Bài 27. Bến quê

Trường thcs việt hùng
Người thực hiện: GV Nguyễn Thị Huế .
Cùng các em học sinh lớp 9A4 - Trường THSC Việt Hùng.
Nhiệt liệt chào mừng các quý thầy cô về dự giờ thăm lớp!
Văn bản:
Bến quê
-Nguyễn Minh Châu-
? Hãy nêu những tình huống truyện trong truyện ngắn “Bến quê” của nhà văn Nguyễn Minh Châu? Em có nhận xét gì về những tình huống này?
Kiểm tra bài cũ:
Nhĩ đi khắp mọi nơi >< cuối đời bị cột chặt vào giường bệnh.
Nhĩ ở ranh giới mong manh giữa sự sống và cái chết.
Nhĩ đi đến nhiều nơi >< chưa từng đến bãi sông quê.
Bãi sông bình dị, gần gũi >< nhưng lại là chân trời xa lắc.
Mong khám phá bãi sông quê >< nhưng không thể đến đó.
Muốn con trai thay mình đến bãi sông >< con trai để lỡ mất chuyến đò duy nhất trong ngày.
Tình huống truyện:
Bến quê
-Nguyễn Minh Châu-
Tiết 136: V¨n b¶n
I/ Tìm hiểu chung:
II/ Tìm hiểu chi tiết:
1/ Nội dung tác phẩm:
1.1. Hoàn cảnh của Nhĩ.
1.2. Những cảm nhận và suy ngẫm của Nhĩ:
Tiết 137: V¨n b¶n
(Tiếp theo)
Nh?ng chựm hoa b?ng lang cu?i mựa thua th?t nhung d?m s?c hon.
Vũm tr?i thu cao hon.
Con sụng H?ng m�u d? nh?t, cu?i thu nhu r?ng thờm ra.
Bói b?i bờn kia sụng cú m�u v�ng thau xen m�u xanh non...
Bến quê
-Nguyễn Minh Châu-
Tiết 137:
(Tiếp theo)
1.2. Nh?ng c?m nh?n v� suy ng?m c?a Nhi:
Trên giường bệnh, nhìn qua cửa sổ, Nhĩ đã quan sát được những hình ảnh nào của thiên nhiên?
a. C?m nh?n t? thiờn nhiờn c?a Nhi:
Nh?ng chựm hoa b?ng lang cu?i mựa thua th?t nhung hon.
Vũm tr?i thu cao hon.
Con sông Hồng màu , cuối thu như rộng thêm ra.
Bói b?i bờn kia sụng cú m�u xen m�u ...
Bến quê
-Nguyễn Minh Châu-
Tiết 137:
(Tiếp theo)
1.2. Những cảm nhận và suy ngẫm của Nhĩ .
đậm sắc
đỏ nhạt
vàng thau
xanh non
đậm sắc
đỏ nhạt
vàng thau
xanh non
Nghệ thuật:




+ Cảnh vật được miêu tả theo tầm nhìn của Nhĩ từ gần đến xa.
+ Chọn tả những hình ảnh vốn quen thuộc, gần gũi.
+ Sử dụng nhiều tính từ gợi tả màu sắc tinh tế.
Một bức tranh thiên nhiên có chiều rộng và chiều sâu, với những màu sắc hài hoà, rất đỗi bình dị, thân thuộc nhưng lại như rất mới mẻ với Nhĩ.
Một bức tranh thiên nhiên rất đỗi bình dị, thân thuộc nhưng lại như rất mới mẻ với Nhĩ.
a. Cảm nhận từ thiên nhiên của Nhĩ:
Bến quê
-Nguyễn Minh Châu-
Tiết 137:
(Tiếp theo)
1.2. Những cảm nhận và suy ngẫm của Nhĩ .
Phát hiện ra vẻ đẹp của bến quê, Nhĩ đã khao khát điều gì? Vì sao anh lại có niềm khao khát ấy và điều đó có ý nghĩa gì?
Một bức tranh thiên nhiên rất đỗi bình dị, thân thuộc nhưng lại như rất mới mẻ với Nhĩ.
a. Cảm nhận từ thiên nhiên của Nhĩ:
Bến quê
-Nguyễn Minh Châu-
Tiết 137:
(Tiếp theo)
- Nhĩ khao khát đặt chân lên bến quê thân thuộc, bình yên, gần gũi nhưng giờ đây đã trở thành chân trời xa lắc đối với anh.
a. Cảm nhận từ thiên nhiên của Nhĩ:
1.2. Những cảm nhận và suy ngẫm của Nhĩ .
Gần: bến quê đối diện với cửa sổ nhà Nhĩ.
Xa: Nhĩ chưa từng đến đó và càng không thể đến.
><
NHĨ THA THIẾT YÊU CHỐN QUÊ, YÊU CUỘC SỐNG.
Đó chính là những giá trị bền vững, giản dị và sâu xa của cuộc sống, nhưng thường bị người ta bỏ qua, lãng quên.
Một bức tranh thiên nhiên rất đỗi bình dị, thân thuộc nhưng lại như rất mới mẻ với Nhĩ.
Bến quê
-Nguyễn Minh Châu-
Tiết 137:
(Tiếp theo)
b. Những suy ngẫm của Nhĩ :
1.2. Những cảm nhận và suy ngẫm của Nhĩ .
b.1. Về quỹ thời gian đời mình:
Buổi sáng hôm ấy, sau khi nhận thấy những cánh bằng lăng ngày càng tím thẫm như bóng tối, Nhĩ đã hỏi vợ điều gì? Câu hỏi đó cho thấy anh đang suy ngẫm về vấn đề nào?
Sau khi nhận thấy những cánh bằng lăng ngày càng tím thẫm như bóng tối, Nhĩ đã hỏi vợ: Đêm qua lúc gần sáng, em có nghe tiếng gì không?... Hôm nay đã là ngày mấy rồi em nhỉ?
Những cánh bằng lăng tím thấm như bóng tối;
Tiếng những tảng đất lở...
Bằng trực giác, Nhĩ đã nhận ra sự sống đang dần rời bỏ anh, quỹ thời gian của anh đang hao khuyết. Nhĩ đã dự cảm đây là giai đoạn chót của đời mình.
Nhĩ sợ hãi trước cái chết nhưng cũng mong sớm thoát khỏi sự giày vò của bệnh tật để trút bỏ gánh nặng cho người thân.
Nhĩ đã dự cảm đây là giai đoạn chót của đời mình.
a. Cảm nhận từ thiên nhiên của Nhĩ:
NHĨ LÀ NGƯỜI RẤT QUÝ TRỌNG THỜI GIAN.
Bến quê
-Nguyễn Minh Châu-
Tiết 137:
(Tiếp theo)
b. Những suy ngẫm của Nhĩ:
a. Cảm nhận từ thiên nhiên của Nhĩ:
1.2. Những cảm nhận và suy ngẫm của Nhĩ .
b.2. Về những người thân yêu :
- Người vợ:
b.1. Về quỹ thời gian đời mình:
- Con trai:
Thảo luận nhóm:
Nhóm 1: Tìm những câu văn miêu tả trang phục, những cử chỉ, hành động, lời nói của Liên đối với chồng ? Qua đó cho thấy Liên là người phụ nữ như thế nào?
Nhóm 2: Tìm những chi tiết giới thiệu về nhân vật Tuấn trong cuộc trò chuyện với bố? Qua đó em có nhận xét gì về Tuấn?
Bến quê
-Nguyễn Minh Châu-
Tiết 137:
(Tiếp theo)
b. Những suy ngẫm của Nhĩ :
1.2. Những cảm nhận và suy ngẫm của Nhĩ .
b.2. Về những người thân yêu:
- Người vợ:
Liên giả vờ không nghe câu chồng vừa hỏi. Trước mắt chị hiện ra một cái bờ đất lở...
Liên vẫn không đáp và biết chồng đang nghĩ gì. Chị đưa những ngón tay gầy guộc âu yếm vuốt ve bên vai chồng.
Liên đang mặc tấm áo vá...
Có hề sao đâu... Miễn là anh sống, luôn có mặt anh, tiếng nói của anh trong gian nhà này...
Rồi Liên xuống thang, vẫn cái tiếng bước chân rón rén quen thuộc ...
- Liên là người phụ nữ tinh tế, nhạy cảm ; tận tụy yêu thương; vất vả, tảo tần; giàu đức hi sinh.
- Liên là người phụ nữ tinh tế, nhạy cảm ; tận tụy yêu thương; vất vả, tảo tần; giàu đức hi sinh.
Giống như cánh bãi bồi nằm phơi mình bên kia, tâm hồn Liên
vẫn giữ nguyên những nét tảo tần và chịu đựng hi sinh từ bao đời xưa. Chị chính là bến đậu bình yên của đời Nhĩ.
Gia dỡnh chớnh l� noi nuong t?a bỡnh yờn c?a Nhi.
b.1. Về quỹ thời gian đời mình:
a. Cảm nhận từ thiên nhiên .
Bến quê
-Nguyễn Minh Châu-
Tiết 137:
(Tiếp theo)
b. Những suy ngẫm của Nhĩ :
1.2. Những cảm nhận và suy ngẫm của Nhĩ .
b.2. Về những người thân yêu :
- Người vợ:
- Con trai:
Càng lớn thằng con trai anh càng có nhiều nét giống anh.
Anh con đáp bằng vẻ hờ hững.
Anh con trai miễn cưỡng ... theo lời yêu cầu khẩn khoản của Nhĩ...
Anh con trai của anh chỉ mới đi được đến hàng cây bằng lăng bên kia đường. Thằng bé vẫn cắp cuốn sách bên nách đang sa vào một đám người chơi phá cờ thế trên hè phố...
- Tuấn là người bồng bột, nông nổi hờ hững, dễ sa vào những đam mê nhất thời. Tuấn là bản sao của bố.
Tuổi trẻ vốn nông nổi. Tuy nhiên, họ là hình ảnh của thế hệ mới. Cuộc sống không dừng lại khi có ai đó qua đời. Vẫn có sự tiếp nối, chuyển giao giữa các thế hệ!
Khi nhìn thấy Tuấn sa vào đám chơi phá cờ thế, Nhĩ đã nghiệm ra điều gì?
Khi nhìn thấy hành động của Tuấn, Nhĩ đã nghiệm ra: Con người ta trên đường đời thật khó tránh được những cái vòng vèo hoặc chùng chình.
b.1. Về quỹ thời gian đời mình:
a. Cảm nhận từ thiên nhiên :
Gia dỡnh chớnh l� noi nuong t?a bỡnh yờn c?a Nhi.
Bến quê
-Nguyễn Minh Châu-
Tiết 137:
(Tiếp theo)
b. Những suy ngẫm của Nhĩ :
1.2. Những cảm nhận và suy ngẫm của Nhĩ .
b.2. Từ những người thân yêu :
- Người vợ:
- Con trai:
Khi nhìn thấy hành động của Tuấn, Nhĩ đã nghiệm ra: Con người ta trên đường đời thật khó tránh được những cái vòng vèo hoặc chùng chình.
Gia đình chính là nơi nương tựa bỡnh yờn của Nhĩ.
b.1. Về quỹ thời gian đời mình:
Cuối truyện khi thấy con đò ngang vừa chạm mũi vào bờ đất bên này sông, Nhĩ đã có một hành động hết sức kì quặc, đó là hành động nào?
a. Cảm nhận từ thiên nhiên của Nhĩ:
Hành động khoát khoát tay của Nhĩ có ý nghĩa gì?
Bến quê
-Nguyễn Minh Châu-
Tiết 137:
(Tiếp theo)
?
Bến quê
-Nguyễn Minh Châu-
Tiết 137:
(Tiếp theo)
b. Những suy ngẫm của Nhĩ :
1.2. Những cảm nhận và suy ngẫm của Nhĩ .
b.2. Từ những người thân yêu :
- Người vợ:
- Con trai:
Nhĩ đã nghiệm ra: Con người ta trên đường đời thật khó tránh được những cái vòng vèo hoặc chùng chình.
Gia đình chính là nơi nương tựa cuối cùng của Nhĩ.
b.1. Về quỹ thời gian đời mình:
Nhĩ muốn thức tình mọi người về những cái vòng vèo, chùng chình mà chúng ta đang sa vào trên đường đời.
a. Cảm nhận từ thiên nhiên của Nhĩ:
NHĨ LÀ NGƯỜI NHẠY CẢM VÀ RẤT QUÝ TRỌNG NHỮNG NGƯỜI THÂN YÊU.
Hệ thống hình ảnh biểu tượng
Bãi bồi, bến sông, thiên nhiên
Hoa bằng lăng, bờ đất lở
Đám chơi phá cờ thế
Chuyến đò duy nhất trong ngày
Người vợ hiền thảo
Người con trai, bản sao của bố
Vẻ đẹp bình dị , bền vững của quê hương
Sự sống của Nhĩ đến giai đoạn chót
Những đam mê nhất thời, .
Cơ hội duy nhất dễ bị bỏ qua trong đời
Vẻ đẹp bền vững truyền thống trong GĐ
Sự tiếp nối thế hệ, sự tuần hoàn của c/sống
Những hình ảnh gợi lên suy ngẫm của Nhĩ.
II/ Tìm hiểu chi tiết:
Bến quê
-Nguyễn Minh Châu-
Tiết 137:
(Tiếp theo)
2/ Những đặc s?c nghệ thuật:
1/ Nội dung tác phẩm:
- Xây dựng một hệ thống hình ảnh có ý nghĩa biểu tượng sâu sắc;
- Xây dựng tình huống truyện;
Nhĩ ở ranh giới mong manh giữa sự sống và cái chết.
Nhĩ đi đến nhiều nơi >< chưa từng đến bãi sông quê.
Nhĩ đi khắp mọi nơi >< cuối đời bị cột chặt vào giường bệnh.
Bãi sông bình dị, gần gũi >< nhưng lại là chân trời xa lắc.
Mong khám phá bãi sông quê >< nhưng không thể đến đó.
Muốn con trai thay mình đến bãi sông >< con trai để lỡ mất chuyến đò duy nhất trong ngày.
Theo em nhân vật Nhĩ trong tác phẩm được khắc hoạ chủ yếu trên phương diện nào?
A/ Chủ yếu qua hành động.
B/ Chủ yếu qua ngoại hình.
C/ Chủ yếu qua nội tâm, tư tưởng bằng ngôn ngữ miêu tả tinh tế.
D/ Chủ yếu qua tính cách.
- Nghệ thuật miêu tả nội tâm nhân vật.
Bến quê
-Nguyễn Minh Châu-
I/ Tìm hiểu chung:
II/ Tìm hiểu chi tiết:
Tiết 137: V¨n b¶n
(Tiếp theo)
2/ Nh?ng d?c s?c ngh? thu?t:
1/ N?i dung tỏc ph?m:
III/ í nghia c?a tỏc ph?m:
Theo em qua tác phẩm " Bến quê" nhà văn Nguyễn Minh Châu muốn gửi tới chúng ta những thông điệp nào?
* Trên đường đời khó tránh những điều chùng chình vòng vèo. Cần dứt khỏi nó để sống có ý nghĩa hơn, đừng để khi tỉnh ngộ thì quá muộn.
* Trong biển đời mênh mông, gia đình bao giờ cũng là bến đậu bình yên với mỗi con người. Hãy biết trân trọng cuộc sống gia đình thiêng liêng!
Bến quê
-Nguyễn Minh Châu-
Tiết 137: V¨n b¶n
(Tiếp theo)
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
1/ Học thuộc ghi nhớ, tóm tắt nội dung, nắm được ý nghĩa của tác phẩm.
2/ Soạn bài ôn tập tiếng Việt theo gợi ý của sách giáo khoa.
Hệ thống hình ảnh biểu tượng
cõy tre
m?t tr?i
Đám chơi phá cờ thế
Chuyến đò duy nhất trong ngày
dũng ngu?i
Người con trai, bản sao của bố
Vẻ đẹp bình dị , bền vững của quê hương
Sự sống của Nhĩ đến giai đoạn chót
Những đam mê nhất thời, .
Cơ hội duy nhất dễ bị bỏ qua trong đời
Vẻ đẹp bền vững truyền thống trong GĐ
Sự tiếp nối thế hệ, sự tuần hoàn của c/sống
Những hình ảnh ?n d? d?p trong b�i.
Bến quê
-Nguyễn Minh Châu-
Tiết 137:
(Tiếp theo)
Bến quê
-Nguyễn Minh Châu-
Tiết 137:
(Tiếp theo)
Bến quê
-Nguyễn Minh Châu-
Tiết 137:
(Tiếp theo)
Bến quê
-Nguyễn Minh Châu-
Tiết 137:
(Tiếp theo)
Bến quê
-Nguyễn Minh Châu-
Tiết 137:
(Tiếp theo)
Bến quê
-Nguyễn Minh Châu-
Tiết 137:
(Tiếp theo)
Bến quê
-Nguyễn Minh Châu-
Tiết 137:
(Tiếp theo)
Bến quê
-Nguyễn Minh Châu-
Tiết 137:
(Tiếp theo)
Bến quê
-Nguyễn Minh Châu-
Tiết 137:
(Tiếp theo)
Bến quê
-Nguyễn Minh Châu-
Tiết 137:
(Tiếp theo)
Bến quê
-Nguyễn Minh Châu-
Tiết 137:
(Tiếp theo)
Bến quê
-Nguyễn Minh Châu-
Tiết 137:
(Tiếp theo)
Bến quê
-Nguyễn Minh Châu-
Tiết 137:
(Tiếp theo)