Bài 26. Thuế máu

Một số hình ảnh về cuộc chiến tranh thế giới lần 1

Dữ dội và tàn khốc…
Cảnh chết chóc la liệt…
Cảnh tang thương khắp nơi...
Đau thương và mất mát...
Nhân dân lao động thuộc địa…
Văn bản: THUẾ MÁU
(Trích “Bản án chế độ thực dân Pháp”)
-Nguyễn Ái Quốc-


* Văn chương của Người là công cụ sắc bén để nhằm mục đích vạch trần bộ mặt kẻ thù, nói lên nỗi khổ của nhân dân và kêu gọi đấu tranh.
Chân dung Nguyễn Ái Quốc
I. TÌM HIỂU CHUNG
1.Tác giả:
* Nguyễn Ái Quốc (1890-1969) là một trong những tên gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong thời kỳ hoạt động cách mạng trước năm 1945.
Văn bản : THUẾ MÁU
(Trích “Bản án chế độ thực dân Pháp”)
-Nguyễn Ái Quốc-


Tác phẩm đã tố cáo và kết án những tội ác tày trời của chủ nghĩa thực dân; đồng thời nói lên tình cảnh khốn cùng của nhân dân thuộc địa và tình cảm tác giả
Tác phẩm
“Bản án chế độ thực dân Pháp”
2. Tác phẩm :
“Bản án chế độ thực dân Pháp” được viết bằng tiếng Pháp, xuất bản đầu tiên tại Pa- ri năm 1925, gồm 12 chương và phần phụ lục.
Văn bản: THUẾ MÁU
(Trích “Bản án chế độ thực dân Pháp”)
-Nguyễn Ái Quốc-
*Văn bản ;Thuế máu trích trong chương I của bản án chế độ thực dân pháp.
II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN:
1, Đọc –Tìm chú thích:
Yêu cầu đọc :Rõ ràng, mạch lạc đúng với giọng mỉa mai, châm biếm (khi nói về bọn thực dân) và giọng cảm thương, xót xa (khi nói về số phận bi thương của người dân thuộc địa)
Chú ý một số từ khó :
-Bản xứ : Bản thân đất nước (thuộc địa) được nói đến…
-An-nam-mít :Cách gọi người Việt Nam với thái độ khinh miệt của thực dân Pháp. Ở đây Nguyễn Ái Quốc dùng trong ngoặc kép với dụng ý nhai lại cách gọi ấy.
-Ban-căng : Bán đảo Nam Âu thuộc Địa Trung Hải
-Chiếc gậy của các ngài thống chế : một phần của trang phục và cũng là biểu tượng cho quyền lực của các vị chỉ huy cao cấp trong quân đội
-Nhũng lạm : lạm dụng quyền hành, gây phiền hà và lấy tiền của

Văn bản : THUẾ MÁU
(Trích “Bản án chế độ thực dân Pháp”)
-Nguyễn Ái Quốc-
2. Bố cục :

Thuế máu
I. Chiến tranh và
“Người bản xứ”
II. Chế độ lính tình nguyện
III. Kết quả của sự
hi sinh
Ba ph?n
Văn bản : THUẾ MÁU
(Trích “Bản án chế độ thực dân Pháp”)
-Nguyễn Ái Quốc-
3. Kiểu văn bản :
Đoạn trích thuộc kiểu văn bản chính luận
4. Ý nghĩa nhan đề :

Ý nghĩa
THUẾ MÁU
Gợi sự dã man,tàn bạo của chính quyền
thực dân
- Gợi sự bi thảm của những người dân
bản xứ và thái độ của tác giả
Văn bản : THUẾ MÁU
(Trích “Bản án chế độ thực dân Pháp”)
-Nguyễn Ái Quốc-
Trước chiến tranh
Họ bị xem là “những tên da đen bẩn thỉu”, “bị ăn đòn”…
Khi chiến tranh bùng nổ :
Lập tức được các quan cai trị tâng bốc, vỗ về “con yêu”, “bạn hiền”, “chiến sĩ bảo vệ công lý,
tự do”



I.Tìm hiểu chung
1. Tác giả
2. Tác phẩm
II.Đọc–Hiểu văn bản
1. Đọc và tìm hiểu chú thích
2. Bố cục
3. Kiểu văn bản
4. Ý nghĩa nhan đề
Điều đó nói lên thủ đoạn lừa bịp bỉ ổi của chính quyền thực dân
Văn bản : THUẾ MÁU
(Trích “Bản án chế độ thực dân Pháp”)
-Nguyễn Ái Quốc-

III. Tìm hiểu văn bản:
P (I) CHIẾN TRANH VÀ “NGƯỜI BẢN XỨ”
a. Thái độ của các quan
cai trị thực dân (đối với nhân dân thuộc địa)
Trước chiến tranh họ bị đánh đập như súc vật…
Tranh của Nguyễn Ái Quốc
I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả;
2. Tác phẩm:
II.Đọc–Hiểu văn bản:
1. Đọc và tìm hiểu chú thích:
2. Bố cục:
3. Kiểu văn bản:
4. Ý nghĩa nhan đề:
5. Tìm hiểu văn bản:
P (I) CHIẾN TRANH VÀ “NGƯỜI BẢN XỨ”:
a. Thái độ của các quan cai trị thực dân:

Văn bản : THUẾ MÁU
(Trích “Bản án chế độ thực dân Pháp”)
- Nguyễn Ái Quốc-


1, Họ không được hưởng tí nào về quyền lợi .
2, Đột ngột xa vợ con ,rời bỏ quê hương .
3,Phơi thây trên các chiến trường Châu Âu, bỏ xác tại những miền hoang vu….
4, Ở hậu phương họ làm kiệt sức và bị nhiễm độc khạc ra từng miếng phổi…
Kết quả: Trong số 10 vạn người thì 8 vạn người không bao giờ nhìn thấy mặt trời quê hương nửa .
=>Dẫn chứng bằng hình ảnh ,số liệu cụ thể ,sinh động ,có súc thuyết phục ..-> Số phận thảm thương ,bi đát ,cay đắng đau xót, căm phẩn tố cáo <>cảm thông xót thương cho số phận của người dân thuộc địa và lời kêu gọi đấu tranh.
b. Số phận của người dân thuộc địa :
Một số hình ảnh về người dân thuộc địa
Phải xa vợ con, lìa bỏ quê hương...
Họ phơi thân trên các chiến trường, bỏ xác tại những miền hoang vu…
Nghệ thuật
1. Giọng điệu :
Giọng mỉa mai, hài hước khi vạch trần bộ mặt bỉ ổi, xảo trá của bọn thực dân
Giọng cảm thương, chua xót cho số phận những người dân thuộc địa
2. Yếu tố biểu cảm :
Từ ngữ biểu cảm : “tên da đen bẩn thỉu”, “tên An-nam-mít”, “con yêu”, “bạn hiền”…
Hình ảnh biểu cảm : “phơi thây”,“xuống tận đáy biển”,“bỏ xác tại miền hoang vu”,“máu tưới vòng nguyệt quế”…
Biện pháp biểu cảm :dùng từ ngữ trái ngược với bản chất sự vật, lối so sánh, ẩn dụ sắc sảo…

=> Tác dụng : Lật tẩy bộ mặt bịp bợm, xảo trá của thực dân Pháp. Tăng hiệu quả châm biếm sâu cay




Văn bản : THUẾ MÁU
(Trích “Bản án chế độ thực dân Pháp”)
- Nguyễn Ái Quốc-
Với lời kể chua xót, giọng giễu cợt, tác giả đã vạch trần bộ mặt bỉ ổi của những tên cai trị thực dân, đồng thời cho thấy số phận thảm thương của người dân thuộc địa khi bị biến thành những vật hi sinh cho chính sách cai trị của chúng

Tiểu kết :
Văn bản: THUẾ MÁU
(Trích “Bản án chế độ thực dân Pháp”)
- Nguyễn Ái Quốc-



5. Dặn dò :
_Về nhà học bài cũ -Soạn tiếp phần II,phần III .
_Nắm nội dung và nghệ thuật của từng phần-
4 Củng cố : Hệ thống bài
-Nắm tác giả ,tác phẩm .
-Nắm nội dung và nghệ thuật của phần I “Chiến tranh và người bản xứ “
Văn bản : THUẾ MÁU
(Trích “Bản án chế độ thực dân Pháp”)
- Nguyễn Ái Quốc-