Bài 26. Tổng kết phần văn bản nhật dụng

Tiết 132
TỔNG KẾT PHẦN
VĂN BẢN NHẬT DỤNG
Tiết 131, 132
I- KHÁI NIỆM VĂN BẢN NHẬT DỤNG :
- Không phải là khái niệm thể loại.
- Không chỉ kiểu văn bản.
- Chỉ đề cập đến chức năng, đề tài và tính cập nhật của nội dung văn bản.
?văn bản nhật dụng có thể sử dụng mọi thể loại, mọi kiểu văn bản.
II- NỘI DUNG CÁC VB NHẬT DỤNG ĐÃ HỌC :
( h?c b?ng th?ng kê )
III- HÌNH THỨC VB NHẬT DỤNG :
THẢO LUẬN NHÓM
( theo đơn vị Tổ -
thời gian : 7 phút )
- Nêu nhận xét về mặt hình thức của các văn bản nhật dụng ?
- Hãy đưa vài dẫn chứng cụ thể và tiêu biểu để chứng minh nhận xét của em?

Tiết 131, 132
I- KHÁI NIỆM VĂN BẢN NHẬT DỤNG :
- Không phải là khái niệm thể loại.
- Không chỉ kiểu văn bản.
- Chỉ đề cập đến chức năng, đề tài và tính cập nhật của nội dung văn bản.
?văn bản nhật dụng có thể sử dụng mọi thể loại, mọi kiểu văn bản.
II- NỘI DUNG CÁC VB NHẬT DỤNG ĐÃ HỌC :
( h?c b?ng th?ng kê )
III- HÌNH THỨC VB NHẬT DỤNG :
Nêu nhận xét về mặt hình thức của các văn bản nhật dụng ?
+ Trình bày dưới những hình thức VB đa dạng.
Hãy đưa vài dẫn chứng cụ thể và tiêu biểu để chứng minh nhận xét của em ?
+ Nghị luận và biểu cảm : Đấu tranh cho một thế giới hòa bình.Bức thư của thủ lĩnh da đỏ.
+ Thuyết minh và miêu tả : Động Phong Nha, Ca Huế trên sông Hương.
+ Tự sự và miêu tả: Cuộc chia tay của những con búp bê.
+ Tự sự , miêu tả và biểu cảm: Cầu Long Biên -nhân chứng lịch sử .
+ Thuyết minh, nghị luận và biểu cảm : Ôn dịch,thuốc lá.
Tiết 131, 132
I- KHÁI NIỆM VĂN BẢN NHẬT DỤNG :
- Không phải là khái niệm thể loại.
- Không chỉ kiểu văn bản.
- Chỉ đề cập đến chức năng, đề tài và tính cập nhật của nội dung văn bản.
?văn bản nhật dụng có thể sử dụng mọi thể loại, mọi kiểu văn bản.
II- NỘI DUNG CÁC VB NHẬT DỤNG ĐÃ HỌC :
( h?c b?ng th?ng kê )
III- HÌNH THỨC VB NHẬT DỤNG :
+ Trình bày dưới những hình thức VB đa dạng.
Hãy chứng minh có những văn bản có cách đặt đề mục giống nhau nhưng lại dùng phương thức biểu đạt khác nhau
Ba văn bản có cách đặt đề mục giống nhau nhưng lại dùng 3 phương thức biểu đạt chủ yếu khác nhau :
+ Biểu cảm: Cầu Long Biên chứng nhân lịch sử.
+ Thuyết minh : Ôn dịch thuốc lá
+ Nghị luận : Giáo dục , chìa khóa của tương lai.
Tìm một đoạn văn để chứng minh văn bản "C�u Long Bi�n - nh�n ch�ng l�ch sư" dùng phương thức biểu cảm.
Thực dân Pháp rút quân khỏi Hà Nội 10-1954
Quân ta tiến về Thủ đô Hà Nội 10-1954
Trung đoàn 235 pháo cao xạ
chiến đấu bảo vệ cầu Long Biên
Chiến đấu bảo vệ cầu Long Biên ngày 16/5/1967
"C�u Long Bi�n - nh�n ch�ng l�ch sư" d�ng ph��ng th�c biĨu c�m �Ĩ gỵi l�i nh�ng s� kiƯn l�ch sư h�o h�ng, bi tr�ng kh�ng ch� cđa H� N�i m� của c� ��t n�íc :
" M�i l�n c� d�p ��ng tr�n c�u Long Bi�n, t�i l�i say m� ng�m nh�n m�u xanh b�i m�a n��ng d�u, b�i ng� v��n chu�i ph�a Gia L�m kh�ng bao gi� ch�n m�t. C�i m�u xanh c�n lao �y gỵi bao y�u th��ng v� y�n t�nh trong t�m h�n. Khi chiỊu xu�ng, nh�n vỊ ph�a H� N�i, th�y nh�ng �nh �Ìn m�c l�n nh� sao xa, gỵi l�n bao quy�n rị v� kh�t khao. Nh�n xu�ng ph�a ch�n c�u, t�i nhí nh�ng ng�y th�ng m�a ��ng n�m 1946, c�i ng�y ng��i d�n thủ �� c�ng trung �o�n y�u d�u cđa m�nh ra �i b� m�t ."
Văn bản "Ôn dịch , thuốc lá" dùng phương thức chính thuyết minh để tập trung làm rõ tác hại của thuốc lá đối với sức khoẻ con người .
"Trong khói thuốc lá lại có chất ô-xít các bon, chất này thấm vào máu, bám chặt các hồng cầu không cho chúng tiếp cận ô-xy nữa. Không lạ gì sức khoẻ của người nghiện thuốc ngày càng sút kém.
Thấm vào các tế bào, chất hắc ín lại thường gây ra ung thư . trên 80% ung thư vòm họng và ung thư phổi là do thuốc lá .Chất ni-cô-tin của thuốc lá làm các động mạch co thắt lại gây những bệnh nghiêm trọng như huyết áp cao , tắc động mạch, nhồi máu cơ tim ."
Hãy tìm những yếu tố biểu cảm và phân tích tác dụng của yếu tố biểu cảm đó trong bài " Ôn dịch , thuốc lá" ?
Tuy nhieõn, ủeồ taờng sửực thuyeỏt phuùc ngửụứi vieỏt coứn sửỷ duùng yeỏu toỏ biểu cảm ; thể hiện ụỷ những câu :
Tội nghiệp thay những cái thai còn nằm trong bụng mẹ, chỉ vì có người hút thuốc ngồi cạnh mẹ mà bị nhiễm độc .
Hút thuốc ngồi cạnh một người đàn bà có thai quả là tội ác .
Nghĩ đến mà kinh .
Yếu tố biểu cảm còn thể hiện ở cách dùng dấu phẩy tu từ ở đề mục văn bản " Ôn dịch , thuốc lá". Dấu phẩy tu từ dùng để nhấn mạnh sắc thái biểu cảm : vừa căm tức,vừa ghê tởm đối với thuốc lá. Có thể hiểu là " Thuốc lá ! Mày là loài O�n Dịch."
Hãy tìm yếu tố miêu tả và phân tích tác dụng của yếu tố miêu tả đó trong văn bản "Ca Huế trên sông Hương" ?
Ỹu t� mi�u t� trong v�n b�n "Ca Hu� tr�n s�ng H��ng" :
"Kh�ng gian y�n t�nh b�ng b�ng l�n nh�ng �m thanh cđa d�n ho� t�u b�i b�n khĩc nh�c l�u thủ, kim tiỊn, xu�n phong, long hỉ du d��ng tr�m bỉng r�o r�t m� ��u ��m ca Hu�. Nh�c c�ng d�ng c�c ng�n ��n trau chu�t nh� ng�n nh�n, mỉ, v�, v�, ng�n b�m, day, chíp nho�ng, ng�n phi, ng�n r�i . Ti�ng ��n lĩc khoan, lĩc nhỈt l�m n�n ti�t t�u xao ��ng t�n ��y h�n ng��i ."
C�c y�u t� mi�u t� n�y giĩp chĩng ta h�nh dung c�ch biĨu diƠn Ca Hu� v� s�c h�p d�n cđa Ca Hu� .
Tiết 131, 132
I- KHÁI NIỆM VĂN BẢN NHẬT DỤNG :
- Không phải là khái niệm thể loại.
- Không chỉ kiểu văn bản.
- Chỉ đề cập đến chức năng, đề tài và tính cập nhật của nội dung văn bản.
?văn bản nhật dụng có thể sử dụng mọi thể loại, mọi kiểu văn bản.
II- NỘI DUNG CÁC VB NHẬT DỤNG ĐÃ HỌC :
( h?c b?ng th?ng kê )
III- HÌNH THỨC VB NHẬT DỤNG :
+ Bằng các phương thức biểu đạt khác nhau.
+ Trình bày dưới những hình thức VB đa dạng.
Tiết 131, 132
I- KHÁI NIỆM VĂN BẢN NHẬT DỤNG :
- Không phải là khái niệm thể loại.
- Không chỉ kiểu văn bản.
- Chỉ đề cập đến chức năng, đề tài và tính cập nhật của nội dung văn bản.
?văn bản nhật dụng có thể sử dụng mọi thể loại, mọi kiểu văn bản.
II- NỘI DUNG CÁC VB NHẬT DỤNG ĐÃ HỌC :
( h?c b?ng th?ng kê )
III- HÌNH THỨC VB NHẬT DỤNG :
+ Bằng các phương pháp biểu đạt khác nhau.
+ Trình bày dưới những hình thức VB đa dạng.
? có thể xem một số VBND có giá trị như một tác phẩm văn học, có thể vận dụng vào Tập làm văn và Tiếng Việt.
Tiết 131, 132
I- KHÁI NIỆM VĂN BẢN NHẬT DỤNG :
- Không phải là khái niệm thể loại.
- Không chỉ kiểu văn bản.
- Chỉ đề cập đến chức năng, đề tài và tính cập nhật của nội dung văn bản.
?văn bản nhật dụng có thể sử dụng mọi thể loại, mọi kiểu văn bản.
II- NỘI DUNG CÁC VB NHẬT DỤNG ĐÃ HỌC :
( h?c b?ng th?ng kê )
III- HÌNH THỨC VB NHẬT DỤNG :
+ Bằng các phương pháp biểu đạt khác nhau.
+ Trình bày dưới những hình thức VB đa dạng.
? có thể xem một số VBND có giá trị như một tác phẩm văn học, có thể vận dụng vào Tập làm văn và Tiếng Việt.
IV- PHƯƠNG PHÁP HỌC VB NHẬT DỤNG :
THẢO LUẬN NHÓM
( 4 em / nhóm
thời gian : 5 phút )
Những đặc điểm cần lưu ý trong việc học văn bản nhật dụng ?
Bản thân khái niệm nhật dụng đã bao hàm ý phải vận dụng thực tiễn. Bởi vậy học nó không chỉ để biết mà còn để làm. Việc làm đâu tiên là phải bày tỏ quan điểm, ý kiến riêng của mình về vần đề được nêu ra và có đủ bản lĩnh, kiến thức, cách thức bảo vệ những quan điểm, ý kiến ấy.
- vận dụng vào thực tiễn, bày tỏ quan điểm, ý kiến riêng .
Nội dung mà văn bản nhật dụng đặt ra có liên quan đến khá nhiều môn học khác và ngược lại:
+ môi trường là vấn đề được hầu hết các môn học đề cập (địa lí, sinh học ).
+ quyền trẻ em được đề cập trong chủ đề pháp luật của Giáo dục công dân 6, 7,
+ ma túy, thuốc lá; phòng chống tệ nạn . được đề cập trong chủ đề pháp luật của Giáo dục công dân 8 .
? Vận dụng kiến thức các môn học khác để làm sáng tỏ những vấn đề VBND đặt ra và ngược lại .
- vận dụng kiến thức các môn học khác để làm sáng tỏ những vấn đề VBND đặt ra và ngược lại .
VĂN BẢN NHẬT DỤNG
Không phải là khái niệm thể loại.
Không chỉ kiểu văn bản..
Coù tính caäp nhaät : nhöõng vaán ñeà thöôøng nhaät gaén vôùi nhöõng vaán ñeà laâu daøi cuûa söï phaùt trieån lòch söû xaõ hoäi.
NỘI DUNG :
những vấn đề thường xuyên được báo đài đề cập, là nội dung chủ yếu của nhiều nghị quyết, chỉ thị của Đảng và Nhà nước, của nhiều thông báo, công bố của các tổ chức quốc tế.
HÌNH THỨC :
Trình bày dưới những hình thức VB đa dạng; bằng các phương pháp biểu đạt khác nhau.
? có thể xem một số VBND có giá trị như một tác phẩm văn chương.
Lưu ý các chú thích về sự kiện
Vận dụng nhiều kiến thức
Có ý kiến, đề xuất riêng
Liên hệ với cộng đồng dân cư
Căn cứ hình thức,phương thức b. đạt
Nhất thiết phải liên hệ thực tiễn cuộc sống. Biết vận dụng để học Tập làm văn và Tiếng Việt.
Tiết 131, 132
I- KHÁI NIỆM VĂN BẢN NHẬT DỤNG :
- Không phải là khái niệm thể loại.
- Không chỉ kiểu văn bản.
- Chỉ đề cập đến chức năng, đề tài và tính cập nhật của nội dung văn bản.
?văn bản nhật dụng có thể sử dụng mọi thể loại, mọi kiểu văn bản.
II- NỘI DUNG CÁC VB NHẬT DỤNG ĐÃ HỌC :
( h?c b?ng th?ng kê )
III- HÌNH THỨC VB NHẬT DỤNG :
+ Bằng các phương pháp biểu đạt khác nhau.
+ Trình bày dưới những hình thức VB đa dạng.
? có thể xem một số VBND có giá trị như một tác phẩm văn học, có thể vận dụng vào Tập làm văn và Tiếng Việt.
IV- PHƯƠNG PHÁP HỌC VB NHẬT DỤNG :
- vận dụng vào thực tiễn, bày tỏ quan điểm, ý kiến riêng .
- vận dụng kiến thức các môn học khác để làm sáng tỏ những vấn đề VBND đặt ra và ngược lại .
Hướng dẫn học
ở nhà :
Bài cũ :
+ Đọc kỹ nội dung bài học - SGK
+ Liên hệ các bài học liên quan
Chuẩn bị bài mới :
Chương trình địa phương ( phần Tiếng Việt ):
+ làm các bài tập
+ tìm một số từ địa phương Khánh Hòa
Hãy luôn là bạn tốt của nhau
Đấu tranh cho một thế giới hoà bình
Nguy cơ hạt nhân đe doạ loài người và sự sống trên trái đất .đấu tranh xoá bỏ nguy cơ hạt nhân là nhiệm vụ thiết thân và cấp bách của toàn thể loài người.