Bài 26. Thuế máu

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ
VỀ DỰ TIẾT HỌC HÔM NAY




Giáo viên: Võ Thị Thùy Trang





Câu 1:
Em hãy nêu mục đích của việc học và những phương pháp học tập đúng đắn trong văn bản “Bàn luận về phép học” của tác giả Nguyễn Thiếp?


Kiểm tra bài cũ
Một số hình ảnh về cuộc chiến tranh Thế giới lần I (1914 - 1918)
Dữ dội và tàn khốc...
Cảnh đau đớn
chết chóc...
Kết quả của cuộc chiến tranh
Nhân dân lao động thuộc địa
Bị tra tấn, đánh đập
Đau thương và mất mát
THUẾ MÁU
Tiết 107+108: Văn bản:
(Trích: Bản án chế độ thực dân Pháp ) - Nguyễn Ái Quốc
THUẾ MÁU
Tiết 107+108: Văn bản:
(Trích: Bản án chế độ thực dân Pháp ) - Nguyễn Ái Quốc
I/ TÁC GIẢ-TÁC PHẨM:
1. T¸c gi¶:
- Nguyễn Ái Quốc lµ bót danh cña chñ tÞch HCM tõ 1919-> tr­íc CM th¸ng 8/1945.
NAQ tại ĐHcủa Đảng XH Pháp họp ở Tua(12/1920)
THUẾ MÁU
Tiết 107+108: Văn bản:
(Trích: Bản án chế độ thực dân Pháp ) - Nguyễn Ái Quốc
2. Tác phẩm:
Tác phẩm
“Bản án chế độ thực dân Pháp”
I/ TÁC GIẢ-TÁC PHẨM:
1. T¸c gi¶: (Sgk/90)
- Nguyễn Ái Quốc lµ bót danh cña chñ tÞch HCM tõ 1919-> tr­íc CM th¸ng 8/1945.
2. Tác phẩm:

Bản án chế độ thực dân Pháp là tác phẩm khá dày dặn với nội dung phong phú, gồm 12 chương:
Chuong I : Thu? mỏu.
Chuong II : Vi?c d?u d?c ngu?i b?n x?.
Chuong III : Cỏc quan to�n quy?n,th?ng d?c.
ChuongIV : Cỏc quan cai tr?.
Chuong V : Nh?ng nh� khai hoỏ.
Chuong VI : Gian l?n trong b? mỏy nh� nu?c.
Chuong VII : Vi?c búc l?t ngu?i b?n x?.
Chuong VIII : Cụng lớ.
Chuong IX : Chớnh sỏch ngu dõn.
Chuong X : Giỏo h?i.
Chuong XI : N?i nh?c c?a ngu?i d�n b� b?n x?
Chuong XII : Nụ l? th?c t?nh.
Ph?n ph? l?c : G?i thanh niờn Vi?t Nam .
- Bản án chế độ thực dân Pháp thể hiện lòng căm thù mãnh liệt những thế lực thống trị tàn bạo, tình yêu thương thắm thiết những người kiếp nô lệ nghèo khổ, chứng tỏ ý chí đấu tranh dành độc lập tự do cho dân tộc thuộc địa của Nguyễn a?i Quốc. Đồng thời tác phẩm cũng thể hiện một nghệ thuật trào phúng, đả kích sắc sảo, đa dạng, cách lập luận chặt chẽ, sắc bén đầy sức thuyết phục.
THUẾ MÁU
Tiết 107+108: Văn bản:
(Trích: Bản án chế độ thực dân Pháp ) - Nguyễn Ái Quốc
- “Bản án chế độ thực dân Pháp” được viết tại Pháp bằng tiếng Pháp, xuất bản tại Pa- ri năm 1925, xuất bản tại Hà Nội năm 1946. Gồm 12 chương và phần phụ lục.
- Đoạn trích là chương I của tác phẩm, các nhan đề là của tác giả.
I/ TÁC GIẢ-TÁC PHẨM:
1. T¸c gi¶: (Sgk/90.)
- Nguyễn Ái Quốc lµ bót danh cña chñ tÞch HCM tõ 1919-> tr­íc CM th¸ng 8/1945.
THUẾ MÁU
Tiết 107+108: Văn bản:
(Trích: Bản án chế độ thực dân Pháp ) - Nguyễn Ái Quốc
I/ TÁC GIẢ-TÁC PHẨM:
1. T¸c gi¶: (Sgk/ .)
- Nguyễn Ái Quốc lµ bót danh cña chñ tÞch HCM tõ 1919-> tr­íc CM th¸ng 8/1945.
2. Tác phẩm:
- “Bản án chế độ thực dân Pháp” được viết tại Pháp bằng tiếng Pháp, xuất bản tại Pa- ri năm 1925, xuất bản tại Hà Nội năm 1946. Gồm 12 chương và phần phụ lục.
- “Thuế máu” trích chương I của tác phẩm.
II/ ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG:
- Khi đọc cần kết hợp nhiều giọng đọc: vừa mỉa mai, giễu cợt, vừa cay đắng, xót xa, khi căm hờn, phẫn nộ, khi giễu nhại, trào phúng,… chú ý các từ trong ngoặc kép.
Giải thích một số thuËt ngữ sau:
- Bản xứ:

An-Nam-Mít :

Vòng nguyệt quế:
Bản thân nước được nói đến. Dùng sau danh từ dân bản xứ, người bản xứ với hàm ý khinh miệt theo quan điểm của chủ nghĩa thực dân
Cách gọi người Việt Nam với thái độ khinh miệt của bọn thực dân Pháp, ở đây được Bác dùng trong ngoặc kép với ý nhại lại
Hình ảnh này dùng để chỉ danh vọng, vinh quang




THUẾ MÁU
Tiết 107+108: Văn bản:
(Trích: Bản án chế độ thực dân Pháp ) - Nguyễn Ái Quốc
I/ TÁC GIẢ-TÁC PHẨM:
II/ ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG:
1/ Đọc – Từ khó:
2/ Thể loại:
Nghị luận
- PTBĐ:
Phóng sự-chính luận
3/ Bố cục:
Thuế máu
Chiến tranh và
"người bản xứ"
Chế độ lính tình nguyện
Kết quả của sự hi sinh
3/ Bố cục:
(luận điểm chính)
(luận điểm mở rộng làm sáng tỏ cho luận điểm chính)
1. Đọc- Từ khó
2. Thể loại: Phóng sự- Chính luận
PTBĐ: Nghị luận
3. Bố cục: 3 phần
4 Tóm tắt
THUẾ MÁU
Tiết 107+108: Văn bản:
(Trích: Bản án chế độ thực dân Pháp ) - Nguyễn Ái Quốc
I/ TÁC GIẢ-TÁC PHẨM:
II/ ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG:

Tóm tắt phần I: Chiến tranh và người bản xứ
Trong phần “chiến tranh và người bàn xứ”, tác giả đã khái quát lên được bản chất đểu giả của bọn thực dân Pháp. Trước chiến tranh, chúng chỉ xem người bản xứ chúng ta là những tên An-nam-mít bẩn thỉu, chỉ biết làm cu li, kéo xe tay và giỏi ăn đòn của các quan cầm quyền. Vậy mà khi chiến tranh xảy ra, những người bản xứ lại được yêu quí, như những đứa “con yêu”, “bạn hiền”, những người “chiến sĩ bảo vệ công lí và tự do”. Để trả giá cho những “vinh dự” ấy họ phải rời bỏ quê hương của mình, đi làm bia đỡ đạn cho lính của nước mẹ. Chịu những cái chết vô nghĩa, tàn khốc, bi thảm. Những con số biết nói rất cụ thể, có rất nhiều người một đi không trở về: “tổng cộng có bảy mươi vạn người bản xứ đã đặt chân lên đất Pháp, và trong số ấy, tám vạn người không bao giờ còn trông thấy mặt trời trên quê hương đất nước mình nữa.”




THUẾ MÁU
Tiết 107+108: Văn bản:
(Trích: Bản án chế độ thực dân Pháp ) - Nguyễn Ái Quốc
I/ TÁC GIẢ-TÁC PHẨM:
II/ ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG:
1/ Đọc – Từ khó:
2/ Thể loại:
Nghị luận
- PTBĐ:
Phóng sự-chính luận
3/ Bố cục:
3 phần
III/ HIỂU VĂN BẢN:
1/ Phần I: CHIẾN TRANH VÀ “NGƯỜI BẢN XỨ”
Thái độ của quan cai trị đối với người dân thuộc địa.
Số phận của người dân bản xứ.
a)Thái độ của quan cai trị:
Trước chiến tranh
Khi chiến tranh xảy ra
Họ chỉ biết kéo xe tay, bị tra tấn, đánh đập như súc vật
Họ được tâng bốc vỗ về, được phong danh hiệu cao quý
b) Số phận người dân thuộc địa.
Họ không được hưởng tý nào về quyền lợi, biến thành vật hi sinh cho danh dự, lợi ích của kẻ cầm quyền.
Phải xa vợ con, rời bỏ quê hương, đem mạng sống đổi lấy vinh dự hão huyền.
Phơi thây trên các chiến trường Châu Âu, bỏ xác tại những miền hoang vu,...
Họ phải làm công việc chế tạo vũ khí phục vụ chiến tranh…, bị nhiễm độc, khạc ra từng miếng phổi…
Kết quả: Trong số 70 vạn người thì
8 vạn người không bao giờ nhìn thấy mặt trời
quê hương nữa
Người ra trận
Người ở hậu phương
70 vạn
8 vạn
Nghệ thuật : Liệt kê, con số xác thực, lập luận chặt chẽ.








Sè phËn ng­êi d©n b¶n xø

Họ không được hưởng tý nào về quyền lợi, biến thành vật hi sinh cho danh dự, lợi ích của kẻ cầm quyền
Phơi thây trên các chiến trường Châu Âu, bỏ xác tại những miền hoang vu,..
Họ phải làm công việc chế tạo vũ khí phục vụ chiến tranh, bị nhiễm độc “khạc ra từng miếng phổi”…
? Họ đã phải trả giá như thế nào cho cái “vinh dự” đột ngột ấy?
+Xa l×a vî con rêi bá m¶nh ruéng, ®i ph¬i th©y trªn c¸c b·i chiÕn tr­êng Ch©u ¢u.
+ Xuèng tËn ®¸y biÓn ®Ó b¶o vÖ tæ quèc cña c¸c loµi thñy qu¸i.
+Bá x¸c t¹i c¸c miÒn hoang vu, th¬ méng vïng Ban C¨ng.
+ §­a th©n cho ng­êi ta tµn s¸t trªn bê s«ng M¸c-n¬, trong b·i lÇy S¨m-pa-nh¬.
+ LÊy m¸u m×nh t­íi lªn vßng nguyÖt quÕ cña cÊp chØ huy, lÊy x­¬ng m×nh ch¹m lªn chiÕc gËy cña c¸c ngµi thèng chÕ.
+ ë hËu ph­¬ng: kiÖt søc, nhiÔm khÝ ®éc, kh¹c ra tõng miÕng phæi…
+ Tổng cộng có 70vạn người đặt chân lên đất Pháp thì 8 vạn người không bao giờ trở về.
THUẾ MÁU
Tiết 107+107: Văn bản:
(Trích: Bản án chế độ thực dân Pháp ) - Nguyễn Ái Quốc
I/ TÁC GIẢ-TÁC PHẨM:
II/ ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG:
III/ PHÂN TÍCH:
1/ Phần I: CHIẾN TRANH VÀ “NGƯỜI BẢN XỨ”
a) Thái độ của các quan cai trị đối với người dân bản xứ:
b) Số phân của người dân ở thuộc địa:
=> ý nghĩa tố cáo, gợi lòng căm thù sâu sắc.
-> Số phận thảm thương, bị bóc lột xương máu, mạng sống.
- Liệt kê dẫn chứng chính xác, thuyết phục. Giọng điệu mỉa mai, châm biếm, vừa giễu cợt, vừa xót xa.
-> Đó là "thuế máu", một thứ thuế tàn bạo, dã man của chế độ thực dân Pháp.
Một số phương pháp tóm tắt văn bản
1.Tóm tắt theo đoạn, theo bố cục:
Bước đầu học sinh chưa làm quen với việc tóm tắt giáo viên nên cho các em tóm tắt từng đoạn.
Học sinh tìm bố cục, nội dung từng phần.
Gọi học sinh tóm tắt hoặc có đoạn giáo viên tóm tắt.


2. Sơ đồ tư duy:
Sử dụng sơ đồ tư duy sẽ mang lại hiệu quả rất cao trong việc ghi chép và ghi nhớ.
* Bước 1: Vẽ sơ đồ
- Bám sát nhân vật chính, sự việc chính để vẽ, dùng mũi tên để chỉ hướng phát triển của sự việc do nhân vật gây ra.
- Vẽ theo trình tự thời gian, không gian: Cũng dùng mũi tên chỉ sự thay đổi thời gian, không gian.
- Vẽ theo đoạn văn: Sơ đồ tư duy theo đoạn văn giúp học sinh tiết kiệm thời gian ôn lại những thông tin cần thiết mà không cần đọc lại đoạn văn đó.
* Bước 2: Sử dụng
- Lên lớp giáo viên nhìn vào sơ đồ vừa tóm tắt vừa phân tích. Sau đó yêu cầu học sinh thực hiện lại.
- Dùng vào hoạt động tóm tắt, hoặc củng có, có bài có thể sử dụng phân tích nội dung.
Sơ đồ quá trình lập luận của phần I
Chiến tranh và "người bản xứ"
Trước chiến tranh
Trong chiến tranh
Họ
Họ
b? khinh miệt
bị đối xử như súc vật
được vỗ về ,tâng bốc
thành vật hy sinh
-Thủ đoạn xảo trá, bản chất tàn bạo, của bọn thực dân đối với người bản xứ.
-S? ph?n thảm thương của người dân thuộc dịa.
Kết quả: 80.000/700.000 ng­êi chÕt
Bản án chế độ Thực Dân Pháp
Hướng dẫn về nhà :
-Học bài ->Lập Sơ đồ lập luận ở phần I
-Chuẩn bị phần II+III ,theo câu hỏi hướng dẫn ở SGK
(Chú ý trình tự triển khai ý lập luận của tác giả)
Bài tập:
Câu1: “Bản án chế độ thực dân Pháp” được viết bằng tiếng gì?
A.Tiếng Trung B. Tiếng Pháp
C. Tiếng Việt D.Tiếng Nga
Câu 2: Đoạn trích Thuế máu nằm ở chương thứ mấy của Tác phẩm?
A.Chương I B.Chương II
C.Chương III D.Chương IV
Câu3:Nguyên nhân chính của việc các quan cai trị thực dân thay đổi thái độ đối với người dân thuộc địa là gì?
A.Vì chính quyền thực dân muốn thực hiện chính sách cai trị mới
B.Vì chính quyền thực dân muốn giúp đỡ người dân thuộc địa có một cuộc sống tốt hơn
C.Vì chính quyền thực dân muốn biến những người dân thuộc địa thành tấm bia đỡ đạn cho chúng trong cuộc chiến tranh phi nghĩa.
D.Vì chính quyền thực dân muốn những người dân thuộc địa phải phục tùng họ tốt hơn.
*C©u 4 “Cuộc chiến tranh vui tươi” mà tác giả nói đến trong tác phẩm là cuộc chiến tranh nào?
Cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất(1914-1918)
Cuộc chiến tranh thế giới thứ hai (1939-1945)
Cuộc chiến tranh Pháp-Phổ (1939-1945)
Cuộc chiến tranh mà Pháp tiến hành để mở rộng thuộc địa.