Bài 26. Ứng dụng của nam châm

Kiểm tra bài cũ
Nêu cấu tạo của nam châm điện?
Nêu các cách làm tăng lực từ của nam châm điện tác dụng lên một vật?
Đáp án: - Nam châm điện có cấu tạo gồm một ống dây quấn quanh một lõi sắt non.
- Tăng lực từ của nam châm điện tác dụng lên một vật bằng cách tăng cường độ dòng điện chạy qua các vòng dây hoặc tăng số vòng của ống dây.
Nếu ngắt dòng điện thì nó còn tác dụng từ nữa không?
Lõi của nam châm điện phải là sắt non, không được là thép. Vì sao?
Trả lời:
a) Không.
b) Vì khi ngắt điện, thép còn giữ được từ tính, nam châm điện mất ý nghĩa sử dụng.
Làm bài tập 25.1(SBT – 31)
Nam châm điện gồm một ống dây dẫn quấn xung quanh một lõi sắt non có dòng điện chạy qua.
S
N
0
Hình 26.1
Đóng khoá K
Điều chỉnh biến trở
1. Đóng k, cho dòng điện vào ống dây.
Quan sát và cho biết có hiện tượng gì xảy ra với ống dây trong trường hợp:
Hoạt động của loa điện.
2. Đóng k, di chuyển con chạy để tăng giảm cường độ dòng điện qua ống dây.
Ống dây
Ampe kế
NC
Khi dòng điện vào ống dây thay đổi thì ống dây dao động, làm cho màng loa dao động theo và phát ra âm thanh.
Loa điện biến dao động điện thành âm thanh.
Mạch điện 1
Mạch điện 2
Thanh sắt
K
Động cơ M
M
Tiếp điểm
Khi khoá K mở, động cơ M có hoạt động không?
Khi khoá K đóng, động cơ M có hoạt động không? Vì sao?
+
_
+
_
Hình 26.3
HỌC SINH THẢO LUẬN NHÓM
TRẢ LỜI CÂU HỎI
C3: Trả lời câu hỏi :
Trong bệnh viện, làm thế nào bác sĩ có thể lấy mạt sắt nhỏ li ti ra khỏi mắt bệnh nhân khi không thể dùng panh hoặc kìm? Bác sĩ có thể sử dụng nam châm được không? Vì sao?
M
Nguồn điện
Câu 4 : (SGK-Tr72): Hình sau mô tả cấu tạo của một rơ le dòng là loại rơ le mắc nối tiếp với thiết bị cần bảo vệ. Bình thường, khi dòng điện qua động cơ điện ở mức cho phép thì thanh sắt S bị lò xo L kéo sang phải làm đóng các tiếp điểm 1,2. Động cơ làm việc bình thường. Giải thích vì sao khi dòng điện qua động cơ tăng quá mức cho phép thì mạch điện tự động ngắt và động cơ ngừng làm việc
S
N
L
M
2
1
M
Nguồn điện
S
N
L
M
2
1
Đáp án: Khi dòng điện qua động cơ vượt quá mức cho phép, tác dụng từ của nam châm điện mạnh lên, thắng lực đàn hồi của lò xo và hút chặt lấy thanh sắt S làm cho mạch điện tự động ngắt . Động cơ ngừng làm việc.
Một số ứng dụng của nam châm
Rơle điện từ
Chuông báo động
Loa điện
Việc sử dụng Nam châm điện thay cho các động cơ nhiệt để vận chuyển hàng hoá (sắt, thép…) trong sản xuất góp phần bảo vệ môi trường.
Một số ứng dụng khác của nam châm trong đời sống và kỹ thuật
Đi na mô xe đạp
Cần cẩu trục
Tàu đệm từ trường
Khi tàu chạy, các nam châm điện cực mạnh nhấc nó lên khỏi đường ray(các bánh xe cách đường ray khoảng 15mm). Nhờ thế tàu điện chạy rất êm, không tiếng động và không ma sát.
Về nhà tìm ví dụ khác về ứng dụng của nam châm điện trong cuộc sống và kỹ thuật.
Làm bt 26.1, 26.2, 26.3, 26.4.
Học bài và xem trước bài 27: LỰC ĐIỆN TỪ.