Bài 26. Thuế máu

Nhiệt liệt chào mừng các thầy giáo, cô giáo
về dự hội thi giáo viên dạy giỏi nam học 2012 - 2013
Giáo viên thực hiện : Hoàng Thị Minh Huệ
Ng? Van 8
Tru?ng THCS Quang Trung
Tiết105:
Văn bản
THUẾ MÁU
(Trích “Bản án chế độ thực dân Pháp”)
-Nguyễn Ái Quốc-



- Nguyễn Ái Quốc (1890-1969) là một trong những tên gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong thời kỳ hoạt động cách mạng trước 1945
- Văn chương của Người là c«ng cụ sắc bén để nhằm mục đích vạch trần bộ mặt kẻ thù, nói lên nỗi khổ của nhân dân và kêu gọi đấu tranh.



I.Tác giả- tác phẩm:
1.Tỏc gi?:
Nguy?n �i Qu?c (1890-1969)
THUẾ MÁU
Tiết 105
Nguyễn Ái Quốc
I.Tác giả- tác phẩm:
1.Tỏc gi?:
Nguy?n �i Qu?c (1890-1969)
THUẾ MÁU
Tiết 105
Nguyễn Ái Quốc
Báo " Người cùng khổ"
THUẾ MÁU
Tiết 105
Nguyễn Ái Quốc
- Hoàn cảnh ra đời: viết bằng tiếng Pháp, xuất bản lần đầu tiên tại Pa- ri vào năm 1925, dịch ra tiếng Việt năm 1946
I. Tỏc gi?- tỏc ph?m:
1.Tỏc gi?: Nguy?n �i Qu?c (1890-1969)
2. Tác phẩm "Bản án chế độ thực dân Pháp"
Tác phẩm “Bản án chế độ thực dân Pháp”
THUẾ MÁU
Tiết 105
Nguyễn Ái Quốc
- Bố cục : Gồm 12 chương và phần phụ lục
- Hoàn cảnh ra đời: viết bằng tiếng Pháp, xuất bản lần đầu tiên tại Pa- ri vào năm 1925.
I. Tỏc gi?- tỏc ph?m:
1.Tỏc gi?: Nguy?n �i Qu?c (1890-1969)
2. Tác phẩm "Bản án chế độ thực dân Pháp"
Bản án chế độ thực dân Pháp

Chương I: Thuế máu
- Chương II: Việc đầu độc người bản xứ
Chương III: Các quan toàn quyền thống đốc
Chương IV: Các quan cai trị
Chương V: Những nhà khai hoá
Chương VI: Gian lận trong bộ máy nhà nước
Chương VII: Việc bóc lột người bản xứ
Chương VIII: Công lí
- Chương IX: Chính sách ngu dân
Chương X: Giáo hội
- Chương XI: Nỗi nhục của người đàn bà bản xứ
Chương XII: Nô lệ thức tỉnh
Phụ lục : Gửi thanh niên Việt Nam
THUẾ MÁU
Tiết 105
Nguyễn Ái Quốc
- Bố cục : Gồm 12 chương và phần phụ lục
- Nghệ thuật : Tư liệu phong phú, chính xác , nghệ thuật châm biếm sắc sảo.
- Nội dung:
+ Tố cáo, kết án tội ác của chủ nghĩa thực dân
+ Phơi bày tình cảnh khốn cùng, tủi nhục của người dân thuộc địa
+ Bước đầu vạch ra đường lối đấu tranh cách mạng đúng đắn
- ý nghĩa: + Giáng một đòn tấn công quyết liệt vào chủ nghĩa thực dân
+ Vạch ra tương lai tươi sáng cho các dân tộc bị áp bức

- Hoµn c¶nh ra ®êi : ViÕt b»ng tiÕng Ph¸p, xuÊt b¶n lÇn ®Çu t¹i Pa - ri n¨m 1925.
I. Tỏc gi?- tỏc ph?m:
1.Tỏc gi?: Nguy?n �i Qu?c (1890-1969)
2. Tác phẩm "Bản án chế độ thực dân Pháp": Pa-ri, 1925
THUẾ MÁU
Tiết 105
Nguyễn Ái Quốc
I. Tỏc gi?- tỏc ph?m:
1.Tỏc gi?: Nguy?n �i Qu?c (1890-1969)
2. Tác phẩm "Bản án chế độ thực dân Pháp": Pa-ri, 1925
II. D?c v� tỡm hi?u van b?n:
1. D?c v� gi?i nghia t? khú:
a. Đọc
b. Giải nghĩa từ khó
? Điền từ còn trống vào trong các câu sau:
- ... B?n thõn nu?c du?c núi d?n. Dựng sau danh t? dõn b?n x?, ngu?i b?n x? v?i h�m ý khinh mi?t theo quan di?m c?a ch? nghia th?c dõn
Bản xứ:
- ... Cỏch g?i ngu?i Vi?t Nam v?i thỏi d? khinh mi?t c?a b?n th?c dõn Phỏp ? dõy du?c Nguy?n �i Qu?c dựng trong ngo?c kộp v?i ý nh?i l?i

An-nam-mit:
- ... Hỡnh ?nh n�y dựng d? ch? danh v?ng, vinh quang
- ... M?t ph?n c?a trang ph?c v� l� bi?u tu?ng cho quy?n l?c c?a cỏc v? ch? huy cao c?p trong quõn d?i

Chiếc gậy của ngài thống chế:
Vòng nguyệt quế :
- Kết hợp nhiều giọng đọc: khi mỉa mai, châm biếm, khi đau xót đồng cảm, khi căm hờn , phẫn nộ, khi giễu nhại, khi bác bỏ …
THUẾ MÁU
Tiết 105
Nguyễn Ái Quốc
- Kiểu văn bản : Nghị luận
- Phương thức biểu đạt: Nghị luận+ Miêu tả + Biểu cảm
- Bố cục: 3 phần
Thuế máu
I. Chiến tranh và
“Người bản xứ”
II. Chế độ lính
tình nguyện
III. Kết quả
của sự
hi sinh
I. Tỏc gi?- tỏc ph?m:
1.Tỏc gi?: Nguy?n �i Qu?c (1890-1969)
2. Tác phẩm "Bản án chế độ thực dân Pháp": Pa-ri, 1925
II. D?c v� tỡm hi?u van b?n:
1. D?c v� gi?i nghia t? khú:
2. Tìm hiểu chung:
THUẾ MÁU
Tiết 105
Nguyễn Ái Quốc
Thuế máu
I. Chiến tranh và
“Người bản xứ”
II. Chế độ lính
tình nguyện
III. Kết quả
của sự
hi sinh
Tên chương: Gợi lên số phận thảm thương của người dân thuộc địa, bao hàm lòng căm phẫn, thái độ mỉa mai đối với tội ác đáng ghê tởm của chính quyền thực dân.
Tên phần: Gợi cho người đọc thấy quá trình lừa bịp, bóc lột đến kiệt cùng xương máu của bọn thực dân đối với người dân thuộc địa theo trình tự thời gian : trước – trong và sau chiến tranh.
I. Tỏc gi?- tỏc ph?m:
1.Tỏc gi?: Nguy?n �i Qu?c (1890-1969)
2. Tác phẩm "Bản án chế độ thực dân Pháp": Pa-ri ,1925
II. D?c v� tỡm hi?u van b?n:
1. D?c v� gi?i nghia t? khú:
2. Tìm hiểu chung:

THUẾ MÁU
Tiết 105
Nguyễn Ái Quốc
I. Tỏc gi?- tỏc ph?m:
1.Tỏc gi?: Nguy?n �i Qu?c (1890-1969)
2. Tác phẩm "Bản án chế độ thực dân Pháp"
II. D?c v� tỡm hi?u van b?n:
1. D?c v� gi?i nghia t? khú:
2. Tìm hiểu chung:
3. Tìm hiểu chi tiết:
a. Chiến tranh và “người bản xứ” :
Một số hình ảnh về cuộc chiến tranh thế giới lần 1
Dữ dội và tàn khốc...
Tang thương khắp nơi...
Đau thương và mất mát...


THUẾ MÁU
Tiết 105
Nguyễn Ái Quốc
- Cuộc chiến tranh vui tươi
-> Mỉa mai, đả kích, chế giễu
I. Tỏc gi?- tỏc ph?m:
II. D?c v� tỡm hi?u van b?n:
1. D?c v� gi?i nghia t? khú:
2. Tìm hiểu chung:
3. Tìm hiểu chi tiết:
a. Chiến tranh và “người bản xứ” :
Thái độ của các quan cai trị
Trước chiến tranh
Khi chiến tranh xảy ra
Họ chỉ là: những tên da đen bẩn thỉu,những tên "An-nam-mít"bẩn thỉu, chỉ biết kéo xe tay và ăn đòn.
thái độ khinh bỉ, miệt thị, coi rẻ như súc vật.
THUẾ MÁU
Tiết 105
Nguyễn Ái Quốc
Họ chỉ biết kéo xe tay và ăn đòn
Bị đánh đập như súc vật
Thái độ của quan cai trị
Trước chiến tranh
Khi chiến tranh xảy ra
Người bản xứ là : “những tên da đen bẩn thỉu”, “An-nam-mit bẩn thỉu” , “kéo xe tay”,“bị ăn đòn”…
Người bản xứ được phong tặng danh hiệu: “con yêu”, “bạn hiền”, “chiến sĩ bảo vệ công lý, tự do”
> <
thái độ đề cao, tâng bốc, phỉnh nịnh, giả nhân giả nghĩa.
thái độ khinh bỉ, coi rẻ như súc vật
Nghệ thuật tương phản, đối lập.
- Từ ngữ mỉa mai, châm biếm
- Giọng điệu trào phúng, giễu cợt mà xót xa, ai oán .
=> Vạch trần sự giả dối bịp bợm, trơ trẽn, thủ đoạn thâm độc của bọn thực dân


Tiết 105
Nguyễn Ái Quốc
* Thái độ của các quan cai trị :
* Số phận của người dân thuộc địa
Giả dối, bịp bợm, xảo trá, giả nhân giả
nghĩa, thủ đoạn thâm độc hòng bóc lột
thuế máu c?a ngu?i dõn b?n x?
THUẾ MÁU
I. Tỏc gi?- tỏc ph?m:
II. D?c v� tỡm hi?u van b?n:
1. D?c v� gi?i nghia t? khú:
2. Tìm hiểu chung:
3. Tìm hiểu chi tiết:
a. Chiến tranh và “người bản xứ” :
Số phận người dân thuộc địa
Họ không được hưởng tý nào về quyền lợi, biến thành vật hi sinh cho danh dự, lợi ích của kẻ cầm quyền
Phải xa vợ con, rời bỏ quê hương, phơi thây, bỏ xác trên các bãi chiến trường
Đem thân cho họ tàn sát, lấy máu tưới vòng nguyệt quế,lấy xương chạm gậy ngài thống chế
Người ra trận
Người ở hậu phương
Một số hình ảnh về người dân thuộc địa
Phải xa vợ con, lìa bỏ quê hương...
Họ phải phơi thây trên các bãi chiến trường
Số phận người dân thuộc địa
Họ không được hưởng tý nào về quyền lợi, biến thành vật hi sinh cho danh dự, lợi ích của kẻ cầm quyền
Phải xa vợ con, rời bỏ quê hương, phơi thây, bỏ xác trên các bãi chiến trường
Đem thân cho họ tàn sát, lấy máu tưới vòng nguyệt quế,lấy xương chạm gậy ngài thống chế
Họ phải làm công việc chế tạo vũ khí phục vụ chiến tranh…, bị nhiễm độc khạc ra từng miếng phổi…
Người ra trận
Người ở hậu phương

Bị vắt kiệt sức trong các xưởng thuốc súng
Chết vì nhiễm phải khí độc


Tiết 105
Nguyễn Ái Quốc
* Thái độ của các quan cai trị :
* Số phận của người dân thuộc địa
Giả dối, bịp bợm, xảo trá, giả nhân giả
nghĩa, thủ đoạn thâm độc hòng bóc lột
thuế máu của người bản xứ
THUẾ MÁU
I. Tỏc gi?- tỏc ph?m:
II. D?c v� tỡm hi?u do?n trớch:
1. D?c v� gi?i nghia t? khú:
2. Tìm hiểu chung:
3. Tìm hiểu chi tiết:
a. Chiến tranh và “người bản xứ” :
- Biện pháp liệt kê
- Hình ảnh dồn dập, liên tiếp, xác thực, biểu cảm
=> Số phận thê thảm, bị bóc lột xương máu, tính mạng
b. Số phận người dân thuộc địa
Họ không được hưởng tý nào về quyền lợi, biến thành vật hi sinh cho danh dự, lợi ích của kẻ cầm quyền
Phải xa vợ con, rời bỏ quê hương, phơi thây, bỏ xác trên các bãi chiến trường
Đem thân cho họ tàn sát, lấy máu tưới vòng nguyệt quế,lấy xương chạm gậy ngài thống chế
Họ phải làm công việc chế tạo vũ khí phục vụ chiến tranh…, bị nhiễm độc khạc ra từng miếng phổi…
Kết quả: Trong số 70 vạn người thì
8 vạn người không bao giờ nhìn thấy mặt trời
quê hương nữa
Người ra trận
Người ở hậu phương
=>Vạch trần tội ác của bọn thực dân => Gây sự căm thù, phẫn nộ trong lòng các dân tộc thuộc địa


Tiết 105
Nguyễn Ái Quốc
* Thái độ của các quan cai trị:
* Số phận của người dân thuộc địa:
Giả dối, bịp bợm, xảo trá, giả nhân giả
nghĩa, thủ đoạn thâm độchòng bóc lột
thuế máu của người bản xứ
THUẾ MÁU
I. Tỏc gi?- tỏc ph?m:
II. D?c v� tỡm hi?u van b?n:
1. D?c v� gi?i nghia t? khú:
2. Tìm hiểu chung:
3. Tìm hiểu chi tiết:
a. Chiến tranh và “người bản xứ” :
- Tư liệu, dẫn chứng dồn dập
- Từ ngữ gợi tả, gợi cảm
- Giọng điệu trào phúng, đanh thép vừa
mỉa mai, chế giễu vừa xót xa, cay dắng
- Số phận thê thảm, b? bóc lột xương máu,
tính mạng.
- Thái độ tác giả:
+ Căm thù phẫn nộ trước tội ác của bọn thực dân
+ Xót xa, cay đắng, thương cảm cho số phận người dân thuộc địa
- Môc ®Ých: Phª ph¸n, tè c¸o, g©y lßng
căm thï, phÉn né, bµy tá lßng xãt th­¬ng


Tiết 105
Nguyễn Ái Quốc
* Thái độ của các quan cai trị :
* Số phận của người dân thuộc địa
Giả dối, bịp bợm, xảo trá, giả nhân giả
nghĩa, thủ đoạn thâm độc hòng bóc lột
thuế máu c?a ngu?i b?n x?
THUẾ MÁU
I. Tỏc gi?- tỏc ph?m:
II. D?c v� tỡm hi?u van b?n:
1. D?c v� gi?i nghia t? khú:
2. Tìm hiểu chung:
3. Tìm hiểu chi tiết:
a. Chiến tranh và “người bản xứ” :
- Số phận thê thảm, bị bóc lột xương máu, tính mạng
- Mục đích: Phê phán, tố cáo, gây lòng
cam thù, phẫn nộ, bày tỏ lòng xót thương
Thảo luận nhóm
? Có ý kiến cho rằng: Phần I : Chiến tranh và "người bản xứ" có sức thuyết phục mạnh mẽ bởi cách xây dựng hình ảnh, giọng điệu, phép lập luận phù hợp. Em có đồng ý không ? Hãy phân tích rõ.
- Hình ảnh sinh động, giàu tính biểu cảm, Có
sức mạnh tố cáo
-Chứng cớ xác thực, lí lẽ sắc bén
- Giọng điệu giễu nhại, trào phúng, đanh thép
vừa mỉa mai, châm biếm vừa xót xa, cay đắng
- Phép lập luận tương phản, liệt kê
- Bộ mặt tàn bạo của bọn thực dân
- Tình cảnh thảm thương của người dân thuộc địa
Sơ đồ quá trình lập luận của phần I
Chiến tranh và "người bản xứ"
Trước chiến tranh
Khi chiến tranh xảy ra
Người bản xứ
Người bản xứ
là giống hạ đẳng
bị đối xử như súc vật
được vỗ về ,tâng bốc
thành vật hy sinh
Vạch trần thủ đoạn xảo trá, bản chất tàn bạo của bọn thực dân và số phận thê thảm của người dân thuộc địa
Số phận của người dân thuộc địa:
Số phận thê thảm, b? bóc lột xương máu, tính mạng.
Thái độ của các quan cai trị
Kéo xe, ăn đòn
Hít khí độc
ở hậu phương
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
* PHÂN TÍCH MÂU THUẪN TRÀO PHÚNG CƠ BẢN TRONG PHẦN I CỦA TRUYỆN
* ĐỌC, PHÂN TÍCH PHẦN II VÀ III CỦA VĂN BẢN THEO CÂU HỎI HƯỚNG DẪN TRONG SGK
Kính chúc các thầy cô mạnh khoẻ, hạnh phúc
Chúc các em chăm ngoan, học giỏi.


Tiết 105
Nguyễn Ái Quốc
THUẾ MÁU

Luyện tập

? Em hiểu như thế nào về thuế máu:
Thuế đóng bằng tiền, bằng thóc
Là một tên gọi khác của thuế thân (sưu)
Là một hình thức bóc lột xương máu, tính mạng của người dân thuộc địa
Cả A, B, C

C
? Nguyên nhân chính của việc các quan cai trị thay đổi thái độ đối với người dân thuộc địa?
Vì chính quyền thực dân muốn thay đổi chính sách cai trị mới.
Vì chính quyền thực dân muốn giúp đỡ cho những người dân thuộc địa có một cuộc sống tốt đẹp hơn.
Vì chính quyền thực dân muốn biến những người dân thuộc địa thành tấm bia đỡ đạn cho chúng trong cuộc chiến tranh phi nghĩa.
Vì chính quyền thực dân muốn những người dân thuộc địa phải phục tùng họ tốt hơn nữa.
Luyện tập
A
B
C
D
Vì chính quyền thực dân muốn biến những người dân thuộc địa thành tấm bia đỡ đạn cho chúng trong cuộc chiến tranh phi nghĩa.