Bài 26. Thuế máu

Tiết105:
Văn bản
THU? M�U
(Trớch "B?n ỏn ch? d? th?c dõn Phỏp")
-Nguy?n �i Qu?c-


Thứ 3 ngày 16 tháng 3 năm 2010
I. TÌM HIỂU CHUNG
1.Tác giả:
Nguyễn Ái Quốc (1890-1969) là một trong những tên gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong thời kỳ hoạt động cách mạng trước năm 1945.

Văn chương của Người là công cụ sắc bén để nhằm mục đích vạch trần bộ mặt kẻ thù, nói lên nỗi khổ của nhân dân và kêu gọi đấu tranh.
Chân dung Nguyễn Ái Quốc
2. Tác phẩm :
“Bản án chế độ thực dân Pháp” được viết bằng tiếng Pháp, xuất bản đầu tiên tại Pa- ri năm 1925, gồm 12 chương và phần phụ lục.
Tác phẩm đã tố cáo và kết án những tội ác tày trời của chủ nghĩa thực dân; đồng thời nói lên tình cảnh khốn cùng của nhân dân thuộc địa và tình cảm tác giả
Tác phẩm
“Bản án chế độ thực dân Pháp”
- Cách đặt tên chương và tên các phần gợi điều gì?
-> Gợi quá trình lừa bịp,bóc lột cùng kiệt thuế máu của của bọn thực dân cai trị.Thể hiện thái độ của người viết->tinh thần chiến đấu mạnh mẽ,phê phán triệt để
II. Đọc. Hiểu văn bản
1.Đọc, tìm hiểu chú thích, bố cục
2. Phân tích
a. Chiến tranh và người bản xứ:

Trước chiến tranh:họ bị coi là giống người hạ đẳng,bị đánh đập,bị khinh rẻ và bị đối xử tàn nhẫn.
Khi chiến tranh nổ ra: họ được tâng bốc,được vỗ về,phong cho những danh hiệu cao quí(trở thành những đứa con yêu,những người bạn hiền).
?Vì sao từ địa vị thấp hèn họ trở thành những đứa con yêu,những người bạn hiền như vậy
=>Chính quyền thực dân muốn lợi dụng xương máu của họ,biến họ thành vật hi sinh
->Thủ đoạn lừa bịp bỉ ổi
? Họ đã phải trả giá như thế nào cho cái “vinh dự” đột ngột ấy
- Số phận người bải xứ
+ Họ phải xa gia đình,chôn thây bỏ xác
+ Lấy máu mình tưới vòng nguyệt quế của chỉ huy
+ Lấy xương chạm lên gậy của các ngài thống chế
+ Những người ở hậu phương phục vụ chiến tranh đến kiệt sức và chết
-> Số phận thảm thương.
?Nêu nhận xét của em về cách sử dụng từ ngữ,về dẫn chứng về lời bình luận của tác giả
-> Liệt kê dẫn chứng chính xác,thuyết phục
- Giọng điệu mỉa mai,châm biếm,vừa giễu cợt,vừa xót xa.
Bài tập:
Câu1: “Bản án chế độ thực dân Pháp” được viết bằng tiếng gì?
A.Tiếng Trung B. Tiếng Pháp
C. Tiếng Việt D.Tiếng Nga
Câu 2: Đoạn trích Thuế máu nằm ở chương thứ mấy của Tác phẩm?
A.Chương I B.Chương II
C.Chương III D.Chương IV
Câu3:Nguyên nhân chính của việc các quan cai trị thực dân thay đổi thái độ đối với người dân thuộc địa là gì?
A.Vì chính quyền thực dân muốn thực hiện chính sách cai trị mới
B.Vì chính quyền thực dân muốn giúp đỡ người dân thuộc địa có một cuộc sống tốt hơn
C.Vì chính quyền thực dân muốn biến những người dân thuộc địa thành tấm bia đỡ đạn cho chúng trong cuộc chiến tranh phi nghĩa.
D.Vì chính quyền thực dân muốn những người dân thuộc địa phải phục tùng họ tốt hơn.
b.Chế độ lính tình nguyện:
?Các thủ đoạn,mánh khóe bắt lính của bọn thực dân được tác giả nêu lên như thế nào?
Lùng ráp,vây bắt,cưỡng bức người ta phải đi lính
Lợi dụng việc bắt lính để dọa nạt,xoay xở kiếm tiền đối với nhà giàu
Sẵn sàng trói,nhốt người ta như súc vật,đàn áp dã man nếu chống đối.
->Chúng vừa có cơ hội làm giàu,vừa củng cố địa vị.

Thứ 4 ngày 17 tháng 3 năm 2010
?Phản ứng của người bị bắt đi lính như thế nào
-Phản ứng: +Tìm cách trốn
+Phải xì tiền ra
+Tự làm cho mình bị nhiễm bệnh nặng
->Thực tế không hề có sự tình nguyện hiến dâng xương máu như lời lẽ rêu rao,bịp bợm của bọn cầm quyền.
?Nhận xét của em về cách đưa ra dẫn chứng của tác giả
- Dẫn chứng sinh động mang nội dung tố cáo mạnh mẽ
-Tác giả nhắc lại bằng giọng điệu giễu cợt rồi phản bác lại bằng những thực tế hùng hồn,làm lộ rõ sự bịp bợm trơ trẽn của bọn thực dân
c.Kết quả của sự hi sinh:
?Chiến tranh kết thúc,sau khi bị bóc lột trắng trợn hết thuế máu số phận của người bản xứ như thế nào
Lời tuyên bố của thực dân im bặt
Người bản xứ trở lại “giống người hèn hạ”
Họ bị tước đoạt hết của cải,bị đánh đập vô cớ,bị đối xử như với súc vật.
Họ trở về vị trí hèn hạ ban đầu.
Bỉ ổi hơn nữa,chính quyền thực dân còn đầu độc cả một dân tộc để vơ vét cho đầy túi-cấp môn bài bán lẻ thuốc phiện cho thương binh người Pháp và vợ con của sĩ tử người Pháp.
III.Tổng kết:
1.Nội dung:
-Bộ mặt giả nhân giả nghĩa,thủ đoạn tàn ác của chính quyền thực dân đối với người dân các nước thuộc địa
-Số phận đau thương của người dân các nước thuộc địa,họ bị đẩy đi làm bia đỡ đạn trong cuộc chiến tranh phi nghĩa
2.Nghệ thuật:
-Bố cục được sắp xếp theo trình tự thời gian
-Hình ảnh sinh động,biểu cảm,có sức tố cáo mạnh mẽ.
-Nghệ thuật trào phúng sắc sảo,lập luận sắc bén,sâu cay.
-Các yếu tố tự sự,biểu cảm kết hợp chặt chẽ,hài hòa.
III.Luyện tập:
- Số phận của người dân thuộc địa trong chiến tranh và thái độ của bọn cai trị thực dân
- Tấm gương yêu nước vì độc lập tự do,tình yêu thương thắm thiết những kiếp người nô lệ nghèo khổ,ý chí chiến đấu giành độc lập tự do cho các dân tộc thuộc địa của của Chủ tịch Hồ Chí Minh sống mãi với non sông đất nước.
Hướng dẫn học ở nhà:
Học bài
Viết đoạn văn ngắn trình bày suy nghĩ của em sau khi học xong văn bản.