Bài 26. Thuế máu

CHÚC CÁC EM MỘT GIỜ HỌC VUI VẺ - BỔ ÍCH
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1. Em hãy cho biết tác giả đã phê phán những lối học lệch lạc nào? Tác hại của lối học ấy là gì?
Câu 2. Để khuyến khích việc học Nguyễn Thiếp đã khuyên vua Quang Trung thực hiện những chính sách nào?
Từ thực tế việc học của bản thân, em thấy phương pháp học tập nào là tôt nhất?
Văn bản
THUẾ MÁU ( Trích Bản án chế độ thực dân Pháp)
Nguyễn Ái Quốc
Văn bản
THUẾ MÁU ( Trích Bản án chế độ thực dân Pháp)
Nguyễn Ái Quốc
Đọc – hiểu chú thích
Phân tích văn bản
Bài học
Đọc – hiểu chú thích
1. Đọc văn bản
2. Chú thích
3. Bố cục
4. Thể loại
2. Chú thích
a. Tác giả
-Nguyễn Ái Quốc (là một trong những tên gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong thời kì hoạt động cách mạng trước năm 1945)
b. Tác phẩm
- Viết bằng tiếng Pháp xuất bản lần đầu năm 1925

*Đoạn trích Thuế máu: Nằm trong chương I của tác phẩm Bản án chế độ thực dân Pháp
3. Bố cục
Chia làm 3 phần
Phần 1: chiến tranh và người bản xứ
Phần 2: chế độ lính tình nguyện
Phần 3: kết quả của sự hy sinh
4. Thể loại
Văn bản chính luận
Có thể xem đây là một văn bản nghị luận được không? Vì sao?
Được. Vì người viết dùng lí lẽ, dẫn chứng để thuyết phục người đọc về thứ “thuế máu” mà thực dân Pháp đặt ra đối với người bản xứ.
II. Phân tích văn bản
1. Chiến tranh và người bản xứ
a. Cuộc chiến vui tươi
Trước chiến tranh
Họ bị coi là giống người hạ đẳng,bị đánh đập,bị khinh rẻ và bị đối xử tàn nhẫn.
Miệt thị, coi thường


Khi cuộc chiến bùng nổ
Hoï bò bieán thaønh ñöùa “con yeâu”, “baïn hieàn”, “chieán só baûo veä coâng lyù vaø töï do”
=> phỉnh nịnh, tâng bốc
=> Đối lập, hoa mĩ, giọng mỉa mai, châm biếm.
=> Bản chất tráo trở, lừa bịp, xảo quyệt, b? ?i.
Vì sao từ địa vị thấp hèn bỗng chốc “họ” lại trở thành những đứa “con yêu”, những người “bạn hiền” như vậy?
Em cho biết thái độ của tác giả đối với thực dân pháp và em có nhận xét gì về bản chất của thực dân Pháp trong văn bản này?
Chính quyền thực dân muốn lợi dụng xương máu của họ,biến họ thành vật hi sinh

Họ đã phải trả giá như thế nào cho cái “vinh dự” đột ngột ấy ?
b. S? ph?n ngu?i b?n x?
- Đột ngột xa lìa vợ con.phơi thây. bỏ xác
- Đưa thân cho người ta tàn sát.
- Lấy máu mình tưới những vòng nguyệt quế
- Lấy xương mình chạm những chiếc gậy
- Hậu phương . kiệt sức. trong xưởng.
- Tám vạn người không bao giờ trông thấy mặt trời

Em tnhận xét gì về số phận của những người bản xứ ?
Số phận thảm thương, bi đát, cay đắng đau xót
Căm phẫn tố cáo >< cảm thông thương xót
=> lời kêu gọi đấu tranh
Nêu nhận xét của em về cách sử dụng từ ngữ,về dẫn chứng về lời bình luận của tác giả
- Liệt kê dẫn chứng chính xác, thuyết phục
- Giọng điệu mỉa mai,châm biếm, vừa giễu cợt, vừa xót xa.
Người kéo xe
Hố chôn tập thể trong chiến tranh
Bài tập:
Câu1: “Bản án chế độ thực dân Pháp” được viết bằng tiếng gì?
A.Tiếng Trung B. Tiếng Pháp
C. Tiếng Việt D.Tiếng Nga

Câu 2: Đoạn trích Thuế máu nằm ở chương thứ mấy của Tác phẩm?
A.Chương I B.Chương II
C.Chương III D.Chương IV
Câu3:Nguyên nhân chính của việc các quan cai trị thực dân thay đổi thái độ đối với người dân thuộc địa là gì?
A.Vì chính quyền thực dân muốn thực hiện chính sách cai trị mới
B.Vì chính quyền thực dân muốn giúp đỡ người dân thuộc địa có một cuộc sống tốt hơn
C.Vì chính quyền thực dân muốn biến những người dân thuộc địa thành tấm bia đỡ đạn cho chúng trong cuộc chiến tranh phi nghĩa.
D.Vì chính quyền thực dân muốn những người dân thuộc địa phải phục tùng họ tốt hơn.
2.Chế độ lính tình nguyện:
Lùng ráp,vây bắt,cưỡng bức người ta phải đi lính
Lợi dụng việc bắt lính để dọa nạt,xoay xở kiếm tiền đối với nhà giàu
Sẵn sàng trói,nhốt người ta như súc vật,đàn áp dã man nếu chống đối.
->Chúng vừa có cơ hội làm giàu,vừa củng cố địa vị.

?Các thủ đoạn,mánh khóe bắt lính của bọn thực dân được tác giả nêu lên như thế nào?
Em có nhận xét gì về cách bắt lính và mục đích bắt lính của chúng là gì?
?Phản ứng của người bị bắt đi lính như thế nào
Phản ứng: +Tìm cách trốn
+ Phải xì tiền ra
+ Tự làm cho mình bị nhiễm bệnh nặng

->Thực tế không hề có sự tình nguyện hiến dâng xương máu như lời lẽ rêu rao,bịp bợm của bọn cầm quyền.

- Dẫn chứng sinh động mang nội dung tố cáo mạnh mẽ
- Tác giả nhắc lại bằng giọng điệu giễu cợt rồi phản bác lại bằng những thực tế hùng hồn,làm lộ rõ sự bịp bợm trơ trẽn của bọn thực dân
Vậy ở đây có sự tình nguyện đi lính không ? vì sao?
?Nhận xét của em về cách đưa ra dẫn chứng của tác giả.
3.Kết quả của sự hi sinh:

Chiến tranh kết thúc,sau khi bị bóc lột trắng trợn hết thuế máu số phận của người bản xứ như thế nào ?
Lời tuyên bố của thực dân im bặt
Người bản xứ trở lại “giống người hèn hạ”
Họ bị tước đoạt hết của cải,bị đánh đập vô cớ,bị đối xử như với súc vật.
Họ trở về vị trí hèn hạ ban đầu.
Bỉ ổi hơn nữa,chính quyền thực dân còn đầu độc cả một dân tộc để vơ vét cho đầy túi-cấp môn bài bán lẻ thuốc phiện cho thương binh người Pháp và vợ con của sĩ tử người Pháp.
III. Bài học:
1.Nội dung:
-Bộ mặt giả nhân giả nghĩa,thủ đoạn tàn ác của chính quyền thực dân đối với người dân các nước thuộc địa
-Số phận đau thương của người dân các nước thuộc địa,họ bị đẩy đi làm bia đỡ đạn trong cuộc chiến tranh phi nghĩa
2.Nghệ thuật:
-Bố cục được sắp xếp theo trình tự thời gian
-Hình ảnh sinh động,biểu cảm,có sức tố cáo mạnh mẽ.
-Nghệ thuật trào phúng sắc sảo,lập luận sắc bén,sâu cay.
-Các yếu tố tự sự,biểu cảm kết hợp chặt chẽ,hài hòa.
Hướng dẫn học ở nhà:
Học bài, soạn bài
Viết đoạn văn ngắn trình bày suy nghĩ của em sau khi học xong văn bản.