà vao đám cờ thế bên đường để lỡ mất chuyên đò ngang duy nhất trong ngày
Nhóm 3.
Ý nghĩa biểu tượng của hình ảnh; Chuyến đò ngang cập bến ở bờ đất lỡ dốc ?

Tiết 136: Hướng dẫn đọc thêm: Bến quê
II. D?c - hi?u chi ti?t:
I- Tác giả- tác phẩm
III. T?ng k?t:
Nghệ thuật:
Xây dựng nhân vật tư tưởng, miêu tả tâm lí tinh tế.
Sáng tạo những hình ảnh giàu ý nghĩa biểu tượng.
Cách xây dựng tình huống mang tính nghịch lí.
Phong cách trần thuật giàu chất triết lí (dòng trần thuật chuyển hóa thành dòng độc thoại nội tâm).
2. Nội dung
Bến quê: - Là vẻ đẹp bình dị, thân thuộc, bền vững muôn thủa của quê hương xứ sở.
Gia đình là “Bến quê” của mỗi con người. Hạnh phúc không ở đâu xa mà ở ngay trong những điều bình dị hằng ngày xung quanh ta.
Cần biết phát hiện trân trọng, giữ gìn, biết thức tỉnh thoát khỏi nhưng điều “Vòng vèo, chung chình” để hướng tới giá trị đích thực của cuộc sống.
Cuộc đời là “Bến quê” neo đậu tâm hồn bao kiếp người.
Hướng dẫn về nhà
- Về nhà học bài cũ, chuẩn bị bài mới: Ôn tập phần Tiếng việt.
Nắm khái niệm Khởi ngữ, các thành phần biệt lập. Nắm các hình thức liên kết câu và liên kết đoạn văn.
Nghiên cứu các bài tập trong sách giáo khoa.
Xin chân thành cảm ơn