Bài 27. Bến quê

Nhiệt liệt chào mừng
các thầy cô về dự GIỜ THĂM LỚP
Tiết 134 -Văn bản:
Giáo viên: Phạm Thị Tươi
Trường THCS Thụy Dương
Bến quê
TIẾT 134 – HƯỚNG DẪN ĐỌC THÊM
Văn bản:
-Nguyễn Minh Châu-
BẾN QUÊ
I. HƯỚNG DẪN ĐỌC – HIỂU CHÚ THÍCH.
II. HƯỚNG DẪN ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.
1. Cấu trúc văn bản.
2. Nội dung văn bản.
a. Tình huống truyện.
b. Cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật Nhĩ.
*. Cảm nhận về thiên nhiên:
*. Cảm nhận về thiên nhiên:
cuối mùa thưa thớt… đậm sắc hơn...
bóng tối.
- màu đỏ nhạt,
như rộng thêm ra.
cũng như cao hơn.
- đang phô ra … một thứ màu vàng thau xen với màu xanh non-
Miêu tả từ gần đến xa
Những chùm hoa bằng lăng
Cảnh vật quen thuộc, gần gũi, mới mẻ.
Con sông Hồng
Vòm trời
Bãi bồi ở bên kia sông Hồng
Sử dụng nhiều từ ngữ gợi cảm
Phép so sánh
tím thẫm như
mặt sông
những màu sắc thân
thuộc quá như da thịt, hơi thở của đất màu mỡ.
Cảnh vật quen thuộc, gần gũi, mới mẻ.
TIẾT 134 – HƯỚNG DẪN ĐỌC THÊM
Văn bản:
I. HƯỚNG DẪN ĐỌC – HIỂU CHÚ THÍCH.
II. HƯỚNG DẪN ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.
1. Cấu trúc văn bản.
2. Nội dung văn bản.
a. Tình huống truyện.
b. Cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật Nhĩ.
*. Cảm nhận về thiên nhiên:
Cảnh vật quen thuộc, gần gũi, mới mẻ.
*. Cảm nhận về thiên nhiên:
Những chùm hoa bằng lăng
Con sông Hồng
Vòm trời
Bãi bồi ở bên kia sông Hồng
Cái đẹp tồn tại ngay ở bến quê mình. Đó là cái đẹp giản dị nhưng trường cửu.
-Nguyễn Minh Châu-
BẾN QUÊ
Cảnh vật quen thuộc, gần gũi, mới mẻ.
TIẾT 134 – HƯỚNG DẪN ĐỌC THÊM
Văn bản:
I. HƯỚNG DẪN ĐỌC – HIỂU CHÚ THÍCH.
II. HƯỚNG DẪN ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.
1. Cấu trúc văn bản.
2. Nội dung văn bản.
a. Tình huống truyện.
b. Cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật Nhĩ.
*. Cảm nhận về thiên nhiên:
-Nguyễn Minh Châu-
BẾN QUÊ
Cảnh vật quen thuộc, gần gũi, mới mẻ.
*. Cảm nhận về con người:
- Về đời mình:
Cảm nhận về đời mình:
Chờ khi đứa con trai đã bưng thau nước xuống nhà dưới anh hỏi Liên:
- Đêm qua lúc gần sáng em có nghe thấy tiếng gì không?
     
Trước mặt chị hiện ra một cái bờ đất lở dốc đứng của bờ bên này và đêm đêm cùng với con lũ nguồn đã bắt đầu dồn về những tảng đất đổ òa vào giấc ngủ.
- Hôm nay đã là ngày mấy rồi em nhỉ?
  và biết chồng đang nghĩ gì. 
Liên giả vờ không nghe câu chồng vừa hỏi.
Liên vẫn không đáp
TIẾT 134 – HƯỚNG DẪN ĐỌC THÊM
Văn bản:
I. HƯỚNG DẪN ĐỌC – HIỂU CHÚ THÍCH.
II. HƯỚNG DẪN ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.
1. Cấu trúc văn bản.
2. Nội dung văn bản.
a. Tình huống truyện.
b. Cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật Nhĩ.
*. Cảm nhận về thiên nhiên:
-Nguyễn Minh Châu-
BẾN QUÊ
Cảnh vật quen thuộc, gần gũi, mới mẻ.
*. Cảm nhận về con người:
- Về đời mình:
Cảm nhận về đời mình:
Chờ khi đứa con trai đã bưng thau nước xuống nhà dưới anh hỏi Liên:
- Đêm qua lúc gần sáng em có nghe thấy tiếng gì không?
     
Trước mặt chị hiện ra một cái bờ đất lở dốc đứng của bờ bên này và đêm đêm cùng với con lũ nguồn đã bắt đầu dồn về những tảng đất đổ òa vào giấc ngủ.
- Hôm nay đã là ngày mấy rồi em nhỉ?
  và biết chồng đang nghĩ gì. 
Liên giả vờ không nghe câu chồng vừa hỏi.
Liên vẫn không đáp
Nhĩ nhận ra mình không còn sống được bao lâu nữa.
TIẾT 134 – HƯỚNG DẪN ĐỌC THÊM
Văn bản:
I. HƯỚNG DẪN ĐỌC – HIỂU CHÚ THÍCH.
II. HƯỚNG DẪN ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.
1. Cấu trúc văn bản.
2. Nội dung văn bản.
a. Tình huống truyện.
b. Cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật Nhĩ.
*. Cảm nhận về thiên nhiên:
-Nguyễn Minh Châu-
BẾN QUÊ
Cảnh vật quen thuộc, gần gũi, mới mẻ.
*. Cảm nhận về con người:
- Về đời mình:
Cảm nhận về Liên:
- Về Liên:
- Nhĩ nhìn thấy tấm áo vá và những ngón tay gầy guộc của vợ
- Nhĩ nghe thấy tiếng bước chân của Liên rón rén trên những bậc thang gỗ đã mòn lõm
- Nhĩ cảm nhận được những cử chỉ chăm sóc, những lời nói động viên và cả sự thấu hiểu tinh tế của Liên.
Ân hận, xót xa
Nhĩ thấu hiểu vợ, biết ơn sâu sắc
TIẾT 134 – HƯỚNG DẪN ĐỌC THÊM
Văn bản:
I. HƯỚNG DẪN ĐỌC – HIỂU CHÚ THÍCH.
II. HƯỚNG DẪN ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.
1. Cấu trúc văn bản.
2. Nội dung văn bản.
a. Tình huống truyện.
b. Cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật Nhĩ.
*. Cảm nhận về thiên nhiên:
-Nguyễn Minh Châu-
BẾN QUÊ
Cảnh vật quen thuộc, gần gũi, mới mẻ.
*. Cảm nhận về con người:
- Về đời mình:
Cảm nhận về Liên:
- Về Liên:
Cũng như cảnh bãi bồi đang nằm phơi mình bên kia, tâm hồn Liên vẫn giữ nguyên vẹn những nét tần tảo và chịu đựng hi sinh từ bao đời xưa, và cũng chính nhờ có điều đó mà sau nhiều ngày tháng bôn tẩu tìm kiếm… Nhĩ đã tìm thấy được nơi nương tựa là gia đình trong những ngày này 
Nghệ thuật so sánh
Người phụ nữ tần tảo, giàu tình yêu thương và đức hi sinh
Nhĩ nhận ra: Gia đình là điểm tựa vững chắc nhất trong cuộc đời.
Bến đậu bình yên nhất, điểm tựa cho cuộc đời mỗi con người không phải là chân trời xa lạ nào mà chính là gia đình, là quê hương
TIẾT 134 – HƯỚNG DẪN ĐỌC THÊM
Văn bản:
I. HƯỚNG DẪN ĐỌC – HIỂU CHÚ THÍCH.
II. HƯỚNG DẪN ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.
1. Cấu trúc văn bản.
2. Nội dung văn bản.
a. Tình huống truyện.
b. Cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật Nhĩ.
*. Cảm nhận về thiên nhiên:
-Nguyễn Minh Châu-
BẾN QUÊ
Cảnh vật quen thuộc, gần gũi, mới mẻ.
*. Cảm nhận về con người:
- Về đời mình:
- Về Liên:
*. Suy ngẫm về cuộc đời:
* Niềm khao khát của Nhĩ:
Được một lần đặt chân lên bãi bồi
Khám phá vẻ đẹp của quê hương

Thức tỉnh những giá trị bền vững, bình thường, sâu xa của cuộc sống.
TIẾT 134 – HƯỚNG DẪN ĐỌC THÊM
Văn bản:
I. HƯỚNG DẪN ĐỌC – HIỂU CHÚ THÍCH.
II. HƯỚNG DẪN ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.
1. Cấu trúc văn bản.
2. Nội dung văn bản.
a. Tình huống truyện.
b. Cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật Nhĩ.
*. Cảm nhận về thiên nhiên:
-Nguyễn Minh Châu-
BẾN QUÊ
Cảnh vật quen thuộc, gần gũi, mới mẻ.
*. Cảm nhận về con người:
- Về đời mình:
- Về Liên:
*. Suy ngẫm về cuộc đời:
*. Nhĩ nhờ con đi sang bên kia sông
Đứa con sa vào đám chơi phá cờ thế, để lỡ mất chuyến đò
Quy luật phổ biến của đời người: Con người ta trên đường đời thật khó tránh được những cái điều vòng vèo hoặc chùng chình.
Trong cuộc đời thật khó tránh được những điều vòng vèo hoặc chùng chình.
TIẾT 134 – HƯỚNG DẪN ĐỌC THÊM
Văn bản:
I. HƯỚNG DẪN ĐỌC – HIỂU CHÚ THÍCH.
II. HƯỚNG DẪN ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.
1. Cấu trúc văn bản.
2. Nội dung văn bản.
a. Tình huống truyện.
b. Cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật Nhĩ.
*. Cảm nhận về thiên nhiên:
-Nguyễn Minh Châu-
BẾN QUÊ
Cảnh vật quen thuộc, gần gũi, mới mẻ.
*. Cảm nhận về con người:
- Về đời mình:
- Về Liên:
*. Suy ngẫm về cuộc đời:
Trong cuộc đời thật khó tránh được những điều vòng vèo hoặc chùng chình.
* Hành động của Nhĩ ở cuối truyện:
Chợt ông cụ già hàng xóm hốt hoảng quá! Ông cụ giáo Khuyến chợt nhận thấy mặt mũi Nhĩ đỏ rựng một cách khác thường hai mắt long lanh chứa một nỗi mê say đầy đau khổ cả mười đầu ngón tay Nhĩ đang bấu chặt vào cái bậu cửa sổ những ngón tay vừa bấu chặt vừa run lẩy bẩy.
Anh đang cố thu nhặt hết mọi chút sức lực cuối cùng còn sót lại để đu mình nhô người ra ngoài giơ một cánh tay gầy guộc ra phía ngoài cửa sổ khoát khoát y như đang khẩn thiết ra hiệu cho một người nào đó.
TIẾT 134 – HƯỚNG DẪN ĐỌC THÊM
Văn bản:
I. HƯỚNG DẪN ĐỌC – HIỂU CHÚ THÍCH.
II. HƯỚNG DẪN ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.
1. Cấu trúc văn bản.
2. Nội dung văn bản.
a. Tình huống truyện.
b. Cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật Nhĩ.
*. Cảm nhận về thiên nhiên:
-Nguyễn Minh Châu-
BẾN QUÊ
Cảnh vật quen thuộc, gần gũi, mới mẻ.
*. Cảm nhận về con người:
- Về đời mình:
- Về Liên:
*. Suy ngẫm về cuộc đời:
Trong cuộc đời thật khó tránh được những điều vòng vèo hoặc chùng chình.
* Hành động của Nhĩ ở cuối truyện:
Anh đang cố thu nhặt hết mọi chút sức lực cuối cùng còn sót lại để đu mình nhô người ra ngoài giơ một cánh tay gầy guộc ra phía ngoài cửa sổ khoát khoát y như đang khẩn thiết ra hiệu cho một người nào đó.
Nhĩ đang cố thu hết sức tàn gọi cậu con trai đang mải xem đánh cờ nhanh chân cho kịp chuyến đò duy nhất trong ngày.
Thức tỉnh mọi người hãy sống khẩn trương, sống có ích, hướng tới những giá trị đích thực, giản dị và bền vững của cuộc sống.
Thức tỉnh mọi người hãy sống khẩn trương, sống có ích, hướng tới những giá trị đích thực, giản dị và bền vững của cuộc sống.
TIẾT 134 – HƯỚNG DẪN ĐỌC THÊM
Văn bản:
I. HƯỚNG DẪN ĐỌC – HIỂU CHÚ THÍCH.
II. HƯỚNG DẪN ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.
1. Cấu trúc văn bản.
2. Nội dung văn bản.
a. Tình huống truyện.
b. Cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật Nhĩ.
*. Cảm nhận về thiên nhiên:
-Nguyễn Minh Châu-
BẾN QUÊ
Cảnh vật quen thuộc, gần gũi, mới mẻ.
*. Cảm nhận về con người:
- Về đời mình:
- Về Liên:
*. Suy ngẫm về cuộc đời:
Trong cuộc đời thật khó tránh được những điều vòng vèo hoặc chùng chình.
Thức tỉnh mọi người hãy sống khẩn trương, sống có ích, hướng tới những giá trị đích thực, giản dị và bền vững của cuộc sống.
3. Ý nghĩa văn bản
*. Nghệ thuật:
Truyện thể hiện những suy ngẫm và trải nghiệm sâu sắc của nhà văn về cuộc đời và con người, thức tỉnh mọi người trân trọng những vẻ đẹp và giá trị bình dị, gần gũi của quê hương.
- Hình ảnh giàu ý nghĩa biểu tượng.
*. Nội dung:
- Xây dựng tình huống đặc sắc.
- Miêu tả tâm lý nhân vật tinh tế.
*. Ghi nhớ: SGK T107
TIẾT 134 – HƯỚNG DẪN ĐỌC THÊM
Văn bản:
I. HƯỚNG DẪN ĐỌC – HIỂU CHÚ THÍCH.
II. HƯỚNG DẪN ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.
1. Cấu trúc văn bản.
2. Nội dung văn bản.
a. Tình huống truyện.
b. Cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật Nhĩ.
*. Cảm nhận về thiên nhiên:
-Nguyễn Minh Châu-
BẾN QUÊ
Cảnh vật quen thuộc, gần gũi, mới mẻ.
*. Cảm nhận về con người:
- Về đời mình:
- Về Liên:
*. Suy ngẫm về cuộc đời:
Trong cuộc đời thật khó tránh được những điều vòng vèo hoặc chùng chình.
Thức tỉnh mọi người hãy sống khẩn trương, sống có ích, hướng tới những giá trị đích thực, giản dị và bền vững của cuộc sống.
3. Ý nghĩa văn bản
*. Nghệ thuật:
Truyện thể hiện những suy ngẫm và trải nghiệm sâu sắc của nhà văn về cuộc đời và con người, thức tỉnh mọi người trân trọng những vẻ đẹp và giá trị bình dị, gần gũi của quê hương.
- Hình ảnh giàu ý nghĩa biểu tượng.
*. Nội dung:
- Xây dựng tình huống đặc sắc.
- Miêu tả tâm lý nhân vật tinh tế.
*. Ghi nhớ: SGK T107
III. HƯỚNG DẪN LUYỆN TẬP
Những hình ảnh có ý nghĩa biểu tượng

- Những bông hoa bằng lăng cuối mùa đậm sắc tím thẫm như bóng tối; tiếng những tảng đất lở ở bờ sông khi cơn lũ đầu nguồn dồn về đỏ ụp vào giấc ngủ của Nhĩ lúc gần sáng:

- Hình ảnh bãi bồi, bến sông, khung cảnh thiên nhiên:

- Con trai Nhĩ sa vào đám chơi cờ thế bên hè phố:

- Hành động và cử chỉ của Nhĩ ở cuối truyện:
Gợi sự sống của Nhĩ đang ở những ngày cuối cùng
Biểu tượng cho vẻ đẹp gần gũi bình dị của đời sống, quê hương xứ sở.

Gợi sự vòng vèo chùng chình mà trên đường đời người ta khó tránh khỏi.
Thức tỉnh mọi người dứt ra khỏi cái vòng vèo, chùng chình để hướng tới những giá trị đích thực, gần gũi, bền vững của gia đình, quê hương.























































































Tình huống truyện
được xây dựng trên một
chuỗi nghịch lí
Nhĩ đi khắp nơi trên thế giới >< cuối đời lại phải nằm liệt trên giường bệnh.
Khi phát hiện ra vẻ đẹp của bến sông ngay trước nhà>< lại không thể đến được.
Nhĩ nhờ con trai giúp mình>< nó lại sa vào đám chơi cờ thế trên hè phố.
Cuộc sống và số phận con người chứa đầy những điều bất thường, khó tránh được sự vòng vèo, chùng chình. Phải biết những giá trị và vẻ đẹp đích thực của đời sống ở ngay những cái gần gũi, bình thường mà bền vững.























































































Cảm xúc, suy nghĩ
của nhân vật Nhĩ
Thiên nhiên
Bình dị, giàu đẹp và gần gũi.
Người vợ
Tần tảo, giàu tình yêu và đức hi sinh.
Cậu con trai
Không hiểu ý cha, mải chơi, có thể bỏ lỡ cơ hội.
Hãy trân trọng
những vẻ đẹp và giá trị bình dị, gần gũi, của gia đình, của quê hương.