Bài 26. Tìm hiểu yếu tố biểu cảm trong văn nghị luận

TRƯỜNG THCS B? Y
HỌC SINH LỚP 8A
CHÀO MỪNG
QUÝ THẦY CÔ ĐẾN DỰ GIỜ
GIÁO VIÊN | Nguy?n H?u Th?
Kiểm tra bài cũ
Văn nghị luận là văn được viết ra nhằm xác lập cho người đọc, người nghe một tư tưởng, quan điểm nào đó . Muốn thế, văn nghị luận phải có luận điểm rõ ràng, có lí lẽ, dẫn chứng thuyết phục.
Thế nào là văn nghị luận ?
TÌM HIỂU YẾU TỐ BIỂU CẢM


BÀI 26
PHẦN C
TRONG VĂN NGHỊ LUẬN
I. YẾU TỐ BIỂU CẢM TRONG VĂN NGHỊ LUẬN.
1.) Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi.
LỜI KÊU GỌI
TOÀN QUỐC KHÁNG CHIẾN
Hỡi đồng bào toàn quốc!
Chúng ta muốn hòa bình, chúng ta phải nhân nhượng. Nhưng chúng ta càng nhân nhượng, thực dân Pháp càng lấn tới, vì chúng quyết tâm cướp nước ta lần nữa!
Không! Chúng ta thà hi sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ.
...
Hãy tìm những từ ngữ biểu lộ tình cảm mãnh liệt của tác giả và những câu cảm thán trong văn bản trên .
Hôõi ñoàng baøo toaøn quoác !
Chuùng ta muoán hoøa bình, chuùng ta phaûi nhaân nhöôïng. Nhöng chuùng ta caøng nhaân nhöôïng, thöïc daân Phaùp caøng laán tôùi, vì chuùng quyeát taâm cöôùp nöôùc ta laàn nöõa !
Khoâng ! Chuùng ta thaø hi sinh taát caû, chöù nhaát ñònh khoâng chòu maát nöôùc, nhaát ñònh khoâng chòu laøm noâ leä.
...

Hỡi đồng bào toàn quốc !

Không !
muốn
phải
càng
càng
quyết tâm
thà
chứ
nhất định
nhất định
hòa bình
nhân nhượng
nhân nhượng
lấn tới
cướp nước ta lần nữa !

hi sinh tất cả
không chịu mất nước
không chịu làm nô lệ
Về mặt sử dụng từ ngữ và đặt câu có tính chất biểu cảm, Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh có giống với Hịch tướng sĩ của Trần Quốc Tuấn không ?
Vì sao Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến và Hịch tướng sĩ được coi là văn bản nghị luận chứ không phải là văn bản biểu cảm ?
a) Có giống
Vì mục đích của nó là nghị luận.
b) Không giống
a) Có giống
Có thể thấy những câu ở cột (2) hay hơn những câu ở cột (1). Vì sao như thế ? Từ đó hãy cho biết tác dụng của yếu ố biểu cảm trong văn nghị luận.
Có thể thấy những câu ở cột (2) hay hơn những câu ở cột (1). Vì sao như thế ? Từ đó hãy cho biết tác dụng của yếu ố biểu cảm trong văn nghị luận.
Ghi nhớ 1:
. Văn nghị luận rất cần yếu tố
biểu cảm . Yếu tố biểu cảm giúp
cho văn nghị luận có hiệu quả
thuyết phục lớn hơn, vì nó tác
động mạnh mẽ tới tình cảm của
người đọc ( người nghe ) .
Ghi nhớ 1:
. Văn nghị luận rất cần yếu tố
biểu cảm . Yếu tố biểu cảm giúp
cho văn nghị luận có hiệu quả
thuyết phục lớn hơn, vì nó tác
động mạnh mẽ tới tình cảm của
người đọc ( người nghe ) .
2)Thông qua việc tìm hiểu các văn bản như hịch tướng sĩ và lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến, em hãy cho biết làm thế nào để phát huy hết tác dụng của yếu tố biểu cảm trong văn nghị luận ?
a). Người làm văn chỉ cần suy nghĩ về luận điểm và lập luận hay còn phải thật sự xúc động trước từng điều mình đang nói tới ?
Người làm văn cần phải thật sự có cảm xúc trước những điều mình viết (nói).
b). Để viết những câu thật sự có cảm xúc người viết văn cần phải biết sử dụng từ ngữ, câu văn như thế nào ?
Người viết văn phải biết diễn tả cảm xúc đó bằng những từ ngữ, những câu văn có sức truyền cảm.
c). Có bạn cho rằng : Càng dùng nhiều từ ngữ biểu cảm, càng đặt nhiều câu cảm thán thì giá trị biểu cảm trong văn nghị luận càng tăng. Ý kiến ấy có đúng không, vì sao ?
Không đúng. Vì dùng nhiều từ biểu cảm, câu cảm mà không phù hợp sẽ : biến bài văn nghị luận thành lý luận dông dài, không đáng tin cậy, hoặc làm giảm bớt sự chặt chẽ hay phá vỡ mạch nghị luận.
Ghi nhớ 2:
. Để bài văn nghị luận có sức biểu cảm cao, người làm văn phải thật sự có cảm xúc trước những điều mình viết (nói) và phải biết diễn tả cảm xúc đó bằng những từ ngữ, những câu văn có sức truyền cảm . Sự diễn tả cảm xúc cần phải chân thực và không được phá vỡ mạch lạc nghị luận của bài văn .
II. LUYỆN TẬP:
Câu 1 : Phần III - Kết quả của sự hi sinh ( Thuế máu, Nguyễn A�i Quốc ) có yếu tố biểu cảm hay không ?
A. Có B. Không
A. Có
Câu 2 : Trong đoạn văn "Để ghi nhớ công lao người lính An Nam, chẳng phải [ . ] "Các anh đã bảo vệ Tổ quốc, thế là tốt. Bây giờ, chúng tôi không cần đến các anh nữa, cút đi !" đó sao ?" tác giả bộc lộ tình cảm và thái độ gì ?
D. Đau đớn, xót xa.
C. Phẫn nộ, bất bình.
B. Chán nản, thất vọng.
A. Bực mình, tức tối .
C. Phẫn nộ, bất bình.

a) Sử dụng câu
cảm thán
để bộc lộ
cảm xúc.


c) Dùng câu nghi
vấn vạch rõ nỗi khổ
người dân thuộc địa .


d) Dùng câu nghi
vấn để thể hiện sự
bất bình của mình


b) Sử dụng câu nghi
vấn để chất vấn
thực dân Pháp.

d) Dùng câu nghi
vấn để thể hiện sự
bất bình của mình

Câu 3 : Để thể hiện tình cảm và thái độ đó, tác giả đã sử dụng phương tiện gì ?
Câu 4 : Điền từ biểu cảm,câu cảm vào chỗ trống trong câu văn sau:
(.)"Không có gì quí hơn độclập tự do"
Câu 5: Hãy chỉ ra yếu tố biểu cảm trong phần I-Chiến tranh và "người bản xứ" (ở văn bản Thuế máu) và cho biết tác giả đã sử những biện pháp (nghệ thuật) gì để biểu cảm.Tác dụng biểu cảm đó là gì?

Yếu tố biểu cảm : Tên da đen bẩn thỉu, tên An-nam-mit bẩn thỉu, con yêu, bạn hiền, chiến sĩ bảo vệ tự do, công lí
Bieän phaùp bieåu caûm :
Gieãu nhaïi – ñoái laäp.
Taùc duïng ngheä thuaät : Phôi baøy
baûn chaát doái traù , löøa bòp cuûa boïn
thöïc daân Phaùp moät caùch roõ neùt
vaø noåi baät, gaây cöôøi.  tieáng
cöôøi chaâm bieán saâu cay.
TRƯỜNG THPH AN LẠC
HỌC SINH LỚP 8A2
TIẾT HỌC ĐÃ KẾT THÚC
KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ
GIÁO VIÊN| TRƯƠNG VĂN BẠCH