Bài 26. Tổng kết phần văn bản nhật dụng

Tổng kết văn bản nhật dụng
Tiết 132


KIểM TRA BàI Cũ
Hãy nối tên văn bản với chủ đề tương ứng đã cho
Cầu Long Biên - chứng nhân lịch sử
Động Phong Nha
Bức
thư
của
thủ
lĩnh
da
đỏ
1
2
4
3
"Đất là mẹ"
- Là nơi sản sinh, nuôi sống muôn loài.
- Cái gì con người làm cho đất đai là làm cho ruột thịt của mình.
- Con người cần sống hòa hợp với môi trường, đất đai và phải biết cách bảo vệ nó.
Cầu Long Biên thời xưa
Cầu Long Biên năm 1925
Từ năm 1902 đến năm 2002, cầu Long Biên giữ vai trò: chứng nhân, người làm chứng sống động của Thủ đô Hà Nội, một thế kỉ đầy đau thương và anh hùng của ND Việt Nam.
1. Thông tin về Ngày Trái Đất năm 2000
2.Ôn dịch thuốc lá
-Tác hại của bao bì ni lông đối với môi trường sống
-Tác hại của thuốc lá đối với sức khoẻ con người và kinh tế xã hội
- Mối quan hệ giữa dân số và sự phát triển của XH
3.Bài toán dân số
Người ta tính rằng, vứt bỏ một túi ni lông chỉ tốn 1 giây, nhưng nếu không có sự tác động bởi nhiệt độ cao của ánh sáng mặt trời thì phải mất từ 500 năm đến 1.000 năm mới có thể phân hủy được. Tuy nhiên, nếu đốt ni lông không đúng cách sẽ gây ô nhiễm môi trường, nguy hại đến sức khỏe con người, động vật. Theo các nhà khoa học, trong một số loại túi ni lông có lẫn lưu huỳnh, dầu hỏa nguyên chất, khi bị đốt cháy, gặp hơi nước sẽ tạo thành axit sunfuric dưới dạng các cơn mưa axit, rất có hại cho phổi người và động vật. Tệ hơn, túi ni lông làm bằng nhựa t¸i chÕ có chứa clo, khi cháy tạo ra chất đioxin và axit clohiđric vô cùng độc hại.
Khoảng 4 tỷ người trong số 6,5 tỷ người trên thế giới sống ở Châu Á. Trong 10 nước có số dân lớn nhất trên thế giới có 7 nước thuộc Châu Á.
Hình ảnh nổ bom nguyên
tử ở Hirosima
Đám mây phóng xạ khổng lồ
Đấu tranh cho một thế giới hòa bình
PTBĐ chính
- Phong cách Hồ Chí Minh.
- Đấu tranh cho một thế giới hoà bình.
- Tuyên bố thế giới về sự sống còn, quyền được bảo vệ và phát triển của trẻ em.
- Thông tin về Ngày Trái Đất năm 2000.
- Ôn dịch, thuốc lá.
- Bài toán dân số.
- Cổng trường mở ra.
- Mẹ tôi.
- Cuộc chia tay của những con búp bê.
- Ca Huế trên sông Hương.
- Cầu Long Biên - chứng nhân lịch sử.
- Động Phong Nha.
- Bức thư của thủ lĩnh da đỏ.
Tên văn bản
9
8
7
6
Hình thức vb
Lớp
Ki?u vb
Ví dụ
--> Thuyết minh kết hợp bình luận
--> T? s? k?t h?p v?i miờu t?, bi?u c?m
a,Mỗi lần có dịp đứng trên cầu Long Biên , tôi lại say mê ngắm nhìn mùa xanh bãi mía , nương dâu , bãi ngô , vườn chuối phía Gia Lâm không bao giờ chán mắt . Cái màu xanh cần lao ấy gợi bao yêu thương và yên tĩnh trong tâm hồn . Khi chiều xuống , nhìn về phía Hà Nội , thấy những ánh đèn mọc lên như sao sa, gợi lên bao quyến rũ và khát khao .
b,Tại Việt Nam 50 % nam giới và 3,4% nữ giới hút thuốc lá (theo thống kê của Tổ chức Sức khỏe Thế Giới cao nhất châu Á. 26% thanh thiếu niên có độ tuổi từ 15 – 24 hút thuốc lá. Trên 40% nam cán bộ y tế và 1,3 % nữ cán bộ y tế hút thuốc lá. Nếu không có biện pháp can thiệp kịp thời, 10% dân số Việt Nam nghĩa là vào khoảng 7,5 triệu người Việt Nam sẽ chết sớm do hút thuốc lá. Cũng theo ước tính của Tổ chức Sức khỏe Thế Giới, tới năm 2020 số người Việt Nam chết do sử dụng thuốc lá sẽ nhiều hơn số người chết do HIV/AIDS, lao, tai nạn giao thông và tự tử cộng lại!
( Theo t¹p chÝ y khoa )
Xác dịnh phương thức biểu đạt của đoạn văn trên ? Đoạn văn sử dụng kết hợp các PTB Đ nào ?
Cầu Long Biên
c, Bức tường, bậc thềm, vòm cầu kiều hay những trụ rồng hùng vĩ bằng đá - đánh dấu vương triều xa xưa trong Hoàng Thành. Mái cong vút, những bức chạm khắc sơn son thiếp vàng trên gỗ ghi lại những giấc mơ trong hàng ngàn đình chùa Việt. Còn những nhịp cầu sắt kia duyên dáng làm sao? Có sáng tạo kỹ thuật nào hoà nhập với nhịp điệu không gian nhuần nhuyễn hơn thế? Có biểu đồ chịu lực nào được biểu diễn bằng chất liệu sắt thép uyển chuyển hơn thế - Cầu Long Biên vượt lên chức năng giao thông trở thành kiệt tác điêu khắc - kiến trúc - kết cấu thép trong cùng một thứ gắn bó với Hà Nội trăm năm qua - Nó xứng đáng được coi là một trong những biểu tượng của thành phố luôn dịch chuyển nhưng vẫn đọng lại, ngưng lại những ký ức không tên.
 
KTS Trần Duy ánh
d, CÇu Long Biªn b¾c qua s«ng Hång , Hµ Néi , ®­îc khëi c«ng x©y dùng vµo n¨m 1898 vµ hoµn thµnh sau 4 n¨m , do kiÕn tróc ­ ng­êi Ph¸p Ðp – phen thiÕt kÕ...CÇu Long Biªn khi míi kh¸nh thµnh , mang tªn Toµn quyÒn Ph¸p ë §«ng D­¬ng lóc bÊy giê lµ §u- me vµ ng­êi d©n th­êng gäi lµ cÇu §u-me...ChiÒu dµi cÇu lµ 2290m ( kÓ c¶ phÇn dÉn víi chÝn nhÞp dµi vµ m­êi nhÞp ng¾n ).
Theo Thóy Lan – B¸o Ng­êi Hµ Néi
(…..) Nước ta khác với các nước châu Âu, đang còn trong tình trạng có nhiều bệnh tật do vi trùng, kí sinh trùng gây ra, nay lại theo đòi các nước phát triển, nhiễm thêm các bệnh do thuốc lá, sốt rét, bệnh phong lao, ỉa chảy chưa thanh toán được,lại ôm thêm ôn dịch thuốc lá này.Nghĩ đến mà kinh!Đã đến lúc mọi người phải đứng lên mà chống lại, ngăn ngừa nạn ôn dịch này.
(Trích Ôn dịch, thuốc lá)
1. Đọc kĩ các chú thích.
2.Tạo thói quen liên hệ:
+ Với bản thân
+ Với cộng đồng
3. Có ý kiến quan niệm riêng, có thể đề xuất giải pháp.
4. Vận dụng các môn học khác để hiểu văn bản nhật dụng và ngược lại.
Bài 12:
Công ước Liên hợp quốc về quyền trẻ em.
Chương I:
Sinh vật và môi trường
6
S?c hu? di?t kh?ng khi?p c?a bom nguyờn t?
(Hỡnh ?nh minh ho? b�i Chi?n tranh th? gi?i th? hai - L?ch s? 8)
5. Căn cứ vào đặc điểm hình thức của văn bản và phương thức biểu đạt để phân tích tác phẩm.
1. Động Phong Nha
(Thuyết minh)
a. Cốt truỵên, nhân vật, tình huống.
2. Cuộc chia tay của những con búp bê
(Tự sự)
c. Cảm xúc, tình cảm.
b. Đối tượng, phương pháp thuyết minh.
d. Luận điểm, luận cứ, lập luận
3. Đấu tranh cho một thế giới hoà bình
(Nghị luận)
4. Cổng trường mở ra
(Biểu cảm)
Luyện tập:B�i 1: Hóy cho bi?t n?i dung v� phuong th?c bi?u d?t c?a do?n trớch sau?
Theo các nhà khoa học, bao bì ni lông lẫn vào đất làm cản trở quá trình sinh trưởng của các loài thực vật bị nó bao quanh, cản trở sự phát triển của cỏ dẫn đến hiện tượng xói mòn ở các vùng đồi núi. Bao bì ni lông vứt xuống cống làm tắc các đường cống dẫn nước thải, làm tăng khả năng ngập lụt của các đô thị về mùa mưa. Sự tắc nghẽn hệ thống cống rãnh làm cho muỗi phát sinh, lây truyền dịch bệnh. Bao bì ni lông trôi ra biển làm chết các sinh vật khi chúng nuốt phải. Đặc biệt bao bì ni lông màu đựng thực phẩm làm ô nhiễm thực phẩm do chứa các kim loại như chì, ca - mi - đi gây tác hại cho não và là nguyên nhân gây ung thư phổi. Nguy hiểm nhất là chất đi - ô - xin có thể gây ngộ độc, gây ngất, khó thở, nôn ra máu, ảnh hưởng đến các tuyến nội tiết, giảm khả năng miễn dịch, gây rối loạn chức năng, gây ung thư và các dị tật bẩm sinh cho trẻ sơ sinh.
(Thông tin về Ngày Trái Đất năm 2000)
- N?i dung: Tác h?i c?a bao bì ni lông v?i môi tru?ng v� s?c kho? con ngu?i.
- Phương thức biểu đạt chính: Thuyết minh.
1.Cầu Long Biên - chứng nhân lịch sử
2.Động Phong Nha
3.Bức thư của thủ lĩnh da đỏ
- Nơi chứng kiến những sự kiện LS bi tráng, hào hùng của thủ đô Hà Nội
-Là kỳ quan TG, cần phải được b.vệ,
- Con người phải biết sống hoà hợp với TN và bảo vệ MT sống
1.Cổng trường mở ra
2.Mẹ tôi
3.Cuộc chia tay của những con búp bê
4.Ca Huế trên sông Hương
-Tình cảm thiêng liêng của cha mẹ đối với con cái. Vai trò của nhà trường đối với mỗi con người
-Yêu thương, kính trọng cha mẹ là t/cảm thiêng liêng của con người
-Tình cảm anh em thân thiết và nỗi đau của những em nhỏ rơi vào cảnh ngộ gia đình li tán
-Nét đẹp văn hoá truyền thống và những con người tài hoa xứ Huế
1. Thông tin về Ngày Trái Đất năm 2000
2.Ôn dịch thuốc lá
3.Bài toán dân số
-Tác hại của bao bì ni lông đối với MT
-Tác hại của thuốc lá đối với sức khoẻ con người
-MQH giữa DS và sự p/triển của XH
1. Tuyên bố TG về sự sống còn, quyền được bảo vệ và phát triển của trẻ em.
2.Đấu tranh cho một TG HB
3.Phong cách HCM
-Trách nhiệm chăm sóc và bảo vệ trẻ em của cộng đồng quốc tế
-Nguy cơ chiến tranh hạt nhân và trách nhiệm ngăn chặn chiến tranh hạt nhân vì hòa bình
- Sự kết hợp hài hoà giữa truyền thống văn hoá dân tộc và tinh hoa Vhoá nhân loại trong p/cách HCM
`Trên cơ sở
nội dung các
văn bản nhật dụng
đã học,
em hãy xác định
và điền các
thông tin phù hợp
vào các cột
tương ứng
trong bảng sau
1.Cầu Long Biên - chứng nhân lịch sử
2.Động Phong Nha
3.Bức thư của thủ lĩnh da đỏ
- Nơi chứng kiến những sự kiện LS bi tráng, hào hùng của thủ đô Hà Nội
-Là kỳ quan TG, cần phải được b.vệ,
- Con người phải biết sống hoà hợp với TN và bảo vệ MT sống
- Di tích lịch sử
- Danh lam thắng cảnh
- MQH giữa TN với con người
- Thuyết minh
- Thuyết minh
- Trao đổi
- Bảo tồn, tôn tạo di tích LS và danh lam thắng cảnh
- Bảo vệ đất đai và môi trường sống
1.Cổng trường mở ra
2.Mẹ tôi
3.Cuộc chia tay của những con búp bê
4.Ca Huế trên sông Hương
-Tình cảm thiêng liêng của cha mẹ đối với con cái. Vai trò của nhà trường đối với mỗi con người
-Yêu thương, kính trọng cha mẹ là t/cảm thiêng liêng của con người
-Tình cảm anh em thân thiết và nỗi đau của những em nhỏ rơi vào cảnh ngộ gia đình li tán
-Nét đẹp văn hoá truyền thống và những con người tài hoa xứ Huế
- Giáo dục; gia đình; trẻ em trong xã hội hiện nay
-Văn hoá dân gian truyền thống
- Thuyết minh
- Tự sự, miêu tả, biểu cảm
Vai trò của giáo dục và người mẹ đối với trẻ em.
Hậu quả của tình trạng ly hôn trong XH hiện nay
- Bảo tồn bản sắc văn hoá dân tộc
1. Thông tin về Ngày Trái Đất năm 2000
2.Ôn dịch thuốc lá
3.Bài toán dân số
-Tác hại của bao bì ni lông đối với MT
-Tác hại của thuốc lá đối với sức khoẻ con người
-MQH giữa DS và sự p/triển của XH
1. Tuyên bố TG về sự sống còn, quyền được bảo vệ và phát triển của trẻ em.
2.Đấu tranh cho một TG HB
3.Phong cách HCM
-Quyền trẻ em
-Bảo vệ MT sống
-Chống tệ nạn thuốc lá và ma tuý
-DS và tương lai của loài người
Thuyết
minh
- Bàn luận
-Trách nhiệm chăm sóc và bảo vệ trẻ em của cộng đồng quốc tế
-Nguy cơ chiến tranh hạt nhân và trách nhiệm ngăn chặn chiến tranh hạt nhân vì hòa bình
-Hội nhập VHTG
giữ gìn bản sắc VH
dân tộc
-Chống chiến tranh,
bảo vệ hoà bình
- Sự kết hợp hài hoà giữa truyền thống văn hoá dân tộc và tinh hoa Vhoá nhân loại trong p/cách HCM
- Đề cập, bàn luận vấn đề
- Hiện nay, trên TG vẫn còn trẻ em chưa được hưởng quyền của mình.; hoà bình là nguyện vọng chính đáng của nhân loại.
-Bản sắc VHDT trong thời đại hội nhập QTế
- Môi trường bị ô nhiễm bởi chất thải sinh hoạt và khói thuốc lá
- Sự gia tăng dân số và tệ nạn XH
Bài tập 2:HÖ thèng ho¸ néi dung c¸c v¨n b¶n
Viết đoạn hội thoại , trong đó có sử dụng phép nói giảm nói tránh.
Bài tập về nhà
Bài tập về nhà:
* Củng cố- dặn dò:
1.Nắm vững nội dung bài học.
2.Qua các văn bản nhật dụng đã học ,hãy trình bày hiểu biết của em về một số vấn đề xã hội cần quan tâm hiện nay.

Tiết học kết thúc
Chúc các thầy cô mạnh khỏe, hạnh phúc !
Chúc các em học giỏi, chăm ngoan !